UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

polskość

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. polski , Polska

1. o Polsce

Definicja

zespół cech charakterystycznych dla Polski - jej wyglądu, architektury, historii, państwowości, granic, terenu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne

Połączenia

dawna, historyczna, typowa polskość
polskość miasta, ziem; Lwowa, Wilna, Wrocławia..., Śląska, Warmii i Mazur, Zaolzia...
polskość na Kresach, Litwie, Śląsku, ziemiach zachodnich...; w czasach zaborów, w okresie międzywojennym
polskość i suwerenność
obrona, obrońca; symbol, znak; (historyczny, tradycyjny) model polskości
walka przeciw polskości
zamach na polskość, bojownik, walka o polskość
korzystny dla polskości
polskość przetrwała
bronić polskości
niszczyć, obronić, ocalić; udowadniać, utrzymać polskość
walczyć o polskość
świadczyć o polskości

Cytaty

	Będzie też miejsce dla zapominanych malw, złotokapów, robinii akacjowej, bluszczy. Chcemy bowiem, aby cały ten teren tchnął typową polskością. źródło: Korpus IPI PAN: Kawałek zapomnianej Polski, Dziennik Polski, 2001-07-05
	Zachowana do dziś perła architektoniczna miasta, jego najstarsza część Ostrów Tumski wraz ze słynną Katedrą św. Jana Chrzciciela stanowi niezwykle wymowny dowód historycznej polskości Wrocławia. źródło: Korpus IPI PAN: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.01.2000
	Na szczytowej ścianie pd. skrzydła zamku umieszczona w 1966 brązowa tablica ku czci bojowników o polskość Warmii i Mazur, pomordowanych w obozach koncentracyjnych, więzieniach i innych miejscach kaźni. źródło: NKJP: Jan Bałdowski: Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, 1997
	Wpadła mi w rękę książeczka, bodajże z 1949 roku, udowadniająca polskość tamtych ziem i to, że Polska nie otrzymała wszystkiego, co powinna osiągnąć. źródło: NKJP: Magazyn, dodatek do Gazety Wyborczej, 1998-11-20-1998-11-21
	Chyba bezdyskusyjna była autentyczna potrzeba zmiany tych znaków, bo cóż może być ważniejszego dla Polaka niż znaki polskości: orzeł narodowy, biało-czerwona flaga. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 08.11.1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: , ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	polskość	polskości
D.	polskości	polskości

C.	polskości	polskościom
B.	polskość	polskości
N.	polskością	polskościami
Ms.	polskości	polskościach
W.	polskości	polskości

2. o ludziach

Definicja

zespół cech charakterystycznych dla Polaków - ich kultury, tradycji, wartości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne

Połączenia

dawna, prawdziwa, typowa polskość
polskość Kaszubów, Ślązaków..., mieszkańców Białorusi, Kazachstanu...
polskość wśród górali, ludności, ludu
polskość nad Bałtykiem, poza granicami kraju, Polski, za granicą
polskość na emigracji, na obczyźnie; na Kresach, Litwie, Śląsku, ziemiach zachodnich...; w czasach zaborów, w okresie międzywojennym, w okresie zaborów
polskość i chrześcijaństwo; polskość i katolicyzm, polskość i patriotyzm; polskość i wiara; katolicyzm i polskość; Polak i polskość; Polska i polskość; wiara i polskość
ambasador, obrońca; obrona; bastion, centrum, oaza, ostoja, ośrodek, pomnik, symbol, twierdza; dowód, ślady, świadectwo; duch, korzenie, kwintesencja, manifestacja, poczucie, świadomość, tradycje polskości
wierność polskości
fascynacja polskością
powrót, prawo, przywiązanie do polskości
walka przeciw polskości
bojownik, walka o polskość
walka; identyfikacja, związek z polskością
wierny polskości
opętany polskością
zasłużony dla polskości, wrogi wobec polskości, dumny z polskości
rozkochany w polskości
polskość przetrwała, zanika
bronić; nauczyć kogoś, uczyć kogoś, uczyć się, nie zapomnieć polskości
zagrażać polskości
akcentować, czuć, dokumentować, kochać, krzewić, kultywować, manifestować, promować, umacniać, utrzymać, zachować; niszczyć, obronić, ocalić, zniszczyć polskość
upajać się, żyć; nasiąknąć, naznaczony, zainteresowany polskością
powrócić, przyciągać, przywiązany do polskości; odchodzić, odcinać, odcinać się od polskości, wykorzenić z polskości
wymierzony przeciw polskości
dbać, walczyć, zadbać o polskość
walczyć; kojarzyć się, utożsamiać się, wiązać się, związany z polskością
świadczyć o polskości, pozostać przy polskości, zakorzeniony w polskości
działać na rzecz polskości

Cytaty

	Staramy się kultywować polskość, zwyczaje znad Wisły w naszych afrykańskich domach, ale nie mamy takich pięknych choinek, sań, a i kolędy inaczej brzmią w stepowym krajobrazie. źródło: NKJP: Jerzy Leśniak: Dotknąć śniegu, Dziennik Polski, 2002-12-27
	Nie sądziłem, że moja polskość stanie innym kością w gardle. Mnie dręczą jakieś romantyczne mary patriotyczno-bogoojczyźniane. źródło: NKJP: Krzysztof Rutkowski: Gazeta Wyborcza, 1995-03-21
	Co więcej, kultura polska i nasza odmienność promieniują na inne kraje obozu i na samą Rosję. To budzi zaś nienawiść i chęć dyskryminowania polskości. źródło: NKJP: Zygmunt Merka: Kryzys władzy w Polsce, 1997
	Niech ci, którzy pozostali wierni polskości, polskiej tradycji, tożsamości, kulturze, dziedzictwu narodowemu, wierze i swoim korzeniom, nie będą już więcej traktowani na granicy Rzeczypospolitej jak cudzoziemcy. źródło: Korpus IPI PAN: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 19.06.2001
	Ostro krytykowano dobór materiału treściowego poszczególnych tytułów, który oceniano jako przypadkowy i w zbyt małym stopniu akcentujący polskość i jej tradycje. źródło: NKJP: Grzegorz Michalski: Działalność Stowarzyszenia Chrześcijańsko-Narodowego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych 1921-1939, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: , ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	polskość	polskości
D.	polskości	polskości

C.	polskości	polskościom
B.	polskość	polskości
N.	polskością	polskościami
Ms.	polskości	polskościach
W.	polskości	polskości

3. o pochodzeniu

Definicja

polskie pochodzenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne

Połączenia

polskość dziadka, dziecka, rodziców; produktu
dowód polskości
związek z polskością
akcentować; deklarować, dokumentować, potwierdzić, udowadniać polskość
przyznać się, przyznawać się do polskości
oskarżony o polskość; dyskryminowany, prześladowany, represjonowany, skazany za polskość
świadczyć o polskości

Cytaty

	Polskie nazwisko zatem świadczy o polskości jego posiadacza, niemieckie nazwisko o jego niemieckości. źródło: NKJP: Jacek Matuszewski: Historia, 1997
	W Urzędzie ds. Repatriacji zdarzają się np. sprawy emigrantów, którzy wyjechali do Argentyny czy Brazylii w latach międzywojennych. Ich dzieci teraz chcą potwierdzić polskość rodziców, żeby wrócić do swoich korzeni. źródło: NKJP: Krzysztof Strauchmann: Polskość mamy proszę pośmiertnie potwierdzić, 2006
	I natychmiast zwróciłem się do markiza, który, zacierając całą swoją przeszłość, tak gorliwie przyznawał się do polskości. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983
	Czy w przypadku innych krajowych produktów ich polskość mogłaby stanowić przeszkodę w zdobyciu zachodnich rynków? źródło: NKJP: Wielki świat na metce, Dziennik Polski, 2004-02-27
	Część tych ludzi, którzy tam przebywają, rzeczywiście była na terenach, które przed 1939 r. należały do byłego Związku Radzieckiego. Oni czuli się Polakami, byli prześladowani za swoją polskość. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.11.1994

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: , ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	polskość	polskości
D.	polskości	polskości

C.	polskości	polskościom
B.	polskość	polskości
N.	polskością	polskościami
Ms.	polskości	polskościach
W.	polskości	polskości

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2014