UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wzruszać

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzruszam
wzruszamy
2 os. wzruszasz
wzruszacie
3 os. wzrusza
wzruszają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzruszałem
+(e)m wzruszał
wzruszałam
+(e)m wzruszała
wzruszałom
+(e)m wzruszało
wzruszaliśmy
+(e)śmy wzruszali
wzruszałyśmy
+(e)śmy wzruszały
2 os. wzruszałeś
+(e)ś wzruszał
wzruszałaś
+(e)ś wzruszała
wzruszałoś
+(e)ś wzruszało
wzruszaliście
+(e)ście wzruszali
wzruszałyście
+(e)ście wzruszały
3 os. wzruszał
wzruszała
wzruszało
wzruszali
wzruszały

bezosobnik: wzruszano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wzruszał
będę wzruszać
będę wzruszała
będę wzruszać
będę wzruszało
będę wzruszać
będziemy wzruszali
będziemy wzruszać
będziemy wzruszały
będziemy wzruszać
2 os. będziesz wzruszał
będziesz wzruszać
będziesz wzruszała
będziesz wzruszać
będziesz wzruszało
będziesz wzruszać
będziecie wzruszali
będziecie wzruszać
będziecie wzruszały
będziecie wzruszać
3 os. będzie wzruszał
będzie wzruszać
będzie wzruszała
będzie wzruszać
będzie wzruszało
będzie wzruszać
będą wzruszali
będą wzruszać
będą wzruszały
będą wzruszać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzruszajmy
2 os. wzruszaj
wzruszajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzruszałbym
bym wzruszał
wzruszałabym
bym wzruszała
wzruszałobym
bym wzruszało
wzruszalibyśmy
byśmy wzruszali
wzruszałybyśmy
byśmy wzruszały
2 os. wzruszałbyś
byś wzruszał
wzruszałabyś
byś wzruszała
wzruszałobyś
byś wzruszało
wzruszalibyście
byście wzruszali
wzruszałybyście
byście wzruszały
3 os. wzruszałby
by wzruszał
wzruszałaby
by wzruszała
wzruszałoby
by wzruszało
wzruszaliby
by wzruszali
wzruszałyby
by wzruszały

bezosobnik: wzruszano by

bezokolicznik: wzruszać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wzruszając

gerundium: wzruszanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzruszanie
wzruszania
D. wzruszania
wzruszań
C. wzruszaniu
wzruszaniom
B. wzruszanie
wzruszania
N. wzruszaniem
wzruszaniami
Ms. wzruszaniu
wzruszaniach
W. wzruszanie
wzruszania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wzruszający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzruszający
wzruszający
wzruszający
wzruszające
wzruszająca
D. wzruszającego
wzruszającego
wzruszającego
wzruszającego
wzruszającej
C. wzruszającemu
wzruszającemu
wzruszającemu
wzruszającemu
wzruszającej
B. wzruszającego
wzruszającego
wzruszający
wzruszające
wzruszającą
N. wzruszającym
wzruszającym
wzruszającym
wzruszającym
wzruszającą
Ms. wzruszającym
wzruszającym
wzruszającym
wzruszającym
wzruszającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzruszający
wzruszający
wzruszające
wzruszające
D. wzruszających
wzruszających
wzruszających
wzruszających
C. wzruszającym
wzruszającym
wzruszającym
wzruszającym
B. wzruszających
wzruszających
wzruszających
wzruszające
N. wzruszającymi
wzruszającymi
wzruszającymi
wzruszającymi
Ms. wzruszających
wzruszających
wzruszających
wzruszających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wzruszany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wzruszany
wzruszany
wzruszany
wzruszane
wzruszana
D. wzruszanego
wzruszanego
wzruszanego
wzruszanego
wzruszanej
C. wzruszanemu
wzruszanemu
wzruszanemu
wzruszanemu
wzruszanej
B. wzruszanego
wzruszanego
wzruszany
wzruszane
wzruszaną
N. wzruszanym
wzruszanym
wzruszanym
wzruszanym
wzruszaną
Ms. wzruszanym
wzruszanym
wzruszanym
wzruszanym
wzruszanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wzruszani
wzruszani
wzruszane
wzruszane
D. wzruszanych
wzruszanych
wzruszanych
wzruszanych
C. wzruszanym
wzruszanym
wzruszanym
wzruszanym
B. wzruszanych
wzruszanych
wzruszanych
wzruszane
N. wzruszanymi
wzruszanymi
wzruszanymi
wzruszanymi
Ms. wzruszanych
wzruszanych
wzruszanych
wzruszanych

Pochodzenie

Zob. wzruszyć

1. publiczność

Definicja

wywoływać w kimś przypływ pozytywnych uczuć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  coś chwyta za serce kogoś, zmiękczać

Połączenia

  • film, książka, list, opowieść, wiersz; czyjaś bezradność wzrusza
  • wzruszać publiczność, wszystkich, zebranych
  • wzruszać opowieścią o czymś, liryzmem, szczerością
  • wzruszać do głębi, głęboko, do łez
  • potrafić wzruszać

Cytaty

Osiemdziesięcioletni staruszek wzruszał wszystkich swym temperamentem i chęcią brania udziału w życiu literackim.

źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

Jej malarstwo jest zrozumiałe i wzrusza wszystkich oglądających.

źródło: NKJP: (zi): Obrazy z naturą, Sztafeta, 2004, nr 49

Ich przyjaźń od razu, ledwo się spotkali, odżyła. Szczęsnego wzruszało, że po tylu latach go poznała i że tak się ucieszyła.

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952

Składnia

bez ograniczeń + wzruszać +
KOGO + (CZYM)
(to), że ZDANIE + wzruszać +
KOGO

2. ziemię

Definicja

uderzając w coś, trzęsąc lub poruszając, powodować, że coś zbitego staje się sypkie lub luźniejsze

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zruszać

Połączenia

  • wzruszać ziemię; pierze, słomę
  • wzruszać (ziemię) łopatą, (słomę) widłami

Cytaty

Heniek myślał, że to żebraczka i nawet nie odwrócił się, gdy usłyszał jej głos. Udawał głuchotę, nadal wzruszając ziemię pod rododendronem.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

Poduszki często trzepane, wzruszane i wietrzone, powinny być co 2-3 lata prane.

źródło: Internet

Składnia

bez ograniczeń + wzruszać +
CO + (CZYM)

3. decyzje

Definicja

praw. 
powodować, że określony wyrok, postanowienie lub decyzja, mające już moc prawną, przestają obowiązywać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Cytaty

Przepisy ustawy regulują wyraźnie tylko nieliczne kwestie proceduralne (zasady wszczęcia postępowania, krąg podmiotów uprawnionych do złożenia wniosków o wszczęcie tego postępowania oraz sposób wzruszania decyzji administracyjnych); do określenia wszelkich innych, nie uregulowanych w ustawie, zagadnień [...]., należy więc stosować k.p.a.

źródło: NKJP: Państwo i prawo nr 1,1991

Jeśli pan ma konkretne wskazania i uwagi, proszę o ich przekazanie. Doprowadzę do podjęcia odpowiednich czynności. Choć uprzedzam, że nie mam prawa wzruszania prawomocnych wyroków .

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.07.2003

Składnia

bez ograniczeń + wzruszać +
CO

Frazeologizmy

ktoś wzrusza ramionami
Data ostatniej modyfikacji: 06.03.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj