UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

profil

Chronologizacja

1659, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. profil
 profile
D. profilu
 profili
rzadziej profilów
C. profilowi
 profilom
B. profil
 profile
N. profilem
 profilami
Ms. profilu
 profilach
W. profilu
 profile

Pochodzenie

fr.

1. twarzy

Definicja

zarys twarzy widzianej z boku, z dobrze zaznaczoną linią czoła, nosa, ust i brody

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

  • lewy, prawy; kobiecy, męski; delikatny, ostry, wyrazisty; klasyczny, regularny profil
  • narysować/rysować czyjś profil
  • stać, ustawić/ustawiać się profilem

Cytaty

Do wyrobienia paszportu potrzebny jest dowód osobisty, dowód opłaty paszportowej [...], znaczek skarbowy za 1,5 zł, trzy aktualne zdjęcia ([...] zdjęcia mają przedstawiać lewy profil, ucho musi być bez żadnych ozdób - zdjęcie z kolczykiem w uchu nie zostanie przyjęte).

źródło: NKJP: Marek Niechciał: Bez niego nie wyjedziesz, Gazeta Wyborcza, 1999-02-13

[Chłopiec] kończy rysowanie kobiecego profilu z charakterystycznym uczesaniem, który przypomina w ogólnym podobieństwie Rosemarie.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004

Odesłania

Zob. też:

półprofil

2. góry

Definicja

linia ukazująca kształt czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

  • ciemny profil czegoś
  • profil domu, gmachu, wieży; góry
  • narysować profil czegoś; (w oddali) ukazał się, wyłonił się profil czegoś

Cytaty

Rozejrzałem się wkoło. Jaki kilometr za pagórkiem bielił się szlaban, sylwetka żołnierza i ciemny profil domu straży.

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1995

Składnia

bez ograniczeń + profil +
(CZEGO)

3. klasy

Definicja

rodzaj lub zakres czegoś, odróżniający to spośród innych obiektów należących do tej samej kategorii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • ogólnokształcący, zawodowy; biologiczno-chemiczny, ekonomiczny, ekonomiczno-administracyjny, humanistyczny, informatyczny, matematyczno-fizyczny; filmowy, muzyczny, polityczny, rolniczy, rozrywkowy, sportowy, wojskowy; wydawniczy; kobiecy, męski profil
  • profil klienta, konsumenta, odbiorcy, pracownika; osobowości; klasy, liceum; kształcenia; działalności; czyichś zainteresowań; czasopisma, pisma; produkcji; epoki
  • profil nauczania; wykształcenia
  • klasa, liceum, placówka, studia, szkoła; pismo, prasa, stacja; firma; księgozbiór; partia o jakimś profilu
  • dopasować, dostosować profil (produkcji do oczekiwań rynkowych); poszerzyć, zmienić profil (działalności, produkcji); (wyraźnie) zarysowany profil (polityczny)

Cytaty

Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Szubinie również zostanie objęty [...] reformą. Od nowego roku szkolnego będzie jeden profil ogólnokształcący z językami: angielskim i niemieckim, trzy licea o profilu ekonomiczno-administracyjnym z ukierunkowaniem bankowości, dwa licea o profilu spożywczo-rolniczym z ukierunkowaniem ogrodniczym. Ponadto trzy licea o profilu zarządzanie informacją z ukierunkowaniem informatycznym.

źródło: NKJP: MB: Od września szkoła profilowana, Nakielski Czas, 2002-02-27

Z racji kobiecego profilu dodatku oczekujemy, że swoimi problemami, radościami i przemyśleniami podzielą się z nami głównie Czytelniczki. Miło nam jednak będzie, jeśli i panowie zechcą do babskiego garnuszka coś wrzucić.

źródło: NKJP: redakcja: Czekamy na Wasze listy, Życie Podkarpackie, 2008-10-12

Składnia

bez ograniczeń + profil +
(JAKI) + (CZEGO)

4. psychologiczny

Definicja

charakterystyka cech psychicznych człowieka na podstawie sposobu jego zachowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

  • profil psychologiczny
  • profil przestępcy, zabójcy
  • opracować, sporządzić, stworzyć, tworzyć, ustalić profil (psychologiczny)
  • pasować do profilu (psychologicznego)

Cytaty

Zanim jeszcze skorzystamy z pomocy psychologa, który postara się określić profil zabójcy, spróbujmy sami odpowiedzieć na to pytanie: kto to może być?

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Przystanek Śmierć, 2007

– Ta sprawa była o tyle trudna, że każdej zbrodni dokonał w inny sposób. No i działał w pojedynkę. Trzeba było zlecić opracowanie profilu psychologicznego sprawcy – opowiada śledczy.

źródło: NKJP: Eliza Głowicka: Ślad mordercy, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-01-22

Tworzą, używając komputerowych baz danych, profile psychologiczne grup i jednostek.

źródło: NKJP: Tomasz Goban-Klas: Media i komunikowanie masowe, 1999

Składnia

bez ograniczeń + profil +
(JAKI) + (KOGO)

5. internetowy

Definicja

inform. 
fragment przestrzeni w systemie informatycznym lub w Internecie chroniony hasłem, przypisany komuś, kto może trzymać w nim pliki lub korzystać z określonych funkcji systemu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Połączenia

  • profil internetowy
  • profil gracza, internauty, użytkownika
  • profil na Facebooku, na portalu nasza-klasa.pl, na serwisie z ofertami pracy, na stronie YouTube
  • hasło, link do profilu
  • mieć, utworzyć, założyć profil (w portalu społecznościowym)
  • zalogować się na profil

Cytaty

Na początku maja na popularnym portalu [...] nieznana osoba założyła profil „Mieszkańcy i sympatycy Rybnika”.

źródło: NKJP: Krystian Szytenhelm: Jestem wrybniczonana amen!, Tygodnik Rybnicki, 2008-08-05

Zachęcamy was również do odwiedzenia naszych profili na Facebooku [...].

źródło: NKJP: Darek Dobek: Od Redakcji. Mankowe postanowienia, Manko, 2010-01-01

Składnia

bez ograniczeń + profil +
(JAKI) + (KOGO)

6. glebowy

Definicja

geol. 
pionowy przekrój odsłaniający budowę geologiczną skorupy ziemskiej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia budowa Ziemi

Połączenia

  • profil geologiczny, glebowy

Cytaty

Popierający budowę śmietnisk twierdzą, iż stabilna budowa geologiczna Szwecji sprawia, że odpady pozostaną na wiele lat tam, gdzie się je umieści. Przeciwnicy ripostują - za kilka tysięcy lat przyjdzie zlodowacenie, które zmieni całkowicie profil geologiczny i odpady zostaną wyniesione na powierzchnię.

źródło: NKJP: Internet

Najprostsze jest odtwarzanie ewolucji na podstawie stratygraficznie gęstej dokumentacji paleontologicznej. Jeśli próbki są położone dostatecznie blisko siebie w profilu geologicznym, to różnice morfologiczne między każdymi dwiema kolejnymi próbkami są mniejsze od zakresu zmienności morfologicznej każdej z nich.

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi : wprowadzenie do paleobiologii, 2003

Składnia

bez ograniczeń + profil +
(JAKI)

7. ozdobna listwa

Definicja

archit. 
ozdobna listwa wystająca nad powierzchnię muru lub mebla, stosowana dla uwydatnienia poziomego podziału danej płaszczyzny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Połączenia

  • profile architektoniczne

Cytaty

Szeroki wybór sztukaterii zewnętrznej. Profile elewacyjne, gzymsy, bonie narożne. Posiadamy w ofercie profile styropianowe oraz profile poliuretanowe.

źródło: Internet

Składnia

bez ograniczeń + profil +
(JAKI)

8. kontur przekroju przedmiotu

Definicja

techn. 
kontur przekroju jakiegoś przedmiotu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Połączenia

  • profil podłużny, poprzeczny
  • profil gwintu, zderzaka

Cytaty

Nowa wersja punto to zmiany zewnętrzne i wewnętrzne. Maska silnika zyskała estetyczną, dodającą elegancji kratownicę, zmienił się profil przednich zderzaków, większa jest oprawa przednich świateł i znaczek Fiata.

źródło: NKJP: (a. mad): Przy drzwiach otwartych, Dziennik Zachodni, 2003-06-16

Wyjeżdżając z podwórka, jeszcze raz przyjrzał się chałupie. Dom jak dom. Faktycznie, gdyby nadbudować, zmienić profil dachu, otynkować, mógłby wyglądać całkiem nowocześnie.

źródło: NKJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995

Składnia

bez ograniczeń + profil +
(CZEGO)

9. kształtownik

Definicja

techn. 
bardzo długi wyrób metalowy, walcowany, o różnym kształcie przekroju poprzecznego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane

Połączenia

  • profile gięte; stalowe
  • produkcja profili

Cytaty

– Działalność koncernu [...] obejmuje cały zintegrowany proces od wytopu surówki do produkcji profili.

źródło: NKJP: EF: Finowie za miedzą, Trybuna Śląska, 2001-05-16

NFI wstrzymał też inną inwestycję, która mogłaby przynieść ogromne zyski hucie – modernizację wydziału profili giętych.

źródło: NKJP: Renata Cius, Mariusz Urbanke: Collosalny upadek, Trybuna Śląska, 2003-04-03

Frazeologizmy

profil terenu
rzymski profil
z profilu I
z profilu II
Data ostatniej modyfikacji: 24.04.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN