Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zabieram się |
zabieramy się |
|||
2 os. |
zabierasz się |
zabieracie się |
|||
3 os. |
zabiera się |
zabierają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zabierałem się +(e)m się zabierał |
zabierałam się +(e)m się zabierała |
zabierałom się +(e)m się zabierało |
zabieraliśmy się +(e)śmy się zabierali |
zabierałyśmy się +(e)śmy się zabierały |
2 os. |
zabierałeś się +(e)ś się zabierał |
zabierałaś się +(e)ś się zabierała |
zabierałoś się +(e)ś się zabierało |
zabieraliście się +(e)ście się zabierali |
zabierałyście się +(e)ście się zabierały |
3 os. |
zabierał się |
zabierała się |
zabierało się |
zabierali się |
zabierały się |
bezosobnik: zabierano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się zabierał będę się zabierać |
będę się zabierała będę się zabierać |
będę się zabierało będę się zabierać |
będziemy się zabierali będziemy się zabierać |
będziemy się zabierały będziemy się zabierać |
2 os. |
będziesz się zabierał będziesz się zabierać |
będziesz się zabierała będziesz się zabierać |
będziesz się zabierało będziesz się zabierać |
będziecie się zabierali będziecie się zabierać |
będziecie się zabierały będziecie się zabierać |
3 os. |
będzie się zabierał będzie się zabierać |
będzie się zabierała będzie się zabierać |
będzie się zabierało będzie się zabierać |
będą się zabierali będą się zabierać |
będą się zabierały będą się zabierać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zabierajmy się |
|
2 os. |
zabieraj się |
zabierajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zabierałbym się bym się zabierał |
zabierałabym się bym się zabierała |
zabierałobym się bym się zabierało |
zabieralibyśmy się byśmy się zabierali |
zabierałybyśmy się byśmy się zabierały |
2 os. |
zabierałbyś się byś się zabierał |
zabierałabyś się byś się zabierała |
zabierałobyś się byś się zabierało |
zabieralibyście się byście się zabierali |
zabierałybyście się byście się zabierały |
3 os. |
zabierałby się by się zabierał |
zabierałaby się by się zabierała |
zabierałoby się by się zabierało |
zabieraliby się by się zabierali |
zabierałyby się by się zabierały |
bezosobnik: zabierano by się
bezokolicznik: zabierać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zabierając się
gerundium: zabieranie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zabieranie się |
zabierania się |
D. | zabierania się |
zabierań się |
C. | zabieraniu się |
zabieraniom się |
B. | zabieranie się |
zabierania się |
N. | zabieraniem się |
zabieraniami się |
Ms. | zabieraniu się |
zabieraniach się |
W. | zabieranie się |
zabierania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zabierający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zabierający się |
zabierający się |
zabierający się |
zabierające się |
zabierająca się |
D. | zabierającego się |
zabierającego się |
zabierającego się |
zabierającego się |
zabierającej się |
C. | zabierającemu się |
zabierającemu się |
zabierającemu się |
zabierającemu się |
zabierającej się |
B. | zabierającego się |
zabierającego się |
zabierający się |
zabierające się |
zabierającą się |
N. | zabierającym się |
zabierającym się |
zabierającym się |
zabierającym się |
zabierającą się |
Ms. | zabierającym się |
zabierającym się |
zabierającym się |
zabierającym się |
zabierającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zabierający się |
zabierający się |
zabierające się |
zabierające się |
D. | zabierających się |
zabierających się |
zabierających się |
zabierających się |
C. | zabierającym się |
zabierającym się |
zabierającym się |
zabierającym się |
B. | zabierających się |
zabierających się |
zabierających się |
zabierające się |
N. | zabierającymi się |
zabierającymi się |
zabierającymi się |
zabierającymi się |
Ms. | zabierających się |
zabierających się |
zabierających się |
zabierających się |
odpowiednik aspektowy: zabrać się
Pochodzenie
Zob. zabierać
1. do roboty
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | brać się |
Połączenia
- zabierać się do pracy, do roboty; do pisania, do czytania, do lektury, do nauki; do gotowania, do jedzenia, do spania; do wyjścia, do odejścia
- zabierać się !?za sprzątanie
Cytaty
Jak dobrze pójdzie, gdzieś w maju lub czerwcu można zabierać się do roboty, która musi się skończyć przed pierwszymi mrozami. źródło: NKJP: Adam Grzeszak: Zagubione autostrady, Polityka, 2004-10-16 |
|
Babcia rzuca swoje sakramentalne „at” i z zadowoleniem zabiera się do jedzenia. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997 |
|
[...] Znów zwrócił się w drugą stronę, zabierając się do odejścia. źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993 |
|
- Muszę przyznać, że dość rzadko zabieram się !?za sprzątanie. źródło: NKJP: Ewelina Kwiatkowska: Rypin: Rypinianie zabrali się za wiosenne porządki?, Gazeta Pomorska, 2010-03-24 |
|
Uwiązawszy konia u werandy, zabierał się go rozsiodłać. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
Składnia
+ | zabierać się | + |
do CZEGO
|
|
+ | zabierać się | + |
!?za CO
|
|
+ | zabierać się | + |
BEZOKOLICZNIK
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: zabierać się za co .
2. za kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
Teraz zabieram się za siebie. Nagle schudłam wiele kilogramów, odstawiając to, co jadłam do tej pory, na bok. źródło: NKJP: Mateusz Grzesiak: AlphaFemale, 2009 |
|
Na razie zabiera się za mnie: „A co ty w ogóle zamierzasz w życiu robić? źródło: NKJP: Bogusława Jędrasik: Gorączka opowiadania wyuzdane, 2007 |
|
[...] Nie rozliczono głównych sprawców, a zabieramy się za współpracowników. źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008 |
Składnia
+ | zabierać się | + |
za KOGO
|
3. skądś szybko
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Cytaty
Zląkłem się jak nigdy, bo to posuwało się w moim kierunku. Postanowiłem zabierać się stamtąd. źródło: NKJP: Cezary Klimaszewski: Co pojawiło się na niebie?, Głos Siemiatycz, 2008-06-02 |
|
- Niech dziadek otwiera bramę. Wstawiamy tę jego brykę do stodoły i zabieramy się stąd, zanim ktoś zobaczy. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
|
[...] zabierają się więc w pośpiechu, zostawiając część dokumentów na przechowanie Przybyłom [...]. źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Czarny ogród, 2007 |
|
To szczyt prostactwa, chyba przyznasz, więc zabieraj się, pókim dobra i wynoś się stąd. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003 |
Składnia
+ | zabierać się | + |
SKĄD
|
4. siebie samego na przejażdżki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Cytaty
Właśnie autem zabierał się do Warszawy. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006 |
|
W zimie oba dzwonki rozlegały się w mroku i dopiero podczas trzęsącej jazdy na wozie z bańkami mleka, którym zabierałem się na stację [...], zaczynało szarzeć. źródło: NKJP: Jeremi Przybora: Przymknięte oko opaczności, 1994 |
|
Zamiast samemu zabierać się na motorowe przejażdżki, idź z rodziną na spacer do lasu lub nad rzekę. źródło: NKJP: (wróżka Kletsima): Horoskop, Czas Ostrzeszowski, 2008-04-15 |
Składnia
+ | zabierać się | + |
DOKĄD +
(CZYM)
|
|
+ | zabierać się | + |
na CO
|
5. z kimś samochodem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
[...] Mimo sprzeciwu matki zabierał się z ojczymem do miasta [...]. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
|
Gdy jadę do miasta, korzystam z pociągu o 6.15 lub zabieram się z kimś samochodem, bo na własny mnie nie stać [...]. źródło: NKJP: (AGNI, ANB): Bez pociągu, Gazeta Wrocławska, 2003-03-01 |
|
Wraz z Beatą Pawlikowską zabieram się w podróż po Peru, którą autorka rozpoczyna w stolicy kraju, Limie. źródło: NKJP: Renata Blicharz: Peru dla odważnych, Esensja, 2008-11 |
|
[...] Zabieramy się z nimi na wędrówkę. źródło: NKJP: Eustachy Rylski: Po śniadaniu, 2009 |
Składnia
+ | zabierać się | + |
DOKĄD +
(CZYM) +
z KIM
|
6. do dziewczyny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Relacje znaczeniowe
synonimy: | dobierać się |
Cytaty
Znałem kiedyś jedną damę, zabieram się do niej, a ona mówi: „Zostaw mnie, mam syfa''. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Dopiero gdy ją pobił, zabierał się do niej. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
|
Najedzeni i napici zabierali się za dziewczęta. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006 |
Składnia
+ | zabierać się | + |
do KOGO/za KOGO
|