UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

prędko

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. prędki

1. biec

Definicja

pokonując daną odległość w czasie krótszym niż zwykle

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • prędko iść, jechać, poruszać się, ruszać się, uciekać

Cytaty

Jak się idzie pieszo, to według obliczeń turystycznych robi się około dwudziestu kilometrów dziennie. Zenek na pewno nie maszeruje tak prędko, ale lepiej liczyć z hakiem dla wszelkiej pewności.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

- Nie strzelaj - syknął. - Zabierz stąd dzieciaka, prędko. A wy, cofnąć się. Tylko spokojnie.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001

Faliste, twarde dachówki pękały na części w starciu z naszymi kolanami. Leciały w płomienie, a my uciekaliśmy jak najprędzej do budowlanych wykopów: materiał eksplodował z głośnym trzaskiem, rażąc odłamkami w promieniu kilkudziesięciu metrów.

źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy prędko
stopień wyższy prędzej

2. uczyć się

Definicja

tak, że coś trwa krócej niż zwykle, dając efekt w krótszym czasie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wprędce

Połączenia

  • prędko mówić; uczyć się, nauczyć się; rozprzestrzeniać się, rozwijać się

Cytaty

Kulki rzuca się wysoko, a mewy prędko uczą się je łapać w locie.

źródło: NKJP: Wiktor Pawłowski: Za chlebem, Polityka, 2009-01-31

Trzeba umieć sterować korpusem i wyginać się w lewo czy w prawo - tu pan Leon wstawał zza swojego biurka i wyginał się w obydwie strony. - Ja pana prędko nauczę, bo wszyscy mówią, że ja jestem pierwszorzędny „narcista”.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2003

Jak będzie rozbudowywał się Wrocław? Która z części miasta będzie rozwijała się najprędzej i najdynamiczniej?

źródło: NKJP: Marcin Gąsiorowski: Kto na szefa?, Gazeta Wrocławska, 2003-03-07

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy prędko
stopień wyższy prędzej

3. oddychać

Definicja

tak, że zdarzenia następują jedno po drugim częściej niż zwykle

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu częstotliwość

Połączenia

  • prędko oddychać

Cytaty

Ula zatrzymała się, serce zaczęło jej bić mocno i prędko, jak ze strachu. Ale to nie był strach, tylko szczęście.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Niecierpliwość Małgorzaty, która odżywiała się pośpiechem, gwałtownymi ruchami, zdaniami wygłaszanymi prędko, na wydechu, nieuważnie [...].

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy prędko
stopień wyższy prędzej

4. reagować

Definicja

tak, że coś następuje w krótkim czasie po czymś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wprędce

Połączenia

  • przyjść, przyjechać; spotkać się; zdecydować się, zrezygnować; odkochać się, zakochać się prędko

Cytaty

Milva miała w życiu wiele łuków. Uczyła się strzelać ze zwykłych jesionowych i cisowych, ale prędko zrezygnowała z nich na rzecz refleksyjnych laminatów, jakich używały driady i elfy.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001

Wiem, co mówię - bo też się zakochałem w tej... babie! Na szczęście, prędko się odkochałem i przejrzałem na oczy... Zobaczyłem jej wady...

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1997

- Tylko nikomu nic nie gadaj - zastrzegł. - I przyjdź prędko, będziemy czekać!

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990

Hildegard czuła już w kościach zbliżający się sztorm. - Jesień w tym roku przyjdzie prędzej.

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy prędko
stopień wyższy prędzej

Frazeologizmy

czym prędzej
co prędzej
czym prędzej
co prędzej
ktoś prędzej by się śmierci spodziewał
prędzej czy później
Data ostatniej modyfikacji: 25.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj