Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zabiorę się |
zabierzemy się |
|||
| 2 os. |
zabierzesz się |
zabierzecie się |
|||
| 3 os. |
zabierze się |
zabiorą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zabrałem się +(e)m się zabrał |
zabrałam się +(e)m się zabrała |
zabrałom się +(e)m się zabrało |
zabraliśmy się +(e)śmy się zabrali |
zabrałyśmy się +(e)śmy się zabrały |
| 2 os. |
zabrałeś się +(e)ś się zabrał |
zabrałaś się +(e)ś się zabrała |
zabrałoś się +(e)ś się zabrało |
zabraliście się +(e)ście się zabrali |
zabrałyście się +(e)ście się zabrały |
| 3 os. |
zabrał się |
zabrała się |
zabrało się |
zabrali się |
zabrały się |
bezosobnik: zabrano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zabierzmy się |
|
| 2 os. |
zabierz się |
zabierzcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zabrałbym się bym się zabrał |
zabrałabym się bym się zabrała |
zabrałobym się bym się zabrało |
zabralibyśmy się byśmy się zabrali |
zabrałybyśmy się byśmy się zabrały |
| 2 os. |
zabrałbyś się byś się zabrał |
zabrałabyś się byś się zabrała |
zabrałobyś się byś się zabrało |
zabralibyście się byście się zabrali |
zabrałybyście się byście się zabrały |
| 3 os. |
zabrałby się by się zabrał |
zabrałaby się by się zabrała |
zabrałoby się by się zabrało |
zabraliby się by się zabrali |
zabrałyby się by się zabrały |
bezosobnik: zabrano by się
bezokolicznik: zabrać się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zabrawszy się
gerundium: zabranie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zabranie się |
zabrania się |
| D. | zabrania się |
zabrań się |
| C. | zabraniu się |
zabraniom się |
| B. | zabranie się |
zabrania się |
| N. | zabraniem się |
zabraniami się |
| Ms. | zabraniu się |
zabraniach się |
| W. | zabranie się |
zabrania się |
odpowiednik aspektowy: zabierać się
Pochodzenie
Zob. zabrać
1. do roboty
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wziąć się |
Połączenia
- zabrać się do pracy, do roboty; do pisania, do nauki; do jedzenia
- zabrać się !?za czytanie, !?za lekturę; !?za sprzątanie, !?za remont
- zabrać się ostro
Cytaty
|
Nie mogłam rzucić pisania. Wydawca czeka na spóźnioną powieść więc powinnam zabrać się ostro do roboty. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010 |
|
|
Zerwałem się z fotela, wyciągnąłem z szafki żądany kieliszek i energicznie zabrałem się do sprzątania kuchni. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
|
Idź się umyj, rozpakuj i zabierz się do robienia kolacji [...]. źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000 |
|
|
Była przekonana, że mężczyzna mający doskonały fach w ręku - mąż był adwokatem - zabierze się w końcu !?za zarabianie pieniędzy, zajmie się rodziną. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: On i one, Gazeta Wyborcza, 1998-08-13 |
|
|
Niewielu czytelników jednak wie, że zanim Dick zabrał się !?za pisanie opowiadań i powieści fantastyczno-naukowych, starał się zainteresować wydawców swoimi tekstami głównonurtowymi. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Wołanie na puszczy, Esensja, 2008-10 |
Składnia
|
+ | zabrać się | + |
do CZEGO
|
|
+ | zabrać się | + |
!?za CO
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: zabrać się za co.
2. za kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
|
Czy nie lepiej byłoby nareszcie zabrać się za nie płacących ojców, którzy śmieją się z wyroków sądowych? źródło: NKJP: Internet |
|
|
Jest oczywiście bardzo miło, ale cieszę się, że już wracamy i że w końcu zabiorę się porządnie za siebie. źródło: NKJP: Monika Rakusa: 39,9, 2008 |
|
|
Teraz imperium morduje Czeczeńców, ale nie jest powiedziane, że za pięćdziesiąt lat nie zabierze się za nas, a Czeczeńcom odpuści. źródło: NKJP: Jarosław Marek Rymkiewicz: Rozmowy polskie w latach 1995-2008, 2009 |
|
|
Szybko wstali i zabrali się za ofiarę. źródło: NKJP: Alan Akab: Więzień układu – część 2, Esensja, 2005-12 |
Składnia
|
+ | zabrać się | + |
za KOGO
|
3. skądś szybko
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Cytaty
|
No dobra, może dopchamy się do samochodu i zabierzemy się stąd, zanim wstanie świt? Bo Suki rozerwie mnie na cholerne kawałeczki, jeśli wkrótce nie wrócę. źródło: NKJP: (X): Siły Rynku, Esensja, 2006-02 |
|
|
Samochodzik nawalał, ponieważ klapka nie działała jak trzeba. Co z kolei zdenerwowało chłopaczka i zabrał się z korytarza. źródło: NKJP: Dariusz Rekosz: Czarny Maciek i wenecki starodruk, 2010 |
|
|
Dziwiłem się absolwentom Głoskowa, którzy opowiadali, że pod koniec aspirantury mieli ochotę zabrać się i nie czekając na ocenę, pojechać do domu. źródło: NKJP: Wojciech Wanat: Rok w Monarze, 2006 |
|
|
Zamknęli tę hołotę w ciemnicy, obiecali, że zawiadomią, kogo trzeba i zabrali się wszyscy. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
Składnia
|
+ | zabrać się | + |
SKĄD
|
4. siebie samego na przejażdżkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Cytaty
|
Ula postanowiła zabrać się do domu moją taksówką. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008 |
|
|
Potem przygodnym samochodem zabierze się na samą górę i znowu pójdzie piechotą, 12 kilometrów w dół do domu, robiąc po drodze porządki. źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader, Rowerem przez Azję, Gazeta Wyborcza, 1998-10-30 |
|
|
W pełnym rynsztunku Hitlerjugend zabrałem się autostopem do Salzburga i zgłosiłem do urzędującego tam jeszcze Gauleitera. źródło: NKJP: Cestimir Lang, Anna Tyszecka: Na drugie mam Adolf, Polityka, 2002-02-02 |
|
|
[...] Zabraliśmy się w drogę powrotną ku statkowi. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1957 |
Składnia
|
+ | zabrać się | + |
DOKĄD +
(CZYM)
|
5. z kimś samochodem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
|
Dobrze, że zdecydowałem się skorzystać z uprzejmości pewnej pani i zabrać się z nią jej czerwonym mini-cooperem do Warszawy. źródło: NKJP: Józef Hen: Dziennik na nowy wiek, 2009 |
|
|
Co się stanie, gdy mnie rozpozna, a potem pozna i polubi, i nie opuści ani na chwilę, a nawet zabierze się ze mną w dalszą drogę? źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007 |
|
|
Uzbrojony w wypożyczony sprzęt podwodny zabrałem się z grupą odpływającą w morze. źródło: NKJP: Jan Gać: W ojczyźnie Majów, 2007 |
Składnia
|
+ | zabrać się | + |
DOKĄD +
(CZYM) +
z KIM
|
6. do dziewczyny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | dobrać się |
Cytaty
|
W końcu przeskoczył na wolną miłość i zabrał się do mnie. Byłby mnie zgwałcił, gdybyście w porę nie wrócili. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
Składnia
|
+ | zabrać się | + |
do KOGO
|