Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *baranъ
1.a zwierzę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane
Połączenia
- czarny baran
- konie i barany, krowy i barany, owce i barany
- głowa, rogi barana; stado baranów
- skóra z barana
- baran beczy
- zarżnąć; piec barana
Cytaty
|
Kazachowie zwinęli swoje jurty i objuczywszy kobyłki, pędząc stada baranów i owiec, w obłokach pyłu wyruszyli szukać przychylniejszych pastwisk w daleką dal. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1998 |
|
|
Rozległo się stłumione beczenie nieistniejącego barana. Zacichło w mroźnej przestrzeni. źródło: NKJP: Wojciech Chmielewski: Kawa u Doroty, 2010 |
|
|
Tego dnia młody Tadżyk przypomniał sobie swój język, we wsi zarżnęli barana i wszyscy ucztowali cały wieczór. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Imperium, 2005 |
|
|
Dla grup organizowane są zajęcia na skałkach, mosty linowe, wspinaczki, zawody narciarskie, loty helikopterem oraz kuligi z kapelą góralską i pieczeniem barana. źródło: NKJP: (or): Na narty do Wierchomli, Dziennik Łódzki, 2004-11-27 |
|
|
Tomek nie mógł powstrzymać okrzyku podziwu, ujrzawszy niezmierzone mrowie australijskich merynosów. Sprawiały one wrażenie wielkich kłębków wełny toczących się wśród trawy. Nawet zakrzywione rogi baranów niemal kryły się w gęstej, puszystej, jakby fryzowanej wełnie. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baran |
barany |
|
| D. | barana |
baranów |
|
| C. | baranowi |
baranom |
|
| B. | barana |
barany |
|
| N. | baranem |
baranami |
|
| Ms. | baranie |
baranach |
|
| W. | baranie |
barany |
1.b skóra
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Cytaty
|
Kiedy nadszedł czas, by wynieść z domu Pawlaków sosnową trumnę, stojący po drugiej stronie płotu Kargul ściągnął z głowy czapę z czarnego barana. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1997 |
|
|
Projekty ubiorów z barana i opakowań oscypka, to wystawa towarzysząca VII Jarmarkowi Podhalańskiemu. źródło: NKJP: Robert Miśkowiec: Zabawę czas zacząć!, Gazeta Krakowska, 2006-08-24 |
|
|
To był taki typowy, ciemnobrązowy kożuch z barana, do kostek, z jasnym kołnierzem. źródło: NKJP: Małgorzata Himmel: Korzuch z barana, Trybuna Śląska, 2003-03-13 |
|
|
Reporter obszedł cały Kraków w poszukiwaniu rękawic futrzanych. Wszystko, co udało mu się znaleźć, było albo krzywo uszyte, albo za ciasne. „Co się pan dziwisz - to z barana” - tłumaczyła ekspedientka. źródło: NKJP: Eugeniusz Twaróg: To się nadaje do prasy, Dziennik Polski, 2005-02-04 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baran |
barany |
|
| D. | barana |
baranów |
|
| C. | baranowi |
baranom |
|
| B. | barana |
barany |
|
| N. | baranem |
baranami |
|
| Ms. | baranie |
baranach |
|
| W. | baranie |
barany |
2. o człowieku
Definicja
Noty o użyciu
Używane jako wyzwisko.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Połączenia
- stado baranów
- Jak jedziesz, baranie?
Cytaty
|
Radni potraktowali nas jak stado baranów - powiedział jeden z mieszkańców osiedla Zadębie podczas spotkania z władzami miasta. - Decyzję na budowę wydali, a teraz zwalają jeden na drugiego. źródło: NKJP: WK: Osiedle zapowiada walkę, Dziennik Łódzki, 2001-06-11 |
|
|
Markowski wracał po pracy zadowolony. Do tego stopnia, że kierowcę malucha, który zajechał mu drogę, zamiast zwykłą wiązanką skwitował jedynie stwierdzeniem „patrz, jak jedziesz, baranie ” i nawet nie zatrąbił. źródło: NKJP: Paweł Pollak: Kanalia, 2006 |
|
|
Kaim uśmiechnął się i uczynił gest, jakby zdejmował kapelusz z głowy. – Chapeau pas – powiedział. – Chapeau bas się mówi, baranie jeden – mruknęła Kwiatkowska. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007 |
|
|
Ufam dociekliwości czytelników. Nie wszyscy są baranami. źródło: NKJP: Dw4rf: Dyskusja wikipedysty:Polelum, www.wikipedia.pl, 2008-04-09 |
|
|
Pragnę państwa zapewnić, że nasze dzieci potrafią korzystać z wynalazków przemysłu papierniczego. Nie piszą na tabliczkach i nie siedzą na zydlach. Uczą ich nie barany, a ludzie wykształceni. źródło: NKJP: Kinga Fromlewicz: Zlikwidowana szkoła, Gazeta Krakowska, 2006-02-01 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baran |
baranowie |
ndepr |
| barany |
depr | ||
| D. | barana |
baranów |
|
| C. | baranowi |
baranom |
|
| B. | barana |
baranów |
|
| N. | baranem |
baranami |
|
| Ms. | baranie |
baranach |
|
| W. | baranie |
baranowie |
ndepr |
| barany |
depr |