Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *peršьdlъ
Forma prasłowiańska jest imiesłowem od psł. *perchoditi 'przechodzić'
1. dawny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Połączenia
- przeszły czas, okres; przeszła epoka; przeszłe pokolenie; doświadczenie, życie; przeszłe wieki; wydarzenia, wypadki, zdarzenia; rzeczy przeszłe
- przeszły i obecny, przeszły i teraźniejszy, przeszły i przyszły
Cytaty
|
Na znajomość przez zmarłych spraw przeszłych, teraźniejszych i przyszłych zdaje się wskazywać również Pierwsza Księga Samuela (28, 3-25). źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010 |
|
|
Za to pewna anachroniczność poezji Andrzeja mogła wynikać nie tylko z delikatności, ale też z dobrego wychowania i niedzisiejszego stylu. On cały był jak z przeszłej epoki, jak z międzywojnia. źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010 |
|
|
To, kim jesteśmy, zawdzięczamy twórczości przeszłych pokoleń. źródło: NKJP: Marcin Maj, Promuj otwarty dostęp do wiedzy, Dziennik Internautów 2008-10-10 |
|
|
Myśli krążyły wokół przeszłych wydarzeń. Czepiały się okruchów wspomnień [...]. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Smoczy Pakt, 2003 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przeszły |
przeszły |
przeszły |
przeszłe |
przeszła |
| D. | przeszłego |
przeszłego |
przeszłego |
przeszłego |
przeszłej |
| C. | przeszłemu |
przeszłemu |
przeszłemu |
przeszłemu |
przeszłej |
| B. | przeszłego |
przeszłego |
przeszły |
przeszłe |
przeszłą |
| N. | przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłą |
| Ms. | przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłej |
| W. | przeszły |
przeszły |
przeszły |
przeszłe |
przeszła |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przeszli |
przeszli |
przeszłe |
przeszłe |
| D. | przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
| C. | przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
| B. | przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
przeszłe |
| N. | przeszłymi |
przeszłymi |
przeszłymi |
przeszłymi |
| Ms. | przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
| W. | przeszli |
przeszli |
przeszłe |
przeszłe |
2. ubiegły
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Połączenia
- przeszły rok
Cytaty
|
Gdy idzie się tymi alejkami, wtedy pod stopami szurają wciąż jeszcze kolorowe brzozowe liście, które przeszłej jesieni opadły z tych drzew. źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga. Opowieści z pobocza drogi, 2010 |
|
|
Łatwo odnaleziono miejsce, gdzie przewód [...] utonął, bo od przeszłego roku kołysała się tu na falach boja, ustawiona bezpośrednio po katastrofie. źródło: NKJP: Hanna Korab: Tryumf, Kalejdoskop Techniki, 1972 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przeszły |
przeszły |
przeszły |
przeszłe |
przeszła |
| D. | przeszłego |
przeszłego |
przeszłego |
przeszłego |
przeszłej |
| C. | przeszłemu |
przeszłemu |
przeszłemu |
przeszłemu |
przeszłej |
| B. | przeszłego |
przeszłego |
przeszły |
przeszłe |
przeszłą |
| N. | przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłą |
| Ms. | przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłej |
| W. | przeszły |
przeszły |
przeszły |
przeszłe |
przeszła |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przeszli |
przeszli |
przeszłe |
przeszłe |
| D. | przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
| C. | przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
przeszłym |
| B. | przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
przeszłe |
| N. | przeszłymi |
przeszłymi |
przeszłymi |
przeszłymi |
| Ms. | przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
przeszłych |
| W. | przeszli |
przeszli |
przeszłe |
przeszłe |