Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uprzędę |
uprzędziemy |
|||
2 os. |
uprzędziesz |
uprzędziecie |
|||
3 os. |
uprzędzie |
uprzędą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uprządłem +(e)m uprządł |
uprzędłam +(e)m uprzędła |
uprzędłom +(e)m uprzędło |
uprzędliśmy +(e)śmy uprzędli |
uprzędłyśmy +(e)śmy uprzędły |
2 os. |
uprządłeś +(e)ś uprządł |
uprzędłaś +(e)ś uprzędła |
uprzędłoś +(e)ś uprzędło |
uprzędliście +(e)ście uprzędli |
uprzędłyście +(e)ście uprzędły |
3 os. |
uprządł |
uprzędła |
uprzędło |
uprzędli |
uprzędły |
bezosobnik: uprzędziono
uprzędzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uprządźmy uprzędźmy |
|
2 os. |
uprządź uprzędź |
uprządźcie uprzędźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uprządłbym bym uprządł |
uprzędłabym bym uprzędła |
uprzędłobym bym uprzędło |
uprzędlibyśmy byśmy uprzędli |
uprzędłybyśmy byśmy uprzędły |
2 os. |
uprządłbyś byś uprządł |
uprzędłabyś byś uprzędła |
uprzędłobyś byś uprzędło |
uprzędlibyście byście uprzędli |
uprzędłybyście byście uprzędły |
3 os. |
uprządłby by uprządł |
uprzędłaby by uprzędła |
uprzędłoby by uprzędło |
uprzędliby by uprzędli |
uprzędłyby by uprzędły |
bezosobnik: uprzędziono by
uprzędzono by
bezokolicznik: uprząść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
uprządłszy
gerundium: uprzędzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uprzędzenie |
uprzędzenia |
D. | uprzędzenia |
uprzędzeń |
C. | uprzędzeniu |
uprzędzeniom |
B. | uprzędzenie |
uprzędzenia |
N. | uprzędzeniem |
uprzędzeniami |
Ms. | uprzędzeniu |
uprzędzeniach |
W. | uprzędzenie |
uprzędzenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: uprzędziony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | uprzędziony uprzędzony |
uprzędziony uprzędzony |
uprzędziony uprzędzony |
uprzędzione uprzędzone |
uprzędziona uprzędzona |
D. | uprzędzionego uprzędzonego |
uprzędzionego uprzędzonego |
uprzędzionego uprzędzonego |
uprzędzionego uprzędzonego |
uprzędzionej uprzędzonej |
C. | uprzędzionemu uprzędzonemu |
uprzędzionemu uprzędzonemu |
uprzędzionemu uprzędzonemu |
uprzędzionemu uprzędzonemu |
uprzędzionej uprzędzonej |
B. | uprzędzionego uprzędzonego |
uprzędzionego uprzędzonego |
uprzędziony uprzędzony |
uprzędzione uprzędzone |
uprzędzioną uprzędzoną |
N. | uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzioną uprzędzoną |
Ms. | uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionej uprzędzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | uprzędzeni |
uprzędzeni |
uprzędzione uprzędzone |
uprzędzione uprzędzone |
D. | uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzionych uprzędzonych |
C. | uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
uprzędzionym uprzędzonym |
B. | uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzione uprzędzone |
N. | uprzędzionymi uprzędzonymi |
uprzędzionymi uprzędzonymi |
uprzędzionymi uprzędzonymi |
uprzędzionymi uprzędzonymi |
Ms. | uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzionych uprzędzonych |
uprzędzionych uprzędzonych |
odpowiednik aspektowy: prząść
Inne uwagi
Spotykane użycia formy 1 os. lp cz. przeszłego r. m. uprzędłem i 3 os. lp cz. przeszłego uprzędł .
Pochodzenie
1. wełnę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł rzemiosło
Relacje znaczeniowe
synonimy: | usnuć |
Połączenia
- uprząść wełnę
Cytaty
I choć trudno to sobie wyobrazić, to jednak jeszcze 200 lat temu w każdym śląskim domu ludzie potrafili len uczesać, uprząść i następnie utkać z niego materiał. źródło: NKJP: Marek Szołtysek: Tkacze od św. Sewera, Dziennik Zachodni, 2011-02-04 |
|
Stąd też buty się zelowało i podbijało blaszkami, [...] a stare złachane swetry prało i gręplowało, ażeby odzyskaną wełnę uprząść i ufarbować raz jeszcze. źródło: NKJP: Szpeja: Dziennik Polski, 2006-03-18 |
|
Wieczorem przędzie wełnę. Tej zimy uprzędła 15 kg cienkiej, bez gruzełków. źródło: NKJP: Joanna Gospodarczyk: Konkurs „Temat otwarty” - III nagroda, Gazeta Wyborcza, 1992-07-27 |
|
Coś podobnego! - całą skórę świeżo zdartą z barana, ledwie wyschniętą, ogoliła ją, zeskubała łój z kłaków, rozczesała je i uprzędła wełnę na znalezionym w szopie kołowrotku. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008 |
Składnia
+ | uprząść | + |
CO
|
2. pajęczynę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Połączenia
- uprząść pajęczynę
Cytaty
Samica pająka zaczyna od uprzędzenia warstwy jedwabistej pajęczyny, którą przymocowuje do jednej z roślin. źródło: NKJP: Internet |
|
Na tych cienkich nitkach pająki, które je uprzędły, przenoszą się na większe odległości osiągając przy tym niekiedy znaczny pułap [...]. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
+ | uprząść | + |
CO
|