Chronologizacja
Pochodzenie
1.a zwierzę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane
Połączenia
- biały, czarny baranek
- baranek pasł się
- łagodny, potulny jak baranek
Cytaty
|
Winnice pięły się na wzgórza, wśród drzew oliwnych pasły się baranki, drogi kurzyły się białym pyłem pod stopami wędrowców szukających studni, przy których kobiety śmiały się i rozmawiały. źródło: NKJP: Jan Parandowski: Niebo w płomieniach, 1988 |
|
|
W dłoniach trzymał jakieś niepokaźne zawiniątko. Kiedy podszedł bliżej, zorientowałem się, że to spętany i pobekujący niepewnie czarny baranek. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |
|
|
Renata lubiła mieszańca i doskonale wiedziała, że psiak jest łagodny jak baranek. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baranek |
baranki |
|
| D. | baranka |
baranków |
|
| C. | barankowi |
barankom |
|
| B. | baranka |
baranki |
|
| N. | barankiem |
barankami |
|
| Ms. | baranku |
barankach |
|
| W. | baranku |
baranki |
1.b skóra
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Połączenia
- biały, czarny; wełniany baranek
- obszyć barankiem
Cytaty
|
Uśmiechnął się sam do siebie, poprawił szalik, bo marcowy mróz usiłował przeniknąć pod ciepłą, podszytą barankiem, skórzaną kurtkę, i ruszył dalej znacznie już przytomniej, z przyjemnością obserwując ludzi i ulice. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006 |
|
|
Na zdjęciu, które przetrwało do naszych czasów, widać panią, młodą jeszcze, w krynolinie, a obok stoi smukły mężczyzna z brodą i wąsami, w ręku trzyma czapkę obszytą barankiem. źródło: NKJP: Marek Jarosz: Déja vu i inne opowiadania, 2003 |
|
|
Basia marzy poza tym o futrze z popielatych baranków. źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem : (Francja 1940-1944), 1957 |
|
|
Pana Dyducha charakteryzowały pseudo-góralskie bambosze z baranka, z przepoconymi filcowymi wkładkami. źródło: NKJP: Andrzej Kwietniewski: Blondynka z miasta Łodzi, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baranek |
baranki |
|
| D. | baranka |
baranków |
|
| C. | barankowi |
barankom |
|
| B. | baranka |
baranki |
|
| N. | barankiem |
barankami |
|
| Ms. | baranku |
barankach |
|
| W. | baranku |
baranki |
2. człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Cytaty
|
Ponieważ barankiem nigdy nie byłem, czasem zbeształem, a czasem i dałem komuś w pysk, to może nadarzyła się okazja do miłej wendety. źródło: NKJP: Proszę mnie uwzględnić w życiu, Gazeta Wyborcza, 1998-09-25 |
|
|
W porównaniu z tym ruskim parochem z gniewną twarzą, który grzmiał niczym lew na chłopów i pędził ich lagą do ruskiej świątyni, nasz pleban wydawał się łagodnym barankiem, który wszystko pozostawiał w rękach Boga. źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski, Dni grozy i łez, 2001 |
|
|
Kamyk ma rację, że tym razem nie powinniśmy uciekać. Ale to nie są baranki. To kupa uzbrojonych mężczyzn. Bardzo silnych i bardzo złych. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód Kroniki Drugiego Kręgu Księga III, 2003 |
|
|
Kocham – rozpina mi guziki, garnie się do mnie, całuje. Pukanie w szybę, Witold nas widzi. Nie jest bojaźliwym barankiem. źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baranek |
baranki |
|
| D. | baranka |
baranków |
|
| C. | barankowi |
barankom |
|
| B. | baranka |
baranki |
|
| N. | barankiem |
barankami |
|
| Ms. | baranku |
barankach |
|
| W. | baranku |
baranki |
3. na głowie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Cytaty
|
Odruchowo dotknęłam głowy i natrafiłam na znienawidzonego baranka, moje włosy miały naturalną skłonność do skręcania się pod wpływem wilgoci. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Miłośnica, 2009 |
|
|
Heil Hitler! - pisnęła pulchna blondynka z wydatnym biustem i z barankiem tlenionych włosów wokół pucołowatej twarzy. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska, Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009 |
|
|
Pela znalazła coś dla siebie, muszę ją przycisnąć o nazwę... ona też ma takiego baranka na głowie, a ostatnio chodzi z prościutkimi, lśniącymi kłaczkami; dowiem się, co robi. źródło: NKJP: Prostowanie włosów! help mee!, www.forumowisko.pl, 2008-05-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baranek |
baranki |
|
| D. | baranka |
baranków |
|
| C. | barankowi |
barankom |
|
| B. | baranka |
baranki |
|
| N. | barankiem |
barankami |
|
| Ms. | baranku |
barankach |
|
| W. | baranku |
baranki |
Inne uwagi
Zwykle lp
4. wielkanocny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
Połączenia
- cukrowy, marcepanowy; gipsowy, plastikowy; wielkanocny baranek
- baranek z cukru
- baranki i pisanki, baranki i zajączki
Cytaty
|
Niektórzy kładli do koszyków gipsowe baranki, weteranów licznych święceń, ale zazwyczaj kupowało się nowego - z cukru, rzadziej z ciasta. źródło: NKJP: Po Palmowej, Dziennik Polski, 2002-03-23 |
|
|
Jedna z tutejszych piekarni od ubiegłego roku dwa przedświąteczne tygodnie rezerwuje sobie na pieczenie wielkanocnych symboli. Baranki i zajączki z ciasta chlebowego z powodzeniem zastępują te cukrowe i czekoladowe. źródło: NKJP: (kbs): Zajączki z chleba..., Express Ilustrowany, 2002-03-23 |
|
|
Na ekspozycji umieszczone były także potrawy: tradycyjny okrągły chleb, jajka, baby wielkanocne, wędliny, baranki z masła. źródło: NKJP: MN: Częstowali chlebem i babami, Nakielski Czas, 2003-04-23 |
|
|
Na długo przed świętami rozprowadzono 6600 wielkanocnych baranków, a dochód z ich sprzedaży został przeznaczony na pomoc charytatywną. źródło: NKJP: (oke, at) (Ewa Macholla, at): Pomoc na Święta, Dziennik Bałtycki, 2001-04-12 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baranek |
baranki |
|
| D. | baranka |
baranków |
|
| C. | barankowi |
barankom |
|
| B. | baranka |
baranki |
|
| N. | barankiem |
barankami |
|
| Ms. | baranku |
barankach |
|
| W. | baranku |
baranki |
Składnia
|
+ | baranek | + |
JAKI
|
5. chmura
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | chmura |
Połączenia
- baranek na niebie
Cytaty
|
Oddalają się po gościńcu ku horyzontowi. Konno. Nad nimi niebo pokryte barankami. źródło: NKJP: Marian Pankowski: Ksiądz Helena : wybór utworów dramatycznych, 1996 |
|
|
Podobają mi się te baranki na niebie, pięknie współgrają z zielenią na ziemi. źródło: Internet |
|
|
Zamieniłbym te optymistyczne białe baranki na jakieś groźniejsze postrzępione sine chmurki. źródło: NKJP: „barteess”; „Walec”: może ktoś się nudzi..., Usenet -- pl.rec.foto, 2002-05-12 |
|
|
Pojechaliśmy sobie przez Mniszek, Lubowlę (Starą) i dalej drogą na Bardiów. Chmury owszem, ale głównie takie białe baranki, deszcz - może gdzie indziej, ale na naszej trasie ani ani. źródło: NKJP: Tomasz Sojka: Bardzo długi łykent - dzień 8, Usenet -- pl.rec.gory, 2005-05-09 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baranek |
baranki |
|
| D. | baranka |
baranków |
|
| C. | barankowi |
barankom |
|
| B. | baranka |
baranki |
|
| N. | barankiem |
barankami |
|
| Ms. | baranku |
barankach |
|
| W. | baranku |
baranki |
6. tynk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane
Cytaty
|
Rodzaj faktury w dużej mierze zależy od zręczności i pomysłowości tynkarza. Najczęściej spotykany jest kornik, baranek, tynk mozaikowy oraz faktura grysowa. źródło: NKJP: Chemia budowlana, Dziennik Polski, 2001-12-05 |
|
|
Ściany w niektórych pomieszczeniach mają tynk typu baranek, bardzo gruby i ostry. źródło: NKJP: Ewa Magdalena Iwaniak: Nurzec Stacja - Mieszkania socjalne – przedwczesna radość, Głos Siemiatycz, 2010-01-23 |
|
|
Dopiero na tak przygotowanym podłożu można układać tynk szlachetny cienkowarstwowy o fakturze baranka lub kornika. źródło: NKJP: ST: Docieplamy ściany, Gazeta Poznańska, 2002-10-17 |
|
|
Witam, czy spotkał się ktoś (lub posiada osobiście) zabezpieczenie podwozia barankiem lub innym specyfikiem? źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | baranek |
baranki |
|
| D. | baranka |
baranków |
|
| C. | barankowi |
barankom |
|
| B. | baranka |
baranki |
|
| N. | barankiem |
barankami |
|
| Ms. | baranku |
barankach |
|
| W. | baranku |
baranki |
Inne uwagi
Zwykle lp