UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

diecezja

Chronologizacja

1551, SPXVI
W postaci: dyjocezyja

Pochodzenie

łac. diœcēsis 'okręg administracyjny'

z gr. dioíkēsis 'gospodarka domowa; administracja; prowincja'

1.a instytucja

Definicja

kościelna jednostka administracyjna podzielona, zarządzana przez biskupa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół miejsca i instytucje związane z religią i kościołem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  biskupstwo

Połączenia

  • miejscowa; prawosławna diecezja; diecezja rzymskokatolicka; bydgoska, krakowska, rzeszowska, tarnowska...; rzymska, wileńska...
  • diecezje Kościoła katolickiego, Polski
  • diecezje na świecie; w kraju, w Polsce
  • diecezje i archidiecezje, diecezje i parafie
  • administrator, arcybiskup, biskup (sufragan), duchowieństwo, duszpasterz, kapłan, księża, ordynariusz, pasterz, przedstawiciel, rządca, rzecznik, synod, zwierzchnik, władze; patron, patronka; katedra, kościoły, parafie; archiwum, Caritas, kuria, wydawnictwo; chór; dożynki; teren; siedziba, stolica; historia; własność; na czele; na poziomie; w skład diecezji;
  • dekanaty; duchowni, kapłani, księża; pielgrzymi z diecezji częstochowskiej, kieleckiej, opolskiej...
  • księża; miasta; parafia; praca w diecezji
  • diecezja powstała; organizowany / zorganizowany przez diecezję
  • podlegać; przekazany diecezji
  • erygować, powołać, ustanowić, utworzyć; objąć / obejmować; powierzać komuś diecezję
  • administrować, kierować; zarządzanie diecezją
  • należeć do diecezji
  • objąć / obejmować rządy w diecezji

Cytaty

Zwierzchnikiem diecezji jest biskup ordynariusz, mający do pomocy biskupów pomocniczych, nazywanych często sufraganami. Każda diecezja posiada kurię, czyli urząd prowadzący jej sprawy, oraz niemal zawsze seminarium duchowne [...].

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997

Płock jest siedzibą jednej z najstarszych diecezji Kościoła katolickiego, obejmującej swoim zasięgiem obszar o wiele większy niż dzisiejsze granice województwa.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 17. posiedzenia Senatu RP część 1

Na osobistą prośbę [...] wieloletniego sekretarza Ojca Świętego Jana Pawła II właśnie mogilski krucyfiks towarzyszył mu w tym szczególnym dniu obejmowania diecezji krakowskiej.

źródło: NKJP: Zbigniew Iwański: Mały przewodnik po tradycjach chrześcijańskich w Krakowie, 2009

Dwanaście lat temu biskup diecezji warszawsko-praskiej przykazał proboszczom, aby przy każdej parafii działały koła charytatywne.

źródło: NKJP: Dariusz Burczyński: Nasza pomoc jest modlitwą, Mazowieckie To i Owo, 2004-08-01

Zmiany granic, w wyniku trzeciego rozbioru oraz późniejsze zmiany administracyjne w czasach napoleońskich, powodowały zaburzenia, a nawet przerwy w funkcjonowaniu biskupstwa. Przez krótki czas siedzibą władz diecezji był nawet Tyniec, a biskupem - opat benedyktyński.

źródło: NKJP: Dzieło Spicymira Leliwy, Dziennik Polski, 2000-07-18

Wierni diecezji tarnowskiej wesprą finansowo budowę Świątyni Bożej Opatrzności w Warszawie.

źródło: NKJP: (ab): Na świątynię, Gazeta Krakowska, 2004-04-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. diecezja
diecezje
D. diecezji
diecezji
neut
diecezyj
char
C. diecezji
diecezjom
B. diecezję
diecezje
N. diecezją
diecezjami
Ms. diecezji
diecezjach
W. diecezjo
diecezje

1.b władze

Definicja

władze diecezji - kościelnej jednostki administracyjnej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół miejsca i instytucje związane z religią i kościołem

Cytaty

Święcenia nie są nagrodą za dobre sprawowanie w seminarium. Zakon, diecezja ma prawo powiedzieć komuś „nie”, gdy wychowawcy i przełożeni tak rozeznają.

źródło: NKJP: Józef Augustyn: Rozmowy o księżach rodzinie i życiu duchowym, 2010

W dwa lata po wizycie papieża Jana Pawła II, sosnowiecka diecezja chce uhonorować miejsce papieskiego spotkania z wiernymi.

źródło: NKJP: AJK: Krzyż stanie przy Gwiezdnej, Trybuna Śląska, 2001-05-10

Z myślą o przyjęciu Ojca Świętego i gości diecezja prowadzi prace remontowe w domu biskupim, w katedrze i w seminarium duchownym.

źródło: NKJP: Ks. Biskup Andrzej Suski; Andrzej Dembowski: Jan Paweł II w Toruniu Kościół toruński przed pielgrzymką, Gazeta Miejska, 1999

[...] do Rzymu na trwające do 20 sierpnia XV Światowe Dni Młodzieży wyjedzie ok. 50-60 tys. polskiej młodzieży. Organizatorami tych wyjazdów są diecezje z całego kraju.

źródło: NKJP: (GM): Forum młodzieży, Dziennik Polski - Podbeskidzie, 2000-08-08 -

Rekordowa liczba 85 tys. pielgrzymów przybędzie z diecezji tarnowskiej, a po 35 tys. biletów zamówiły diecezje katowicka i warszawska.

źródło: NKJP: (G): Cała Polska na Błoniach, Dziennik Polski - Małopolska, 2002-07-30

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. diecezja
diecezje
D. diecezji
diecezji
neut
diecezyj
char
C. diecezji
diecezjom
B. diecezję
diecezje
N. diecezją
diecezjami
Ms. diecezji
diecezjach
W. diecezjo
diecezje

1.c ludzie

Definicja

wierni danej diecezji - kościelnej jednostki administracyjnej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół miejsca i instytucje związane z religią i kościołem

Połączenia

  • cała, nasza diecezja
  • życie diecezji
  • odwiedzić diecezję

Cytaty

Biskup ogłosił zbiórkę pieniędzy w diecezji. Datki do puszek będzie zbierać przy kościołach w niedzielę Caritas.
W tych trudnych chwilach cała diecezja tarnowska łączy się duchowo z rodzinami przeżywającymi dramat powodzi i utraty mienia, wspierając ich modlitwą, pomocą sąsiedzką i duchową - stwierdza Wiktor Skworc.

źródło: NKJP: Składka na powodzian, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2002-07-20

Zbliża się termin kolejnej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski. Ojciec Święty odwiedzi również naszą diecezję.

źródło: NKJP: Piotr Furtak: Przed spotkaniem w Pelplinie, Dziennik Czˆuchowski, 1999-03-12

Ingres oznacza uroczysty wjazd, uroczyste objęcie władzy przez biskupa ordynariusza. Ingres biskupa diecezjalnego do swojej katedry jest znaczącym wydarzeniem w życiu diecezji.

źródło: NKJP: Agata Pustułka: Najważniejsza jest rodzina, Dziennik Zachodni, 2009-03-27

W czwartek, 20 lipca, wyruszy z Nakła piesza pielgrzymka do Częstochowy. Pątnikom towarzyszyć będzie hymn, który skomponowany został dla całej diecezji bydgoskiej.

źródło: NKJP: MB: Nakielski Czas: Nakielanin po raz drugi wspóltwórcą hymnu, 2006-07-19

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. diecezja
diecezje
D. diecezji
diecezji
neut
diecezyj
char
C. diecezji
diecezjom
B. diecezję
diecezje
N. diecezją
diecezjami
Ms. diecezji
diecezjach
W. diecezjo
diecezje
Data ostatniej modyfikacji: 07.04.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj