UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nagadać

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. gadać

1. komuś

Definicja

pot.

powiedzieć komuś dużo przykrych rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nawymyślać

Cytaty

	Nasza mama miała mu za złe to palenie papierosów i potrafiła mu z tego powodu trochę nagadać. źródło: NKJP: Piotr Furtak: Sto lat na karku, a pamięć dziesięciolatka..., Dziennik Bałtycki, 2008-02-08
	- Musiałem tej szelmie nagadać! - głos jego nabrzmiewał radością. - Spiorunowałem ją, że popamięta! źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dzikie banany, 1960
	- Dobrze mu nagadałeś - rzekła Marynia, kiedy Hawryluk się oddalił. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Na skraju imperium, 2000
	Ludzie mówią, że poszło o coś osobistego. Że raz Nowak się schlał, a chłopak w ogóle nie umiał pić, nagadał profesorowi, dziekanowi, rektorowi, no i go pogonili. źródło: NKJP: Grzegorz Kopaczewski: Huta, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nagadam	nagadamy
2 os.	nagadasz	nagadacie
3 os.	nagada	nagadają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nagadałem +(e)m nagadał	nagadałam +(e)m nagadała	nagadałom +(e)m nagadało	nagadaliśmy +(e)śmy nagadali	nagadałyśmy +(e)śmy nagadały
2 os.	nagadałeś +(e)ś nagadał	nagadałaś +(e)ś nagadała	nagadałoś +(e)ś nagadało	nagadaliście +(e)ście nagadali	nagadałyście +(e)ście nagadały
3 os.	nagadał	nagadała	nagadało	nagadali	nagadały

bezosobnik: nagadano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nagadajmy
2 os.	nagadaj	nagadajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nagadałbym bym nagadał	nagadałabym bym nagadała	nagadałobym bym nagadało	nagadalibyśmy byśmy nagadali	nagadałybyśmy byśmy nagadały
2 os.	nagadałbyś byś nagadał	nagadałabyś byś nagadała	nagadałobyś byś nagadało	nagadalibyście byście nagadali	nagadałybyście byście nagadały
3 os.	nagadałby by nagadał	nagadałaby by nagadała	nagadałoby by nagadało	nagadaliby by nagadali	nagadałyby by nagadały

bezosobnik: nagadano by

bezokolicznik: nagadać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nagadawszy

gerundium: nagadanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nagadanie	nagadania
D.	nagadania	nagadań
C.	nagadaniu	nagadaniom
B.	nagadanie	nagadania
N.	nagadaniem	nagadaniami
Ms.	nagadaniu	nagadaniach
W.	nagadanie	nagadania

Składnia

nagadać

KOMU

2. głupot

Definicja

pot.

powiedzieć dużo rzeczy nieprawdziwych lub głupich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

naopowiadać, napleść, nasplatać, wypleść

Połączenia

nagadać bzdur, głupot, kłamstw, niestworzonych rzeczy, pierdół, plotek

Cytaty

	Ledwie bowiem przyjechał, a już zdążył nagadać głupot. źródło: NKJP: Jerzy Pałosz: Powrót Leszka M., Gazeta Krakowska, 2005-06-30
	Kto nagadał Julii bzdur o centurionach i rzekomych celach politycznych Tyberiusza? źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tyberiusz Cezar, 2009
	Do licha, pomyślałem z rozpaczą, już było dobrze, porozumieli się, i wylazła z nich rogata natura, zaraz skoczą sobie do oczu, nagadają głupstw, wszystko zacznie się od początku... źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972
	Co ja robię, czemu znowu nagadałem, że to koniec, nie chce żadnego końca, niech wszystko się zacznie od nowa. źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nagadam	nagadamy
2 os.	nagadasz	nagadacie
3 os.	nagada	nagadają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nagadałem +(e)m nagadał	nagadałam +(e)m nagadała	nagadałom +(e)m nagadało	nagadaliśmy +(e)śmy nagadali	nagadałyśmy +(e)śmy nagadały
2 os.	nagadałeś +(e)ś nagadał	nagadałaś +(e)ś nagadała	nagadałoś +(e)ś nagadało	nagadaliście +(e)ście nagadali	nagadałyście +(e)ście nagadały
3 os.	nagadał	nagadała	nagadało	nagadali	nagadały

bezosobnik: nagadano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nagadajmy
2 os.	nagadaj	nagadajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nagadałbym bym nagadał	nagadałabym bym nagadała	nagadałobym bym nagadało	nagadalibyśmy byśmy nagadali	nagadałybyśmy byśmy nagadały
2 os.	nagadałbyś byś nagadał	nagadałabyś byś nagadała	nagadałobyś byś nagadało	nagadalibyście byście nagadali	nagadałybyście byście nagadały
3 os.	nagadałby by nagadał	nagadałaby by nagadała	nagadałoby by nagadało	nagadaliby by nagadali	nagadałyby by nagadały

bezosobnik: nagadano by

bezokolicznik: nagadać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nagadawszy

gerundium: nagadanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nagadanie	nagadania
D.	nagadania	nagadań
C.	nagadaniu	nagadaniom
B.	nagadanie	nagadania
N.	nagadaniem	nagadaniami
Ms.	nagadaniu	nagadaniach
W.	nagadanie	nagadania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nagadany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nagadany	nagadany	nagadany	nagadane	nagadana
D.	nagadanego	nagadanego	nagadanego	nagadanego	nagadanej
C.	nagadanemu	nagadanemu	nagadanemu	nagadanemu	nagadanej
B.	nagadanego	nagadanego	nagadany	nagadane	nagadaną
N.	nagadanym	nagadanym	nagadanym	nagadanym	nagadaną
Ms.	nagadanym	nagadanym	nagadanym	nagadanym	nagadanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nagadani	nagadani	nagadane	nagadane
D.	nagadanych	nagadanych	nagadanych	nagadanych
C.	nagadanym	nagadanym	nagadanym	nagadanym
B.	nagadanych	nagadanych	nagadanych	nagadane
N.	nagadanymi	nagadanymi	nagadanymi	nagadanymi
Ms.	nagadanych	nagadanych	nagadanych	nagadanych

Składnia

	+	nagadać	+	(KOMU) + CZEGO + (o CZYM)
	+	nagadać	+	(KOMU) + że ZDANIE

3. na kogoś

Definicja

pot.

powiedzieć o kimś wiele złych rzeczy do innych osób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obgadać

Cytaty

Wyraźnie ją korciło, żeby nagadać coś na ciotkę Hannę, której, jak uważała, daleko było do prawdziwej jaśnie pani.

źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008

Ten leśniczy Rudziński musiał coś panom na mnie nagadać, że mnie nie puszczacie.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Odszczekasz wszystko, co nagadałeś na Rowickiego!

źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie Odcinek 207, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nagadam	nagadamy
2 os.	nagadasz	nagadacie
3 os.	nagada	nagadają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nagadałem +(e)m nagadał	nagadałam +(e)m nagadała	nagadałom +(e)m nagadało	nagadaliśmy +(e)śmy nagadali	nagadałyśmy +(e)śmy nagadały
2 os.	nagadałeś +(e)ś nagadał	nagadałaś +(e)ś nagadała	nagadałoś +(e)ś nagadało	nagadaliście +(e)ście nagadali	nagadałyście +(e)ście nagadały
3 os.	nagadał	nagadała	nagadało	nagadali	nagadały

bezosobnik: nagadano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nagadajmy
2 os.	nagadaj	nagadajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nagadałbym bym nagadał	nagadałabym bym nagadała	nagadałobym bym nagadało	nagadalibyśmy byśmy nagadali	nagadałybyśmy byśmy nagadały
2 os.	nagadałbyś byś nagadał	nagadałabyś byś nagadała	nagadałobyś byś nagadało	nagadalibyście byście nagadali	nagadałybyście byście nagadały
3 os.	nagadałby by nagadał	nagadałaby by nagadała	nagadałoby by nagadało	nagadaliby by nagadali	nagadałyby by nagadały

bezosobnik: nagadano by

bezokolicznik: nagadać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nagadawszy

gerundium: nagadanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nagadanie	nagadania
D.	nagadania	nagadań
C.	nagadaniu	nagadaniom
B.	nagadanie	nagadania
N.	nagadaniem	nagadaniami
Ms.	nagadaniu	nagadaniach
W.	nagadanie	nagadania

odpowiednik aspektowy: nagadywać

Składnia

nagadać

na KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 19.11.2015