UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odkrywać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. kryć

1. garnek

Definicja

powodować, że coś, co było przykryte lub zasłonięte, staje się widoczne

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Połączenia

odkrywać garnek, kufer, pudło, rondel, trumnę, wejście do piwnicy; głowę; ciało, nogi, piersi, ramiona, ucho

Cytaty

Staramy się w tym czasie nie za często odkrywać garnek, aby wraz z parą nie uleciał aromat warzyw.

źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni, 1994

Przechodnie ze wzruszeniem odkrywali głowy widząc wyniosłą postać pierwszego Dostojnika Państwa.

źródło: NKJP: Paweł Stachnik: Święto „Dzieci Krakowskich”, Dziennik Polski, 2005-05-21

Od kiedy Coco Chanel w 1914 roku pokazała na plaży [...] odkrywający ciało kostium kąpielowy, trwa moda na opalanie.

źródło: NKJP: Aleksandra Buchalska: Kobiety lubią brąz, Gazeta Radomszczańska, 2008-06-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkrywam	odkrywamy
2 os.	odkrywasz	odkrywacie
3 os.	odkrywa	odkrywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałem +(e)m odkrywał	odkrywałam +(e)m odkrywała	odkrywałom +(e)m odkrywało	odkrywaliśmy +(e)śmy odkrywali	odkrywałyśmy +(e)śmy odkrywały
2 os.	odkrywałeś +(e)ś odkrywał	odkrywałaś +(e)ś odkrywała	odkrywałoś +(e)ś odkrywało	odkrywaliście +(e)ście odkrywali	odkrywałyście +(e)ście odkrywały
3 os.	odkrywał	odkrywała	odkrywało	odkrywali	odkrywały

bezosobnik: odkrywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odkrywał będę odkrywać	będę odkrywała będę odkrywać	będę odkrywało będę odkrywać	będziemy odkrywali będziemy odkrywać	będziemy odkrywały będziemy odkrywać
2 os.	będziesz odkrywał będziesz odkrywać	będziesz odkrywała będziesz odkrywać	będziesz odkrywało będziesz odkrywać	będziecie odkrywali będziecie odkrywać	będziecie odkrywały będziecie odkrywać
3 os.	będzie odkrywał będzie odkrywać	będzie odkrywała będzie odkrywać	będzie odkrywało będzie odkrywać	będą odkrywali będą odkrywać	będą odkrywały będą odkrywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkrywajmy
2 os.	odkrywaj	odkrywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałbym bym odkrywał	odkrywałabym bym odkrywała	odkrywałobym bym odkrywało	odkrywalibyśmy byśmy odkrywali	odkrywałybyśmy byśmy odkrywały
2 os.	odkrywałbyś byś odkrywał	odkrywałabyś byś odkrywała	odkrywałobyś byś odkrywało	odkrywalibyście byście odkrywali	odkrywałybyście byście odkrywały
3 os.	odkrywałby by odkrywał	odkrywałaby by odkrywała	odkrywałoby by odkrywało	odkrywaliby by odkrywali	odkrywałyby by odkrywały

bezosobnik: odkrywano by

bezokolicznik: odkrywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odkrywając

gerundium: odkrywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkrywanie	odkrywania
D.	odkrywania	odkrywań
C.	odkrywaniu	odkrywaniom
B.	odkrywanie	odkrywania
N.	odkrywaniem	odkrywaniami
Ms.	odkrywaniu	odkrywaniach
W.	odkrywanie	odkrywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odkrywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywająca
D.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającej
C.	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającej
B.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywający	odkrywające	odkrywającą
N.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającą
Ms.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywające
D.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających
C.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym
B.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywające
N.	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi
Ms.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkrywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywany	odkrywany	odkrywany	odkrywane	odkrywana
D.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanej
C.	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanej
B.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywany	odkrywane	odkrywaną
N.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywaną
Ms.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywani	odkrywani	odkrywane	odkrywane
D.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych
C.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym
B.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywane
N.	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi
Ms.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych

odpowiednik aspektowy: odkryć

Składnia

odkrywać

KOGO/CO

2. kołdrę

Definicja

podnosić coś, czym była przykryta jakaś rzecz, część ciała lub osoba

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Połączenia

odkrywać koc, kołdrę, pokrywkę, przykrycie, wieko

Cytaty

Łukasz [...] bierze ją za rękę. Sadza ją przy stole. Odkrywa pokrywkę wazy. Pociąga nosem.

źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie. Odcinek 257, 2002

Jednym ruchem odkrywam koc, Ewa leży pod nim naga.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkrywam	odkrywamy
2 os.	odkrywasz	odkrywacie
3 os.	odkrywa	odkrywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałem +(e)m odkrywał	odkrywałam +(e)m odkrywała	odkrywałom +(e)m odkrywało	odkrywaliśmy +(e)śmy odkrywali	odkrywałyśmy +(e)śmy odkrywały
2 os.	odkrywałeś +(e)ś odkrywał	odkrywałaś +(e)ś odkrywała	odkrywałoś +(e)ś odkrywało	odkrywaliście +(e)ście odkrywali	odkrywałyście +(e)ście odkrywały
3 os.	odkrywał	odkrywała	odkrywało	odkrywali	odkrywały

bezosobnik: odkrywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odkrywał będę odkrywać	będę odkrywała będę odkrywać	będę odkrywało będę odkrywać	będziemy odkrywali będziemy odkrywać	będziemy odkrywały będziemy odkrywać
2 os.	będziesz odkrywał będziesz odkrywać	będziesz odkrywała będziesz odkrywać	będziesz odkrywało będziesz odkrywać	będziecie odkrywali będziecie odkrywać	będziecie odkrywały będziecie odkrywać
3 os.	będzie odkrywał będzie odkrywać	będzie odkrywała będzie odkrywać	będzie odkrywało będzie odkrywać	będą odkrywali będą odkrywać	będą odkrywały będą odkrywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkrywajmy
2 os.	odkrywaj	odkrywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałbym bym odkrywał	odkrywałabym bym odkrywała	odkrywałobym bym odkrywało	odkrywalibyśmy byśmy odkrywali	odkrywałybyśmy byśmy odkrywały
2 os.	odkrywałbyś byś odkrywał	odkrywałabyś byś odkrywała	odkrywałobyś byś odkrywało	odkrywalibyście byście odkrywali	odkrywałybyście byście odkrywały
3 os.	odkrywałby by odkrywał	odkrywałaby by odkrywała	odkrywałoby by odkrywało	odkrywaliby by odkrywali	odkrywałyby by odkrywały

bezosobnik: odkrywano by

bezokolicznik: odkrywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odkrywając

gerundium: odkrywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkrywanie	odkrywania
D.	odkrywania	odkrywań
C.	odkrywaniu	odkrywaniom
B.	odkrywanie	odkrywania
N.	odkrywaniem	odkrywaniami
Ms.	odkrywaniu	odkrywaniach
W.	odkrywanie	odkrywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odkrywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywająca
D.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającej
C.	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającej
B.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywający	odkrywające	odkrywającą
N.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającą
Ms.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywające
D.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających
C.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym
B.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywające
N.	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi
Ms.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkrywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywany	odkrywany	odkrywany	odkrywane	odkrywana
D.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanej
C.	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanej
B.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywany	odkrywane	odkrywaną
N.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywaną
Ms.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywani	odkrywani	odkrywane	odkrywane
D.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych
C.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym
B.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywane
N.	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi
Ms.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych

odpowiednik aspektowy: odkryć

Składnia

Rz_osobowy

odkrywać

3. planetę

Definicja

przypadkowo lub w wyniku analiz bądź poszukiwań znajdować coś, czego wcześniej nie znano lub o czego istnieniu nie wiedziano

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Połączenia

odkrywać nieznaną cywilizację, pierwiastek, planetę, podziemne miasto, polon, rad, skarb, wyspę, złoto, złoża, zwłoki, źródło czegoś, żyłę złota

Cytaty

	Gdy ma już trochę oszczędności, wraca po zakopaną torbę. I wtedy, zupełnie przypadkowo, podczas kopania odkrywa diamentowe złoże. źródło: NKJP: Wojciech Markiewicz: Hansenów wyścigi z czasem, Polityka, 2009-01-17
	Indy odkrywa nieznaną podziemną cywilizację w okolicach bieguna północnego. źródło: NKJP: Agnieszka Szady: Indiana Jones: Indiana Jones już nie świeci, Esensja, 2008-06
	W roku 1913 [...] odkrywają, że to krętek blady odpowiedzialny jest za porażenie ogólne (tzw. paraliż postępowy). źródło: NKJP: Marek Karpiński: Najstarszy zawód świata. Historia prostytucji, 2010
	Dzięki postępom genetyki dowiadujemy się, że i człowiek może być chimerą, inną co prawda niż mitologiczna. Tacy ludzie są zlepkiem dwóch różnych genetycznie typów komórek, które mogłyby tworzyć dwa oddzielne organizmy. Naukowcy odkrywają, jak dochodzi do powstania takich istot. źródło: NKJP: Jacek Kubiak: Człowiek – chimera, Polityka, 2003-08-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkrywam	odkrywamy
2 os.	odkrywasz	odkrywacie
3 os.	odkrywa	odkrywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałem +(e)m odkrywał	odkrywałam +(e)m odkrywała	odkrywałom +(e)m odkrywało	odkrywaliśmy +(e)śmy odkrywali	odkrywałyśmy +(e)śmy odkrywały
2 os.	odkrywałeś +(e)ś odkrywał	odkrywałaś +(e)ś odkrywała	odkrywałoś +(e)ś odkrywało	odkrywaliście +(e)ście odkrywali	odkrywałyście +(e)ście odkrywały
3 os.	odkrywał	odkrywała	odkrywało	odkrywali	odkrywały

bezosobnik: odkrywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odkrywał będę odkrywać	będę odkrywała będę odkrywać	będę odkrywało będę odkrywać	będziemy odkrywali będziemy odkrywać	będziemy odkrywały będziemy odkrywać
2 os.	będziesz odkrywał będziesz odkrywać	będziesz odkrywała będziesz odkrywać	będziesz odkrywało będziesz odkrywać	będziecie odkrywali będziecie odkrywać	będziecie odkrywały będziecie odkrywać
3 os.	będzie odkrywał będzie odkrywać	będzie odkrywała będzie odkrywać	będzie odkrywało będzie odkrywać	będą odkrywali będą odkrywać	będą odkrywały będą odkrywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkrywajmy
2 os.	odkrywaj	odkrywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałbym bym odkrywał	odkrywałabym bym odkrywała	odkrywałobym bym odkrywało	odkrywalibyśmy byśmy odkrywali	odkrywałybyśmy byśmy odkrywały
2 os.	odkrywałbyś byś odkrywał	odkrywałabyś byś odkrywała	odkrywałobyś byś odkrywało	odkrywalibyście byście odkrywali	odkrywałybyście byście odkrywały
3 os.	odkrywałby by odkrywał	odkrywałaby by odkrywała	odkrywałoby by odkrywało	odkrywaliby by odkrywali	odkrywałyby by odkrywały

bezosobnik: odkrywano by

bezokolicznik: odkrywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odkrywając

gerundium: odkrywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkrywanie	odkrywania
D.	odkrywania	odkrywań
C.	odkrywaniu	odkrywaniom
B.	odkrywanie	odkrywania
N.	odkrywaniem	odkrywaniami
Ms.	odkrywaniu	odkrywaniach
W.	odkrywanie	odkrywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odkrywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywająca
D.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającej
C.	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającej
B.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywający	odkrywające	odkrywającą
N.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającą
Ms.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywające
D.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających
C.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym
B.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywające
N.	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi
Ms.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkrywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywany	odkrywany	odkrywany	odkrywane	odkrywana
D.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanej
C.	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanej
B.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywany	odkrywane	odkrywaną
N.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywaną
Ms.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywani	odkrywani	odkrywane	odkrywane
D.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych
C.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym
B.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywane
N.	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi
Ms.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych

odpowiednik aspektowy: odkryć

Składnia

	+	odkrywać	+	CO
	+	odkrywać	+	że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

4. prawdę

Definicja

dowiadywać się czegoś, o czym się dotąd nie wiedziało, lub uświadamiać to sobie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

odkrywać coś (dziwnego, niepokojącego, podejrzanego...) fakt, kłamstwo, mistyfikację, oszustwo, prawdę, czyjeś prawdziwe pochodzenie, sekret, sprawę, tajemnicę, zagadkę, czyjeś zamiary; drugie pomieszczenie, sekretne przejście, tylne wejście

Cytaty

	Dążenie do odkrywania tajemnic tkwi głęboko w naturze człowieka. źródło: NKJP: Marcin Karbowski: Podstawy kryptografii, 2005
	North wkrótce odkrywa, że kluczem do znalezienia zabójców jest broń skradziona z bazy militarnej. źródło: NKJP: Mężczyzna tropi zabójców bliskich, Metropol, 2001, nr 9
	Spróbuj sobie wyobrazić, co czuje żołnierz, który jest powołany do obrony swojego narodu, a odkrywa, że przez swoje działania naraża ten naród na śmiertelne niebezpieczeństwo. Spróbuj sobie wyobrazić, co czułem. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Mój przyjaciel zdrajca, 2004
	Film rozpoczyna się w momencie, gdy dorosły Wojciech odkrywa, jak bardzo staje się podobny do swojego ojca. Boi się tego podobieństwa. źródło: NKJP: Mariola Woszkowska: O potędze miłości, Trybuna Śląska, 2004-09-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkrywam	odkrywamy
2 os.	odkrywasz	odkrywacie
3 os.	odkrywa	odkrywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałem +(e)m odkrywał	odkrywałam +(e)m odkrywała	odkrywałom +(e)m odkrywało	odkrywaliśmy +(e)śmy odkrywali	odkrywałyśmy +(e)śmy odkrywały
2 os.	odkrywałeś +(e)ś odkrywał	odkrywałaś +(e)ś odkrywała	odkrywałoś +(e)ś odkrywało	odkrywaliście +(e)ście odkrywali	odkrywałyście +(e)ście odkrywały
3 os.	odkrywał	odkrywała	odkrywało	odkrywali	odkrywały

bezosobnik: odkrywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odkrywał będę odkrywać	będę odkrywała będę odkrywać	będę odkrywało będę odkrywać	będziemy odkrywali będziemy odkrywać	będziemy odkrywały będziemy odkrywać
2 os.	będziesz odkrywał będziesz odkrywać	będziesz odkrywała będziesz odkrywać	będziesz odkrywało będziesz odkrywać	będziecie odkrywali będziecie odkrywać	będziecie odkrywały będziecie odkrywać
3 os.	będzie odkrywał będzie odkrywać	będzie odkrywała będzie odkrywać	będzie odkrywało będzie odkrywać	będą odkrywali będą odkrywać	będą odkrywały będą odkrywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkrywajmy
2 os.	odkrywaj	odkrywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałbym bym odkrywał	odkrywałabym bym odkrywała	odkrywałobym bym odkrywało	odkrywalibyśmy byśmy odkrywali	odkrywałybyśmy byśmy odkrywały
2 os.	odkrywałbyś byś odkrywał	odkrywałabyś byś odkrywała	odkrywałobyś byś odkrywało	odkrywalibyście byście odkrywali	odkrywałybyście byście odkrywały
3 os.	odkrywałby by odkrywał	odkrywałaby by odkrywała	odkrywałoby by odkrywało	odkrywaliby by odkrywali	odkrywałyby by odkrywały

bezosobnik: odkrywano by

bezokolicznik: odkrywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odkrywając

gerundium: odkrywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkrywanie	odkrywania
D.	odkrywania	odkrywań
C.	odkrywaniu	odkrywaniom
B.	odkrywanie	odkrywania
N.	odkrywaniem	odkrywaniami
Ms.	odkrywaniu	odkrywaniach
W.	odkrywanie	odkrywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odkrywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywająca
D.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającej
C.	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającej
B.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywający	odkrywające	odkrywającą
N.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającą
Ms.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywające
D.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających
C.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym
B.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywające
N.	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi
Ms.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkrywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywany	odkrywany	odkrywany	odkrywane	odkrywana
D.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanej
C.	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanej
B.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywany	odkrywane	odkrywaną
N.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywaną
Ms.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywani	odkrywani	odkrywane	odkrywane
D.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych
C.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym
B.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywane
N.	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi
Ms.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych

odpowiednik aspektowy: odkryć

Składnia

Rz_osobowy	+	odkrywać	+	CO
Rz_osobowy	+	odkrywać	+	że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

5. emocje

Definicja

ujawniać dotychczas skrywane uczucia lub umiejętności albo jakieś fakty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

odkrywać emocje, uczucia, zdenerwowanie; swoje metody, zamiary

Cytaty

Ileż niesprawiedliwości doznał - nawet w tamtych dawnych, naiwnych czasach - mówiąc prawdę i zanadto odkrywając swoje serce.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Żydowska wojna, 1965

Można kochać skrycia latami i nie odkrywać afektu przed obiektem swego pożądania.

źródło: NKJP: Ryszard Smoliński: Przyjaźń czy kochanie?, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-02-13

Dla nauczycieli i kolegów był już po prostu Kazikiem. Nie odkrywał im swojego domowego zdrobnienia nie tylko z obawy przed drwiną. Chciał, żeby pozostało wiadome tylko tym, którzy kochają go dziś i pokochają w przyszłości.

źródło: NKJP: Agnieszka Górska: Okrążanie ciszy, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkrywam	odkrywamy
2 os.	odkrywasz	odkrywacie
3 os.	odkrywa	odkrywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałem +(e)m odkrywał	odkrywałam +(e)m odkrywała	odkrywałom +(e)m odkrywało	odkrywaliśmy +(e)śmy odkrywali	odkrywałyśmy +(e)śmy odkrywały
2 os.	odkrywałeś +(e)ś odkrywał	odkrywałaś +(e)ś odkrywała	odkrywałoś +(e)ś odkrywało	odkrywaliście +(e)ście odkrywali	odkrywałyście +(e)ście odkrywały
3 os.	odkrywał	odkrywała	odkrywało	odkrywali	odkrywały

bezosobnik: odkrywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odkrywał będę odkrywać	będę odkrywała będę odkrywać	będę odkrywało będę odkrywać	będziemy odkrywali będziemy odkrywać	będziemy odkrywały będziemy odkrywać
2 os.	będziesz odkrywał będziesz odkrywać	będziesz odkrywała będziesz odkrywać	będziesz odkrywało będziesz odkrywać	będziecie odkrywali będziecie odkrywać	będziecie odkrywały będziecie odkrywać
3 os.	będzie odkrywał będzie odkrywać	będzie odkrywała będzie odkrywać	będzie odkrywało będzie odkrywać	będą odkrywali będą odkrywać	będą odkrywały będą odkrywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkrywajmy
2 os.	odkrywaj	odkrywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałbym bym odkrywał	odkrywałabym bym odkrywała	odkrywałobym bym odkrywało	odkrywalibyśmy byśmy odkrywali	odkrywałybyśmy byśmy odkrywały
2 os.	odkrywałbyś byś odkrywał	odkrywałabyś byś odkrywała	odkrywałobyś byś odkrywało	odkrywalibyście byście odkrywali	odkrywałybyście byście odkrywały
3 os.	odkrywałby by odkrywał	odkrywałaby by odkrywała	odkrywałoby by odkrywało	odkrywaliby by odkrywali	odkrywałyby by odkrywały

bezosobnik: odkrywano by

bezokolicznik: odkrywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odkrywając

gerundium: odkrywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkrywanie	odkrywania
D.	odkrywania	odkrywań
C.	odkrywaniu	odkrywaniom
B.	odkrywanie	odkrywania
N.	odkrywaniem	odkrywaniami
Ms.	odkrywaniu	odkrywaniach
W.	odkrywanie	odkrywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odkrywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywająca
D.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającej
C.	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającej
B.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywający	odkrywające	odkrywającą
N.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającą
Ms.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywające
D.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających
C.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym
B.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywające
N.	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi
Ms.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkrywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywany	odkrywany	odkrywany	odkrywane	odkrywana
D.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanej
C.	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanej
B.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywany	odkrywane	odkrywaną
N.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywaną
Ms.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywani	odkrywani	odkrywane	odkrywane
D.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych
C.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym
B.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywane
N.	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi
Ms.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych

odpowiednik aspektowy: odkryć

Składnia

Rz_osobowy	+	odkrywać	+	(przed KIM) + CO
Rz_osobowy	+	odkrywać	+	(KOMU) + CO

6. artystę

Definicja

dostrzegać, że ktoś ma talent, i pomagać mu w karierze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka

Połączenia

odkrywać aktora, aktorkę, artystę, gwiazdę

Cytaty

Impreza jest ogromnym przedsięwzięciem handlowym. Przybywają tutaj producenci komedii z wszystkich krajów i dokonują przeglądu artystów, odkrywają nowe gwiazdy, podpisują kontrakty.

źródło: NKJP: Konkursowy śmiech, Dziennik Polski, 1998-07-23

Ledwie ktoś wyda dziełko, to od razu, jeszcze wilgotne, wysyła je do Aleksego Maksymowicza. A on wszystko czyta. Entuzjazmuje się talentami - „Berberini” nawet pokpiwa, że wciąż odkrywa kogoś, kto, jej zdaniem, wcale na to nie zasługuje i wkrótce przykryje go całun zapomnienia.

źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkrywam	odkrywamy
2 os.	odkrywasz	odkrywacie
3 os.	odkrywa	odkrywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałem +(e)m odkrywał	odkrywałam +(e)m odkrywała	odkrywałom +(e)m odkrywało	odkrywaliśmy +(e)śmy odkrywali	odkrywałyśmy +(e)śmy odkrywały
2 os.	odkrywałeś +(e)ś odkrywał	odkrywałaś +(e)ś odkrywała	odkrywałoś +(e)ś odkrywało	odkrywaliście +(e)ście odkrywali	odkrywałyście +(e)ście odkrywały
3 os.	odkrywał	odkrywała	odkrywało	odkrywali	odkrywały

bezosobnik: odkrywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odkrywał będę odkrywać	będę odkrywała będę odkrywać	będę odkrywało będę odkrywać	będziemy odkrywali będziemy odkrywać	będziemy odkrywały będziemy odkrywać
2 os.	będziesz odkrywał będziesz odkrywać	będziesz odkrywała będziesz odkrywać	będziesz odkrywało będziesz odkrywać	będziecie odkrywali będziecie odkrywać	będziecie odkrywały będziecie odkrywać
3 os.	będzie odkrywał będzie odkrywać	będzie odkrywała będzie odkrywać	będzie odkrywało będzie odkrywać	będą odkrywali będą odkrywać	będą odkrywały będą odkrywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkrywajmy
2 os.	odkrywaj	odkrywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkrywałbym bym odkrywał	odkrywałabym bym odkrywała	odkrywałobym bym odkrywało	odkrywalibyśmy byśmy odkrywali	odkrywałybyśmy byśmy odkrywały
2 os.	odkrywałbyś byś odkrywał	odkrywałabyś byś odkrywała	odkrywałobyś byś odkrywało	odkrywalibyście byście odkrywali	odkrywałybyście byście odkrywały
3 os.	odkrywałby by odkrywał	odkrywałaby by odkrywała	odkrywałoby by odkrywało	odkrywaliby by odkrywali	odkrywałyby by odkrywały

bezosobnik: odkrywano by

bezokolicznik: odkrywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odkrywając

gerundium: odkrywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkrywanie	odkrywania
D.	odkrywania	odkrywań
C.	odkrywaniu	odkrywaniom
B.	odkrywanie	odkrywania
N.	odkrywaniem	odkrywaniami
Ms.	odkrywaniu	odkrywaniach
W.	odkrywanie	odkrywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odkrywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywająca
D.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającego	odkrywającej
C.	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającemu	odkrywającej
B.	odkrywającego	odkrywającego	odkrywający	odkrywające	odkrywającą
N.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającą
Ms.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywający	odkrywający	odkrywające	odkrywające
D.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających
C.	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym	odkrywającym
B.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywające
N.	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi	odkrywającymi
Ms.	odkrywających	odkrywających	odkrywających	odkrywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkrywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkrywany	odkrywany	odkrywany	odkrywane	odkrywana
D.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanego	odkrywanej
C.	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanemu	odkrywanej
B.	odkrywanego	odkrywanego	odkrywany	odkrywane	odkrywaną
N.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywaną
Ms.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkrywani	odkrywani	odkrywane	odkrywane
D.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych
C.	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym	odkrywanym
B.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywane
N.	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi	odkrywanymi
Ms.	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych	odkrywanych

odpowiednik aspektowy: odkryć

Składnia

Rz_osobowy

odkrywać

KOGO

Frazeologizmy

ktoś nie odkrywa Ameryki
ktoś nie odkrywa żadnej Ameryki
ktoś odkrywa Amerykę
ktoś wykłada karty na stół
ktoś odkrywa karty
ktoś odkrywa wszystkie karty
ktoś otwiera duszę przed kimś
ktoś odkrywa serce przed kimś
ktoś odkrywa duszę przed kimś
ktoś wykłada karty na stół
ktoś odkrywa karty
ktoś odkrywa wszystkie karty

Data ostatniej modyfikacji: 26.02.2013