Chronologizacja
Pochodzenie
Od: restaurować
1. zabytek
Definicja
Wymowa
[odrestau-rować]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | odnowić |
Połączenia
- odrestaurować budynek, cmentarz, dom, dworek, grób, kościół, nekropolię, kamienicę, ołtarz, pałac, pomnik, rynek, zabytek, zamek; elewację
- częściowo, gruntownie, pięknie, starannie, wspaniale odrestaurować
Cytaty
|
Własnym sumptem parafia zamierza w tym roku odrestaurować, pod nadzorem miejskiego konserwatora zabytków, polichromie zdobiące prezbiterium. źródło: NKJP: Małgorzata Litwin: Barokowa perełka, Gazeta Miejska nr 101, 2002 |
|
|
[...] myśl o gruntownym remoncie nie jest tylko marzeniem. [...] Odrestaurowaniem pałacu zainteresowani są Anglicy i Niemcy. źródło: NKJP: Leszek Grabowy: Zostali strażnicy, Gazeta Wrocławska, 2002-01-11 |
|
|
Dzisiaj każdy z nas zwraca uwagę na pięknie odrestaurowaną kamienicę, na której kupiec umieścił swój gustowny szyld, stylizowany tak, aby komponował się kształtem fasady. źródło: NKJP: Jacek Rafał Kudelski, Gazeta Miejska nr 15, 1999 |
|
|
Klub Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi chce odrestaurować zabytkowy wagon. Chodzi o egzemplarz typu 5N z 1961 roku. źródło: Internet: https://www.radiolodz.pl/. |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
odrestauruję |
odrestaurujemy |
|||
| 2 os. |
odrestaurujesz |
odrestaurujecie |
|||
| 3 os. |
odrestauruje |
odrestaurują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
odrestaurowałem +(e)m odrestaurował |
odrestaurowałam +(e)m odrestaurowała |
odrestaurowałom +(e)m odrestaurowało |
odrestaurowaliśmy +(e)śmy odrestaurowali |
odrestaurowałyśmy +(e)śmy odrestaurowały |
| 2 os. |
odrestaurowałeś +(e)ś odrestaurował |
odrestaurowałaś +(e)ś odrestaurowała |
odrestaurowałoś +(e)ś odrestaurowało |
odrestaurowaliście +(e)ście odrestaurowali |
odrestaurowałyście +(e)ście odrestaurowały |
| 3 os. |
odrestaurował |
odrestaurowała |
odrestaurowało |
odrestaurowali |
odrestaurowały |
bezosobnik: odrestaurowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
odrestaurujmy |
|
| 2 os. |
odrestauruj |
odrestaurujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
odrestaurowałbym bym odrestaurował |
odrestaurowałabym bym odrestaurowała |
odrestaurowałobym bym odrestaurowało |
odrestaurowalibyśmy byśmy odrestaurowali |
odrestaurowałybyśmy byśmy odrestaurowały |
| 2 os. |
odrestaurowałbyś byś odrestaurował |
odrestaurowałabyś byś odrestaurowała |
odrestaurowałobyś byś odrestaurowało |
odrestaurowalibyście byście odrestaurowali |
odrestaurowałybyście byście odrestaurowały |
| 3 os. |
odrestaurowałby by odrestaurował |
odrestaurowałaby by odrestaurowała |
odrestaurowałoby by odrestaurowało |
odrestaurowaliby by odrestaurowali |
odrestaurowałyby by odrestaurowały |
bezosobnik: odrestaurowano by
bezokolicznik: odrestaurować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odrestaurowawszy
gerundium: odrestaurowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | odrestaurowanie |
odrestaurowania |
| D. | odrestaurowania |
odrestaurowań |
| C. | odrestaurowaniu |
odrestaurowaniom |
| B. | odrestaurowanie |
odrestaurowania |
| N. | odrestaurowaniem |
odrestaurowaniami |
| Ms. | odrestaurowaniu |
odrestaurowaniach |
| W. | odrestaurowanie |
odrestaurowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odrestaurowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | odrestaurowany |
odrestaurowany |
odrestaurowany |
odrestaurowane |
odrestaurowana |
| D. | odrestaurowanego |
odrestaurowanego |
odrestaurowanego |
odrestaurowanego |
odrestaurowanej |
| C. | odrestaurowanemu |
odrestaurowanemu |
odrestaurowanemu |
odrestaurowanemu |
odrestaurowanej |
| B. | odrestaurowanego |
odrestaurowanego |
odrestaurowany |
odrestaurowane |
odrestaurowaną |
| N. | odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowaną |
| Ms. | odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | odrestaurowani |
odrestaurowani |
odrestaurowane |
odrestaurowane |
| D. | odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
| C. | odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
| B. | odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowane |
| N. | odrestaurowanymi |
odrestaurowanymi |
odrestaurowanymi |
odrestaurowanymi |
| Ms. | odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odpowiedniki aspektowe: odrestaurowywać , restaurować
Składnia
|
+ | odrestaurować | + |
CO
|
2. dynastię
Definicja
Wymowa
[odrestau-rować]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Cytaty
|
Kiedy wybuchła pierwsza wojna światowa, a potem się zakończyła i zezwolono na istnienie państwa polskiego, polscy oficerowie obcych armii [...] i inteligencja podobnej proweniencji [...], a także politycy porozbiorowego chowu, przejęli władzę i odrestaurowali Drugą Rzeczpospolitą. źródło: NKJP: Kazimierz Kutz: Orędownicy i wytresowane psy, Dziennik Zachodni, 2003-12-19 |
|
|
Wraz z upadkiem II Cesarstwa rozsypał się w gruzy bonapartyzm i jako dążność do odrestaurowania dynastii Bonapartych, i jako system rządów burżuazji. źródło: Annales: Nauki filozoficzne i humanistyczne, 1969 (books.google.pl) |
|
|
Jako oficer rosyjskiej ekspedycji został w Paryżu dwa lata. Odrestaurowana dynastia Burbonów wynagrodziła jego służbę Legią Honorową. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
odrestauruję |
odrestaurujemy |
|||
| 2 os. |
odrestaurujesz |
odrestaurujecie |
|||
| 3 os. |
odrestauruje |
odrestaurują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
odrestaurowałem +(e)m odrestaurował |
odrestaurowałam +(e)m odrestaurowała |
odrestaurowałom +(e)m odrestaurowało |
odrestaurowaliśmy +(e)śmy odrestaurowali |
odrestaurowałyśmy +(e)śmy odrestaurowały |
| 2 os. |
odrestaurowałeś +(e)ś odrestaurował |
odrestaurowałaś +(e)ś odrestaurowała |
odrestaurowałoś +(e)ś odrestaurowało |
odrestaurowaliście +(e)ście odrestaurowali |
odrestaurowałyście +(e)ście odrestaurowały |
| 3 os. |
odrestaurował |
odrestaurowała |
odrestaurowało |
odrestaurowali |
odrestaurowały |
bezosobnik: odrestaurowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
odrestaurujmy |
|
| 2 os. |
odrestauruj |
odrestaurujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
odrestaurowałbym bym odrestaurował |
odrestaurowałabym bym odrestaurowała |
odrestaurowałobym bym odrestaurowało |
odrestaurowalibyśmy byśmy odrestaurowali |
odrestaurowałybyśmy byśmy odrestaurowały |
| 2 os. |
odrestaurowałbyś byś odrestaurował |
odrestaurowałabyś byś odrestaurowała |
odrestaurowałobyś byś odrestaurowało |
odrestaurowalibyście byście odrestaurowali |
odrestaurowałybyście byście odrestaurowały |
| 3 os. |
odrestaurowałby by odrestaurował |
odrestaurowałaby by odrestaurowała |
odrestaurowałoby by odrestaurowało |
odrestaurowaliby by odrestaurowali |
odrestaurowałyby by odrestaurowały |
bezosobnik: odrestaurowano by
bezokolicznik: odrestaurować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odrestaurowawszy
gerundium: odrestaurowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | odrestaurowanie |
odrestaurowania |
| D. | odrestaurowania |
odrestaurowań |
| C. | odrestaurowaniu |
odrestaurowaniom |
| B. | odrestaurowanie |
odrestaurowania |
| N. | odrestaurowaniem |
odrestaurowaniami |
| Ms. | odrestaurowaniu |
odrestaurowaniach |
| W. | odrestaurowanie |
odrestaurowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odrestaurowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | odrestaurowany |
odrestaurowany |
odrestaurowany |
odrestaurowane |
odrestaurowana |
| D. | odrestaurowanego |
odrestaurowanego |
odrestaurowanego |
odrestaurowanego |
odrestaurowanej |
| C. | odrestaurowanemu |
odrestaurowanemu |
odrestaurowanemu |
odrestaurowanemu |
odrestaurowanej |
| B. | odrestaurowanego |
odrestaurowanego |
odrestaurowany |
odrestaurowane |
odrestaurowaną |
| N. | odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowaną |
| Ms. | odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | odrestaurowani |
odrestaurowani |
odrestaurowane |
odrestaurowane |
| D. | odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
| C. | odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
odrestaurowanym |
| B. | odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowane |
| N. | odrestaurowanymi |
odrestaurowanymi |
odrestaurowanymi |
odrestaurowanymi |
| Ms. | odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odrestaurowanych |
odpowiednik aspektowy: restaurować
Składnia
|
|
+ | odrestaurować | + |
CO
|