UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

darzyć

Chronologizacja

XV w., Bańk
XVI w., Bor

Pochodzenie

psł. *dariti 'dać w darze, ofiarować coś komuś'

1. szacunkiem

Definicja

żywić do jakiejś osoby, rzeczy lub miejsca jakieś uczucie, nazwane następującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie

Połączenia

darzyć uczuciem; czcią, estymą, miłością, sentymentem, sympatią, szacunkiem, uwielbieniem, uznaniem, zaufaniem, jakimiś względami, życzliwością; niechęcią, nienawiścią

Cytaty

	Za nikim nie tęsknił. Jedyną osobą, którą kiedykolwiek darzył uczuciem, była jego matka. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Sprawa Niny S., 2009
	Spotykałem się z opiniami ludzi, których darzyłem szacunkiem, że w ówczesnych warunkach nie powinienem był w ogóle brać się za pisanie podręczników. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004
	Pośród instytucji życia publicznego, które darzymy największym zaufaniem, znalazły się: małżeństwo, Kościół katolicki oraz – co ciekawe i warte podkreślenia – prasa. źródło: NKJP: mu: Lojalni, ambitni, optymiści - tak myślimy o sobie, Trybuna Śląska, 2001-03-08
	Dzisiejsi londyńczycy darzą ogromnym sentymentem charakterystyczne czerwone kółka z napisem „Underground” [...]. źródło: NKJP: Matthew Rose: Wyprzedaż przedmiotów związanych z londyńskim metrem, Gazeta Wyborcza, 1995-11-27
	Herod nie był Żydem, pochodził z Idumei, starotestamentowego Edomu, a więc z ludu zawsze z Żydami walczącego i przez nich darzonego pogardą [...]. źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	darzę	darzymy
2 os.	darzysz	darzycie
3 os.	darzy	darzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darzyłem +(e)m darzył	darzyłam +(e)m darzyła	darzyłom +(e)m darzyło	darzyliśmy +(e)śmy darzyli	darzyłyśmy +(e)śmy darzyły
2 os.	darzyłeś +(e)ś darzył	darzyłaś +(e)ś darzyła	darzyłoś +(e)ś darzyło	darzyliście +(e)ście darzyli	darzyłyście +(e)ście darzyły
3 os.	darzył	darzyła	darzyło	darzyli	darzyły

bezosobnik: darzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę darzył będę darzyć	będę darzyła będę darzyć	będę darzyło będę darzyć	będziemy darzyli będziemy darzyć	będziemy darzyły będziemy darzyć
2 os.	będziesz darzył będziesz darzyć	będziesz darzyła będziesz darzyć	będziesz darzyło będziesz darzyć	będziecie darzyli będziecie darzyć	będziecie darzyły będziecie darzyć
3 os.	będzie darzył będzie darzyć	będzie darzyła będzie darzyć	będzie darzyło będzie darzyć	będą darzyli będą darzyć	będą darzyły będą darzyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		darzmy
2 os.	darz	darzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darzyłbym bym darzył	darzyłabym bym darzyła	darzyłobym bym darzyło	darzylibyśmy byśmy darzyli	darzyłybyśmy byśmy darzyły
2 os.	darzyłbyś byś darzył	darzyłabyś byś darzyła	darzyłobyś byś darzyło	darzylibyście byście darzyli	darzyłybyście byście darzyły
3 os.	darzyłby by darzył	darzyłaby by darzyła	darzyłoby by darzyło	darzyliby by darzyli	darzyłyby by darzyły

bezosobnik: darzono by

bezokolicznik: darzyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: darząc

gerundium: darzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	darzenie	darzenia
D.	darzenia	darzeń
C.	darzeniu	darzeniom
B.	darzenie	darzenia
N.	darzeniem	darzeniami
Ms.	darzeniu	darzeniach
W.	darzenie	darzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: darzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darzący	darzący	darzący	darzące	darząca
D.	darzącego	darzącego	darzącego	darzącego	darzącej
C.	darzącemu	darzącemu	darzącemu	darzącemu	darzącej
B.	darzącego	darzącego	darzący	darzące	darzącą
N.	darzącym	darzącym	darzącym	darzącym	darzącą
Ms.	darzącym	darzącym	darzącym	darzącym	darzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darzący	darzący	darzące	darzące
D.	darzących	darzących	darzących	darzących
C.	darzącym	darzącym	darzącym	darzącym
B.	darzących	darzących	darzących	darzące
N.	darzącymi	darzącymi	darzącymi	darzącymi
Ms.	darzących	darzących	darzących	darzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: darzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darzony	darzony	darzony	darzone	darzona
D.	darzonego	darzonego	darzonego	darzonego	darzonej
C.	darzonemu	darzonemu	darzonemu	darzonemu	darzonej
B.	darzonego	darzonego	darzony	darzone	darzoną
N.	darzonym	darzonym	darzonym	darzonym	darzoną
Ms.	darzonym	darzonym	darzonym	darzonym	darzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darzeni	darzeni	darzone	darzone
D.	darzonych	darzonych	darzonych	darzonych
C.	darzonym	darzonym	darzonym	darzonym
B.	darzonych	darzonych	darzonych	darzone
N.	darzonymi	darzonymi	darzonymi	darzonymi
Ms.	darzonych	darzonych	darzonych	darzonych

Składnia

Rz_osobowy

darzyć

KOGO/CO + CZYM

2. łaską

Definicja

daw.

dawać jakiejś osobie coś w darze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie

Połączenia

darzyć łaską, szczęściem

Cytaty

Módlmy się za naszego papieża [...]. Niech go Pan strzeże, zachowa przy życiu, darzy szczęściem na ziemi i broni przed nieprzyjaciółmi.

źródło: NKJP: Kinga Helena Szczurek: Katolicka nauka o czyśćcu i formy niesienia pomocy zmarłym, 2008

[...] idąc, rozglądał się wokoło, darząc wszystkich obecnych sennym uśmiechem oraz roztargnionym spojrzeniem.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód. Kroniki Drugiego Kręgu Księga III, 2003

[...] wszyscy jesteśmy dziećmi Stwórcy. Pan darzy nas miłością, miłosierdziem, troszczy się zarówno o świętych, jak i o grzeszników...

źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia Święta. Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	darzę	darzymy
2 os.	darzysz	darzycie
3 os.	darzy	darzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darzyłem +(e)m darzył	darzyłam +(e)m darzyła	darzyłom +(e)m darzyło	darzyliśmy +(e)śmy darzyli	darzyłyśmy +(e)śmy darzyły
2 os.	darzyłeś +(e)ś darzył	darzyłaś +(e)ś darzyła	darzyłoś +(e)ś darzyło	darzyliście +(e)ście darzyli	darzyłyście +(e)ście darzyły
3 os.	darzył	darzyła	darzyło	darzyli	darzyły

bezosobnik: darzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę darzył będę darzyć	będę darzyła będę darzyć	będę darzyło będę darzyć	będziemy darzyli będziemy darzyć	będziemy darzyły będziemy darzyć
2 os.	będziesz darzył będziesz darzyć	będziesz darzyła będziesz darzyć	będziesz darzyło będziesz darzyć	będziecie darzyli będziecie darzyć	będziecie darzyły będziecie darzyć
3 os.	będzie darzył będzie darzyć	będzie darzyła będzie darzyć	będzie darzyło będzie darzyć	będą darzyli będą darzyć	będą darzyły będą darzyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		darzmy
2 os.	darz	darzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	darzyłbym bym darzył	darzyłabym bym darzyła	darzyłobym bym darzyło	darzylibyśmy byśmy darzyli	darzyłybyśmy byśmy darzyły
2 os.	darzyłbyś byś darzył	darzyłabyś byś darzyła	darzyłobyś byś darzyło	darzylibyście byście darzyli	darzyłybyście byście darzyły
3 os.	darzyłby by darzył	darzyłaby by darzyła	darzyłoby by darzyło	darzyliby by darzyli	darzyłyby by darzyły

bezosobnik: darzono by

bezokolicznik: darzyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: darząc

gerundium: darzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	darzenie	darzenia
D.	darzenia	darzeń
C.	darzeniu	darzeniom
B.	darzenie	darzenia
N.	darzeniem	darzeniami
Ms.	darzeniu	darzeniach
W.	darzenie	darzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: darzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darzący	darzący	darzący	darzące	darząca
D.	darzącego	darzącego	darzącego	darzącego	darzącej
C.	darzącemu	darzącemu	darzącemu	darzącemu	darzącej
B.	darzącego	darzącego	darzący	darzące	darzącą
N.	darzącym	darzącym	darzącym	darzącym	darzącą
Ms.	darzącym	darzącym	darzącym	darzącym	darzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darzący	darzący	darzące	darzące
D.	darzących	darzących	darzących	darzących
C.	darzącym	darzącym	darzącym	darzącym
B.	darzących	darzących	darzących	darzące
N.	darzącymi	darzącymi	darzącymi	darzącymi
Ms.	darzących	darzących	darzących	darzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: darzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	darzony	darzony	darzony	darzone	darzona
D.	darzonego	darzonego	darzonego	darzonego	darzonej
C.	darzonemu	darzonemu	darzonemu	darzonemu	darzonej
B.	darzonego	darzonego	darzony	darzone	darzoną
N.	darzonym	darzonym	darzonym	darzonym	darzoną
Ms.	darzonym	darzonym	darzonym	darzonym	darzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	darzeni	darzeni	darzone	darzone
D.	darzonych	darzonych	darzonych	darzonych
C.	darzonym	darzonym	darzonym	darzonym
B.	darzonych	darzonych	darzonych	darzone
N.	darzonymi	darzonymi	darzonymi	darzonymi
Ms.	darzonych	darzonych	darzonych	darzonych

Składnia

Rz_osobowy

darzyć

KOGO + CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 09.05.2014