UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przetrwać

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. trwać

1. zimę

Definicja

trwając i nie ulegając unicestwieniu, przejść przez jakiś trudny okres

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • pamięć przetrwała
  • przetrwać burzę, okres czegoś, upał, zimę; kryzys, ciężki okres; trudne chwile, czasy; kilka lat, pół wieku, rok, tydzień, stulecia, wieki
  • przetrwać do końca roku, do naszych czasów, do roku 2003...; przetrwać na rynku; przetrwać w środowisku, w świecie, w buszu, w dżungli, w górach, w lesie; w glebie, w ziemi; w każdych warunkach; w biznesie, w polityce; w dobrej kondycji, w dobrym stanie; w pamięci
  • pomóc, pozwolić, usiłować przetrwać

Cytaty

Przezwyciężenie kryzysów zapewnia przetrwanie małżeństwa czy firmy i umożliwia dalszy ich rozwój, natomiast unikanie i odkładanie problemów grozi konfliktem, często dramatycznym.

źródło: NKJP: Jacek Santorski: Miłość i praca Proste reguły sukcesu w biznesie i życiu osobistym, 2009

To, ilu kolegów przychodzi co roku świadczy o tym, że przyjaźń może przetrwać lata.

źródło: NKJP: Leszek Grabowy: Starzy kumple, Gazeta Wrocławska, 2002-09-02

Preparat pomagał przetrwać roślinom suszę, wpływając na rozrost ich korzeni oraz zwiększenie pojemności wodnej gleby.

źródło: NKJP: Karolina Laskowska-Macios: Robotne mikroby, Polityka, 2008-10-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przetrwam
przetrwamy
2 os. przetrwasz
przetrwacie
3 os. przetrwa
przetrwają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przetrwałem
+(e)m przetrwał
przetrwałam
+(e)m przetrwała
przetrwałom
+(e)m przetrwało
przetrwaliśmy
+(e)śmy przetrwali
przetrwałyśmy
+(e)śmy przetrwały
2 os. przetrwałeś
+(e)ś przetrwał
przetrwałaś
+(e)ś przetrwała
przetrwałoś
+(e)ś przetrwało
przetrwaliście
+(e)ście przetrwali
przetrwałyście
+(e)ście przetrwały
3 os. przetrwał
przetrwała
przetrwało
przetrwali
przetrwały

bezosobnik: przetrwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przetrwajmy
2 os. przetrwaj
przetrwajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przetrwałbym
bym przetrwał
przetrwałabym
bym przetrwała
przetrwałobym
bym przetrwało
przetrwalibyśmy
byśmy przetrwali
przetrwałybyśmy
byśmy przetrwały
2 os. przetrwałbyś
byś przetrwał
przetrwałabyś
byś przetrwała
przetrwałobyś
byś przetrwało
przetrwalibyście
byście przetrwali
przetrwałybyście
byście przetrwały
3 os. przetrwałby
by przetrwał
przetrwałaby
by przetrwała
przetrwałoby
by przetrwało
przetrwaliby
by przetrwali
przetrwałyby
by przetrwały

bezosobnik: przetrwano by

bezokolicznik: przetrwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przetrwawszy

gerundium: przetrwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przetrwanie
przetrwania
D. przetrwania
przetrwań
C. przetrwaniu
przetrwaniom
B. przetrwanie
przetrwania
N. przetrwaniem
przetrwaniami
Ms. przetrwaniu
przetrwaniach
W. przetrwanie
przetrwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przetrwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przetrwany
przetrwany
przetrwany
przetrwane
przetrwana
D. przetrwanego
przetrwanego
przetrwanego
przetrwanego
przetrwanej
C. przetrwanemu
przetrwanemu
przetrwanemu
przetrwanemu
przetrwanej
B. przetrwanego
przetrwanego
przetrwany
przetrwane
przetrwaną
N. przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwaną
Ms. przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przetrwani
przetrwani
przetrwane
przetrwane
D. przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych
C. przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
B. przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych
przetrwane
N. przetrwanymi
przetrwanymi
przetrwanymi
przetrwanymi
Ms. przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych

Składnia

bez ograniczeń + przetrwać +
CO

2. kogoś

Definicja

trwając przeżyć kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia

Cytaty

Stalin przeminie, a trwałe wartości przetrwają go i pozostaną.

źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

Chociaż pewności takiej, że Unia przetrwa dziesiątki lat nikt nam dzisiaj nie da, bo już były takie systemy, takie układy, które miały być wieczne, miały przetrwać nas wszystkich [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.01.2003

[...] kamienice budowane przez Deierlinga odzyskały dawną urodę. Są dowodem, że dzieło może przetrwać twórcę.

źródło: NKJP: BEATA MACHOWSKA-KACZMAREK: Korzenie zobowiązują, Polska Głos Wielkopolski, 2004-03-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przetrwam
przetrwamy
2 os. przetrwasz
przetrwacie
3 os. przetrwa
przetrwają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przetrwałem
+(e)m przetrwał
przetrwałam
+(e)m przetrwała
przetrwałom
+(e)m przetrwało
przetrwaliśmy
+(e)śmy przetrwali
przetrwałyśmy
+(e)śmy przetrwały
2 os. przetrwałeś
+(e)ś przetrwał
przetrwałaś
+(e)ś przetrwała
przetrwałoś
+(e)ś przetrwało
przetrwaliście
+(e)ście przetrwali
przetrwałyście
+(e)ście przetrwały
3 os. przetrwał
przetrwała
przetrwało
przetrwali
przetrwały

bezosobnik: przetrwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przetrwajmy
2 os. przetrwaj
przetrwajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przetrwałbym
bym przetrwał
przetrwałabym
bym przetrwała
przetrwałobym
bym przetrwało
przetrwalibyśmy
byśmy przetrwali
przetrwałybyśmy
byśmy przetrwały
2 os. przetrwałbyś
byś przetrwał
przetrwałabyś
byś przetrwała
przetrwałobyś
byś przetrwało
przetrwalibyście
byście przetrwali
przetrwałybyście
byście przetrwały
3 os. przetrwałby
by przetrwał
przetrwałaby
by przetrwała
przetrwałoby
by przetrwało
przetrwaliby
by przetrwali
przetrwałyby
by przetrwały

bezosobnik: przetrwano by

bezokolicznik: przetrwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przetrwawszy

gerundium: przetrwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przetrwanie
przetrwania
D. przetrwania
przetrwań
C. przetrwaniu
przetrwaniom
B. przetrwanie
przetrwania
N. przetrwaniem
przetrwaniami
Ms. przetrwaniu
przetrwaniach
W. przetrwanie
przetrwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przetrwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przetrwany
przetrwany
przetrwany
przetrwane
przetrwana
D. przetrwanego
przetrwanego
przetrwanego
przetrwanego
przetrwanej
C. przetrwanemu
przetrwanemu
przetrwanemu
przetrwanemu
przetrwanej
B. przetrwanego
przetrwanego
przetrwany
przetrwane
przetrwaną
N. przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwaną
Ms. przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przetrwani
przetrwani
przetrwane
przetrwane
D. przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych
C. przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
przetrwanym
B. przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych
przetrwane
N. przetrwanymi
przetrwanymi
przetrwanymi
przetrwanymi
Ms. przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych
przetrwanych

Składnia

bez ograniczeń + przetrwać +
KOGO

Frazeologizmy

coś wytrzymało próbę czasu
coś przetrwało próbę czasu
obóz przetrwania
Data ostatniej modyfikacji: 09.11.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj