Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przemagam |
przemagamy |
|||
2 os. |
przemagasz |
przemagacie |
|||
3 os. |
przemaga |
przemagają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przemagałem +(e)m przemagał |
przemagałam +(e)m przemagała |
przemagałom +(e)m przemagało |
przemagaliśmy +(e)śmy przemagali |
przemagałyśmy +(e)śmy przemagały |
2 os. |
przemagałeś +(e)ś przemagał |
przemagałaś +(e)ś przemagała |
przemagałoś +(e)ś przemagało |
przemagaliście +(e)ście przemagali |
przemagałyście +(e)ście przemagały |
3 os. |
przemagał |
przemagała |
przemagało |
przemagali |
przemagały |
bezosobnik: przemagano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę przemagał będę przemagać |
będę przemagała będę przemagać |
będę przemagało będę przemagać |
będziemy przemagali będziemy przemagać |
będziemy przemagały będziemy przemagać |
2 os. |
będziesz przemagał będziesz przemagać |
będziesz przemagała będziesz przemagać |
będziesz przemagało będziesz przemagać |
będziecie przemagali będziecie przemagać |
będziecie przemagały będziecie przemagać |
3 os. |
będzie przemagał będzie przemagać |
będzie przemagała będzie przemagać |
będzie przemagało będzie przemagać |
będą przemagali będą przemagać |
będą przemagały będą przemagać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przemagajmy |
|
2 os. |
przemagaj |
przemagajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przemagałbym bym przemagał |
przemagałabym bym przemagała |
przemagałobym bym przemagało |
przemagalibyśmy byśmy przemagali |
przemagałybyśmy byśmy przemagały |
2 os. |
przemagałbyś byś przemagał |
przemagałabyś byś przemagała |
przemagałobyś byś przemagało |
przemagalibyście byście przemagali |
przemagałybyście byście przemagały |
3 os. |
przemagałby by przemagał |
przemagałaby by przemagała |
przemagałoby by przemagało |
przemagaliby by przemagali |
przemagałyby by przemagały |
bezosobnik: przemagano by
bezokolicznik: przemagać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przemagając
gerundium: przemaganie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przemaganie |
przemagania |
D. | przemagania |
przemagań |
C. | przemaganiu |
przemaganiom |
B. | przemaganie |
przemagania |
N. | przemaganiem |
przemaganiami |
Ms. | przemaganiu |
przemaganiach |
W. | przemaganie |
przemagania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przemagający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przemagający |
przemagający |
przemagający |
przemagające |
przemagająca |
D. | przemagającego |
przemagającego |
przemagającego |
przemagającego |
przemagającej |
C. | przemagającemu |
przemagającemu |
przemagającemu |
przemagającemu |
przemagającej |
B. | przemagającego |
przemagającego |
przemagający |
przemagające |
przemagającą |
N. | przemagającym |
przemagającym |
przemagającym |
przemagającym |
przemagającą |
Ms. | przemagającym |
przemagającym |
przemagającym |
przemagającym |
przemagającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przemagający |
przemagający |
przemagające |
przemagające |
D. | przemagających |
przemagających |
przemagających |
przemagających |
C. | przemagającym |
przemagającym |
przemagającym |
przemagającym |
B. | przemagających |
przemagających |
przemagających |
przemagające |
N. | przemagającymi |
przemagającymi |
przemagającymi |
przemagającymi |
Ms. | przemagających |
przemagających |
przemagających |
przemagających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przemagany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przemagany |
przemagany |
przemagany |
przemagane |
przemagana |
D. | przemaganego |
przemaganego |
przemaganego |
przemaganego |
przemaganej |
C. | przemaganemu |
przemaganemu |
przemaganemu |
przemaganemu |
przemaganej |
B. | przemaganego |
przemaganego |
przemagany |
przemagane |
przemaganą |
N. | przemaganym |
przemaganym |
przemaganym |
przemaganym |
przemaganą |
Ms. | przemaganym |
przemaganym |
przemaganym |
przemaganym |
przemaganej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przemagani |
przemagani |
przemagane |
przemagane |
D. | przemaganych |
przemaganych |
przemaganych |
przemaganych |
C. | przemaganym |
przemaganym |
przemaganym |
przemaganym |
B. | przemaganych |
przemaganych |
przemaganych |
przemagane |
N. | przemaganymi |
przemaganymi |
przemaganymi |
przemaganymi |
Ms. | przemaganych |
przemaganych |
przemaganych |
przemaganych |
odpowiednik aspektowy: przemóc
Pochodzenie
Czasownik z przedrostkiem prze- od psł. *magati 'być w stanie, móc'; zob. móc
1. ból
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przełamywać, przezwyciężać |
Cytaty
Uniósł tę dłoń i przemagając lęk albo raczej obrzydzenie, dotknął ustami miękkiej, wyślizganej skóry. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974 |
|
Telewizja z upodobaniem pokazywała, jak pokrzywdzeni przez los dają sobie radę, przemagają kalectwo, zdobywają pracę, źródło: NKJP: Teresa Bogucka: Krzywe lustro, Gazeta Wyborcza, 1997-01-11 |
|
Powoli uniósł się na łokciu i przemagając ból, spojrzał w stronę pomostu. źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995 |
|
Polek schylił się i przemagając szczękanie zębów szepnął tajemniczo: - Psy nie ruszają umarłych. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959 |
Składnia
+ | przemagać | + |
CO
|
2. o ciekawości, strachu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
W najbliższych tygodniach Langenau mógł z satysfakcją stwierdzić, że punkt widzenia austriacki przemaga rezerwę w decydujących sferach dyplomacji rosyjskiej. źródło: NKJP: Henryk Wereszycki: Sojusz trzech cesarzy. Geneza 1866-1872, 2010 |
|
Rozpaczliwym gestem przyciskał do rozpalonych policzków krwawe dłonie. Lecz wola i rozsądek przemagały. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949 |
Składnia
+ | przemagać | + |
(CO)
|
3. wroga
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zwyciężać | |
antonimy: | przegrywać |
Cytaty
Runął Kapaneus martwy. I znowu zaczęli przemagać Tebańczycy. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008 |
Składnia
+ | przemagać | + |
(KOGO)
|