Chronologizacja
Pochodzenie
niem. Schlagbaum
1. na drodze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Połączenia
- otwarty, zamknięty; stalowy szlaban; opuszczone szlabany; szlaban graniczny, kolejowy
- szlaban bocznicy kolejowej
- szlaban na drodze, na granicy, na przejściu (kolejowym); szlaban w Szczawnicy, w Szczyrku, w Terespolu...
- awaria, montaż, ramię szlabanu
- portier, kontrole przy szlabanie
- działanie szlabanów
- opuszczać, otworzyć/otwierać, podnieść/podnosić, zamknąć; łamać, minąć, staranować; ustawić/ustawiać, założyć szlaban
- dojechać, podjechać pod szlaban; przejeżdżać, przełazić, przepuszczać przez szlabany
Cytaty
|
Wcześniej był aresztowany przez prokuraturę w Gdyni za to, że w lutym - po brawurowej jeździe skradzionym mitsubishi z Hamburga do Gdyni - uciekając niemieckiej policji, staranował szlaban graniczny w Kołbaskowie. źródło: NKJP: Ireneusz Dudziec, Marian Maciejewski: Gazeta Wyborcza, 1992-10-13 |
|
|
Wartownik otworzył szlaban i wziął przepustkę. źródło: NKJP: Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan: Stawka większa niż życie, 2000 |
|
|
[...] na przejeździe kolejowym przy ul. Niciarnianej w Łodzi dróżniczka nie zamknęła szlabanów i pędzący elektrowóz najechał na taksówkę. źródło: NKJP: Stary, ale nie powinien zawieść: Dziennik Polski, 2004-02-18 |
|
|
Dziwi nas to, że niektórzy właściciele ośrodków mogą swobodnie przejeżdżać przez szlaban, a pozostali są karani mandatami. źródło: NKJP: (SZYP): Komu zależy na Sielpi?, Echo Dnia, 2005-06-06 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szlaban |
szlabany |
|
| D. | szlabanu |
szlabanów |
|
| C. | szlabanowi |
szlabanom |
|
| B. | szlaban |
szlabany |
|
| N. | szlabanem |
szlabanami |
|
| Ms. | szlabanie |
szlabanach |
|
| W. | szlabanie |
szlabany |
2. zakaz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | zakaz |
Połączenia
- szlaban dla imigrantów, dla samorządu, dla turystów
- szlaban na telewizję, na gry komputerowe, na wizyty znajomych
- dostać, mieć szlaban
Cytaty
|
Niejeden winowajca wolałby tradycyjne lanie niż np. szlaban na telewizję, gry komputerowe i inne ulubione rozrywki. źródło: NKJP: Stopnie: Dziennik Polski, 2002-06-21 |
|
|
Ty – zerknęła w jego stronę z wieloznacznym uśmieszkiem – jak rozumiem, masz szlaban i nie pójdziesz. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
|
|
Nie wnoś obraźliwych transparentów i nie rozrabiaj, bo możesz nawet na sześć lat dostać szlaban na wejścia na stadion. źródło: NKJP: Monika Wojniak: Ostrzejsze kary dla kibiców?, Echo Dnia, 2007-02-02 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szlaban |
||
| D. | szlabanu |
||
| C. | szlabanowi |
||
| B. | szlaban |
||
| N. | szlabanem |
||
| Ms. | szlabanie |
||
| W. | szlabanie |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
|
+ | szlaban | + |
dla KOGO
|
|
+ | szlaban | + |
na CO
|