Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *šalěti 'stawać się szalonym'
Czasownik odrzeczownikowy od psł. *šalъ.
Zob. szał
1. w domu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Połączenia
- mąż szalał
- szaleć i bić
Cytaty
Kiedy mąż szalał w domu, kilkakrotnie wzywałam policję – mówi.- Ani razu nie przyjechali. źródło: NKJP: Krystyna Muszyńska: Taki piła, Dziennik Bałtycki, 2003-11-05 |
|
Wiedziała, że M. po kilku głębszych staje się agresywny, szaleje i szuka bójki. źródło: NKJP: (W): Nóż wbił się przypadkiem, Nowiny Raciborskie, 2005-06-07 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szaleję |
szalejemy |
|||
2 os. |
szalejesz |
szalejecie |
|||
3 os. |
szaleje |
szaleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałem +(e)m szalał |
szalałam +(e)m szalała |
szalałom +(e)m szalało |
szaleliśmy +(e)śmy szaleli |
szalałyśmy +(e)śmy szalały |
2 os. |
szalałeś +(e)ś szalał |
szalałaś +(e)ś szalała |
szalałoś +(e)ś szalało |
szaleliście +(e)ście szaleli |
szalałyście +(e)ście szalały |
3 os. |
szalał |
szalała |
szalało |
szaleli |
szalały |
bezosobnik: szalano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szalał będę szaleć |
będę szalała będę szaleć |
będę szalało będę szaleć |
będziemy szaleli będziemy szaleć |
będziemy szalały będziemy szaleć |
2 os. |
będziesz szalał będziesz szaleć |
będziesz szalała będziesz szaleć |
będziesz szalało będziesz szaleć |
będziecie szaleli będziecie szaleć |
będziecie szalały będziecie szaleć |
3 os. |
będzie szalał będzie szaleć |
będzie szalała będzie szaleć |
będzie szalało będzie szaleć |
będą szaleli będą szaleć |
będą szalały będą szaleć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szalejmy |
|
2 os. |
szalej |
szalejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałbym bym szalał |
szalałabym bym szalała |
szalałobym bym szalało |
szalelibyśmy byśmy szaleli |
szalałybyśmy byśmy szalały |
2 os. |
szalałbyś byś szalał |
szalałabyś byś szalała |
szalałobyś byś szalało |
szalelibyście byście szaleli |
szalałybyście byście szalały |
3 os. |
szalałby by szalał |
szalałaby by szalała |
szalałoby by szalało |
szaleliby by szaleli |
szalałyby by szalały |
bezosobnik: szalano by
bezokolicznik: szaleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szalejąc
gerundium: szalenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szalenie |
szalenia |
D. | szalenia |
szaleń |
C. | szaleniu |
szaleniom |
B. | szalenie |
szalenia |
N. | szaleniem |
szaleniami |
Ms. | szaleniu |
szaleniach |
W. | szalenie |
szalenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szalejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejąca |
D. | szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącej |
C. | szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącej |
B. | szalejącego |
szalejącego |
szalejący |
szalejące |
szalejącą |
N. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącą |
Ms. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejące |
D. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
C. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
B. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejące |
N. | szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
Ms. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
Składnia
Rz osobowy | + | szaleć | + |
2. z miłości
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Połączenia
- szaleć z miłości, z radości, z rozpaczy, z zachwytu
Cytaty
Publiczność fińska szalała z radości. źródło: NKJP: Wojciech Szatkowski: Zakopiańscy olimpijczycy, Tygodnik Podhalański, 1998 |
|
Dziecko zmarło w godzinę po przybyciu cezara. Neron szalał z rozpaczy. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szaleję |
szalejemy |
|||
2 os. |
szalejesz |
szalejecie |
|||
3 os. |
szaleje |
szaleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałem +(e)m szalał |
szalałam +(e)m szalała |
szalałom +(e)m szalało |
szaleliśmy +(e)śmy szaleli |
szalałyśmy +(e)śmy szalały |
2 os. |
szalałeś +(e)ś szalał |
szalałaś +(e)ś szalała |
szalałoś +(e)ś szalało |
szaleliście +(e)ście szaleli |
szalałyście +(e)ście szalały |
3 os. |
szalał |
szalała |
szalało |
szaleli |
szalały |
bezosobnik: szalano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szalał będę szaleć |
będę szalała będę szaleć |
będę szalało będę szaleć |
będziemy szaleli będziemy szaleć |
będziemy szalały będziemy szaleć |
2 os. |
będziesz szalał będziesz szaleć |
będziesz szalała będziesz szaleć |
będziesz szalało będziesz szaleć |
będziecie szaleli będziecie szaleć |
będziecie szalały będziecie szaleć |
3 os. |
będzie szalał będzie szaleć |
będzie szalała będzie szaleć |
będzie szalało będzie szaleć |
będą szaleli będą szaleć |
będą szalały będą szaleć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szalejmy |
|
2 os. |
szalej |
szalejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałbym bym szalał |
szalałabym bym szalała |
szalałobym bym szalało |
szalelibyśmy byśmy szaleli |
szalałybyśmy byśmy szalały |
2 os. |
szalałbyś byś szalał |
szalałabyś byś szalała |
szalałobyś byś szalało |
szalelibyście byście szaleli |
szalałybyście byście szalały |
3 os. |
szalałby by szalał |
szalałaby by szalała |
szalałoby by szalało |
szaleliby by szaleli |
szalałyby by szalały |
bezosobnik: szalano by
bezokolicznik: szaleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szalejąc
gerundium: szalenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szalenie |
szalenia |
D. | szalenia |
szaleń |
C. | szaleniu |
szaleniom |
B. | szalenie |
szalenia |
N. | szaleniem |
szaleniami |
Ms. | szaleniu |
szaleniach |
W. | szalenie |
szalenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szalejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejąca |
D. | szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącej |
C. | szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącej |
B. | szalejącego |
szalejącego |
szalejący |
szalejące |
szalejącą |
N. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącą |
Ms. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejące |
D. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
C. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
B. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejące |
N. | szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
Ms. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
Składnia
RZ osobowy | + | szaleć | + |
z CZEGO
|
3. na parkiecie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
Połączenia
- publiczność szalała
- szaleć do (białego) rana;
- szaleć na balu, na przyjęciu; na parkiecie
Cytaty
Poznali się przed wojną, kiedy Waldorff, dość dzięki rodzinie zamożny, szalał na balach, brylował na koncertach i podróżował po świecie. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Waldorff, ostatni baron Peerelu, 2008 |
|
Całymi dniami potrafię leżeć na gorącej plaży i wygrzewać się w promieniach słonecznych. Potem do białego rana szaleję na parkiecie źródło: NKJP: Iwona Rodziewicz, Marta Legieć-Wątły: Życie z mikrofonem, Dziennik Bałtycki, 2000-04-08 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szaleję |
szalejemy |
|||
2 os. |
szalejesz |
szalejecie |
|||
3 os. |
szaleje |
szaleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałem +(e)m szalał |
szalałam +(e)m szalała |
szalałom +(e)m szalało |
szaleliśmy +(e)śmy szaleli |
szalałyśmy +(e)śmy szalały |
2 os. |
szalałeś +(e)ś szalał |
szalałaś +(e)ś szalała |
szalałoś +(e)ś szalało |
szaleliście +(e)ście szaleli |
szalałyście +(e)ście szalały |
3 os. |
szalał |
szalała |
szalało |
szaleli |
szalały |
bezosobnik: szalano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szalał będę szaleć |
będę szalała będę szaleć |
będę szalało będę szaleć |
będziemy szaleli będziemy szaleć |
będziemy szalały będziemy szaleć |
2 os. |
będziesz szalał będziesz szaleć |
będziesz szalała będziesz szaleć |
będziesz szalało będziesz szaleć |
będziecie szaleli będziecie szaleć |
będziecie szalały będziecie szaleć |
3 os. |
będzie szalał będzie szaleć |
będzie szalała będzie szaleć |
będzie szalało będzie szaleć |
będą szaleli będą szaleć |
będą szalały będą szaleć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szalejmy |
|
2 os. |
szalej |
szalejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałbym bym szalał |
szalałabym bym szalała |
szalałobym bym szalało |
szalelibyśmy byśmy szaleli |
szalałybyśmy byśmy szalały |
2 os. |
szalałbyś byś szalał |
szalałabyś byś szalała |
szalałobyś byś szalało |
szalelibyście byście szaleli |
szalałybyście byście szalały |
3 os. |
szalałby by szalał |
szalałaby by szalała |
szalałoby by szalało |
szaleliby by szaleli |
szalałyby by szalały |
bezosobnik: szalano by
bezokolicznik: szaleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szalejąc
gerundium: szalenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szalenie |
szalenia |
D. | szalenia |
szaleń |
C. | szaleniu |
szaleniom |
B. | szalenie |
szalenia |
N. | szaleniem |
szaleniami |
Ms. | szaleniu |
szaleniach |
W. | szalenie |
szalenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szalejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejąca |
D. | szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącej |
C. | szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącej |
B. | szalejącego |
szalejącego |
szalejący |
szalejące |
szalejącą |
N. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącą |
Ms. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejące |
D. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
C. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
B. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejące |
N. | szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
Ms. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
Składnia
RZ osobowy | + | szaleć | + |
4. robić z pasją
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- dzieci szalały
- szaleć na nartach, na rowerze; na boisku
- szaleć po lesie, po parku
Cytaty
W naszym parku uwagę zwracał pewien dziadek. Ubrany w strój sportowy, obcisły, kolorowy, nowoczesny, szalał na rowerze górskim. źródło: NKJP: Jerzy Trammer: Miniatury polskie, Gazeta Wyborcza, 1994-07-29 |
|
Urok kitesurfingu polega na tym, że szaleć na desce można wtedy, gdy powierzchnia wody jest gładka jak stół, a wiatr ledwie wyczuwalny. źródło: NKJP: Piotr Bernabiuk: Miedzy wodą i niebem, Focus, 2003 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szaleję |
szalejemy |
|||
2 os. |
szalejesz |
szalejecie |
|||
3 os. |
szaleje |
szaleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałem +(e)m szalał |
szalałam +(e)m szalała |
szalałom +(e)m szalało |
szaleliśmy +(e)śmy szaleli |
szalałyśmy +(e)śmy szalały |
2 os. |
szalałeś +(e)ś szalał |
szalałaś +(e)ś szalała |
szalałoś +(e)ś szalało |
szaleliście +(e)ście szaleli |
szalałyście +(e)ście szalały |
3 os. |
szalał |
szalała |
szalało |
szaleli |
szalały |
bezosobnik: szalano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szalał będę szaleć |
będę szalała będę szaleć |
będę szalało będę szaleć |
będziemy szaleli będziemy szaleć |
będziemy szalały będziemy szaleć |
2 os. |
będziesz szalał będziesz szaleć |
będziesz szalała będziesz szaleć |
będziesz szalało będziesz szaleć |
będziecie szaleli będziecie szaleć |
będziecie szalały będziecie szaleć |
3 os. |
będzie szalał będzie szaleć |
będzie szalała będzie szaleć |
będzie szalało będzie szaleć |
będą szaleli będą szaleć |
będą szalały będą szaleć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szalejmy |
|
2 os. |
szalej |
szalejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałbym bym szalał |
szalałabym bym szalała |
szalałobym bym szalało |
szalelibyśmy byśmy szaleli |
szalałybyśmy byśmy szalały |
2 os. |
szalałbyś byś szalał |
szalałabyś byś szalała |
szalałobyś byś szalało |
szalelibyście byście szaleli |
szalałybyście byście szalały |
3 os. |
szalałby by szalał |
szalałaby by szalała |
szalałoby by szalało |
szaleliby by szaleli |
szalałyby by szalały |
bezosobnik: szalano by
bezokolicznik: szaleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szalejąc
gerundium: szalenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szalenie |
szalenia |
D. | szalenia |
szaleń |
C. | szaleniu |
szaleniom |
B. | szalenie |
szalenia |
N. | szaleniem |
szaleniami |
Ms. | szaleniu |
szaleniach |
W. | szalenie |
szalenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szalejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejąca |
D. | szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącej |
C. | szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącej |
B. | szalejącego |
szalejącego |
szalejący |
szalejące |
szalejącą |
N. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącą |
Ms. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejące |
D. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
C. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
B. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejące |
N. | szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
Ms. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
Składnia
Rz osobowy | + | szaleć | + |
5. o burzy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- burza, śnieżyca, wichura; choroba, epidemia; wojna; inflacja szalała; bezrobocie szalało
Cytaty
Na zewnątrz szalała wichura, emerytom zwiewało z głów ostatnie berety, siąpił kwaśny deszcz, przemakały płaszcze przeciwdeszczowe, a parasole składały się samoczynnie na twarzach przechodniów. źródło: NKJP: Katarzyna Sowula: Fototerapia, 2004 |
|
Po dorosłemu mówiąc: brakowało mi ideału. Gdy miałam jedenaście lat - mimo szalejącej wojny - wymyśliłam sobie sztuczną rodzinę. Mgliście ją pamiętam. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szaleję |
szalejemy |
|||
2 os. |
szalejesz |
szalejecie |
|||
3 os. |
szaleje |
szaleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałem +(e)m szalał |
szalałam +(e)m szalała |
szalałom +(e)m szalało |
szaleliśmy +(e)śmy szaleli |
szalałyśmy +(e)śmy szalały |
2 os. |
szalałeś +(e)ś szalał |
szalałaś +(e)ś szalała |
szalałoś +(e)ś szalało |
szaleliście +(e)ście szaleli |
szalałyście +(e)ście szalały |
3 os. |
szalał |
szalała |
szalało |
szaleli |
szalały |
bezosobnik: szalano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szalał będę szaleć |
będę szalała będę szaleć |
będę szalało będę szaleć |
będziemy szaleli będziemy szaleć |
będziemy szalały będziemy szaleć |
2 os. |
będziesz szalał będziesz szaleć |
będziesz szalała będziesz szaleć |
będziesz szalało będziesz szaleć |
będziecie szaleli będziecie szaleć |
będziecie szalały będziecie szaleć |
3 os. |
będzie szalał będzie szaleć |
będzie szalała będzie szaleć |
będzie szalało będzie szaleć |
będą szaleli będą szaleć |
będą szalały będą szaleć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szalejmy |
|
2 os. |
szalej |
szalejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałbym bym szalał |
szalałabym bym szalała |
szalałobym bym szalało |
szalelibyśmy byśmy szaleli |
szalałybyśmy byśmy szalały |
2 os. |
szalałbyś byś szalał |
szalałabyś byś szalała |
szalałobyś byś szalało |
szalelibyście byście szaleli |
szalałybyście byście szalały |
3 os. |
szalałby by szalał |
szalałaby by szalała |
szalałoby by szalało |
szaleliby by szaleli |
szalałyby by szalały |
bezosobnik: szalano by
bezokolicznik: szaleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szalejąc
gerundium: szalenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szalenie |
szalenia |
D. | szalenia |
szaleń |
C. | szaleniu |
szaleniom |
B. | szalenie |
szalenia |
N. | szaleniem |
szaleniami |
Ms. | szaleniu |
szaleniach |
W. | szalenie |
szalenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szalejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejąca |
D. | szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącej |
C. | szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącej |
B. | szalejącego |
szalejącego |
szalejący |
szalejące |
szalejącą |
N. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącą |
Ms. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejące |
D. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
C. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
B. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejące |
N. | szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
Ms. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
Składnia
Rz nieżywotny | + | szaleć | + |
6. za lodami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Połączenia
- szaleć za blondynkami, za kobietami; za lodami, za słodyczami
- szaleć na punkcie filmów, na punkcie muzyki, na punkcie przyrody
Cytaty
Młodzież szaleje za plecakami na jedno ramię z kieszonką na komórkę. źródło: NKJP: (KABI 4EST): Tornister ucznia, Trybuna Śląska, 2002-08-21 |
|
Większość kobiet szaleje za łysymi: łysi są męscy i czarujący [...]. źródło: NKJP: Iwona L. Konieczna: Szarlotka z ogryzków, 2006 |
|
Szaleje na punkcie ABBY od zawsze, od kiedy usłyszał pierwszą piosenkę. źródło: NKJP: Wacław Kurpiński: ABBA na okrągło, Dziennik Polski, 2005-09-02 |
|
Dziwiło mnie, dlaczego we Francji tak szaleją na punkcie jego filmów [...] źródło: NKJP: Kobieta metafizyczna. Rozmowy Artura Cieślara, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
szaleję |
szalejemy |
|||
2 os. |
szalejesz |
szalejecie |
|||
3 os. |
szaleje |
szaleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałem +(e)m szalał |
szalałam +(e)m szalała |
szalałom +(e)m szalało |
szaleliśmy +(e)śmy szaleli |
szalałyśmy +(e)śmy szalały |
2 os. |
szalałeś +(e)ś szalał |
szalałaś +(e)ś szalała |
szalałoś +(e)ś szalało |
szaleliście +(e)ście szaleli |
szalałyście +(e)ście szalały |
3 os. |
szalał |
szalała |
szalało |
szaleli |
szalały |
bezosobnik: szalano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę szalał będę szaleć |
będę szalała będę szaleć |
będę szalało będę szaleć |
będziemy szaleli będziemy szaleć |
będziemy szalały będziemy szaleć |
2 os. |
będziesz szalał będziesz szaleć |
będziesz szalała będziesz szaleć |
będziesz szalało będziesz szaleć |
będziecie szaleli będziecie szaleć |
będziecie szalały będziecie szaleć |
3 os. |
będzie szalał będzie szaleć |
będzie szalała będzie szaleć |
będzie szalało będzie szaleć |
będą szaleli będą szaleć |
będą szalały będą szaleć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
szalejmy |
|
2 os. |
szalej |
szalejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
szalałbym bym szalał |
szalałabym bym szalała |
szalałobym bym szalało |
szalelibyśmy byśmy szaleli |
szalałybyśmy byśmy szalały |
2 os. |
szalałbyś byś szalał |
szalałabyś byś szalała |
szalałobyś byś szalało |
szalelibyście byście szaleli |
szalałybyście byście szalały |
3 os. |
szalałby by szalał |
szalałaby by szalała |
szalałoby by szalało |
szaleliby by szaleli |
szalałyby by szalały |
bezosobnik: szalano by
bezokolicznik: szaleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
szalejąc
gerundium: szalenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | szalenie |
szalenia |
D. | szalenia |
szaleń |
C. | szaleniu |
szaleniom |
B. | szalenie |
szalenia |
N. | szaleniem |
szaleniami |
Ms. | szaleniu |
szaleniach |
W. | szalenie |
szalenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: szalejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejąca |
D. | szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącego |
szalejącej |
C. | szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącemu |
szalejącej |
B. | szalejącego |
szalejącego |
szalejący |
szalejące |
szalejącą |
N. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącą |
Ms. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | szalejący |
szalejący |
szalejące |
szalejące |
D. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
C. | szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
szalejącym |
B. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejące |
N. | szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
szalejącymi |
Ms. | szalejących |
szalejących |
szalejących |
szalejących |
Składnia
+ | szaleć | + |
za KIM/CZYM
|
|
+ | szaleć | + |
na punkcie KOGO/CZEGO
|