UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sparaliżować

Chronologizacja

1806, Jakub Szymkiewicz, Nauka chirurgii teoryczney i praktyczney, t. 2, polona.pl

Pochodzenie

Od: paraliżować.
Zob. paraliż

1. mięśnie

Definicja

spowodować paraliż

Noty o użyciu

Imb używany również samodzielnie w funkcji rzeczownika, np. pochylał się nad trędowatymi i sparaliżowanymi.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

sparaliżować mięsień, nogę, rękę...; sparaliżowana staruszka
całkowicie, częściowo sparaliżować
zostać sparaliżowanym

Cytaty

W roku 1985 Antonioni dostał wylewu. Jest częściowo sparaliżowany. Nie mówi, nie czyta, nie pisze.

źródło: NKJP: Jacek Szczerba: Wczoraj do Polski przyjechał Michelangelo Antonioni, Gazeta Wyborcza, 1996-03-21

Najgorsze jednak w przypadku tych urazów jest sparaliżowanie mięśni kontrolujących oddech - poprzez uszkodzenie nerwów nimi sterujących.

źródło: NKJP: Beata Łabutin: Nie skaczmy na głowę!, Gazeta.pl, 2009-06-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sparaliżuję	sparaliżujemy
2 os.	sparaliżujesz	sparaliżujecie
3 os.	sparaliżuje	sparaliżują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sparaliżowałem +(e)m sparaliżował	sparaliżowałam +(e)m sparaliżowała	sparaliżowałom +(e)m sparaliżowało	sparaliżowaliśmy +(e)śmy sparaliżowali	sparaliżowałyśmy +(e)śmy sparaliżowały
2 os.	sparaliżowałeś +(e)ś sparaliżował	sparaliżowałaś +(e)ś sparaliżowała	sparaliżowałoś +(e)ś sparaliżowało	sparaliżowaliście +(e)ście sparaliżowali	sparaliżowałyście +(e)ście sparaliżowały
3 os.	sparaliżował	sparaliżowała	sparaliżowało	sparaliżowali	sparaliżowały

bezosobnik: sparaliżowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sparaliżujmy
2 os.	sparaliżuj	sparaliżujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sparaliżowałbym bym sparaliżował	sparaliżowałabym bym sparaliżowała	sparaliżowałobym bym sparaliżowało	sparaliżowalibyśmy byśmy sparaliżowali	sparaliżowałybyśmy byśmy sparaliżowały
2 os.	sparaliżowałbyś byś sparaliżował	sparaliżowałabyś byś sparaliżowała	sparaliżowałobyś byś sparaliżowało	sparaliżowalibyście byście sparaliżowali	sparaliżowałybyście byście sparaliżowały
3 os.	sparaliżowałby by sparaliżował	sparaliżowałaby by sparaliżowała	sparaliżowałoby by sparaliżowało	sparaliżowaliby by sparaliżowali	sparaliżowałyby by sparaliżowały

bezosobnik: sparaliżowano by

bezokolicznik: sparaliżować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sparaliżowawszy

gerundium: sparaliżowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sparaliżowanie	sparaliżowania
D.	sparaliżowania	sparaliżowań
C.	sparaliżowaniu	sparaliżowaniom
B.	sparaliżowanie	sparaliżowania
N.	sparaliżowaniem	sparaliżowaniami
Ms.	sparaliżowaniu	sparaliżowaniach
W.	sparaliżowanie	sparaliżowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: sparaliżowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sparaliżowany	sparaliżowany	sparaliżowany	sparaliżowane	sparaliżowana
D.	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanej
C.	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanej
B.	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowany	sparaliżowane	sparaliżowaną
N.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowaną
Ms.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sparaliżowani	sparaliżowani	sparaliżowane	sparaliżowane
D.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych
C.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym
B.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowane
N.	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi
Ms.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych

Składnia

sparaliżować

2. o strachu

Definicja

odebrać zdolność jasnego myślenia i normalnego funkcjonowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

lęk, strach sparaliżował kogoś
sparaliżować myśli
sparaliżowany lękiem, strachem
zupełnie sparaliżować
sparaliżować i przygnębić; przerazić i sparaliżować

Cytaty

Wszyscy jesteśmy sparaliżowani strachem. W nocy bombardowano Gorii.

źródło: NKJP: (JKM): Sparaliżowani strachem, Dziennik Polski, 2008-08-13

Lęk sparaliżował na chwilę atakujących, z pewnej bowiem odległości nasze działania mogły wyglądać, jakbyśmy ciskali w nich magicznymi kulami ognia.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sparaliżuję	sparaliżujemy
2 os.	sparaliżujesz	sparaliżujecie
3 os.	sparaliżuje	sparaliżują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sparaliżowałem +(e)m sparaliżował	sparaliżowałam +(e)m sparaliżowała	sparaliżowałom +(e)m sparaliżowało	sparaliżowaliśmy +(e)śmy sparaliżowali	sparaliżowałyśmy +(e)śmy sparaliżowały
2 os.	sparaliżowałeś +(e)ś sparaliżował	sparaliżowałaś +(e)ś sparaliżowała	sparaliżowałoś +(e)ś sparaliżowało	sparaliżowaliście +(e)ście sparaliżowali	sparaliżowałyście +(e)ście sparaliżowały
3 os.	sparaliżował	sparaliżowała	sparaliżowało	sparaliżowali	sparaliżowały

bezosobnik: sparaliżowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sparaliżujmy
2 os.	sparaliżuj	sparaliżujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sparaliżowałbym bym sparaliżował	sparaliżowałabym bym sparaliżowała	sparaliżowałobym bym sparaliżowało	sparaliżowalibyśmy byśmy sparaliżowali	sparaliżowałybyśmy byśmy sparaliżowały
2 os.	sparaliżowałbyś byś sparaliżował	sparaliżowałabyś byś sparaliżowała	sparaliżowałobyś byś sparaliżowało	sparaliżowalibyście byście sparaliżowali	sparaliżowałybyście byście sparaliżowały
3 os.	sparaliżowałby by sparaliżował	sparaliżowałaby by sparaliżowała	sparaliżowałoby by sparaliżowało	sparaliżowaliby by sparaliżowali	sparaliżowałyby by sparaliżowały

bezosobnik: sparaliżowano by

bezokolicznik: sparaliżować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sparaliżowawszy

gerundium: sparaliżowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sparaliżowanie	sparaliżowania
D.	sparaliżowania	sparaliżowań
C.	sparaliżowaniu	sparaliżowaniom
B.	sparaliżowanie	sparaliżowania
N.	sparaliżowaniem	sparaliżowaniami
Ms.	sparaliżowaniu	sparaliżowaniach
W.	sparaliżowanie	sparaliżowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: sparaliżowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sparaliżowany	sparaliżowany	sparaliżowany	sparaliżowane	sparaliżowana
D.	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanej
C.	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanej
B.	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowany	sparaliżowane	sparaliżowaną
N.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowaną
Ms.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sparaliżowani	sparaliżowani	sparaliżowane	sparaliżowane
D.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych
C.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym
B.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowane
N.	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi
Ms.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych

Składnia

Rz nieżywotny

sparaliżować

KOGO

3. pracę

Definicja

uniemożliwić funkcjonowanie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

śnieg sparaliżował coś zima sparaliżowała coś
sparaliżować działalność, pracę; kraj; komunikację, ruch

Cytaty

[...] zapis, który nakazywałby prezesowi Agencji Rynku Rolnego, samodzielnemu podmiotowi, podejmowanie każdej decyzji w uzgodnieniu z ministrem finansów [...], sparaliżowałby pracę tej instytucji.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 02.02.1996

Jako że oddziały wojska bezczynnie przyglądały się tłumom, a w pojedynczych przypadkach nawet czyniły kroki w celu sparaliżowania działań policji, masy nabierały przeświadczenia, że mogą sobie poczynać bezkarnie.

źródło: NKJP: Andrzej Garlicki: Bunt wybuchł nocą, Polityka, 2002-03-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sparaliżuję	sparaliżujemy
2 os.	sparaliżujesz	sparaliżujecie
3 os.	sparaliżuje	sparaliżują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sparaliżowałem +(e)m sparaliżował	sparaliżowałam +(e)m sparaliżowała	sparaliżowałom +(e)m sparaliżowało	sparaliżowaliśmy +(e)śmy sparaliżowali	sparaliżowałyśmy +(e)śmy sparaliżowały
2 os.	sparaliżowałeś +(e)ś sparaliżował	sparaliżowałaś +(e)ś sparaliżowała	sparaliżowałoś +(e)ś sparaliżowało	sparaliżowaliście +(e)ście sparaliżowali	sparaliżowałyście +(e)ście sparaliżowały
3 os.	sparaliżował	sparaliżowała	sparaliżowało	sparaliżowali	sparaliżowały

bezosobnik: sparaliżowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sparaliżujmy
2 os.	sparaliżuj	sparaliżujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sparaliżowałbym bym sparaliżował	sparaliżowałabym bym sparaliżowała	sparaliżowałobym bym sparaliżowało	sparaliżowalibyśmy byśmy sparaliżowali	sparaliżowałybyśmy byśmy sparaliżowały
2 os.	sparaliżowałbyś byś sparaliżował	sparaliżowałabyś byś sparaliżowała	sparaliżowałobyś byś sparaliżowało	sparaliżowalibyście byście sparaliżowali	sparaliżowałybyście byście sparaliżowały
3 os.	sparaliżowałby by sparaliżował	sparaliżowałaby by sparaliżowała	sparaliżowałoby by sparaliżowało	sparaliżowaliby by sparaliżowali	sparaliżowałyby by sparaliżowały

bezosobnik: sparaliżowano by

bezokolicznik: sparaliżować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sparaliżowawszy

gerundium: sparaliżowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sparaliżowanie	sparaliżowania
D.	sparaliżowania	sparaliżowań
C.	sparaliżowaniu	sparaliżowaniom
B.	sparaliżowanie	sparaliżowania
N.	sparaliżowaniem	sparaliżowaniami
Ms.	sparaliżowaniu	sparaliżowaniach
W.	sparaliżowanie	sparaliżowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: sparaliżowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sparaliżowany	sparaliżowany	sparaliżowany	sparaliżowane	sparaliżowana
D.	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowanej
C.	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanemu	sparaliżowanej
B.	sparaliżowanego	sparaliżowanego	sparaliżowany	sparaliżowane	sparaliżowaną
N.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowaną
Ms.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sparaliżowani	sparaliżowani	sparaliżowane	sparaliżowane
D.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych
C.	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym	sparaliżowanym
B.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowane
N.	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi	sparaliżowanymi
Ms.	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych	sparaliżowanych

Składnia

sparaliżować

Data ostatniej modyfikacji: 05.03.2025