UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nosiciel

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. nosić

1. choroby

Definicja

książk.

osobnik niemający objawów choroby, mogący przekazać osobom ze swojego otoczenia zarazki choroby zakaźnej, które nosi wewnątrz swojego organizmu, lub mogący przekazać swojemu potomstwu posiadane geny, które powodują chorobę dziedziczną

Noty o użyciu

Wyraz używany jako termin medyczny, mający różne ściślejsze definicje w zależności od autora.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

bezobjawowy nosiciel
nosiciel choroby, wirusa; bakterii, zarazków; nosiciel wścieklizny, żółtaczki; AIDS, HIV; genu
narkoman i nosiciel; chorzy i nosiciele
liczba, większość nosicieli
nosiciele mieszkają gdzieś
być, stać/stawać się nosicielem

Cytaty

	[...] ministerstwo zdrowia nie ujawnia, że w tym oto domu będą mieszkać nosiciele wirusa HIV, ponieważ o fakcie nosicielstwa powinien wiedzieć lekarz leczący i partner seksualny, a nie sąsiad za płotem. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.06.1992
	Do zakażenia u ludzi dochodzi drogą pokarmową na skutek picia wody, spożywania surowego lub niegotowanego mięsa, mleka i jaj zanieczyszczonych kałem nosicieli choroby. źródło: NKJP: (S.J.): Groźna salmonelloza, Gazeta Wrocławska, 2002-07-25
	Gdy nosicielem uszkodzonego genu jest ojciec - prawdopodobieństwo przekazania go następnemu pokoleniu sięga 70 proc. W konsekwencji na migrenę trzy razy częściej zapadają kobiety niż mężczyźni. źródło: NKJP: Jolanta Gromadzka-Aznelewicz: Jak żyć z migreną, Dziennik Bałtycki, 2004-03-20
	Na świecie ponad 350 mln ludzi jest przewlekłymi nosicielami tego wirusa, a 25 proc. pozornie bezobjawowych nosicieli umiera z powodu przewlekłego zapalenia wątroby typu B. źródło: NKJP: UG: Żółtaczka zawsze groźna, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, nr 38, 2005-09-22

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nosiciel	nosiciele	ndepr
M.	nosiciel	nosiciele	depr
D.	nosiciela	nosicieli
C.	nosicielowi	nosicielom
B.	nosiciela	nosicieli
N.	nosicielem	nosicielami
Ms.	nosicielu	nosicielach
W.	nosicielu	nosiciele	ndepr
W.	nosicielu	nosiciele	depr

Składnia

nosiciel

CZEGO

2. walizek

Definicja

w dawnych epokach: osoba, która zarabia pieniądze w taki sposób, że chodzi z czymś długo albo wiele razy, trzymając tę rzecz w rękach, na plecach, ramionach lub głowie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca zawody

Cytaty

Polacy dzielili się na dwie kategorie, na władzę, to znaczy zarząd miasta, policję, wojsko, urzędy państwowe, i na plebs, tacy sproletaryzowani chłopi, którzy byli stróżami, śmieciarzami, nosicielami wody.

źródło: NKJP: Marian Marzyński: Sennik polsko-żydowski, 2005

Olbrzymi gladiatorzy, muskularni nosiciele lektyk [...] torowali sobie drogę siłą swych pięści, nierzadko uzbrojonych.

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Przybłęda, nosiciel walizek pułkownikowej, ów „nasz pan Bolesław”, leżąc na łóżeczku polowym, [...] obmyśla strategiczny plan błyskawicznego wzbogacenia się.

źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nosiciel	nosiciele	ndepr
M.	nosiciel	nosiciele	depr
D.	nosiciela	nosicieli
C.	nosicielowi	nosicielom
B.	nosiciela	nosicieli
N.	nosicielem	nosicielami
Ms.	nosicielu	nosicielach
W.	nosicielu	nosiciele	ndepr
W.	nosicielu	nosiciele	depr

Składnia

nosiciel

CZEGO

3. rakiet

Definicja

techn.

zbudowany przez człowieka obiekt latający bądź pływający, który przenosić ma w określone miejsce inne obiekty latające bądź pływające, po odczepieniu od niego poruszające się samodzielnie do określonego celu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Cytaty

	Muszę także poinformować panów, że Tu-4 jako bardzo dobra kopia - chodzą słuchy, że pod pewnymi względami ich samolot jest lepszy od naszego - może być nosicielem broni atomowej. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007
	[...] teraz również Waszyngton uwzględnić musiał w swoich rachubach skryty atak nuklearny na obiekty amerykańskie, mimo że „K-3” nie był nosicielem rakiet balistycznych. źródło: NKJP: Lodowe głębiny, Dziennik Polski, 2000-08-25
	Jeżeli z jakichś przyczyn (test statku kosmicznego bądź awaria nosiciela) nie doszło do satelizacji obiektu, uważamy, że wówczas należy mówić o balistycznym locie kosmicznym. źródło: NKJP: Internet
	W celu umożliwienia szybkiej budowy podwodnych nosicieli pocisków balistycznych, US Navy zmieniła plany dotyczące zamówionych już okrętów myśliwskich o napędzie nuklearnym, których budowa została już rozpoczęta. źródło: Internet: Wikipedia.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nosiciel	nosiciele
D.	nosiciela	nosicieli
C.	nosicielowi	nosicielom
B.	nosiciela	nosiciele
N.	nosicielem	nosicielami
Ms.	nosicielu	nosicielach
W.	nosicielu	nosiciele

Składnia

nosiciel

CZEGO

4. idei

Definicja

książk.

osoba przekazująca innym posiadaną cechę charakteru, praktykowany sposób życia, wyznawane poglądy lub wartości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Połączenia

nosiciel etosu, idei, kultury, prawdy, tradycji, wartości; zła; cechy

Cytaty

	[...] jednostka [...] staje się w jakimś stopniu nosicielem wartości, norm, ocen i wzorów zachowań, które rzutują faktycznie na jej aspiracje, współwyznaczają miejsce pracy, zdrowia, dobra rodziny i innych wartości w indywidualnej hierarchii wartości danej osoby. źródło: NKJP: Marian Chojnacki: Z Rozważań nad teoretyczną i metodologiczną problematyką absencji chorobowej, 1981
	[...] dzieło kodyfikacji było złożonym rezultatem spotkania, współpracy i konfrontacji chrześcijańskich duchownych z nosicielami plemiennej tradycji, których Rotari w prologu i w epilogu nazywał „starcami” (antiqui homines). źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004
	Twórcy horrorów i thrillerów z całą pewnością zechcą wykorzystać każdego nosiciela obrzydliwych przyzwyczajeń, reagującego przemocą, okrucieństwem i nieznającego pojęcia „wybaczam”. źródło: NKJP: Roman Nacht: Podwójna spirala, 2005
	Kościół jest nosicielem prawdy i rozdawcą dóbr, które są potrzebne dla wiecznego zbawienia. źródło: NKJP: Leszek Kołakowski: O wielkiej zdradzie, Gazeta Wyborcza, 1996-11-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nosiciel	nosiciele	ndepr
M.	nosiciel	nosiciele	depr
D.	nosiciela	nosicieli
C.	nosicielowi	nosicielom
B.	nosiciela	nosicieli
N.	nosicielem	nosicielami
Ms.	nosicielu	nosicielach
W.	nosicielu	nosiciele	ndepr
W.	nosicielu	nosiciele	depr

Składnia

nosiciel

CZEGO

5. nazwiska

Definicja

książk.

osoba nazywana za pomocą określonego słowa lub wyrażenia, do którego używania ma prawo

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina

Połączenia

nosiciel nazwiska

Cytaty

Część nosicieli nazwisk kresowych pozostała oczywiście na ziemi ojców i dziś mieszka na Ukrainie, Białorusi, Litwie, a nawet Łotwie (dawne Inflanty Polskie).

źródło: NKJP: Bogdan Walczak: Naziwska kresowe, Gazeta Poznańska, 2003-03-15

U Porajów z Gruszczyc ostatnim nosicielem imienia rodowego był kasztelan rozpierski Zawisza, zmarły w 1411 r.

źródło: NKJP: Alicja Szymczakowa: Szlachta sieradzka w XV w.: magnifici et generosi, 1998

[...] młodszy brat gen. Bronisława Regulskiego, ojciec prof. Jerzego Regulskiego, od 1973 nosiciel tytułu „Kawaler Cesarstwa Francuskiego”, kawaler licznych orderów.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nosiciel	nosiciele	ndepr
M.	nosiciel	nosiciele	depr
D.	nosiciela	nosicieli
C.	nosicielowi	nosicielom
B.	nosiciela	nosicieli
N.	nosicielem	nosicielami
Ms.	nosicielu	nosicielach
W.	nosicielu	nosiciele	ndepr
W.	nosicielu	nosiciele	depr

Składnia

nosiciel

CZEGO

6. garnituru

Definicja

żart.

osoba, która ubiera się w jakiegoś rodzaju rzeczy lub nosi na sobie jakiegoś rodzaju dodatki

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie

Cytaty

Pewnego razu nagrodę otrzymał jakiś Szwed, który w finale wystąpił w jasnoniebieskim smokingu. Wywarło to na wszystkich nosicielach garniturów [...] piorunujące wrażenie.

źródło: NKJP: Jerzy Gruza: Lucjan, Polityka, nr 2572, 2006-09-23

[...] do barwienia bawełny [...] używa się różnych paskudztw, m.in. związków srebra, które szkodzą nawet nosicielom dżinsów.

źródło: NKJP: Internet

Jeszcze w moich szkolnych czasach okularnicy skazani byli na nieuchronne szyderstwa i przezwiska - „Zyzio” lub „Ślepy”, a im dalej cofamy się w czasie - tym gorzej działo się nosicielom okularów.

źródło: NKJP: Sto lat przez okuary, Dziennik Polski, 2006-07-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nosiciel	nosiciele	ndepr
M.	nosiciel	nosiciele	depr
D.	nosiciela	nosicieli
C.	nosicielowi	nosicielom
B.	nosiciela	nosicieli
N.	nosicielem	nosicielami
Ms.	nosicielu	nosicielach
W.	nosicielu	nosiciele	ndepr
W.	nosicielu	nosiciele	depr

Inne uwagi

Zwykle lm

Składnia

nosiciel

CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2017