Chronologizacja
Pochodzenie
internac.
ang.
fr. ministre
niem. Minister
z łac. minister 'sługa, służący, pomocnik, asystent'
W znaczeniach staropolskich pożyczka bezpośrednio z łaciny
1. w rządzie
Definicja
Noty o użyciu
Jeżeli wyrazu minister używamy w odniesieniu do kobiety, we wszystkich kontekstach może występować forma równokształtna z M. lp., a wyraz może przyłączać formy żeńskie czasownika i przymiotnika, np. minister Ewa Kopacz przyszła, spotkanie z nową minister zdrowia Ewą Kopacz. Może też zostać zachowana odmiana i składnia charakterystyczna dla rzeczowników rodzaju m1, np.: spotkanie z nowym ministrem, Ewą Kopacz.
Form: panie ministrze, pani minister używa się również przy zwracaniu się do osób na stanowiskach wiceministra.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- były, ówczesny minister
- minister Balcerowicz, Boni, Miller...
- minister budownictwa, edukacji narodowej, finansów, gospodarki, infrastruktury, kultury, obrony narodowej, ochrony środowiska, oświaty, pracy i polityki socjalnej, przemysłu, rolnictwa, rozwoju regionalnego, skarbu, sportu i turystyki, spraw wewnętrznych, spraw zagranicznych, sprawiedliwości, środowiska, transportu, zdrowia
- minister do spraw/ds. europejskich, porządku publicznego, rodziny
- minister i poseł, minister i premier, minister i prezes, minister i prezydent, minister i senator, minister i wiceminister, minister i wicepremier, minister i wojewoda; minister i resort, minister i rząd
- nagroda, stypendium ministra
- porozumienie, rozmowy, spotkanie z ministrem czegoś
- rozmawiać, spotkać się, uzgodnić, zgodzić się/zgadzać się z ministrem
- wspólnie z (panem) ministrem
Cytaty
Teraz decyzję, czy dzieci w podstawówkach i gimnazjach będą nosić jednakowe stroje, nowa minister oświaty oddała w ręce rodziców, nauczycieli i samych uczniów. źródło: NKJP: Halina Czarnecka: Nie wszystkie mundurki do kosza, Mazowieckie To i Owo, 2008-09-04 |
|
Od ubiegłego tygodnia obowiązuje rozporządzenie ministra finansów dające celnikom nowe uprawnienia. źródło: NKJP: (two): Na broń nie ma zgody, Dziennik Zachodni, 2003-02-12 |
|
Proszę powiedzieć, panie ministrze, czy stać nas dzisiaj, patrząc ekonomicznie na zagadnienie, na dywersyfikację geograficzną dostaw ropy. źródło: NKJP: Stenogram z 64. posiedzenia Komisji Śledczej 20 kwietnia 2005 r. |
|
Przekonywałem ministrów, że dla mojego regionu potrzebne są fundusze, na przykład na budowę sal gimnastycznych. źródło: NKJP: Zygmunt Szych: Odejście posła, Gazeta Krakowska, 2001-12-14 |
|
Premier poinformował ponadto, że w poniedziałek zlecił ministrom, aby w swoich resortach znaleźli środki z rezerw celowych, które będzie można przeznaczyć na walkę ze skutkami powodzi. źródło: NKJP: PAP, Polska The Times, 2010-05-25 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | minister |
ministrowie |
ndepr |
ministry |
depr | ||
D. | ministra |
ministrów |
|
C. | ministrowi |
ministrom |
|
B. | ministra |
ministrów |
|
N. | ministrem |
ministrami |
|
Ms. | ministrze |
ministrach |
|
W. | ministrze |
ministrowie |
ndepr |
ministry |
depr |
Składnia
+ | minister | + |
CZEGO
|
Skróty
2. w kancelarii prezydenta
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- belwederski, prezydencki minister
- minister stanu
- minister w kancelarii prezydenta
Cytaty
Wtedy były już prezydencki minister wykazał spory urzędniczy spryt - robił wszystko, by jak najdłużej pobierać wynagrodzenie ministra stanu. źródło: NKJP: Bogdan Wasztyl: Zmieciony?, Dziennik Polski, 2005-09-23 |
|
Z prędkością 200 km na godz. pędził samochód prowadzony przez prezydenckiego ministra [...]. Minister zignorował próbujący go zatrzymać patrol policyjny. źródło: NKJP: (xx): Rok w obiektywie, Dziennik Bałtycki, 2000-12-29 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | minister |
ministrowie |
ndepr |
ministry |
depr | ||
D. | ministra |
ministrów |
|
C. | ministrowi |
ministrom |
|
B. | ministra |
ministrów |
|
N. | ministrem |
ministrami |
|
Ms. | ministrze |
ministrach |
|
W. | ministrze |
ministrowie |
ndepr |
ministry |
depr |