UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kulawy

Chronologizacja

1486, SStp

Pochodzenie

Zob. kuleć

1. człowiek

Definicja

taki, który utyka na nogę

Noty o użyciu

Używane często w znaczeniu 'człowiek kulawy'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chromy

Połączenia

  • kulawy człowiek, diabeł, koń
  • kulawy i garbaty
  • być kulawym

Cytaty

Odźwierny, stary i kulawy człowiek śpiący przy drzwiach jak porzucony przez matkę noworodek [...], pomógł mi wynieść plecak.

źródło: NKJP: Ignacy Karpowicz: Nowy kwiat cesarza (i Pszczoły), 2007

Wieczór zapadał już nad tym miasteczkiem. Hełm ratuszowej wieży, przypominający wielki, przerdzewiały strąk papryki, ginął w coraz gęstszej szarości, niżej kulawa kobieta zakładała żelazne sztaby na okienko budki z piwem, niewyłączony megafon chrypiał taktami akordeonistów Dzierżanowskiego [...].

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Kulawi rzucają swoje kule, pozbywają się w oczach kulawizny, prostują dawne swoje nogi postradane.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Nagi sad, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kulawy
kulawy
kulawy
kulawe
kulawa
D. kulawego
kulawego
kulawego
kulawego
kulawej
C. kulawemu
kulawemu
kulawemu
kulawemu
kulawej
B. kulawego
kulawego
kulawy
kulawe
kulawą
N. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
kulawą
Ms. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
kulawej
W. kulawy
kulawy
kulawy
kulawe
kulawa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kulawi
kulawi
kulawe
kulawe
D. kulawych
kulawych
kulawych
kulawych
C. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
B. kulawych
kulawych
kulawych
kulawe
N. kulawymi
kulawymi
kulawymi
kulawymi
Ms. kulawych
kulawych
kulawych
kulawych
W. kulawi
kulawi
kulawe
kulawe

Składnia

Rz żywotny + kulawy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

2. stół

Definicja

chwiejący się z powodu nierówności nóg stanowiących podporę lub z powodu braku jednej z nóg

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • kulawy stół; kulawe krzesło

Cytaty

Kupię nowe meble do kuchni, bo mamy dwa kulawe krzesła, stary stół i zniszczoną szafkę - planuje wdowa.

źródło: NKJP: Aldona Krajewska: Uwierz w świętego Mikołaja, Gazeta Wyborcza, 1994-12-23

Na środku szopy stoi stary, kulawy stół, operacje następują z fantastyczną szybkością jedna po drugiej.

źródło: NKJP: Lech Stefański: Od magii do psychotroniki, 1996

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kulawy
kulawy
kulawy
kulawe
kulawa
D. kulawego
kulawego
kulawego
kulawego
kulawej
C. kulawemu
kulawemu
kulawemu
kulawemu
kulawej
B. kulawego
kulawego
kulawy
kulawe
kulawą
N. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
kulawą
Ms. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
kulawej
W. kulawy
kulawy
kulawy
kulawe
kulawa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kulawi
kulawi
kulawe
kulawe
D. kulawych
kulawych
kulawych
kulawych
C. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
B. kulawych
kulawych
kulawych
kulawe
N. kulawymi
kulawymi
kulawymi
kulawymi
Ms. kulawych
kulawych
kulawych
kulawych
W. kulawi
kulawi
kulawe
kulawe

Składnia

Rz nieżywotny + kulawy + bez ograniczeń
szyk: tylko prepozycja

3. reforma

Definicja

pejorat. 
źle funkcjonujący

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chromy

Połączenia

  • kulawy system; kulawa reforma, ustawa
  • bardzo kulawy

Cytaty

[...] image chrześcijański dawał przepustkę do kulawego i niepewnego, ale jednak przynoszącego pewne korzyści systemu zbiorowego bezpieczeństwa.

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Z prof. Henrykiem Samsonowiczem rozmawia Jacek Żakowski, Gazeta Wyborcza, 1995-12-22

Rychło jednak okazało się, że stworzył lobby, głównie byłych oficerów SB o politycznych ambicjach, pod wpływem których powstała obecna, bardzo kulawa reforma służb specjalnych [...].

źródło: NKJP: Janina Paradowska: Czysta czystka, Polityka, 2002-08-17

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kulawy
kulawy
kulawy
kulawe
kulawa
D. kulawego
kulawego
kulawego
kulawego
kulawej
C. kulawemu
kulawemu
kulawemu
kulawemu
kulawej
B. kulawego
kulawego
kulawy
kulawe
kulawą
N. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
kulawą
Ms. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
kulawej
W. kulawy
kulawy
kulawy
kulawe
kulawa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kulawi
kulawi
kulawe
kulawe
D. kulawych
kulawych
kulawych
kulawych
C. kulawym
kulawym
kulawym
kulawym
B. kulawych
kulawych
kulawych
kulawe
N. kulawymi
kulawymi
kulawymi
kulawymi
Ms. kulawych
kulawych
kulawych
kulawych
W. kulawi
kulawi
kulawe
kulawe

Składnia

Rz nieżywotny + kulawy + bez ograniczeń
szyk: tylko prepozycja

Frazeologizmy

pies z kulawą nogą

Przysłowia


Niósł ślepy kulawego, dobrze im się działo
Prowadził ślepy kulawego
Niósł ślepy kulawego
Wiódł ślepy kulawego
Niósł ślepy kulawego, dobrze im się działo
Prowadził ślepy kulawego
Niósł ślepy kulawego

Niósł ślepy kulawego, dobrze im się działo
Prowadził ślepy kulawego
Niósł ślepy kulawego
Data ostatniej modyfikacji: 24.07.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj