Chronologizacja
Pochodzenie
Dawniej także kulać , z pierwotnym znacz. 'być skrzywionym, zgiętym'; etymologicznie związany z czas. kulić (zob.).
1. na nogę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | chromać, chromieć, kulawić, kulawić się, kulawieć |
Połączenia
- człowiek, starzec kuleje
- kuleć na którąś nogę
- lekko, mocno kuleje
- zacząć kuleć
Cytaty
|
Piesek był mały, puszysty i bardzo sympatyczny. Kulał na prawą tylną nogę. źródło: NKJP: Robert Dudek: Mięsny książę, 1997 |
|
|
Odwrócił się i ruszył do lady, lekko kulejąc. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia głupców, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
kuleję |
kulejemy |
|||
| 2 os. |
kulejesz |
kulejecie |
|||
| 3 os. |
kuleje |
kuleją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
kulałem +(e)m kulał |
kulałam +(e)m kulała |
kulałom +(e)m kulało |
kuleliśmy +(e)śmy kuleli |
kulałyśmy +(e)śmy kulały |
| 2 os. |
kulałeś +(e)ś kulał |
kulałaś +(e)ś kulała |
kulałoś +(e)ś kulało |
kuleliście +(e)ście kuleli |
kulałyście +(e)ście kulały |
| 3 os. |
kulał |
kulała |
kulało |
kuleli |
kulały |
bezosobnik: kulano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę kulał będę kuleć |
będę kulała będę kuleć |
będę kulało będę kuleć |
będziemy kuleli będziemy kuleć |
będziemy kulały będziemy kuleć |
| 2 os. |
będziesz kulał będziesz kuleć |
będziesz kulała będziesz kuleć |
będziesz kulało będziesz kuleć |
będziecie kuleli będziecie kuleć |
będziecie kulały będziecie kuleć |
| 3 os. |
będzie kulał będzie kuleć |
będzie kulała będzie kuleć |
będzie kulało będzie kuleć |
będą kuleli będą kuleć |
będą kulały będą kuleć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
kulejmy |
|
| 2 os. |
kulej |
kulejcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
kulałbym bym kulał |
kulałabym bym kulała |
kulałobym bym kulało |
kulelibyśmy byśmy kuleli |
kulałybyśmy byśmy kulały |
| 2 os. |
kulałbyś byś kulał |
kulałabyś byś kulała |
kulałobyś byś kulało |
kulelibyście byście kuleli |
kulałybyście byście kulały |
| 3 os. |
kulałby by kulał |
kulałaby by kulała |
kulałoby by kulało |
kuleliby by kuleli |
kulałyby by kulały |
bezosobnik: kulano by
bezokolicznik: kuleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
kulejąc
gerundium: kulenie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | kulenie |
kulenia |
| D. | kulenia |
kuleń |
| C. | kuleniu |
kuleniom |
| B. | kulenie |
kulenia |
| N. | kuleniem |
kuleniami |
| Ms. | kuleniu |
kuleniach |
| W. | kulenie |
kulenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kulejący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | kulejący |
kulejący |
kulejący |
kulejące |
kulejąca |
| D. | kulejącego |
kulejącego |
kulejącego |
kulejącego |
kulejącej |
| C. | kulejącemu |
kulejącemu |
kulejącemu |
kulejącemu |
kulejącej |
| B. | kulejącego |
kulejącego |
kulejący |
kulejące |
kulejącą |
| N. | kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącą |
| Ms. | kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | kulejący |
kulejący |
kulejące |
kulejące |
| D. | kulejących |
kulejących |
kulejących |
kulejących |
| C. | kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
| B. | kulejących |
kulejących |
kulejących |
kulejące |
| N. | kulejącymi |
kulejącymi |
kulejącymi |
kulejącymi |
| Ms. | kulejących |
kulejących |
kulejących |
kulejących |
Składnia
| Rz żywotny | + | kuleć | + |
|
2. zawodzić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- gospodarka, służba zdrowia kuleje
- bardzo kuleje
Cytaty
|
Trzeba jakoś się ratować, bo europejska gospodarka kuleje. źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Nowa Europa, Polityka, 2001-11-17 |
|
|
[...] podstawową bazą dla prawdziwego społeczeństwa informacyjnego jest powszechna edukacja informatyczna, uwzględniająca nie tylko zamknięte, ale również [...] otwarte, darmowe rozwiązania. Jak wszyscy dobrze wiemy, edukacja w tym kontekście w Polsce bardzo kuleje. źródło: NKJP: Krzysztof Gontarek: Polska Partia Piratów działa już „pełną parą”, Dziennik Internautów, 2008-01-16 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
kuleję |
kulejemy |
|||
| 2 os. |
kulejesz |
kulejecie |
|||
| 3 os. |
kuleje |
kuleją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
kulałem +(e)m kulał |
kulałam +(e)m kulała |
kulałom +(e)m kulało |
kuleliśmy +(e)śmy kuleli |
kulałyśmy +(e)śmy kulały |
| 2 os. |
kulałeś +(e)ś kulał |
kulałaś +(e)ś kulała |
kulałoś +(e)ś kulało |
kuleliście +(e)ście kuleli |
kulałyście +(e)ście kulały |
| 3 os. |
kulał |
kulała |
kulało |
kuleli |
kulały |
bezosobnik: kulano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę kulał będę kuleć |
będę kulała będę kuleć |
będę kulało będę kuleć |
będziemy kuleli będziemy kuleć |
będziemy kulały będziemy kuleć |
| 2 os. |
będziesz kulał będziesz kuleć |
będziesz kulała będziesz kuleć |
będziesz kulało będziesz kuleć |
będziecie kuleli będziecie kuleć |
będziecie kulały będziecie kuleć |
| 3 os. |
będzie kulał będzie kuleć |
będzie kulała będzie kuleć |
będzie kulało będzie kuleć |
będą kuleli będą kuleć |
będą kulały będą kuleć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
kulejmy |
|
| 2 os. |
kulej |
kulejcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
kulałbym bym kulał |
kulałabym bym kulała |
kulałobym bym kulało |
kulelibyśmy byśmy kuleli |
kulałybyśmy byśmy kulały |
| 2 os. |
kulałbyś byś kulał |
kulałabyś byś kulała |
kulałobyś byś kulało |
kulelibyście byście kuleli |
kulałybyście byście kulały |
| 3 os. |
kulałby by kulał |
kulałaby by kulała |
kulałoby by kulało |
kuleliby by kuleli |
kulałyby by kulały |
bezosobnik: kulano by
bezokolicznik: kuleć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
kulejąc
gerundium: kulenie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | kulenie |
kulenia |
| D. | kulenia |
kuleń |
| C. | kuleniu |
kuleniom |
| B. | kulenie |
kulenia |
| N. | kuleniem |
kuleniami |
| Ms. | kuleniu |
kuleniach |
| W. | kulenie |
kulenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kulejący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | kulejący |
kulejący |
kulejący |
kulejące |
kulejąca |
| D. | kulejącego |
kulejącego |
kulejącego |
kulejącego |
kulejącej |
| C. | kulejącemu |
kulejącemu |
kulejącemu |
kulejącemu |
kulejącej |
| B. | kulejącego |
kulejącego |
kulejący |
kulejące |
kulejącą |
| N. | kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącą |
| Ms. | kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | kulejący |
kulejący |
kulejące |
kulejące |
| D. | kulejących |
kulejących |
kulejących |
kulejących |
| C. | kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
kulejącym |
| B. | kulejących |
kulejących |
kulejących |
kulejące |
| N. | kulejącymi |
kulejącymi |
kulejącymi |
kulejącymi |
| Ms. | kulejących |
kulejących |
kulejących |
kulejących |
Składnia
| Rz nieżywotny | + | kuleć | + |
|