UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zapobiec

Chronologizacja

1746, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. biec

Definicja

nie dopuścić do czegoś złego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • zapobiec nieszczęściu, pożarowi, rozlewowi krwi, wybuchowi, wypadkowi

Cytaty

Na ruchliwą ulicę wybiega dziecko, prosto pod koła rozpędzonych samochodów, ginie na miejscu. Wypadkowi przygląda się 16-letnia dziewczyna. Stoi za daleko, żeby zapobiec nieszczęściu.

źródło: NKJP: Joanna Cieśla: Widziałem, Polityka, 2008-11-22

Być może to właśnie interwencja sąsiadów i szybka akcja straży pożarnej zapobiegły pożarowi w bloku przy ul. Chrobrego w Mławie.

źródło: NKJP: A. Kwiatkowski: Gdy pamięć zawodzi, straż przez okno wchodzi, Tygodnik Ciechanowski, 2004-04-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zapobiegnę
zapobiegniemy
2 os. zapobiegniesz
zapobiegniecie
3 os. zapobiegnie
zapobiegną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zapobiegłem
+(e)m zapobiegł
zapobiegłam
+(e)m zapobiegła
zapobiegłom
+(e)m zapobiegło
zapobiegliśmy
+(e)śmy zapobiegli
zapobiegłyśmy
+(e)śmy zapobiegły
2 os. zapobiegłeś
+(e)ś zapobiegł
zapobiegłaś
+(e)ś zapobiegła
zapobiegłoś
+(e)ś zapobiegło
zapobiegliście
+(e)ście zapobiegli
zapobiegłyście
+(e)ście zapobiegły
3 os. zapobiegł
zapobiegła
zapobiegło
zapobiegli
zapobiegły

bezosobnik: zapobiegnięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zapobiegnijmy
2 os. zapobiegnij
zapobiegnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zapobiegłbym
bym zapobiegł
zapobiegłabym
bym zapobiegła
zapobiegłobym
bym zapobiegło
zapobieglibyśmy
byśmy zapobiegli
zapobiegłybyśmy
byśmy zapobiegły
2 os. zapobiegłbyś
byś zapobiegł
zapobiegłabyś
byś zapobiegła
zapobiegłobyś
byś zapobiegło
zapobieglibyście
byście zapobiegli
zapobiegłybyście
byście zapobiegły
3 os. zapobiegłby
by zapobiegł
zapobiegłaby
by zapobiegła
zapobiegłoby
by zapobiegło
zapobiegliby
by zapobiegli
zapobiegłyby
by zapobiegły

bezosobnik: zapobiegnięto by

bezokolicznik: zapobiec
zapobiegnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapobiegłszy

gerundium: zapobiegnięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zapobiegnięcie
zapobiegnięcia
D. zapobiegnięcia
zapobiegnięć
C. zapobiegnięciu
zapobiegnięciom
B. zapobiegnięcie
zapobiegnięcia
N. zapobiegnięciem
zapobiegnięciami
Ms. zapobiegnięciu
zapobiegnięciach
W. zapobiegnięcie
zapobiegnięcia

odpowiednik aspektowy: zapobiegać

Składnia

bez ograniczeń + zapobiec +
CZEMU
Data ostatniej modyfikacji: 25.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj