UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zapaść się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

1. o dachu

Definicja

opadając, utworzyć zagłębienie

Pochodzenie

Zob. paść (na ziemię)

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

asfalt, budynek, dom, chodnik, dach, strop, sufit zapadł się; droga, jezdnia, konstrukcja, kostka brukowa, nawierzchnia, podłoga, wieża, ziemia zapadła się

Cytaty

	Strop nad parterem zapadł się o około 30 cm na skutek osiadania fundamentów, natomiast podłogi o drewnianej konstrukcji, znajdujące się na piętrze, uginają się pod ciężarem osób po nich chodzących. źródło: NKJP: (gal): Grozi zawaleniem, NTN Żuławy, 2000-06-23
	Do wielu kompletnie zniszczonych wsi w górzystych rejonach Pakistanu nie ma dostępu, ponieważ zapadły się drogi. źródło: NKJP: Na ratunek Kaszmirowi, Polityka, 2005-10-15
	Dach zapadł się do wnętrza, przez puste okna i drzwi widziało się gruz i chwasty. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967
	Niedawno zapadł się tam szyb starej kopalni srebra. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 71. posiedzenia Senatu RP część 5, wersja robocza, 4. kadencja

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapadnę się	zapadniemy się
2 os.	zapadniesz się	zapadniecie się
3 os.	zapadnie się	zapadną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłem się +(e)m się zapadł	zapadłam się +(e)m się zapadła	zapadłom się +(e)m się zapadło	zapadliśmy się +(e)śmy się zapadli	zapadłyśmy się +(e)śmy się zapadły
2 os.	zapadłeś się +(e)ś się zapadł	zapadłaś się +(e)ś się zapadła	zapadłoś się +(e)ś się zapadło	zapadliście się +(e)ście się zapadli	zapadłyście się +(e)ście się zapadły
3 os.	zapadł się	zapadła się	zapadło się	zapadli się	zapadły się

bezosobnik: zapadnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapadnijmy się
2 os.	zapadnij się	zapadnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłbym się bym się zapadł	zapadłabym się bym się zapadła	zapadłobym się	zapadlibyśmy się byśmy się zapadli	zapadłybyśmy się byśmy się zapadły
2 os.	zapadłbyś się byś się zapadł	zapadłabyś się byś się zapadła	zapadłobyś się byś się zapadło	zapadlibyście się byście się zapadli	zapadłybyście się byście się zapadły
3 os.	zapadłby się by się zapadł	zapadłaby się by się zapadła	zapadłoby się by się zapadło	zapadliby się by się zapadli	zapadłyby się by się zapadły

bezosobnik: zapadnięto by się

bezokolicznik: zapadnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapadłszy się

gerundium: zapadnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
D.	zapadnięcia się	zapadnięć się
C.	zapadnięciu się	zapadnięciom się
B.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
N.	zapadnięciem się	zapadnięciami się
Ms.	zapadnięciu się	zapadnięciach się
W.	zapadnięcie się	zapadnięcia się

odpowiednik aspektowy: zapadać się

Składnia

zapaść się

(do CZEGO) + (o ILE)

2. w ziemię

Definicja

zagłębić się częściowo w podłożu

Pochodzenie

Zob. paść (na ziemię)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia gleba

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zagłębić się

Połączenia

budynek, dom, gmach, mur zapadł się
zapaść się w podłoże, w ziemię

Cytaty

	Gdzieniegdzie ruiny zapadły się w ziemię i porosły trawą do tego stopnia, że mogą służyć jako pastwisko dla kilku owiec i kóz. źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975
	Dom, w którym mieszkał Rodak, zbudowano z drzewa, jak wiele w tej dzielnicy, a latami stojąc niestrudzenie z wnętrznościami zżeranymi przez grzyb drzewny zapadł się w ziemię i pokrzywił. źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951
	Stary mur XVII-wiecznego klasztoru franciszkanów reformatów jest powyginany - w kilku miejscach zapadł się w ziemię. źródło: NKJP: Janusz Ślęzak: Wieliczka, Gazeta Wyborcza, 1992-09-16
	Mieszkańcy Pszczelnika zwracają uwagę na kilka studzienek na ul. Piaskowej, które w przeciągu ostatnich miesięcy zapadły się o kilka centymetrów. źródło: NKJP: Zapadnięte studzienki, Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapadnę się	zapadniemy się
2 os.	zapadniesz się	zapadniecie się
3 os.	zapadnie się	zapadną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłem się +(e)m się zapadł	zapadłam się +(e)m się zapadła	zapadłom się +(e)m się zapadło	zapadliśmy się +(e)śmy się zapadli	zapadłyśmy się +(e)śmy się zapadły
2 os.	zapadłeś się +(e)ś się zapadł	zapadłaś się +(e)ś się zapadła	zapadłoś się +(e)ś się zapadło	zapadliście się +(e)ście się zapadli	zapadłyście się +(e)ście się zapadły
3 os.	zapadł się	zapadła się	zapadło się	zapadli się	zapadły się

bezosobnik: zapadnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapadnijmy się
2 os.	zapadnij się	zapadnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłbym się bym się zapadł	zapadłabym się bym się zapadła	zapadłobym się	zapadlibyśmy się byśmy się zapadli	zapadłybyśmy się byśmy się zapadły
2 os.	zapadłbyś się byś się zapadł	zapadłabyś się byś się zapadła	zapadłobyś się byś się zapadło	zapadlibyście się byście się zapadli	zapadłybyście się byście się zapadły
3 os.	zapadłby się by się zapadł	zapadłaby się by się zapadła	zapadłoby się by się zapadło	zapadliby się by się zapadli	zapadłyby się by się zapadły

bezosobnik: zapadnięto by się

bezokolicznik: zapadnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapadłszy się

gerundium: zapadnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
D.	zapadnięcia się	zapadnięć się
C.	zapadnięciu się	zapadnięciom się
B.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
N.	zapadnięciem się	zapadnięciami się
Ms.	zapadnięciu się	zapadnięciach się
W.	zapadnięcie się	zapadnięcia się

odpowiednik aspektowy: zapadać się

Składnia

zapaść się

w CO

3. o policzkach

Definicja

stać się wklęsłym

Pochodzenie

Zob. paść (na ziemię)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

biust, brzuch zapadł się; oczy, policzki zapadły się

Cytaty

	Dżinsowy materiał spodni sfałdował się wokół paska, biust zapadł się niepostrzeżenie w klatkę piersiową, nos wyostrzył się niczym ptasi dziób. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002
	Leżące przed nim ciało było dziwnie pomarszczone i skurczone, policzki zapadły się, jakby gigantycznymi strzykawkami wyssano tłuszcz z twarzy. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	Teraz nie miałem już z czego chudnąć. Pozostała skóra i kości. Widać to było szczególnie na twarzy. Policzki zapadły się tak samo jak oczy - podkrążone i świecące niezdrowym blaskiem. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007
	Szeliga mocno się posunął, wychudł, zapadnięte policzki pokrywała siwiejąca szczecina, oczy zapadły się, otoczone niemal czarnymi sińcami. źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007
	Brzuch zapadł się tak, że dotykał kręgosłupa, wszystkie żebra rysowały się wyraźnie pod skórą. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapadnę się	zapadniemy się
2 os.	zapadniesz się	zapadniecie się
3 os.	zapadnie się	zapadną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłem się +(e)m się zapadł	zapadłam się +(e)m się zapadła	zapadłom się +(e)m się zapadło	zapadliśmy się +(e)śmy się zapadli	zapadłyśmy się +(e)śmy się zapadły
2 os.	zapadłeś się +(e)ś się zapadł	zapadłaś się +(e)ś się zapadła	zapadłoś się +(e)ś się zapadło	zapadliście się +(e)ście się zapadli	zapadłyście się +(e)ście się zapadły
3 os.	zapadł się	zapadła się	zapadło się	zapadli się	zapadły się

bezosobnik: zapadnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapadnijmy się
2 os.	zapadnij się	zapadnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłbym się bym się zapadł	zapadłabym się bym się zapadła	zapadłobym się	zapadlibyśmy się byśmy się zapadli	zapadłybyśmy się byśmy się zapadły
2 os.	zapadłbyś się byś się zapadł	zapadłabyś się byś się zapadła	zapadłobyś się byś się zapadło	zapadlibyście się byście się zapadli	zapadłybyście się byście się zapadły
3 os.	zapadłby się by się zapadł	zapadłaby się by się zapadła	zapadłoby się by się zapadło	zapadliby się by się zapadli	zapadłyby się by się zapadły

bezosobnik: zapadnięto by się

bezokolicznik: zapadnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapadłszy się

gerundium: zapadnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
D.	zapadnięcia się	zapadnięć się
C.	zapadnięciu się	zapadnięciom się
B.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
N.	zapadnięciem się	zapadnięciami się
Ms.	zapadnięciu się	zapadnięciach się
W.	zapadnięcie się	zapadnięcia się

odpowiednik aspektowy: zapadać się

Składnia

zapaść się

(w CO)

4. w fotel

Definicja

usiąść głęboko i wygodnie na czymś miękkim

Pochodzenie

Zob. paść (na ziemię)

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zagłębić się

Połączenia

zapaść się w fotel, w poduszki, w siedzisko

Cytaty

	Piotrowska zapadła się w fotel i obtarłszy chustką spoconą twarz przystąpiła natychmiast do rzeczy. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 1963
	McClees zapadł się w miękką, skórzaną kanapę, sączył dobrze schłodzoną rosyjską wódkę i przez szklane dno obserwował surowy, podwodny pejzaż Bajkału. źródło: NKJP: Blog Bartosza Libudy, www.cotynato.redakcja.pl
	Pozostawiony sam sobie natychmiast oklapnął, zapadł się w poduchy kanapy. źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001
	Członkowie szacownego jury zapadli się w głębokich, skórzanych fotelach, porozrzucanych po całym wnętrzu luksusowego Pałacu Kongresowego, coraz bardziej znużeni, zniechęceni, wyczerpani. źródło: NKJP: Tomasz Raczek: Pies na telewizję, 1999
	Scott zapadł się w fotelu, czując, że zaraz umrze z nudów. źródło: Internet: dont-trust-strangeres.blogspot.com

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapadnę się	zapadniemy się
2 os.	zapadniesz się	zapadniecie się
3 os.	zapadnie się	zapadną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłem się +(e)m się zapadł	zapadłam się +(e)m się zapadła	zapadłom się +(e)m się zapadło	zapadliśmy się +(e)śmy się zapadli	zapadłyśmy się +(e)śmy się zapadły
2 os.	zapadłeś się +(e)ś się zapadł	zapadłaś się +(e)ś się zapadła	zapadłoś się +(e)ś się zapadło	zapadliście się +(e)ście się zapadli	zapadłyście się +(e)ście się zapadły
3 os.	zapadł się	zapadła się	zapadło się	zapadli się	zapadły się

bezosobnik: zapadnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapadnijmy się
2 os.	zapadnij się	zapadnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłbym się bym się zapadł	zapadłabym się bym się zapadła	zapadłobym się	zapadlibyśmy się byśmy się zapadli	zapadłybyśmy się byśmy się zapadły
2 os.	zapadłbyś się byś się zapadł	zapadłabyś się byś się zapadła	zapadłobyś się byś się zapadło	zapadlibyście się byście się zapadli	zapadłybyście się byście się zapadły
3 os.	zapadłby się by się zapadł	zapadłaby się by się zapadła	zapadłoby się by się zapadło	zapadliby się by się zapadli	zapadłyby się by się zapadły

bezosobnik: zapadnięto by się

bezokolicznik: zapadnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapadłszy się

gerundium: zapadnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
D.	zapadnięcia się	zapadnięć się
C.	zapadnięciu się	zapadnięciom się
B.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
N.	zapadnięciem się	zapadnięciami się
Ms.	zapadnięciu się	zapadnięciach się
W.	zapadnięcie się	zapadnięcia się

odpowiednik aspektowy: zapadać się

Składnia

	+	zapaść się	+	w CO
	+	zapaść się	+	w CZYM

5. w błoto

Definicja

przemieszczając się, zagłębić się w grząskim lub sypkim podłożu

Pochodzenie

Zob. paść (na ziemię)

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ugrzęznąć
	hiperonimy:	zagłębić się

Połączenia

samochód zapadł się; konie, sanie zapadły się
zapaść się po brzuch, po kolana, po kostki, po pas; po oś
zapaść się w błoto, w muł, w piach, w śnieg, w ziemię

Cytaty

	Kierowca obawiał się, że karetka zapadnie się w błotnistą drogę. źródło: NKJP: Kamila Mróz: Dlaczego lekarz nie dojechał do chorej?, Tygodnik Tucholski, nr 577, 2003
	Zapadł się w śnieg, ale zaraz się wyprostował. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955
	Kiedyś, jeszcze jako mały chłopczyk, Kamyk zapadł się w muł na brzegu rzeki prawie po pas. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga I cz 1, 2005
	Nie da się wyjść z domu, żeby nie zapaść się w śniegu po kolana. Pociągi odwołane. Nie mam jak dotrzeć do pracy. źródło: Internet: maluchy.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapadnę się	zapadniemy się
2 os.	zapadniesz się	zapadniecie się
3 os.	zapadnie się	zapadną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłem się +(e)m się zapadł	zapadłam się +(e)m się zapadła	zapadłom się +(e)m się zapadło	zapadliśmy się +(e)śmy się zapadli	zapadłyśmy się +(e)śmy się zapadły
2 os.	zapadłeś się +(e)ś się zapadł	zapadłaś się +(e)ś się zapadła	zapadłoś się +(e)ś się zapadło	zapadliście się +(e)ście się zapadli	zapadłyście się +(e)ście się zapadły
3 os.	zapadł się	zapadła się	zapadło się	zapadli się	zapadły się

bezosobnik: zapadnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapadnijmy się
2 os.	zapadnij się	zapadnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłbym się bym się zapadł	zapadłabym się bym się zapadła	zapadłobym się	zapadlibyśmy się byśmy się zapadli	zapadłybyśmy się byśmy się zapadły
2 os.	zapadłbyś się byś się zapadł	zapadłabyś się byś się zapadła	zapadłobyś się byś się zapadło	zapadlibyście się byście się zapadli	zapadłybyście się byście się zapadły
3 os.	zapadłby się by się zapadł	zapadłaby się by się zapadła	zapadłoby się by się zapadło	zapadliby się by się zapadli	zapadłyby się by się zapadły

bezosobnik: zapadnięto by się

bezokolicznik: zapadnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapadłszy się

gerundium: zapadnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
D.	zapadnięcia się	zapadnięć się
C.	zapadnięciu się	zapadnięciom się
B.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
N.	zapadnięciem się	zapadnięciami się
Ms.	zapadnięciu się	zapadnięciach się
W.	zapadnięcie się	zapadnięcia się

odpowiednik aspektowy: zapadać się

Składnia

	+	zapaść się	+	w CO
	+	zapaść się	+	w CZYM

6. w oddali

Definicja

książk.

przestać być widocznym

Pochodzenie

Zob. paść (na ziemię)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zniknąć

Połączenia

zapaść się w dali, w oddali, w tłumie

Cytaty

Ja wytężyłem na kobietkę oczy do oporu, żeby ją, o ile to możliwe, obrócić siłą woli, ale to na nic, bo już zapadła się w tłumie za bramą [...].

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Przechodzą dwie kobiety z opatulonymi dziećmi. Pobrzęk bransolet na nogach i rękach, ciche śpiewne głosy. Wyszły z mroku, rozbłysły czerwienią sari i zapadły się w ciemność pod drzewami.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Ogień był już tylko kupą czerwonych węgli, ale sylwetka Wasyla nie zapadła się w mrok, lecz stała się bardziej wyrazista, prawie czarna.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapadnę się	zapadniemy się
2 os.	zapadniesz się	zapadniecie się
3 os.	zapadnie się	zapadną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłem się +(e)m się zapadł	zapadłam się +(e)m się zapadła	zapadłom się +(e)m się zapadło	zapadliśmy się +(e)śmy się zapadli	zapadłyśmy się +(e)śmy się zapadły
2 os.	zapadłeś się +(e)ś się zapadł	zapadłaś się +(e)ś się zapadła	zapadłoś się +(e)ś się zapadło	zapadliście się +(e)ście się zapadli	zapadłyście się +(e)ście się zapadły
3 os.	zapadł się	zapadła się	zapadło się	zapadli się	zapadły się

bezosobnik: zapadnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapadnijmy się
2 os.	zapadnij się	zapadnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłbym się bym się zapadł	zapadłabym się bym się zapadła	zapadłobym się	zapadlibyśmy się byśmy się zapadli	zapadłybyśmy się byśmy się zapadły
2 os.	zapadłbyś się byś się zapadł	zapadłabyś się byś się zapadła	zapadłobyś się byś się zapadło	zapadlibyście się byście się zapadli	zapadłybyście się byście się zapadły
3 os.	zapadłby się by się zapadł	zapadłaby się by się zapadła	zapadłoby się by się zapadło	zapadliby się by się zapadli	zapadłyby się by się zapadły

bezosobnik: zapadnięto by się

bezokolicznik: zapadnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapadłszy się

gerundium: zapadnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
D.	zapadnięcia się	zapadnięć się
C.	zapadnięciu się	zapadnięciom się
B.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
N.	zapadnięciem się	zapadnięciami się
Ms.	zapadnięciu się	zapadnięciach się
W.	zapadnięcie się	zapadnięcia się

odpowiednik aspektowy: zapadać się

Składnia

	+	zapaść się	+	w CO
	+	zapaść się	+	w CZYM

7. w rozmyślania

Definicja

książk.

straciwszy kontakt ze światem zewnętrznym, pogrążyć się w bierności lub smutku

Pochodzenie

Zob. paść (na ziemię)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

pogrążyć się

Połączenia

zapaść się w siebie
zapaść się w sobie

Cytaty

	Kłótnia z Robertem sprawiła, że cała zapadła się do środka, do swojego najgłębszego ja, nie pozostawiając na wierzchu niczego, co jeszcze można by zranić. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005
	[...] ludzie są strasznie głodni niezwykłości. Wyjątkowości. Czują, że zapadli się w takie życie, strasznie banalne, i marzą o baśniach. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003
	Odkąd ostatni raz widziałeś ojca, niewiele się zmienił. Może odrobinę zapadł się w sobie. źródło: NKJP: Adam Pluszka: Flauta, 2007
	Strącony ze szczytu i objęty zapisami cenzury Karpiński zapadł się w zawodowy niebyt, w końcu zaszył się na Mazurach. źródło: NKJP: Sławomir Mizerski: Geniusz pod gruzami, Polityka, 2002-10-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapadnę się	zapadniemy się
2 os.	zapadniesz się	zapadniecie się
3 os.	zapadnie się	zapadną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłem się +(e)m się zapadł	zapadłam się +(e)m się zapadła	zapadłom się +(e)m się zapadło	zapadliśmy się +(e)śmy się zapadli	zapadłyśmy się +(e)śmy się zapadły
2 os.	zapadłeś się +(e)ś się zapadł	zapadłaś się +(e)ś się zapadła	zapadłoś się +(e)ś się zapadło	zapadliście się +(e)ście się zapadli	zapadłyście się +(e)ście się zapadły
3 os.	zapadł się	zapadła się	zapadło się	zapadli się	zapadły się

bezosobnik: zapadnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapadnijmy się
2 os.	zapadnij się	zapadnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapadłbym się bym się zapadł	zapadłabym się bym się zapadła	zapadłobym się	zapadlibyśmy się byśmy się zapadli	zapadłybyśmy się byśmy się zapadły
2 os.	zapadłbyś się byś się zapadł	zapadłabyś się byś się zapadła	zapadłobyś się byś się zapadło	zapadlibyście się byście się zapadli	zapadłybyście się byście się zapadły
3 os.	zapadłby się by się zapadł	zapadłaby się by się zapadła	zapadłoby się by się zapadło	zapadliby się by się zapadli	zapadłyby się by się zapadły

bezosobnik: zapadnięto by się

bezokolicznik: zapadnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapadłszy się

gerundium: zapadnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
D.	zapadnięcia się	zapadnięć się
C.	zapadnięciu się	zapadnięciom się
B.	zapadnięcie się	zapadnięcia się
N.	zapadnięciem się	zapadnięciami się
Ms.	zapadnięciu się	zapadnięciach się
W.	zapadnięcie się	zapadnięcia się

odpowiednik aspektowy: zapadać się

Składnia

zapaść się

w CO | do CZEGO

8. utyć

Definicja

pot. pejorat.

utyć

Pochodzenie

Zob. paść ( dziecko słodyczami)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:

spaść się, utyć, wypaść się

Połączenia

zapaść się jak świnia, jak wieprz

Cytaty

Zaczął biegać rok temu, bo jak sam mówi, zapasł się.

źródło: Internet: biecdalej.pl

Moje psy zapasły się strasznie po kastracji, jak przez moją nieuwagę jadły tyle co zwykle, a mniej biegały.

źródło: Internet: forum.szczury.biz

Nie zapasła się w ciąży, wagę miała w normie pod koniec i po tym chudnięciu do wagi wyjściowej nie było problemów ze skórą.

źródło: NKJP: Usenet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapasę się	zapasiemy się
2 os.	zapasiesz się	zapasiecie się
3 os.	zapasie się	zapasą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapasłem się +(e)m się zapasł	zapasłam się +(e)m się zapasła	zapasłom się +(e)m się zapasło	zapaśliśmy się +(e)śmy się zapaśli	zapasłyśmy się +(e)śmy się zapasły
2 os.	zapasłeś się +(e)ś się zapasł	zapasłaś się +(e)ś się zapasła	zapasłoś się +(e)ś się zapasło	zapaśliście się +(e)ście się zapaśli	zapasłyście się +(e)ście się zapasły
3 os.	zapasł się	zapasła się	zapasło się	zapaśli się	zapasły się

bezosobnik: zapasiono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapaśmy się
2 os.	zapaś się	zapaście się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapasłbym się bym się zapasł	zapasłabym się bym się zapasła	zapasłobym się bym się zapasło	zapaślibyśmy się byśmy się zapaśli	zapasłybyśmy się byśmy się zapasły
2 os.	zapasłbyś się byś się zapasł	zapasłabyś się byś się zapasła	zapasłobyś się byś się zapasło	zapaślibyście się byście się zapaśli	zapasłybyście się byście się zapasły
3 os.	zapasłby się by się zapasł	zapasłaby się by się zapasła	zapasłoby się by się zapasło	zapaśliby się by się zapaśli	zapasłyby się by się zapasły

bezosobnik: zapasiono by się

bezokolicznik: zapaść się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapasłszy się

gerundium: zapasienie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapasienie się	zapasienia się
D.	zapasienia się	zapasień się
C.	zapasieniu się	zapasieniom się
B.	zapasienie się	zapasienia się
N.	zapasieniem się	zapasieniami się
Ms.	zapasieniu się	zapasieniach się
W.	zapasienie się	zapasienia się

Frazeologizmy

ktoś zapadł się pod ziemię ze wstydu
ktoś/coś zapadł się/zapadło się pod ziemię

Data ostatniej modyfikacji: 09.04.2018