Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *lisъ
1.a zwierzę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta drapieżne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta leśne i polne
Połączenia
- rudy; wściekły lis
- lis i jenot, lis i wilk
- kita, ogon lisa; szczepienie, wścieklizna; ferma lisów
- polowanie na lisy
- odstrzelić lisa
Cytaty
Nie darmo jest myśliwym, który potrafi przechytrzyć rudego lisa i podejść płochliwe gęsi na rzecznym rozlewisku. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976 |
|
Szczepienie lisów przeciwko wściekliźnie w Zachodniopomorskiem rozpocznie się 5 października. źródło: NKJP: (red.): Jesienne szczepienie lisów, Gazeta Goleniowska, 2008-09-30 |
|
Myśliwi w ostatnich latach niechętnie polowali na lisy i jenoty, bo nie ma już takiego zapotrzebowania na ich futra, jak przed 20 laty – wyjaśnia Gabriel Grobelny, nadleśniczy z Wałbrzycha. źródło: NKJP: Artur Szałkowski: Piękne i groźne, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-08-03 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | lis |
lisy |
|
D. | lisa |
lisów |
|
C. | lisowi |
lisom |
|
B. | lisa |
lisy |
|
N. | lisem |
lisami |
|
Ms. | lisie |
lisach |
|
W. | lisie |
lisy |
1.b futro
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Połączenia
- lisy i norki; karakuły i lisy
- kołnierz z lisa
Cytaty
Pozostałe 25 zł przehulała w lumpeksie, nabywając tam istne cuda z półki za złotówkę: kołnierz z lisa, żakiet, kilka bluzek. źródło: NKJP: Hanna D. M. Kustosz Zgorzelec: Dysajn, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2003-02-11 |
|
Ona włożyła lisa, a on granatowy garnitur z tenisu. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
Dla stałych klientek, koneserek bogatej elegancji i szyku trzymała na zapleczu szlachetne futra: karakuły, lisy, norki, oposy. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | lis |
lisy |
|
D. | lisa |
lisów |
|
C. | lisowi |
lisom |
|
B. | lisa |
lisy |
|
N. | lisem |
lisami |
|
Ms. | lisie |
lisach |
|
W. | lisie |
lisy |
2. człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Połączenia
- chytry, szczwany; stary lis
Cytaty
To był cwany lis, świetnie potrafiący funkcjonować w warunkach więziennej izolacji, swoisty wzór do naśladowania przez współwięźniów - wspominają strażnicy więzienni. źródło: NKJP: Kajetan Berezowski: Panie Prezydencie, proszę o łaskę, Metropol, nr 27/02, 2001 |
|
On tylko odgrywa niekiedy cwaną gapę, ale to szczwany lis, jak jego idol i imiennik sprzed stu lat, też Roman. źródło: NKJP: W. Giełżyński: Asia dobrej myśli, Tygodnik Ciechanowski, 2002-12-31 |
|
Załuski był wytrawnym lisem, nie przeciwstawił się kandydaturze człowieka cieszącego się już wówczas wielkim mirem i autorytetem w kołach pisarzy od władz niezależnych, powiedział tylko: - Ach, tak? Rozumiem... źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet : wybór z pamięci 90-latka, 2004 |
|
Atmosfera [...] była wtedy bardzo napięta. Podsycały ją media, pisząc o walce młodych wilków ze starymi lisami. źródło: NKJP: Polityka i obyczaje: Polityka, 2002-03-02 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | lis |
lisowie |
ndepr |
lisy |
depr | ||
D. | lisa |
lisów |
|
C. | lisowi |
lisom |
|
B. | lisa |
lisów |
|
N. | lisem |
lisami |
|
Ms. | lisie |
lisach |
|
W. | lisie |
lisowie |
ndepr |
lisy |
depr |