UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przelać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przeleję	przelejemy
2 os.	przelejesz	przelejecie
3 os.	przeleje	przeleją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelałem +(e)m przelał	przelałam +(e)m przelała	przelałom +(e)m przelało	przelaliśmy przeleliśmy +(e)śmy przelali +(e)śmy przeleli	przelałyśmy +(e)śmy przelały
2 os.	przelałeś +(e)ś przelał	przelałaś +(e)ś przelała	przelałoś +(e)ś przelało	przelaliście przeleliście +(e)ście przelali +(e)ście przeleli	przelałyście +(e)ście przelały
3 os.	przelał	przelała	przelało	przelali przeleli	przelały

bezosobnik: przelano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przelejmy
2 os.	przelej	przelejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przelałbym bym przelał	przelałabym bym przelała	przelałobym bym przelało	przelalibyśmy przelelibyśmy byśmy przelali byśmy przeleli	przelałybyśmy byśmy przelały
2 os.	przelałbyś byś przelał	przelałabyś byś przelała	przelałobyś byś przelało	przelalibyście przelelibyście byście przelali byście przeleli	przelałybyście byście przelały
3 os.	przelałby by przelał	przelałaby by przelała	przelałoby by przelało	przelaliby przeleliby by przelali by przeleli	przelałyby by przelały

bezosobnik: przelano by

bezokolicznik: przelać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przelawszy

gerundium: przelanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przelanie	przelania
D.	przelania	przelań
C.	przelaniu	przelaniom
B.	przelanie	przelania
N.	przelaniem	przelaniami
Ms.	przelaniu	przelaniach
W.	przelanie	przelania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przelany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przelany	przelany	przelany	przelane	przelana
D.	przelanego	przelanego	przelanego	przelanego	przelanej
C.	przelanemu	przelanemu	przelanemu	przelanemu	przelanej
B.	przelanego	przelanego	przelany	przelane	przelaną
N.	przelanym	przelanym	przelanym	przelanym	przelaną
Ms.	przelanym	przelanym	przelanym	przelanym	przelanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przelani	przelani	przelane	przelane
D.	przelanych	przelanych	przelanych	przelanych
C.	przelanym	przelanym	przelanym	przelanym
B.	przelanych	przelanych	przelanych	przelane
N.	przelanymi	przelanymi	przelanymi	przelanymi
Ms.	przelanych	przelanych	przelanych	przelanych

odpowiednik aspektowy: przelewać

Pochodzenie

Zob. lać

1. z butelki do szklanki

Definicja

wylać coś z jednego naczynia i wlać to do drugiego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Połączenia

przelać piwo, wodę; zawartość naczynia
przelać do (wyparzonej) butelki, do foremek, do kartonu, do miseczki, do słoików
przelać z butelki, z kufla, z wiadra do czegoś

Cytaty

[...] przelał z wiadra do garnka trochę wody, zapalił gaz pod kuchenką.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Rebelia, 2007

Zawartość naczynia została przelana do podłużnych foremek i po wystygnięciu wszyscy obecni mogli oglądać i dotykać dwie piękne sztabki złota.

źródło: NKJP: Antoni Kapelański: Piątek Trzynastego, 2006

Składnia

przelać

CO + z CZEGO + do CZEGO

2. zbiornik

Definicja

nalać do naczynia za dużo płynu, który wskutek tego wylewa się z niego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Połączenia

kropla przelała coś
przelać wino; kieliszek, szklankę

Cytaty

Wielka woda błyskawicznie przeleje zbiorniki, susza - wysuszy je na pieprz. W jednym i drugim wypadku ucierpią miliony Polaków.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, Magazyn - Pustynia zwana Polską, 1999-07-09

Obfite opady spowodowały przelanie wody przez wały 22-hektarowego zbiornika w okolicach miasta.

źródło: NKJP: (syp, paz), Dziennik Polski - Oświęcim - Niebezpieczny zalew, 2001-07-26

Składnia

przelać

3. wrzątkiem

Definicja

lejąc płyn na coś, sprawić, że przecieka przez to

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Połączenia

przelać cebulę, makaron; podłoże
przelać wodą, wrzątkiem

Cytaty

Makaron ugotuj al dente w osolonej wodzie, odcedź na sitku i przelej zimną wodą.

źródło: NKJP: Maja Stella Sawicka: Na pożarcie, czyli studenci do garnków, Dziennik Polski, 2006-01-26

Przedawkowanie nawozu objawia się brązowieniem liści bądź podsychaniem ich krawędzi. [...] W takim przypadku kilkakrotnie należy przelać podłoże wodą, aby wypłukać nadmiar nawozu.

źródło: NKJP:Wikipedia.pl, 2009-04-17

Składnia

przelać

CO + CZYM

4. pieniądze

Definicja

przenieść pieniądze na konto z innego konta

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse bankowość

Połączenia

kupujący, ubezpieczyciel; bank, fundusz przelał coś
przelać gotówkę, kwotę, oszczędności, pieniądze, ratę, sumę
przelać na konto, na rachunek (bankowy)

Cytaty

Bank przelał pieniądze na niewłaściwe konto. Kto ponosi odpowiedzialność – doradca czy klient?

źródło: NKJP: Katarzyna Wolnik: Kłopoty z bankowymi numerami, Dziennik Zachodni, 2007-09-04

- Jeśli licytujesz w aukcji internetowej, poczekaj do zakończenia aukcji, nim przelejesz pieniądze sprzedawcy.

źródło: NKJP: (AM): Radziejów: Oszust z aukcyjnego portalu naciągnął mieszkańca Dobrego, Gazeta Pomorska, 2009-06-01

Składnia

przelać

CO + na CO + (z CZEGO)

5. prawa własności

Definicja

zrzec się jakichś prawa lub zobowiązań na rzecz jakiejś osoby lub instytucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Połączenia

przelać prawa własności, wierzytelności
przelać na córkę, na dzieci, na syna, na wnuka

Cytaty

Przestępstwo miało polegać na tym, że WKP Lech przelał swoje wierzytelności na inne spółki, piłkarzy i działaczy piłkarskich.

źródło: NKJP: Łukasz Cichuta: W Poznaniu zginęło ponad siedem milionów, Dziennik Łódzki, 2007-03-09

[...] wojewoda postanowił przelać prawa do Walewic i innych posiadanych dóbr na syna Ludwiki i Józefa Walewskiego, czyli swego wnuka Anastazego

źródło: NKJP: Michał Kobierecki: Walewscy herbu kolumna w XVII-XVIII wieku. Genealogia. Majętności. Działalność publiczna , 2008

Składnia

przelać

CO + na KOGO

6. uczucia

Definicja

skierować swe uczucia na kogoś lub coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

przelać miłość, sympatię, uczucia
przelać na córkę, na dziecko, na syna; na nowego chłopaka, na nową kobietę, na męża

Cytaty

Ogromny wpływ na losy Petera Sellersa miała jego zaborcza, nadopiekuńcza matka. Na syna przelała wszystkie uczucia. Chciała, żeby zrobił wielką karierę, wyrósł na sławnego i bogatego człowieka.

źródło: NKJP: Adam Synowiec: Tajemnica Różowej Pantery, Dziennik Zachodni, 2005-09-09

- Przed narodzinami miałem pewne obawy. Bałem się, że żona przeleje całą miłość na dziecko. Na szczęście, jeszcze o mnie dba - śmieje się.

źródło: NKJP: Artysta siatkarz, Dziennik Polski, 2000-12-23

Składnia

przelać

CO + na KOGO/CO

7. na papier

Definicja

dać wyraz swoim myślom i uczuciom, zapisując je lub malując coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

przelać ból, emocje, uczucia
przelać na papier, na płótno

Cytaty

– Dwa razy w tygodniu prezentowaliśmy filmy powstałe w Poznańskim Studio Filmów Animowanych, które były dla dzieci inspiracją i zachętą do przelania swych emocji za pomocą farb i kredek na kartkę papieru [...].

źródło: NKJP: Marta Ciemnoczołowska: Polska Głos Wielkopolski, 2005-06-09

Chwyć za pióro i pisz... na papier przelej ból rozdartego serca, ku przestrodze i otusze dla innych!

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróc..., 2001

W okolicy znaleźliśmy kilka bardzo ciekawych miejsc, świetnie nadających się do przelania na płótno - powiedział nam jeden z artystów [...].

źródło: NKJP: Dziennik Polski, Proszowice - Młyn na płótnie, 2003-06-01

Składnia

przelać

CO + na CO

Frazeologizmy

coś przelało czarę goryczy
coś przelało kielich goryczy
ktoś przelał krew
ktoś przelał pot

Data ostatniej modyfikacji: 24.02.2014