Chronologizacja
Pochodzenie
ogsł. *orz-lьjati, *orz-lějǫ
Zob. lać
1. na obrus
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Połączenia
- dziecko rozlało coś
- rozlać herbatę, kawę
- rozlać na obrus, na stół
- niechcący, przypadkiem rozlać coś
Cytaty
Z takim, to nigdy nie wiadomo, czy operuje czy flirtuje − żachnęłam się na jego rozwiązłość i w chwilę potem rozlałam herbatę na świeżo krochmalonym obrusie. źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002 |
|
Powoli rozluźnił wyprężone ramię, płynnym gestem przechodząc do nalewania drugiej wódki. Sporo rozlał na stół. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska, Michał Kuźmiński: Sekret Kroke , 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
rozleję |
rozlejemy |
|||
2 os. |
rozlejesz |
rozlejecie |
|||
3 os. |
rozleje |
rozleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozlałem +(e)m rozlał |
rozlałam +(e)m rozlała |
rozlałom +(e)m rozlało |
rozlaliśmy rozleliśmy +(e)śmy rozlali +(e)śmy rozleli |
rozlałyśmy +(e)śmy rozlały |
2 os. |
rozlałeś +(e)ś rozlał |
rozlałaś +(e)ś rozlała |
rozlałoś +(e)ś rozlało |
rozlaliście rozleliście +(e)ście rozlali +(e)ście rozleli |
rozlałyście +(e)ście rozlały |
3 os. |
rozlał |
rozlała |
rozlało |
rozlali rozleli |
rozlały |
bezosobnik: rozlano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
rozlejmy |
|
2 os. |
rozlej |
rozlejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozlałbym bym rozlał |
rozlałabym bym rozlała |
rozlałobym bym rozlało |
rozlalibyśmy rozlelibyśmy byśmy rozlali byśmy rozleli |
rozlałybyśmy byśmy rozlały |
2 os. |
rozlałbyś byś rozlał |
rozlałabyś byś rozlała |
rozlałobyś byś rozlało |
rozlalibyście rozlelibyście byście rozlali byście rozleli |
rozlałybyście byście rozlały |
3 os. |
rozlałby by rozlał |
rozlałaby by rozlała |
rozlałoby by rozlało |
rozlaliby rozleliby by rozlali by rozleli |
rozlałyby by rozlały |
bezosobnik: rozlano by
bezokolicznik: rozlać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozlawszy
gerundium: rozlanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | rozlanie |
rozlania |
D. | rozlania |
rozlań |
C. | rozlaniu |
rozlaniom |
B. | rozlanie |
rozlania |
N. | rozlaniem |
rozlaniami |
Ms. | rozlaniu |
rozlaniach |
W. | rozlanie |
rozlania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozlany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | rozlany |
rozlany |
rozlany |
rozlane |
rozlana |
D. | rozlanego |
rozlanego |
rozlanego |
rozlanego |
rozlanej |
C. | rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanej |
B. | rozlanego |
rozlanego |
rozlany |
rozlane |
rozlaną |
N. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlaną |
Ms. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | rozlani |
rozlani |
rozlane |
rozlane |
D. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
C. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
B. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlane |
N. | rozlanymi |
rozlanymi |
rozlanymi |
rozlanymi |
Ms. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
odpowiednik aspektowy: rozlewać
Składnia
+ | rozlać | + |
CO +
(na CO)
|
|
+ | rozlać | + |
CO +
(GDZIE)
|
2. do butelek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Połączenia
- maszyna rozlała coś
- rozlać herbatę, kawę, mleko, wino, zupę; spirytus, wódkę
- rozlać do butelek, do puszek; do filiżanek, do kieliszków, do szklanek, do talerzy
Cytaty
Toskani wyjął z biurka ciemną butlę i rozlał do filiżanek złotawy płyn. źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999 |
|
Oliwa trafia do umieszczonych pod podłogą cementowych zbiorników, wyłożonych żywicą szklaną (pojemność - 260 q). Zanim maszyna rozleje ją do butelek i puszek, jest jeszcze filtrowana za pośrednictwem waty bawełnianej. źródło: NKJP: Alicja Dąbrowska: Elisir di lunga vita, Gazeta Wyborcza,1994-06-10 |
|
Wypróbowanym sposobem na ślimaki jest roztwór wody, mydła i soli. Specyfik ten wystarczy rozlać wokół ogrodzenia i na dłuższy czas mamy spokój ze ślimakami. źródło: NKJP: (TOMS), Wieeelkie kwiaty, Dziennik Zachodni , 2005-09-19 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
rozleję |
rozlejemy |
|||
2 os. |
rozlejesz |
rozlejecie |
|||
3 os. |
rozleje |
rozleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozlałem +(e)m rozlał |
rozlałam +(e)m rozlała |
rozlałom +(e)m rozlało |
rozlaliśmy rozleliśmy +(e)śmy rozlali +(e)śmy rozleli |
rozlałyśmy +(e)śmy rozlały |
2 os. |
rozlałeś +(e)ś rozlał |
rozlałaś +(e)ś rozlała |
rozlałoś +(e)ś rozlało |
rozlaliście rozleliście +(e)ście rozlali +(e)ście rozleli |
rozlałyście +(e)ście rozlały |
3 os. |
rozlał |
rozlała |
rozlało |
rozlali rozleli |
rozlały |
bezosobnik: rozlano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
rozlejmy |
|
2 os. |
rozlej |
rozlejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozlałbym bym rozlał |
rozlałabym bym rozlała |
rozlałobym bym rozlało |
rozlalibyśmy rozlelibyśmy byśmy rozlali byśmy rozleli |
rozlałybyśmy byśmy rozlały |
2 os. |
rozlałbyś byś rozlał |
rozlałabyś byś rozlała |
rozlałobyś byś rozlało |
rozlalibyście rozlelibyście byście rozlali byście rozleli |
rozlałybyście byście rozlały |
3 os. |
rozlałby by rozlał |
rozlałaby by rozlała |
rozlałoby by rozlało |
rozlaliby rozleliby by rozlali by rozleli |
rozlałyby by rozlały |
bezosobnik: rozlano by
bezokolicznik: rozlać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozlawszy
gerundium: rozlanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | rozlanie |
rozlania |
D. | rozlania |
rozlań |
C. | rozlaniu |
rozlaniom |
B. | rozlanie |
rozlania |
N. | rozlaniem |
rozlaniami |
Ms. | rozlaniu |
rozlaniach |
W. | rozlanie |
rozlania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozlany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | rozlany |
rozlany |
rozlany |
rozlane |
rozlana |
D. | rozlanego |
rozlanego |
rozlanego |
rozlanego |
rozlanej |
C. | rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanej |
B. | rozlanego |
rozlanego |
rozlany |
rozlane |
rozlaną |
N. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlaną |
Ms. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | rozlani |
rozlani |
rozlane |
rozlane |
D. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
C. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
B. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlane |
N. | rozlanymi |
rozlanymi |
rozlanymi |
rozlanymi |
Ms. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
odpowiednik aspektowy: rozlewać
Składnia
+ | rozlać | + |
CO +
(do CZEGO)
|
|
+ | rozlać | + |
CO +
(GDZIE) +
(z CZEGO)
|
3. na łąki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
Połączenia
- zbiornik rozlał; rzeka rozlała
- rozlać na łąki, na pola
Cytaty
Od dwóch tygodni, odkąd rzeka rozlała swe wody na łąki, mają problem z dotarciem do wsi. źródło: NKJP: Mieszka nad zabytkową śluzą, Gazeta Poznańska, 2002-02-18 |
|
Wysoki poziom wody grozi rozlaniem na okoliczne pola. Może być ona zagrożeniem dla upraw rolnych. źródło: NKJP: Problemy w melioracji, Dziennik Bałtycki 2011 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
rozleję |
rozlejemy |
|||
2 os. |
rozlejesz |
rozlejecie |
|||
3 os. |
rozleje |
rozleją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozlałem +(e)m rozlał |
rozlałam +(e)m rozlała |
rozlałom +(e)m rozlało |
rozlaliśmy rozleliśmy +(e)śmy rozlali +(e)śmy rozleli |
rozlałyśmy +(e)śmy rozlały |
2 os. |
rozlałeś +(e)ś rozlał |
rozlałaś +(e)ś rozlała |
rozlałoś +(e)ś rozlało |
rozlaliście rozleliście +(e)ście rozlali +(e)ście rozleli |
rozlałyście +(e)ście rozlały |
3 os. |
rozlał |
rozlała |
rozlało |
rozlali rozleli |
rozlały |
bezosobnik: rozlano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
rozlejmy |
|
2 os. |
rozlej |
rozlejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozlałbym bym rozlał |
rozlałabym bym rozlała |
rozlałobym bym rozlało |
rozlalibyśmy rozlelibyśmy byśmy rozlali byśmy rozleli |
rozlałybyśmy byśmy rozlały |
2 os. |
rozlałbyś byś rozlał |
rozlałabyś byś rozlała |
rozlałobyś byś rozlało |
rozlalibyście rozlelibyście byście rozlali byście rozleli |
rozlałybyście byście rozlały |
3 os. |
rozlałby by rozlał |
rozlałaby by rozlała |
rozlałoby by rozlało |
rozlaliby rozleliby by rozlali by rozleli |
rozlałyby by rozlały |
bezosobnik: rozlano by
bezokolicznik: rozlać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozlawszy
gerundium: rozlanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | rozlanie |
rozlania |
D. | rozlania |
rozlań |
C. | rozlaniu |
rozlaniom |
B. | rozlanie |
rozlania |
N. | rozlaniem |
rozlaniami |
Ms. | rozlaniu |
rozlaniach |
W. | rozlanie |
rozlania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozlany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | rozlany |
rozlany |
rozlany |
rozlane |
rozlana |
D. | rozlanego |
rozlanego |
rozlanego |
rozlanego |
rozlanej |
C. | rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanemu |
rozlanej |
B. | rozlanego |
rozlanego |
rozlany |
rozlane |
rozlaną |
N. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlaną |
Ms. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | rozlani |
rozlani |
rozlane |
rozlane |
D. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
C. | rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
rozlanym |
B. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlane |
N. | rozlanymi |
rozlanymi |
rozlanymi |
rozlanymi |
Ms. | rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
rozlanych |
odpowiednik aspektowy: rozlewać
Składnia
+ | rozlać | + |
na CO
|