UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obłożyć

Chronologizacja

1415, SStp
Inne znaczenie: 'otoczyć opieką, zatroszczyć się'

Pochodzenie

Zob. łożyć

1. lodem

Definicja

otoczyć licznymi, ściśle przylegającymi przedmiotami

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

obłożony darnią, jedliną, kamieniami; kompresami, lodem; jarzynami, plastrami cebuli, słoniną

Cytaty

Przed podaniem pokroić mięso w cienkie plastry, ułożyć na talerzach, polać sosem i obłożyć pieczarkami.

źródło: NKJP: Jarosław Cybulski, Arkadiusz Radzki: Kameralne wesele, Kuchnia, 1998

Groby różniły się jednak od siebie. W zależności od stopnia zamożności były z marmuru, granitu, czy kamienia betonowego, a niektóre - te biedniejsze - jedynie obłożone darnią.

źródło: NKJP: Cmentarz pod oknami, Czas Ostrzeszowski, 2006

Ciało Tomka przypominało swym kolorem raka wyjętego z wrzątku. Zaniesiono go czym prędzej do kabiny, gdzie obłożony kompresami musiał pozostać niemal do końca żeglugi po Morzu Czerwonym.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obłożę	obłożymy
2 os.	obłożysz	obłożycie
3 os.	obłoży	obłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłem +(e)m obłożył	obłożyłam +(e)m obłożyła	obłożyłom +(e)m obłożyło	obłożyliśmy +(e)śmy obłożyli	obłożyłyśmy +(e)śmy obłożyły
2 os.	obłożyłeś +(e)ś obłożył	obłożyłaś +(e)ś obłożyła	obłożyłoś +(e)ś obłożyło	obłożyliście +(e)ście obłożyli	obłożyłyście +(e)ście obłożyły
3 os.	obłożył	obłożyła	obłożyło	obłożyli	obłożyły

bezosobnik: obłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obłóżmy
2 os.	obłóż	obłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłbym bym obłożył	obłożyłabym bym obłożyła	obłożyłobym bym obłożyło	obłożylibyśmy byśmy obłożyli	obłożyłybyśmy byśmy obłożyły
2 os.	obłożyłbyś byś obłożył	obłożyłabyś byś obłożyła	obłożyłobyś byś obłożyło	obłożylibyście byście obłożyli	obłożyłybyście byście obłożyły
3 os.	obłożyłby by obłożył	obłożyłaby by obłożyła	obłożyłoby by obłożyło	obłożyliby by obłożyli	obłożyłyby by obłożyły

bezosobnik: obłożono by

bezokolicznik: obłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obłożywszy

gerundium: obłożenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obłożenie	obłożenia
D.	obłożenia	obłożeń
C.	obłożeniu	obłożeniom
B.	obłożenie	obłożenia
N.	obłożeniem	obłożeniami
Ms.	obłożeniu	obłożeniach
W.	obłożenie	obłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obłożony	obłożony	obłożony	obłożone	obłożona
D.	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonej
C.	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonej
B.	obłożonego	obłożonego	obłożony	obłożone	obłożoną
N.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożoną
Ms.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obłożeni	obłożeni	obłożone	obłożone
D.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych
C.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym
B.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożone
N.	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi
Ms.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych

odpowiednik aspektowy: obkładać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

obłożyć

KOGO/CO + CZYM

2. książkę

Definicja

osłonić książkę lub zeszyt dodatkową okładką

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa

Połączenia

obłożyć książkę, zeszyt
obłożyć papierem
obłożyć w papier

Cytaty

Jeśli nie chcemy zmieniać okładek w ciągu roku szkolnego, najlepiej będzie obłożyć książki i zeszyty w okładki plastikowe.

źródło: NKJP: Kolorowe okładki, Dziennik Bałtycki, 1999-08-19

Ściany po sufit szczelnie zostały zasłonięte przez regały z książkami na sprzedaż oraz przez księgi obłożone w szary papier jak w prawdziwych bibliotekach.

źródło: NKJP: Janusz Miliszkiewicz: Przygoda bycia Polakiem, 2007

[...] odłożył albumik i z małej półki nad lampą wyjął zniszczoną książkę obłożoną papierem.

źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obłożę	obłożymy
2 os.	obłożysz	obłożycie
3 os.	obłoży	obłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłem +(e)m obłożył	obłożyłam +(e)m obłożyła	obłożyłom +(e)m obłożyło	obłożyliśmy +(e)śmy obłożyli	obłożyłyśmy +(e)śmy obłożyły
2 os.	obłożyłeś +(e)ś obłożył	obłożyłaś +(e)ś obłożyła	obłożyłoś +(e)ś obłożyło	obłożyliście +(e)ście obłożyli	obłożyłyście +(e)ście obłożyły
3 os.	obłożył	obłożyła	obłożyło	obłożyli	obłożyły

bezosobnik: obłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obłóżmy
2 os.	obłóż	obłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłbym bym obłożył	obłożyłabym bym obłożyła	obłożyłobym bym obłożyło	obłożylibyśmy byśmy obłożyli	obłożyłybyśmy byśmy obłożyły
2 os.	obłożyłbyś byś obłożył	obłożyłabyś byś obłożyła	obłożyłobyś byś obłożyło	obłożylibyście byście obłożyli	obłożyłybyście byście obłożyły
3 os.	obłożyłby by obłożył	obłożyłaby by obłożyła	obłożyłoby by obłożyło	obłożyliby by obłożyli	obłożyłyby by obłożyły

bezosobnik: obłożono by

bezokolicznik: obłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obłożywszy

gerundium: obłożenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obłożenie	obłożenia
D.	obłożenia	obłożeń
C.	obłożeniu	obłożeniom
B.	obłożenie	obłożenia
N.	obłożeniem	obłożeniami
Ms.	obłożeniu	obłożeniach
W.	obłożenie	obłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obłożony	obłożony	obłożony	obłożone	obłożona
D.	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonej
C.	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonej
B.	obłożonego	obłożonego	obłożony	obłożone	obłożoną
N.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożoną
Ms.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obłożeni	obłożeni	obłożone	obłożone
D.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych
C.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym
B.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożone
N.	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi
Ms.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych

odpowiednik aspektowy: obkładać

Składnia

	+	obłożyć	+	CO + w CO
	+	obłożyć	+	CO + CZYM

3. pracą

Definicja

zobowiązać kogoś do wykonania pracy, często nadmiernej, lub wywiązania się z obowiązku

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Połączenia

obłożony obowiązkami, pracą, robotą

Cytaty

Od 9 lutego mieszczan obłożono obowiązkiem aprowizacyjnym na rzecz wojsk okupacyjnych.

źródło: NKJP: Internet

[...] nigdy nie oddzwania, bo udaje obłożonego pracą.

źródło: NKJP: Wzór listu, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2002-11-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obłożę	obłożymy
2 os.	obłożysz	obłożycie
3 os.	obłoży	obłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłem +(e)m obłożył	obłożyłam +(e)m obłożyła	obłożyłom +(e)m obłożyło	obłożyliśmy +(e)śmy obłożyli	obłożyłyśmy +(e)śmy obłożyły
2 os.	obłożyłeś +(e)ś obłożył	obłożyłaś +(e)ś obłożyła	obłożyłoś +(e)ś obłożyło	obłożyliście +(e)ście obłożyli	obłożyłyście +(e)ście obłożyły
3 os.	obłożył	obłożyła	obłożyło	obłożyli	obłożyły

bezosobnik: obłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obłóżmy
2 os.	obłóż	obłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłbym bym obłożył	obłożyłabym bym obłożyła	obłożyłobym bym obłożyło	obłożylibyśmy byśmy obłożyli	obłożyłybyśmy byśmy obłożyły
2 os.	obłożyłbyś byś obłożył	obłożyłabyś byś obłożyła	obłożyłobyś byś obłożyło	obłożylibyście byście obłożyli	obłożyłybyście byście obłożyły
3 os.	obłożyłby by obłożył	obłożyłaby by obłożyła	obłożyłoby by obłożyło	obłożyliby by obłożyli	obłożyłyby by obłożyły

bezosobnik: obłożono by

bezokolicznik: obłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obłożywszy

gerundium: obłożenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obłożenie	obłożenia
D.	obłożenia	obłożeń
C.	obłożeniu	obłożeniom
B.	obłożenie	obłożenia
N.	obłożeniem	obłożeniami
Ms.	obłożeniu	obłożeniach
W.	obłożenie	obłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obłożony	obłożony	obłożony	obłożone	obłożona
D.	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonej
C.	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonej
B.	obłożonego	obłożonego	obłożony	obłożone	obłożoną
N.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożoną
Ms.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obłożeni	obłożeni	obłożone	obłożone
D.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych
C.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym
B.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożone
N.	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi
Ms.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych

odpowiedniki aspektowe: obkładać , okładać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

obłożyć

KOGO + CZYM

4. podatkiem

Definicja

decyzją urzędową spowodować zaistnienie określonej kary lub obowiązku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Połączenia

obłożyć auta, majątek, jakiś towar; obywateli; sprawcę
obłożyć cłem, daniną; podatkiem; aresztem, grzywną, konfiskatą, sekwestrem

Cytaty

	Czy nie sądzi pani, że należałoby obłożyć osoby zarabiające kilkadziesiąt, a nawet kilkaset tysięcy złotych miesięcznie stosownie wysokim podatkiem, co zmniejszyłoby w jakimiś tam ułamku dziurę budżetową naszego państwa? źródło: NKJP: Sprawozdanie z 54. posiedzenia Senatu RP w dniu 13 stycznia 2004 r.
	Wśród tego chaosu graniczącego z jakimś obłędem zastałem na ganku sekwestratora ubezpieczalni społecznej, który chciał mi obłożyć aresztem meble za jakąś nieznaną mi zaległość i gwałtownie domagał się pieniędzy. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2005
	Z Chaldei uszedłem, gdyż [...] zamierzał zliczyć nas i obłożyć daniną... źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952
	Ludwik Święty rozpoczął co prawda wojnę przeciw nierządowi i polecił wypędzić profesjonalistki z murów miasta, a ich majątek obłożyć konfiskatą. Jednak już dwa lata później, w roku 1256, doszedł do wniosku, że wojna jest przegrana. źródło: NKJP: Marek Karpiński: Najstarszy zawód świata. Historia prostytucji, 2010
	Komisja parlamentarna zgodziła się ponadto na [...] obłożenie sekwestrem jego majątku. źródło: NKJP: Amato sie trzyma, Gazeta Wyborcza, 1993-03-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obłożę	obłożymy
2 os.	obłożysz	obłożycie
3 os.	obłoży	obłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłem +(e)m obłożył	obłożyłam +(e)m obłożyła	obłożyłom +(e)m obłożyło	obłożyliśmy +(e)śmy obłożyli	obłożyłyśmy +(e)śmy obłożyły
2 os.	obłożyłeś +(e)ś obłożył	obłożyłaś +(e)ś obłożyła	obłożyłoś +(e)ś obłożyło	obłożyliście +(e)ście obłożyli	obłożyłyście +(e)ście obłożyły
3 os.	obłożył	obłożyła	obłożyło	obłożyli	obłożyły

bezosobnik: obłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obłóżmy
2 os.	obłóż	obłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłbym bym obłożył	obłożyłabym bym obłożyła	obłożyłobym bym obłożyło	obłożylibyśmy byśmy obłożyli	obłożyłybyśmy byśmy obłożyły
2 os.	obłożyłbyś byś obłożył	obłożyłabyś byś obłożyła	obłożyłobyś byś obłożyło	obłożylibyście byście obłożyli	obłożyłybyście byście obłożyły
3 os.	obłożyłby by obłożył	obłożyłaby by obłożyła	obłożyłoby by obłożyło	obłożyliby by obłożyli	obłożyłyby by obłożyły

bezosobnik: obłożono by

bezokolicznik: obłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obłożywszy

gerundium: obłożenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obłożenie	obłożenia
D.	obłożenia	obłożeń
C.	obłożeniu	obłożeniom
B.	obłożenie	obłożenia
N.	obłożeniem	obłożeniami
Ms.	obłożeniu	obłożeniach
W.	obłożenie	obłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obłożony	obłożony	obłożony	obłożone	obłożona
D.	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonej
C.	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonej
B.	obłożonego	obłożonego	obłożony	obłożone	obłożoną
N.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożoną
Ms.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obłożeni	obłożeni	obłożone	obłożone
D.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych
C.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym
B.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożone
N.	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi
Ms.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych

odpowiednik aspektowy: obkładać

Składnia

obłożyć

KOGO/CO + CZYM

5. klątwą

Definicja

mając odpowiednie uprawnienia i działając w ustalony sposób, spowodować zaistnienie wskazanego stanu rzeczy w stosunku do osoby, o której będzie mowa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Połączenia

obłożyć ekskomuniką, klątwą

Cytaty

Kazimierz Wielki potrafił się przeciwstawić klerowi, a nawet kazał utopić pewnego księdza, który próbował zbytnio się panoszyć, za co władcę obłożono klątwą.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Pius IX obłożył ekskomuniką króla i wszystkich, którzy przyczynili się do zajęcia Państwa Kościelnego.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obłożę	obłożymy
2 os.	obłożysz	obłożycie
3 os.	obłoży	obłożą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłem +(e)m obłożył	obłożyłam +(e)m obłożyła	obłożyłom +(e)m obłożyło	obłożyliśmy +(e)śmy obłożyli	obłożyłyśmy +(e)śmy obłożyły
2 os.	obłożyłeś +(e)ś obłożył	obłożyłaś +(e)ś obłożyła	obłożyłoś +(e)ś obłożyło	obłożyliście +(e)ście obłożyli	obłożyłyście +(e)ście obłożyły
3 os.	obłożył	obłożyła	obłożyło	obłożyli	obłożyły

bezosobnik: obłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obłóżmy
2 os.	obłóż	obłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obłożyłbym bym obłożył	obłożyłabym bym obłożyła	obłożyłobym bym obłożyło	obłożylibyśmy byśmy obłożyli	obłożyłybyśmy byśmy obłożyły
2 os.	obłożyłbyś byś obłożył	obłożyłabyś byś obłożyła	obłożyłobyś byś obłożyło	obłożylibyście byście obłożyli	obłożyłybyście byście obłożyły
3 os.	obłożyłby by obłożył	obłożyłaby by obłożyła	obłożyłoby by obłożyło	obłożyliby by obłożyli	obłożyłyby by obłożyły

bezosobnik: obłożono by

bezokolicznik: obłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obłożywszy

gerundium: obłożenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obłożenie	obłożenia
D.	obłożenia	obłożeń
C.	obłożeniu	obłożeniom
B.	obłożenie	obłożenia
N.	obłożeniem	obłożeniami
Ms.	obłożeniu	obłożeniach
W.	obłożenie	obłożenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obłożony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obłożony	obłożony	obłożony	obłożone	obłożona
D.	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonego	obłożonej
C.	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonemu	obłożonej
B.	obłożonego	obłożonego	obłożony	obłożone	obłożoną
N.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożoną
Ms.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obłożeni	obłożeni	obłożone	obłożone
D.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych
C.	obłożonym	obłożonym	obłożonym	obłożonym
B.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożone
N.	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi	obłożonymi
Ms.	obłożonych	obłożonych	obłożonych	obłożonych

odpowiednik aspektowy: obkładać

Składnia

obłożyć

KOGO + CZYM

Frazeologizmy

obłożony język

Data ostatniej modyfikacji: 12.06.2024