Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. czekać
1. poczekać jakiś czas
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Połączenia
- przeczekać chwilę, kilka lat, rok
Cytaty
|
Białym osadnikom pozostało więc przeczekać jeszcze tylko dwa lata, żeby wejść w posiadanie ziemi Czirokezów. źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994 |
|
|
Czasem warto przeczekać rok. W Łodzi istnieją już sklepy z książkami, które reklamują się, że sprzedają pozycje w przecenionych cenach. źródło: NKJP: Jolanta Biskupska: Tytuł z drugiej ręki, Dziennik Łódzki, 2002-09-04 |
|
|
Andrzej musiał przeczekać chwilę, zanim wydostał z szatni płaszcz. Dokoła tłoczyli się rozgrzani, przesyceni dymem i alkoholem ludzie. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948 |
|
|
Nie chciałbym panu robić kłopotu... Może pan wie, kto ma klucze do jego mieszkania... U niego przeczekam te dwie godzinki... źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przeczekam |
przeczekamy |
|||
| 2 os. |
przeczekasz |
przeczekacie |
|||
| 3 os. |
przeczeka |
przeczekają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeczekałem +(e)m przeczekał |
przeczekałam +(e)m przeczekała |
przeczekałom +(e)m przeczekało |
przeczekaliśmy +(e)śmy przeczekali |
przeczekałyśmy +(e)śmy przeczekały |
| 2 os. |
przeczekałeś +(e)ś przeczekał |
przeczekałaś +(e)ś przeczekała |
przeczekałoś +(e)ś przeczekało |
przeczekaliście +(e)ście przeczekali |
przeczekałyście +(e)ście przeczekały |
| 3 os. |
przeczekał |
przeczekała |
przeczekało |
przeczekali |
przeczekały |
bezosobnik: przeczekano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przeczekajmy |
|
| 2 os. |
przeczekaj |
przeczekajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeczekałbym bym przeczekał |
przeczekałabym bym przeczekała |
przeczekałobym bym przeczekało |
przeczekalibyśmy byśmy przeczekali |
przeczekałybyśmy byśmy przeczekały |
| 2 os. |
przeczekałbyś byś przeczekał |
przeczekałabyś byś przeczekała |
przeczekałobyś byś przeczekało |
przeczekalibyście byście przeczekali |
przeczekałybyście byście przeczekały |
| 3 os. |
przeczekałby by przeczekał |
przeczekałaby by przeczekała |
przeczekałoby by przeczekało |
przeczekaliby by przeczekali |
przeczekałyby by przeczekały |
bezosobnik: przeczekano by
bezokolicznik: przeczekać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przeczekawszy
gerundium: przeczekanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przeczekanie |
przeczekania |
| D. | przeczekania |
przeczekań |
| C. | przeczekaniu |
przeczekaniom |
| B. | przeczekanie |
przeczekania |
| N. | przeczekaniem |
przeczekaniami |
| Ms. | przeczekaniu |
przeczekaniach |
| W. | przeczekanie |
przeczekania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przeczekany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przeczekany |
przeczekany |
przeczekany |
przeczekane |
przeczekana |
| D. | przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanej |
| C. | przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanej |
| B. | przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekany |
przeczekane |
przeczekaną |
| N. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekaną |
| Ms. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przeczekani |
przeczekani |
przeczekane |
przeczekane |
| D. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
| C. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
| B. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekane |
| N. | przeczekanymi |
przeczekanymi |
przeczekanymi |
przeczekanymi |
| Ms. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
odpowiednik aspektowy: przeczekiwać
Składnia
|
+ | przeczekać | + |
CO
|
2. coś złego
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- przeczekać burzę, deszcz, nawałnicę, ulewę, zawieruchę; noc; zimę; bessę, kryzys, wojnę; zły czas; ciężkie czasy; najgorsze
- przeczekać do rana, do wiosny; do lepszych czasów, do wyborów; na dworcu, na miejscu; pod dachem, pod drzewem, pod wiaduktem; w domu, w piwnicy, w ukryciu
- przeczekać bezpiecznie, cierpliwie, spokojnie
- chcieć, móc, postanowić, potrafić, pragnąć, próbować, starać się, woleć; radzić komuś; można, należy, trzeba; powinien; uda się, wystarczy przeczekać
- schować się i przeczekać, schronić się, ukryć się i przeczekać
Cytaty
|
Pomyliłem się wtedy, odchodząc. Trzeba było przeczekać złe chwile, jej humory. źródło: NKJP: Marek Wasielewski: Dzieje Tristana i Izoldy inaczej, Esensja, 2005-10 |
|
|
– Oczywiście, że musimy przeczekać tutaj burzę – przytaknął Tomek. – Słyszałem, że na Saharze burze piaskowe zasypują niekiedy całe karawany. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957 |
|
|
Poza tym byli bardzo zmęczeni i senni. - Tu niedaleko jest hala i szałasy, w jednym z nich będziemy mogli odpocząć i przeczekać do zmroku - zdecydował. źródło: NKJP: Alfons Filar: Śladami tatrzańskich kurierów, 1995 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przeczekam |
przeczekamy |
|||
| 2 os. |
przeczekasz |
przeczekacie |
|||
| 3 os. |
przeczeka |
przeczekają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeczekałem +(e)m przeczekał |
przeczekałam +(e)m przeczekała |
przeczekałom +(e)m przeczekało |
przeczekaliśmy +(e)śmy przeczekali |
przeczekałyśmy +(e)śmy przeczekały |
| 2 os. |
przeczekałeś +(e)ś przeczekał |
przeczekałaś +(e)ś przeczekała |
przeczekałoś +(e)ś przeczekało |
przeczekaliście +(e)ście przeczekali |
przeczekałyście +(e)ście przeczekały |
| 3 os. |
przeczekał |
przeczekała |
przeczekało |
przeczekali |
przeczekały |
bezosobnik: przeczekano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przeczekajmy |
|
| 2 os. |
przeczekaj |
przeczekajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeczekałbym bym przeczekał |
przeczekałabym bym przeczekała |
przeczekałobym bym przeczekało |
przeczekalibyśmy byśmy przeczekali |
przeczekałybyśmy byśmy przeczekały |
| 2 os. |
przeczekałbyś byś przeczekał |
przeczekałabyś byś przeczekała |
przeczekałobyś byś przeczekało |
przeczekalibyście byście przeczekali |
przeczekałybyście byście przeczekały |
| 3 os. |
przeczekałby by przeczekał |
przeczekałaby by przeczekała |
przeczekałoby by przeczekało |
przeczekaliby by przeczekali |
przeczekałyby by przeczekały |
bezosobnik: przeczekano by
bezokolicznik: przeczekać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przeczekawszy
gerundium: przeczekanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przeczekanie |
przeczekania |
| D. | przeczekania |
przeczekań |
| C. | przeczekaniu |
przeczekaniom |
| B. | przeczekanie |
przeczekania |
| N. | przeczekaniem |
przeczekaniami |
| Ms. | przeczekaniu |
przeczekaniach |
| W. | przeczekanie |
przeczekania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przeczekany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przeczekany |
przeczekany |
przeczekany |
przeczekane |
przeczekana |
| D. | przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanej |
| C. | przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanej |
| B. | przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekany |
przeczekane |
przeczekaną |
| N. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekaną |
| Ms. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przeczekani |
przeczekani |
przeczekane |
przeczekane |
| D. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
| C. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
| B. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekane |
| N. | przeczekanymi |
przeczekanymi |
przeczekanymi |
przeczekanymi |
| Ms. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
odpowiednik aspektowy: przeczekiwać
Składnia
|
|
+ | przeczekać | + |
CO
|
3. kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- przeczekać ministra, prezydenta
Cytaty
|
Dyrektor [...] mógł, tak jak mu doradzano, iść na zwolnienie lekarskie i „przeczekać” ministra, ale nie chciał. źródło: NKJP: (HAK): W stylu stalinowskim, Gazeta Krakowska, 2001-09-11 |
|
|
Wewnątrz Austrii istnieją trzy kierunki w opinii publicznej. [...] socjalistyczny zasadniczo także przyznaje, że przyłączenie Austrii do Niemiec powinno kiedyś nastąpić, lecz pragnie przeczekać Hitlera i chce tego przyłączenia dopiero po wypędzeniu Hitlera z Niemiec [...]. źródło: NKJP: Stanisław Cat-Mackiewicz: Polityka Becka, 2009 |
|
|
Przeczekałem kilku interesantów, wśród nich, jak mi się zdaje, znajdował się też Fred [...]. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przeczekam |
przeczekamy |
|||
| 2 os. |
przeczekasz |
przeczekacie |
|||
| 3 os. |
przeczeka |
przeczekają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeczekałem +(e)m przeczekał |
przeczekałam +(e)m przeczekała |
przeczekałom +(e)m przeczekało |
przeczekaliśmy +(e)śmy przeczekali |
przeczekałyśmy +(e)śmy przeczekały |
| 2 os. |
przeczekałeś +(e)ś przeczekał |
przeczekałaś +(e)ś przeczekała |
przeczekałoś +(e)ś przeczekało |
przeczekaliście +(e)ście przeczekali |
przeczekałyście +(e)ście przeczekały |
| 3 os. |
przeczekał |
przeczekała |
przeczekało |
przeczekali |
przeczekały |
bezosobnik: przeczekano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przeczekajmy |
|
| 2 os. |
przeczekaj |
przeczekajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeczekałbym bym przeczekał |
przeczekałabym bym przeczekała |
przeczekałobym bym przeczekało |
przeczekalibyśmy byśmy przeczekali |
przeczekałybyśmy byśmy przeczekały |
| 2 os. |
przeczekałbyś byś przeczekał |
przeczekałabyś byś przeczekała |
przeczekałobyś byś przeczekało |
przeczekalibyście byście przeczekali |
przeczekałybyście byście przeczekały |
| 3 os. |
przeczekałby by przeczekał |
przeczekałaby by przeczekała |
przeczekałoby by przeczekało |
przeczekaliby by przeczekali |
przeczekałyby by przeczekały |
bezosobnik: przeczekano by
bezokolicznik: przeczekać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przeczekawszy
gerundium: przeczekanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przeczekanie |
przeczekania |
| D. | przeczekania |
przeczekań |
| C. | przeczekaniu |
przeczekaniom |
| B. | przeczekanie |
przeczekania |
| N. | przeczekaniem |
przeczekaniami |
| Ms. | przeczekaniu |
przeczekaniach |
| W. | przeczekanie |
przeczekania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przeczekany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przeczekany |
przeczekany |
przeczekany |
przeczekane |
przeczekana |
| D. | przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekanej |
| C. | przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanemu |
przeczekanej |
| B. | przeczekanego |
przeczekanego |
przeczekany |
przeczekane |
przeczekaną |
| N. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekaną |
| Ms. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przeczekani |
przeczekani |
przeczekane |
przeczekane |
| D. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
| C. | przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
przeczekanym |
| B. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekane |
| N. | przeczekanymi |
przeczekanymi |
przeczekanymi |
przeczekanymi |
| Ms. | przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
przeczekanych |
odpowiednik aspektowy: przeczekiwać
Składnia
|
|
+ | przeczekać | + |
KOGO
|