Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Zob. rdza
1. blacha
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Połączenia
- dach, miecz, transformator zardzewiał; blacha, kosa zardzewiała; gwoździe, samochody, sanki zardzewiały
Cytaty
|
Kto nam pomoże wyczyścić płoty, które pewnie niedługo zardzewieją i będą wymagały wymiany, kto zapłaci za pozalewane garaże, samochody? źródło: NKJP: Ulewy zaskoczyły, Nowiny Raciborskie, 2007-08-28 |
|
|
Część materiałów wybuchowych znajdujących się w ziemi nie jest już szkodliwa, zwietrzał w nich proch albo zardzewiał zapalnik. źródło: NKJP: Sezon na niewypały, Dziennik Polski - Pejzaż, 2000-08-11 |
|
|
[...] nikt nie zrobił nic, by naprawić blaszana wiatę. Osłona zardzewiała i ostatnio mogła już tylko straszyć wyglądem. źródło: NKJP: Odnowili przystanek, Dziennik Polski - Proszowice, 2002-08-01 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zardzewieję |
zardzewiejemy |
|||
| 2 os. |
zardzewiejesz |
zardzewiejecie |
|||
| 3 os. |
zardzewieje |
zardzewieją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zardzewiałem +(e)m zardzewiał |
zardzewiałam +(e)m zardzewiała |
zardzewiałom +(e)m zardzewiało |
zardzewieliśmy +(e)śmy zardzewieli |
zardzewiałyśmy +(e)śmy zardzewiały |
| 2 os. |
zardzewiałeś +(e)ś zardzewiał |
zardzewiałaś +(e)ś zardzewiała |
zardzewiałoś +(e)ś zardzewiało |
zardzewieliście +(e)ście zardzewieli |
zardzewiałyście +(e)ście zardzewiały |
| 3 os. |
zardzewiał |
zardzewiała |
zardzewiało |
zardzewieli |
zardzewiały |
bezosobnik: zardzewiano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zardzewiejmy |
|
| 2 os. |
zardzewiej |
zardzewiejcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zardzewiałbym bym zardzewiał |
zardzewiałabym bym zardzewiała |
zardzewiałobym bym zardzewiało |
zardzewielibyśmy byśmy zardzewieli |
zardzewiałybyśmy byśmy zardzewiały |
| 2 os. |
zardzewiałbyś byś zardzewiał |
zardzewiałabyś byś zardzewiała |
zardzewiałobyś byś zardzewiało |
zardzewielibyście byście zardzewieli |
zardzewiałybyście byście zardzewiały |
| 3 os. |
zardzewiałby by zardzewiał |
zardzewiałaby by zardzewiała |
zardzewiałoby by zardzewiało |
zardzewieliby by zardzewieli |
zardzewiałyby by zardzewiały |
bezosobnik: zardzewiano by
bezokolicznik: zardzewieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zardzewiawszy
gerundium: zardzewienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zardzewienie |
zardzewienia |
| D. | zardzewienia |
zardzewień |
| C. | zardzewieniu |
zardzewieniom |
| B. | zardzewienie |
zardzewienia |
| N. | zardzewieniem |
zardzewieniami |
| Ms. | zardzewieniu |
zardzewieniach |
| W. | zardzewienie |
zardzewienia |
Składnia
| Rz nieżywotny | + | zardzewieć | + |
|
2. o ludziach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
|
Teraz koledzy z murawy raz w tygodniu spotykają się w hali w Szaflarach, gdzie trochę graja i biegają, by nie zardzewieć. źródło: NKJP: Klasa B po jesieni, Dziennik Polski - Podhale, 2003-11-27 |
|
|
Gimnastykuje się [...]. - Muszę się wzmocnić, bo inaczej zardzewieję z kretesem. źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Poza nurtem czasu, 1996 |
|
|
Zupełnie zardzewiałem przez ten siedzący tryb życia. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zardzewieję |
zardzewiejemy |
|||
| 2 os. |
zardzewiejesz |
zardzewiejecie |
|||
| 3 os. |
zardzewieje |
zardzewieją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zardzewiałem +(e)m zardzewiał |
zardzewiałam +(e)m zardzewiała |
zardzewiałom +(e)m zardzewiało |
zardzewieliśmy +(e)śmy zardzewieli |
zardzewiałyśmy +(e)śmy zardzewiały |
| 2 os. |
zardzewiałeś +(e)ś zardzewiał |
zardzewiałaś +(e)ś zardzewiała |
zardzewiałoś +(e)ś zardzewiało |
zardzewieliście +(e)ście zardzewieli |
zardzewiałyście +(e)ście zardzewiały |
| 3 os. |
zardzewiał |
zardzewiała |
zardzewiało |
zardzewieli |
zardzewiały |
bezosobnik: zardzewiano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zardzewiejmy |
|
| 2 os. |
zardzewiej |
zardzewiejcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zardzewiałbym bym zardzewiał |
zardzewiałabym bym zardzewiała |
zardzewiałobym bym zardzewiało |
zardzewielibyśmy byśmy zardzewieli |
zardzewiałybyśmy byśmy zardzewiały |
| 2 os. |
zardzewiałbyś byś zardzewiał |
zardzewiałabyś byś zardzewiała |
zardzewiałobyś byś zardzewiało |
zardzewielibyście byście zardzewieli |
zardzewiałybyście byście zardzewiały |
| 3 os. |
zardzewiałby by zardzewiał |
zardzewiałaby by zardzewiała |
zardzewiałoby by zardzewiało |
zardzewieliby by zardzewieli |
zardzewiałyby by zardzewiały |
bezosobnik: zardzewiano by
bezokolicznik: zardzewieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zardzewiawszy
gerundium: zardzewienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zardzewienie |
zardzewienia |
| D. | zardzewienia |
zardzewień |
| C. | zardzewieniu |
zardzewieniom |
| B. | zardzewienie |
zardzewienia |
| N. | zardzewieniem |
zardzewieniami |
| Ms. | zardzewieniu |
zardzewieniach |
| W. | zardzewienie |
zardzewienia |
Składnia
| Rz osobowy | + | zardzewieć | + |
|