Chronologizacja
W postaci: bloch
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | blok |
bloki |
|
| D. | bloku |
bloków |
|
| C. | blokowi |
blokom |
|
| B. | blok |
bloki |
|
| N. | blokiem |
blokami |
|
| Ms. | bloku |
blokach |
|
| W. | bloku |
bloki |
1. bryła
Definicja
Pochodzenie
niem. Block
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- granitowy blok; bloki skalne; bloki kamienne
- blok granitu, kamienia, marmuru; lodu
- płyty i bloki
Cytaty
|
Odlew z brązu powstał w Pleszewie. Cokół stanowi wielki granitowy blok. Sprowadzono go ze Strzegomia. źródło: NKJP: JAZ: Nowy pomnik, Gazeta Poznańska, 2002-09-18 |
|
|
Topniejący lód powodował osuwanie się bloków skalnych, co groziło niebezpieczeństwem. źródło: NKJP: Magdalena Nowacka: Zdobyli Mont Blanc, Dziennik Zachodni, 2003-10-10 |
2. budynek
Definicja
Pochodzenie
internac.
ang. block
niem. Block
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy
Połączenia
- wysoki; betonowy; szary; czteropiętrowy, dziesięciopiętrowy, wielopiętrowy…; gierkowski, gomułkowski; sąsiedni blok; bloki mieszkalne, spółdzielcze
- bloki osiedla
- bloki z betonu
- blok z mieszkaniami
- bloki na osiedlu jakimś, na ulicy jakiejś; bloki przy ulicy jakiejś; bloki w centrum; w Bytomiu, w Opolu, w Warszawie…
- dach, piętra, piwnica, ściana; lokatorzy, mieszkańcy; budowa bloku
- wejście do bloku; sąsiedzi z bloku
- ławka, trawnik pod blokiem; podwórko przed blokiem
- lokal, mieszkanie w bloku
- bloki stoją gdzieś
- ocieplać, remontować; zamieszkiwać blok; budować bloki
- wchodzić do bloku; wychodzić z bloku
- mieszkać w bloku
Cytaty
|
Za czteropiętrowym blokiem przy ul. Kosmonautów, w przydomowym ogródku, znajdowała się altanka. źródło: NKJP: Joanna Skrzypczak: Pijany mężczyzna zamordował swoją konkubinę, Gazeta Wrocławska, 1999 |
|
|
Kazimierz mieszkał w bloku, na ósmym piętrze. Mieszkanie składało się z niewielkiego pokoju i mikroskopijnej kuchni [...]. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Korytarz, 2006 |
3. w obozie koncentracyjnym
Definicja
Pochodzenie
niem. Block
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | budynek |
Połączenia
- blok obozowy
- bloki dla więźniów
- blok w obozie
- więźniowie bloku
- więźniowie z bloku
Cytaty
|
Henryk Sarna, jeden z więźniów „Jaworzna”, obecnie mieszkaniec Radomia, wspomina, że wzniesiono trzy murowane bloki dla więźniów, izbę chorych, kuchnię, łaźnię, piekarnię, magazyny (m.in. mundurowy). źródło: NKJP: Powrót do przeszłości, Dziennik Polski, 2002-06-04 |
|
|
Po apelu wieczornym 23 kwietnia 1941 r. kierownik obozu Fritzsch przeprowadził selekcję 10 więźniów z bloku nr 2. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Ten będzie naszym świętym, Gazeta Wyborcza, 1994-01-15 |
4. zeszyt
Definicja
Pochodzenie
internac.
fr. bloc(k)-notes
niem. (Notiz)block
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy
Połączenia
- blok rysunkowy, techniczny
- blok notatnika
- blok i kredki, blok i ołówek
- kartka z bloku
Cytaty
|
Po zmianie obuwia przyszedł czas na upychanie na wieszakach palt, gromadzenie szalików, czapek i rękawiczek, wreszcie na rozdzielanie maskotek, bloków rysunkowych i kompletów kredek. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006 |
|
|
Prace w dowolnej technice należy wykonać na kartkach z bloku technicznego (format A3). źródło: NKJP: WAK: Wągrowiec, Gazeta Poznańska, 2002-04-22 |
5. reklamowy
Definicja
Pochodzenie
internac.
fr. bloc (publicitaire)
niem. (Werbe)block
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Połączenia
- blok reklamowy; bloki tematyczne, wykładowe
- blok artykułów, filmów, muzyki; głosowań, zajęć
Cytaty
|
W tym czasie Inspektor siedział i gapił się w telewizor. Serial już się skończył. Teraz nadawano blok reklamowy. źródło: NKJP: Tomasz Trojanowski: Uciekinierzy, 2008 |
|
|
Zaraz po nich zaprezentowany zostanie blok filmów animowanych z sopockiego Fantastic Film Festival. źródło: NKJP: (anp): Młode kino fińskie, Dziennik Łódzki, 2007-04-06 |
6.a polityczny
Definicja
Noty o użyciu
Używane w nazwach własnych, np. Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem , Bezpartyjny Blok Wspierania Reform .
Pochodzenie
internac.
fr. bloc
niem. Block
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa działalność polityczna
Połączenia
- demokratyczny blok; blok polityczny, wyborczy; komunistyczny, socjalistyczny; radziecki, sowiecki
- blok państw
- kraje; polityka bloku
Cytaty
|
Nie podoba mi się sytuacja w naszym bloku politycznym. źródło: NKJP: Marian Brandys: Dziennik 1972, 1997 |
|
|
Przybyszom z Zachodu, zwłaszcza ze środowisk katolickich, rzecznicy partii tłumaczą, że spoistość hierarchii kościelnej i prężność katolicyzmu polskiego ogromnie irytują inne kraje bloku sowieckiego. źródło: NKJP: Dominik Morawski: Korespondencje z Rzymu, Kultura, 1976 |
6.b ludzie
Definicja
Pochodzenie
internac.
fr. bloc
niem. Block
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe
Połączenia
- blok popiera coś, przedstawia program; bloki podpisały porozumienie
Cytaty
|
Mając jednak na uwadze perspektywy rozwoju polskiego rynku finansowego czy integracji naszej gospodarki z gospodarkami światowymi, Polskie Stronnictwo Ludowe - Polski Blok Ludowy poprze omawiany projekt. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.04.2004 |
|
|
Gdy miasteczku zagroził zarząd komisaryczny, oba bloki podpisały porozumienie [...]. źródło: NKJP: Michał Matys: Proboszczowie, Gazeta Wyborcza, 1995-07-21 |
7. znaczków pocztowych
Definicja
Pochodzenie
internac.
ang. block
fr. bloc
niem. (Briefmarken)block
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania
CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość poczta
Połączenia
- blok okolicznościowy, pamiątkowy
- wydać blok
Cytaty
|
Na znaczkach pokazany jest polski dyliżans pocztowy z XVIII wieku z zaprzęgiem konnym na tle ówczesnego domu zajezdnego. Blok projektował W. Boratyński. Nakład 100 tysięcy szt. Z okazji obchodu 400 Lat Poczty Polskiej w 1958 r. wydano blok drukowany na jedwabiu. Rysunek znaczka za 50 złotych przedstawia jadący dyliżans pocztowy, zaprzężony w cztery konie, według obrazu A. Kędzierzyńskiego „Na kieleckim szlaku”. źródło: NKJP: Alex Żuławski: Nostalgia. Widokówki z przełomu XIX i XX wieku, Pinezka.pl |
8. w informatyce
Definicja
Pochodzenie
ang. block
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka
Cytaty
|
Algorytmy blokowe przetwarzają bloki danych o określonej długości. źródło: Internet: pg.edu.pl |
|
|
Schemat składa się z bloków oraz połączeń między nimi. [...] Kolejność wykonywania operacji wskazują połączenia między blokami. źródło: Internet: kaluska.pl/schematy-blokowe-algorytmow |
9.a w siatkówce
Definicja
Pochodzenie
ang. block
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
Połączenia
- blok siatkarek; gospodyń, rywalek
- blok i atak, blok i zagrywka
- gra blokiem
- grać blokiem; punkty zdobyte blokiem
- przebicie przez blok
Cytaty
|
W końcówce tego seta prowadzenie zmieniało się już jak w kalejdoskopie, chociaż po dwóch dobrych blokach siatkarek TeleNetu, przyjezdne prowadziły 23:21. źródło: NKJP: Tomasz Sikorski: To nie był spacerek, Gazeta Poznańska, 2002-11-12 |
|
|
Poprawiły grę blokiem i w przyjęciu. Również w czwartym secie andrychowianki niemal cały czas posiadały kilkupunktową przewagę. źródło: NKJP: (PAN): II liga siatkarek, Dziennik Polski, 2008-04-07 |
9.b zawodnicy
Definicja
Pochodzenie
ang. block
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport osoby i organizacje związane ze sportem
Cytaty
|
Źle grał blok myśleniczanek, słabo grała obrona. Na domiar złego myśleniczanki bardzo asekuracyjnie (poza Anną Kosek) zagrywały. źródło: NKJP: II liga siatkarek, Dziennik Polski, 2002-01-21 |
|
|
Kombinowane akcje Chinek często myliły polski blok, sporo kłopotów naszym dziewczynom sprawiała mocna zagrywka. źródło: NKJP: LIC: Lekcja chińskiego, Gazeta Poznańska, 2003-11-07 |
10. w medycynie
Definicja
Pochodzenie
ang. (heart) block
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób
Połączenia
- blok serca
- blok przedsionkowo-komorowy
Cytaty
|
Jeżeli w węźle przedsionkowo-komorowym, i poniżej niego, przewodzenie impulsów jest utrudnione lub przerwane, mówimy o bloku serca. źródło: NKJP: Danuta Orlewska: Impuls do serca, Dziennik Polski, 2006-09-21 |
|
|
Przeciwwskazaniami do podawania preparatów magnezu są: ciężka niewydolność nerek, blok przedsionkowo-komorowy, miastenia. źródło: NKJP: Ewa Pakuła: Ile potrzeba nam magnezu?, Express Ilustrowany, 2001-12-06 |
11. w silniku
Definicja
Pochodzenie
ang. block
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Połączenia
- blok napędowy
- blok cylindrów, silnika
Cytaty
|
Ten blok napędowy gwarantuje nie tylko znakomite osiągi, ale również ekonomiczne zużycie paliwa. źródło: NKJP: Mazda 4x4, Dziennik Polski, 2002-06-24 |
|
|
Konstrukcja bloku silnika z aluminium pozwala na lepsze tłumienie drgań, powodując tym samym niski poziom hałasu pracy. źródło: NKJP: Beata Szozda: Wysokoprężna Laguna, Gazeta Poznańska, 2005-07-21 |