Chronologizacja
Pochodzenie
fr. litre
z łac. śred. litra 'miara cieczy'
1. pojemność
Definicja
Noty o użyciu
Używane także w odniesieniu do ilości substancji, której objętość wynosi 1 litr.
Warianty
- rzadziej litra
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości
Połączenia
- litr pojemności; litr mleka, piwa, wody, wódki; benzyny, oleju
- pół litra, o pojemności litra
- nalać, wylać; kupić; wypić litr czegoś
Cytaty
|
Myślę, że czteroosobowa rodzina nie miałaby problemów z zapakowaniem się na dalszą wyprawę. Tym bardziej że bagażnik ma aż 510 litrów pojemności. źródło: NKJP: Sebastian Imielski: Udana reaktywacja, Dziennik Bałtycki, 2005-05-06 |
|
|
Ważne, by miała lub miał jedną cechę - objętość ćwierć litra. Taki właśnie wystarczy za miarę do wszystkiego - płynów i produktów sypkich. źródło: NKJP: Grzegorz Ostrowski: Gotowanie jest proste, 2008 |
|
|
Mój współlokator do samego obiadu potrafi wypić litr mleka - opowiada Piotr. źródło: NKJP: Aleksandra Kowalska: Nie ma to jak sauna party!, Dziennik Polski, 2008-02-26 |
|
|
W tym roku Polacy wypiją ponad miliard litrów wody. Na początku przyszłego roku na ten chłonny rynek zamierza wkroczyć Aqua Konrad, której głównym właścicielem jest... KGHM Polska Miedź. źródło: NKJP: Grażyna Strupczewska: Wody mineralne, Gazeta Wyborcza, 1997-10-02 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | litr |
litry |
|
| D. | litra |
litrów |
|
| C. | litrowi |
litrom |
|
| B. | litr |
litry |
|
| N. | litrem |
litrami |
|
| Ms. | litrze |
litrach |
|
| W. | litrze |
litry |
Skróty
2. wódka
Definicja
Warianty
- rzadziej litra
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki
Połączenia
- dać, dostać litr
- pół litra
Cytaty
|
Staszek zatrzymał radziecką ciężarówkę z kapitanem. Dał mu pół litra. źródło: NKJP: Hanna Krall: Autoportret z kulą w szczęce, Gazeta Wyborcza, 1992-03-07 |
|
|
Wśród podwładnych słynął z chamstwa i brutalności. Mówiono, że ludzkim językiem przemawia tylko raz w roku, na Wigilię, a i to dopiero po wypiciu litra. źródło: NKJP: Michał Komar: O obrotach losów i ciał, 1998 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | litr |
litry |
|
| D. | litra |
litrów |
|
| C. | litrowi |
litrom |
|
| B. | litr |
litry |
|
| N. | litrem |
litrami |
|
| Ms. | litrze |
litrach |
|
| W. | litrze |
litry |