UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wezbrać

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. brać I

1. rzeka

Definicja

podnieść się powyżej normalnego poziomu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Połączenia

  • rzeka, woda (w rzece) wezbrała; fale wezbrały

Cytaty

[...] wystarczy nawet większa ulewa, aby rzeka wezbrała i podtopiła kilkadziesiąt domów na jej brzegach.

źródło: NKJP: Mirosław Łukaszuk: Tylko lipy żal, Trybuna Śląska, 2004-05-27

Silne fale wezbranej Wisły uszkodziły murowany kanał odpływowy wychodzący z wojskowego szpitala na Wawelu.

źródło: NKJP: Wielka woda w Krakowie, Dziennik Polski, 2002-07-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbiorę
wzbierzemy
2 os. wzbierzesz
wzbierzecie
3 os. wzbierze
wzbiorą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wezbrałem
+(e)m wezbrał
wezbrałam
+(e)m wezbrała
wezbrałom
+(e)m wezbrało
wezbraliśmy
+(e)śmy wezbrali
wezbrałyśmy
+(e)śmy wezbrały
2 os. wezbrałeś
+(e)ś wezbrał
wezbrałaś
+(e)ś wezbrała
wezbrałoś
+(e)ś wezbrało
wezbraliście
+(e)ście wezbrali
wezbrałyście
+(e)ście wezbrały
3 os. wezbrał
wezbrała
wezbrało
wezbrali
wezbrały

bezosobnik: wezbrano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbierzmy
2 os. wzbierz
wzbierzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wezbrałbym
bym wezbrał
wezbrałabym
bym wezbrała
wezbrałobym
bym wezbrało
wezbralibyśmy
byśmy wezbrali
wezbrałybyśmy
byśmy wezbrały
2 os. wezbrałbyś
byś wezbrał
wezbrałabyś
byś wezbrała
wezbrałobyś
byś wezbrało
wezbralibyście
byście wezbrali
wezbrałybyście
byście wezbrały
3 os. wezbrałby
by wezbrał
wezbrałaby
by wezbrała
wezbrałoby
by wezbrało
wezbraliby
by wezbrali
wezbrałyby
by wezbrały

bezosobnik: wezbrano by

bezokolicznik: wezbrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wezbrawszy

gerundium: wezbranie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wezbranie
wezbrania
D. wezbrania
C. wezbraniu
wezbraniom
B. wezbranie
wezbrania
N. wezbraniem
wezbraniami
Ms. wezbraniu
wezbraniach
W. wezbranie
wezbrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wezbrany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wezbrany
wezbrany
wezbrany
wezbrane
wezbrana
D. wezbranego
wezbranego
wezbranego
wezbranego
wezbranej
C. wezbranemu
wezbranemu
wezbranemu
wezbranemu
wezbranej
B. wezbranego
wezbranego
wezbrany
wezbrane
wezbraną
N. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbraną
Ms. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wezbrani
wezbrani
wezbrane
wezbrane
D. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbranych
C. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
B. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbrane
N. wezbranymi
wezbranymi
wezbranymi
wezbranymi
Ms. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbranych

odpowiednik aspektowy: wzbierać

2. łzy

Definicja

wypełnić jakieś miejsce

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • łzy wezbrały w czymś, oczy wezbrały łzami
  • wezbrać w oczach

Cytaty

Woń była tak drażniąca, że pod zaklejonymi powiekami wezbrały łzy i przeciskając się pod nieszczelnym plastrem popłynęły po twarzy.

źródło: NKJP: Jaga Rydzewska: Gwiazdomorze, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbiorę
wzbierzemy
2 os. wzbierzesz
wzbierzecie
3 os. wzbierze
wzbiorą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wezbrałem
+(e)m wezbrał
wezbrałam
+(e)m wezbrała
wezbrałom
+(e)m wezbrało
wezbraliśmy
+(e)śmy wezbrali
wezbrałyśmy
+(e)śmy wezbrały
2 os. wezbrałeś
+(e)ś wezbrał
wezbrałaś
+(e)ś wezbrała
wezbrałoś
+(e)ś wezbrało
wezbraliście
+(e)ście wezbrali
wezbrałyście
+(e)ście wezbrały
3 os. wezbrał
wezbrała
wezbrało
wezbrali
wezbrały

bezosobnik: wezbrano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbierzmy
2 os. wzbierz
wzbierzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wezbrałbym
bym wezbrał
wezbrałabym
bym wezbrała
wezbrałobym
bym wezbrało
wezbralibyśmy
byśmy wezbrali
wezbrałybyśmy
byśmy wezbrały
2 os. wezbrałbyś
byś wezbrał
wezbrałabyś
byś wezbrała
wezbrałobyś
byś wezbrało
wezbralibyście
byście wezbrali
wezbrałybyście
byście wezbrały
3 os. wezbrałby
by wezbrał
wezbrałaby
by wezbrała
wezbrałoby
by wezbrało
wezbraliby
by wezbrali
wezbrałyby
by wezbrały

bezosobnik: wezbrano by

bezokolicznik: wezbrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wezbrawszy

gerundium: wezbranie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wezbranie
wezbrania
D. wezbrania
C. wezbraniu
wezbraniom
B. wezbranie
wezbrania
N. wezbraniem
wezbraniami
Ms. wezbraniu
wezbraniach
W. wezbranie
wezbrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wezbrany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wezbrany
wezbrany
wezbrany
wezbrane
wezbrana
D. wezbranego
wezbranego
wezbranego
wezbranego
wezbranej
C. wezbranemu
wezbranemu
wezbranemu
wezbranemu
wezbranej
B. wezbranego
wezbranego
wezbrany
wezbrane
wezbraną
N. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbraną
Ms. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wezbrani
wezbrani
wezbrane
wezbrane
D. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbranych
C. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
B. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbrane
N. wezbranymi
wezbranymi
wezbranymi
wezbranymi
Ms. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbranych

odpowiednik aspektowy: wzbierać

Składnia

bez ograniczeń + wezbrać +
GDZIE
bez ograniczeń + wezbrać +
CZYM

3. nienawiść

Definicja

o uczuciach: pojawić się u kogoś gwałtownie i z dużą siłą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

  • radość; gorycz, nienawiść, zazdrość wezbrała w kimś; uczucia wezbrały w kimś; serce wezbrało czymś
  • wezbrać dumą, miłością, uczuciem

Cytaty

Taka radość wezbrała w moim sercu, że myślałem, iż umrę z nadmiaru szczęścia.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Chaotyczne i gwałtowne uczucia wezbrały w niej falą
tkliwości.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

Serce jej wezbrało bezmiernym współczuciem. Biedne, nieszczęśliwe dziecko.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Jeżeli ze mną pojedziesz, 1993

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbiorę
wzbierzemy
2 os. wzbierzesz
wzbierzecie
3 os. wzbierze
wzbiorą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wezbrałem
+(e)m wezbrał
wezbrałam
+(e)m wezbrała
wezbrałom
+(e)m wezbrało
wezbraliśmy
+(e)śmy wezbrali
wezbrałyśmy
+(e)śmy wezbrały
2 os. wezbrałeś
+(e)ś wezbrał
wezbrałaś
+(e)ś wezbrała
wezbrałoś
+(e)ś wezbrało
wezbraliście
+(e)ście wezbrali
wezbrałyście
+(e)ście wezbrały
3 os. wezbrał
wezbrała
wezbrało
wezbrali
wezbrały

bezosobnik: wezbrano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbierzmy
2 os. wzbierz
wzbierzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wezbrałbym
bym wezbrał
wezbrałabym
bym wezbrała
wezbrałobym
bym wezbrało
wezbralibyśmy
byśmy wezbrali
wezbrałybyśmy
byśmy wezbrały
2 os. wezbrałbyś
byś wezbrał
wezbrałabyś
byś wezbrała
wezbrałobyś
byś wezbrało
wezbralibyście
byście wezbrali
wezbrałybyście
byście wezbrały
3 os. wezbrałby
by wezbrał
wezbrałaby
by wezbrała
wezbrałoby
by wezbrało
wezbraliby
by wezbrali
wezbrałyby
by wezbrały

bezosobnik: wezbrano by

bezokolicznik: wezbrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wezbrawszy

gerundium: wezbranie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wezbranie
wezbrania
D. wezbrania
C. wezbraniu
wezbraniom
B. wezbranie
wezbrania
N. wezbraniem
wezbraniami
Ms. wezbraniu
wezbraniach
W. wezbranie
wezbrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wezbrany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wezbrany
wezbrany
wezbrany
wezbrane
wezbrana
D. wezbranego
wezbranego
wezbranego
wezbranego
wezbranej
C. wezbranemu
wezbranemu
wezbranemu
wezbranemu
wezbranej
B. wezbranego
wezbranego
wezbrany
wezbrane
wezbraną
N. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbraną
Ms. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wezbrani
wezbrani
wezbrane
wezbrane
D. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbranych
C. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
B. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbrane
N. wezbranymi
wezbranymi
wezbranymi
wezbranymi
Ms. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbranych

odpowiednik aspektowy: wzbierać

Składnia

bez ograniczeń + wezbrać +
(w KIM)
bez ograniczeń + wezbrać +
CZYM

4. nacjonalizm

Definicja

nasilić się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • wezbrała fala nacjonalizmu, optymizmu, zbrodni

Cytaty

Fala nacjonalizmu silnie wezbrała w Stanach Zjednoczonych, zręcznie organizowana przez koła federalistów.

źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Otóż wtedy właśnie wezbrała w Austrii olbrzymia i groźna fala antysemityzmu.

źródło: NKJP: „Tytus”, Przekopiowane - Robert Stiller: Freud i żydowska tradycja mistyczna., Usenet -- pl.sci.psychologia, 2004-07-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbiorę
wzbierzemy
2 os. wzbierzesz
wzbierzecie
3 os. wzbierze
wzbiorą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wezbrałem
+(e)m wezbrał
wezbrałam
+(e)m wezbrała
wezbrałom
+(e)m wezbrało
wezbraliśmy
+(e)śmy wezbrali
wezbrałyśmy
+(e)śmy wezbrały
2 os. wezbrałeś
+(e)ś wezbrał
wezbrałaś
+(e)ś wezbrała
wezbrałoś
+(e)ś wezbrało
wezbraliście
+(e)ście wezbrali
wezbrałyście
+(e)ście wezbrały
3 os. wezbrał
wezbrała
wezbrało
wezbrali
wezbrały

bezosobnik: wezbrano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbierzmy
2 os. wzbierz
wzbierzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wezbrałbym
bym wezbrał
wezbrałabym
bym wezbrała
wezbrałobym
bym wezbrało
wezbralibyśmy
byśmy wezbrali
wezbrałybyśmy
byśmy wezbrały
2 os. wezbrałbyś
byś wezbrał
wezbrałabyś
byś wezbrała
wezbrałobyś
byś wezbrało
wezbralibyście
byście wezbrali
wezbrałybyście
byście wezbrały
3 os. wezbrałby
by wezbrał
wezbrałaby
by wezbrała
wezbrałoby
by wezbrało
wezbraliby
by wezbrali
wezbrałyby
by wezbrały

bezosobnik: wezbrano by

bezokolicznik: wezbrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wezbrawszy

gerundium: wezbranie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wezbranie
wezbrania
D. wezbrania
C. wezbraniu
wezbraniom
B. wezbranie
wezbrania
N. wezbraniem
wezbraniami
Ms. wezbraniu
wezbraniach
W. wezbranie
wezbrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wezbrany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wezbrany
wezbrany
wezbrany
wezbrane
wezbrana
D. wezbranego
wezbranego
wezbranego
wezbranego
wezbranej
C. wezbranemu
wezbranemu
wezbranemu
wezbranemu
wezbranej
B. wezbranego
wezbranego
wezbrany
wezbrane
wezbraną
N. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbraną
Ms. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wezbrani
wezbrani
wezbrane
wezbrane
D. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbranych
C. wezbranym
wezbranym
wezbranym
wezbranym
B. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbrane
N. wezbranymi
wezbranymi
wezbranymi
wezbranymi
Ms. wezbranych
wezbranych
wezbranych
wezbranych

odpowiednik aspektowy: wzbierać

Frazeologizmy

krew zalała kogoś
żółć wezbrała w kimś
Data ostatniej modyfikacji: 06.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj