UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

estetyka

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

ang. aesthetics

fr. estéthique

niem. Ästhetik

z gr. aisthētikós 'postrzegany zmysłami'

1. nauka

Definicja

filoz. 
nauka badająca istotę piękna, procesu twórczego i dzieła sztuki

Wymowa

[estetyka] lub pot. [estetyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Połączenia

  • estetyka filmu, literatury, muzyki
  • estetyka i krytyka
  • profesor; podręcznik estetyki

Cytaty

[...] estetyka pojmowana jest jako ogólna teoria piękna dzieł sztuki i przedmiotów naturalnych.

źródło: NKJP: Maria Nikiel: Refleksje wychowawcy, muzyka, katechety. Jak wychować pięknego człowieka?, Wychowawca, 2009-05

W badaniach naukowych koncentrował się głównie na zagadnieniach estetyki i historii filozofii, a także na historii sztuki [...].

źródło: NKJP: Roman Winiarek: Władysław Tatarkiewicz (1886 - 1980), Gazeta Częstochowska, 2002-09-19

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. estetyka
estetyki
D. estetyki
estetyk
C. estetyce
estetykom
B. estetykę
estetyki
N. estetyką
estetykami
Ms. estetyce
estetykach
W. estetyko
estetyki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + estetyka +
CZEGO

2. powieści

Definicja

zespół środków artystycznych właściwych jakiemuś dziełu sztuki, stylowi lub epoce

Wymowa

[estetyka] lub pot. [estetyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Połączenia

  • klasyczna, romantyczna, romańska, współczesna; ludowa estetyka; estetyka średniowieczna
  • estetyka obrazu, powieści, rzeźby
  • style i estetyki
  • utrzymany w jakiejś estetyce

Cytaty

I choć estetyka muzyczna tego zespołu ewoluowała, punkt widzenia zawarty w tekstach pozostał ten sam.

źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Muza z miasta, Polityka, 2008-04-26

[...] coraz swobodniej poruszała się w wielu stylach i estetykach, oswojona na dobre ze specyfiką pracy w studiu, mogła odważniej proponować własne rozwiązania.

źródło: NKJP: Elżbieta Baniewicz: Anna Dymna - ona to ja, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. estetyka
estetyki
D. estetyki
estetyk
C. estetyce
estetykom
B. estetykę
estetyki
N. estetyką
estetykami
Ms. estetyce
estetykach
W. estetyko
estetyki

Składnia

bez ograniczeń + estetyka +
CZEGO

3. wygląd

Definicja

ładny wygląd

Wymowa

[estetyka] lub pot. [estetyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Połączenia

  • estetyka budynku, miasta, mieszkania, obejścia, obiektu, wnętrza
  • estetyka i funkcjonalność; czystość i estetyka, ład i estetyka, porządek i estetyka, wygląd i estetyka
  • poprawa estetyki
  • dbałość, troska o estetykę
  • podnosić, poprawić/poprawiać estetykę
  • dbać, zadbać o estetykę

Cytaty

Była baza Gminnej Spółdzielni zmieniła wygląd, a estetyka i czystość przyciąga.

źródło: NKJP: Marek Sapiński: Od koła do łazienek, Głos Lubawski, 1998-08-20

Ludzie obserwują to, co dzieje się w Tułowicach, i do swoich domów dostawiają ganki, stawiają inne płoty, troszczą się o estetykę otoczenia.

źródło: NKJP: Janusz Miliszkiewicz: Przygoda bycia Polakiem, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. estetyka
estetyki
D. estetyki
estetyk
C. estetyce
estetykom
B. estetykę
estetyki
N. estetyką
estetykami
Ms. estetyce
estetykach
W. estetyko
estetyki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + estetyka +
CZEGO

4. zdolność

Definicja

zdolność do dostrzegania piękna i nadawania czemuś pięknej formy

Wymowa

[estetyka] lub pot. [estetyka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • poczucie, zmysł estetyki

Cytaty

Strona wygląda, jakby ją robił gimnazjalista niemający za grosz poczucia estetyki, a co najważniejsze, nie jest ona aktualizowana.

źródło: NKJP: (KSZ): Cywilizacja zagościła wreszcie w krakowskich uczelniach, Dziennik Polski, 2005-11-10

[...] chodziło mu o to, by podczas tłumaczenia starali się również zaspokoić zmysł estetyki. By - w miarę możliwości - wybierali ładne słowa i jasne metafory.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. estetyka
estetyki
D. estetyki
estetyk
C. estetyce
estetykom
B. estetykę
estetyki
N. estetyką
estetykami
Ms. estetyce
estetykach
W. estetyko
estetyki

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 27.08.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj