UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

recytować

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR: recitować*, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. recitō 'czytam głośno, odczytuję, powtarzam głośno publicznie'

1. deklamować

Definicja

wygłaszać utwory literackie, odpowiednio je interpretując głosem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

recytować fragmenty, poezję, teksty, utwory, wiersze; Leśmiana, Norwida, Słowackiego...
recytować z pamięci
recytować i śpiewać, recytować i tańczyć

Cytaty

	– Uwielbiam śpiewać i recytować wiersze. Chętnie biorę udział w konkursach recytatorskich. źródło: NKJP: Marta Kubis: Na czytankę czekają, Dziennik Łódzki , 2004-09-30
	Występy składały się z dwóch części. W pierwszej najmłodsi, przebrani za zwierzęta, śpiewali piosenki i recytowali wiersze Jana Brzechwy. źródło: NKJP: ŻYR, SŁONECZNE STRONY, Gazeta Poznańska, 2003-07-23
	Urządzał solowe koncerty piosenek, których znał bez liku, recytował fragmenty z „Pana Tadeusza” i inne wiersze, opowiadał historyjki rzekomo wymyślone przez siebie albo kawały „do śmiechu”. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008
	W swoim domu na Żoliborzu, siedząc w fotelu, recytuje z pamięci Słonimskiego [...]. źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Z Warszawy do wieczności, Polityka, 2009-10-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	recytuję	recytujemy
2 os.	recytujesz	recytujecie
3 os.	recytuje	recytują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	recytowałem +(e)m recytował	recytowałam +(e)m recytowała	recytowałom +(e)m recytowało	recytowaliśmy +(e)śmy recytowali	recytowałyśmy +(e)śmy recytowały
2 os.	recytowałeś +(e)ś recytował	recytowałaś +(e)ś recytowała	recytowałoś +(e)ś recytowało	recytowaliście +(e)ście recytowali	recytowałyście +(e)ście recytowały
3 os.	recytował	recytowała	recytowało	recytowali	recytowały

bezosobnik: recytowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę recytował będę recytować	będę recytowała będę recytować	będę recytowało będę recytować	będziemy recytowali będziemy recytować	będziemy recytowały będziemy recytować
2 os.	będziesz recytował będziesz recytować	będziesz recytowała będziesz recytować	będziesz recytowało będziesz recytować	będziecie recytowali będziecie recytować	będziecie recytowały będziecie recytować
3 os.	będzie recytował będzie recytować	będzie recytowała będzie recytować	będzie recytowało będzie recytować	będą recytowali będą recytować	będą recytowały będą recytować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		recytujmy
2 os.	recytuj	recytujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	recytowałbym bym recytował	recytowałabym bym recytowała	recytowałobym bym recytowało	recytowalibyśmy byśmy recytowali	recytowałybyśmy byśmy recytowały
2 os.	recytowałbyś byś recytował	recytowałabyś byś recytowała	recytowałobyś byś recytowało	recytowalibyście byście recytowali	recytowałybyście byście recytowały
3 os.	recytowałby by recytował	recytowałaby by recytowała	recytowałoby by recytowało	recytowaliby by recytowali	recytowałyby by recytowały

bezosobnik: recytowano by

bezokolicznik: recytować

imiesłów przysłówkowy współczesny: recytując

gerundium: recytowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	recytowanie	recytowania
D.	recytowania	recytowań
C.	recytowaniu	recytowaniom
B.	recytowanie	recytowania
N.	recytowaniem	recytowaniami
Ms.	recytowaniu	recytowaniach
W.	recytowanie	recytowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: recytujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	recytujący	recytujący	recytujący	recytujące	recytująca
D.	recytującego	recytującego	recytującego	recytującego	recytującej
C.	recytującemu	recytującemu	recytującemu	recytującemu	recytującej
B.	recytującego	recytującego	recytujący	recytujące	recytującą
N.	recytującym	recytującym	recytującym	recytującym	recytującą
Ms.	recytującym	recytującym	recytującym	recytującym	recytującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	recytujący	recytujący	recytujące	recytujące
D.	recytujących	recytujących	recytujących	recytujących
C.	recytującym	recytującym	recytującym	recytującym
B.	recytujących	recytujących	recytujących	recytujące
N.	recytującymi	recytującymi	recytującymi	recytującymi
Ms.	recytujących	recytujących	recytujących	recytujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: recytowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	recytowany	recytowany	recytowany	recytowane	recytowana
D.	recytowanego	recytowanego	recytowanego	recytowanego	recytowanej
C.	recytowanemu	recytowanemu	recytowanemu	recytowanemu	recytowanej
B.	recytowanego	recytowanego	recytowany	recytowane	recytowaną
N.	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowaną
Ms.	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	recytowani	recytowani	recytowane	recytowane
D.	recytowanych	recytowanych	recytowanych	recytowanych
C.	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowanym
B.	recytowanych	recytowanych	recytowanych	recytowane
N.	recytowanymi	recytowanymi	recytowanymi	recytowanymi
Ms.	recytowanych	recytowanych	recytowanych	recytowanych

Składnia

recytować

2. wypowiadać dobitnie

Definicja

wypowiadać lub wyliczać coś szybko, płynnie, monotonnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

recytować formułki
recytować bez zająknięcia; z pamięci
recytować jak z nut
recytować jednym tchem

Cytaty

	Prezenterki przedstawiają wiadomości ze światowych rynków handlowych, recytują wskaźniki i indeksy, porównują notowania akcji [...]. źródło: NKJP: AS: Wszystkie indeksy w górę, Trybuna Śląska, 2001-11-27
	Mówią, jakby recytowali zdania-rymowanki z elementarza dla dzieci uczących się czytać i pisać. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 2 (Alfa 1984, Letni dzień 1983, Ambasador 1981, Pieszo 1980), 1996
	Nowy prezydent Warszawy, gdy go o to pytamy, jak zawsze nie daje się zbić z tropu; zarzuty stara się odrzucić mnóstwem płynnie recytowanych argumentów. źródło: NKJP: Jan Fusiecki; Iwona Szpala: Człowiek bez przypadłości, Gazeta Wyborcza , 1999-04-24
	Recytuje z głowy numery telefonów wewnętrznych poszczególnych oddziałów [...]. źródło: NKJP: Marek Górlikowski: Z nami te pomyłki, Gazeta Wyborcza1994-04-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	recytuję	recytujemy
2 os.	recytujesz	recytujecie
3 os.	recytuje	recytują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	recytowałem +(e)m recytował	recytowałam +(e)m recytowała	recytowałom +(e)m recytowało	recytowaliśmy +(e)śmy recytowali	recytowałyśmy +(e)śmy recytowały
2 os.	recytowałeś +(e)ś recytował	recytowałaś +(e)ś recytowała	recytowałoś +(e)ś recytowało	recytowaliście +(e)ście recytowali	recytowałyście +(e)ście recytowały
3 os.	recytował	recytowała	recytowało	recytowali	recytowały

bezosobnik: recytowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę recytował będę recytować	będę recytowała będę recytować	będę recytowało będę recytować	będziemy recytowali będziemy recytować	będziemy recytowały będziemy recytować
2 os.	będziesz recytował będziesz recytować	będziesz recytowała będziesz recytować	będziesz recytowało będziesz recytować	będziecie recytowali będziecie recytować	będziecie recytowały będziecie recytować
3 os.	będzie recytował będzie recytować	będzie recytowała będzie recytować	będzie recytowało będzie recytować	będą recytowali będą recytować	będą recytowały będą recytować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		recytujmy
2 os.	recytuj	recytujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	recytowałbym bym recytował	recytowałabym bym recytowała	recytowałobym bym recytowało	recytowalibyśmy byśmy recytowali	recytowałybyśmy byśmy recytowały
2 os.	recytowałbyś byś recytował	recytowałabyś byś recytowała	recytowałobyś byś recytowało	recytowalibyście byście recytowali	recytowałybyście byście recytowały
3 os.	recytowałby by recytował	recytowałaby by recytowała	recytowałoby by recytowało	recytowaliby by recytowali	recytowałyby by recytowały

bezosobnik: recytowano by

bezokolicznik: recytować

imiesłów przysłówkowy współczesny: recytując

gerundium: recytowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	recytowanie	recytowania
D.	recytowania	recytowań
C.	recytowaniu	recytowaniom
B.	recytowanie	recytowania
N.	recytowaniem	recytowaniami
Ms.	recytowaniu	recytowaniach
W.	recytowanie	recytowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: recytujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	recytujący	recytujący	recytujący	recytujące	recytująca
D.	recytującego	recytującego	recytującego	recytującego	recytującej
C.	recytującemu	recytującemu	recytującemu	recytującemu	recytującej
B.	recytującego	recytującego	recytujący	recytujące	recytującą
N.	recytującym	recytującym	recytującym	recytującym	recytującą
Ms.	recytującym	recytującym	recytującym	recytującym	recytującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	recytujący	recytujący	recytujące	recytujące
D.	recytujących	recytujących	recytujących	recytujących
C.	recytującym	recytującym	recytującym	recytującym
B.	recytujących	recytujących	recytujących	recytujące
N.	recytującymi	recytującymi	recytującymi	recytującymi
Ms.	recytujących	recytujących	recytujących	recytujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: recytowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	recytowany	recytowany	recytowany	recytowane	recytowana
D.	recytowanego	recytowanego	recytowanego	recytowanego	recytowanej
C.	recytowanemu	recytowanemu	recytowanemu	recytowanemu	recytowanej
B.	recytowanego	recytowanego	recytowany	recytowane	recytowaną
N.	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowaną
Ms.	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	recytowani	recytowani	recytowane	recytowane
D.	recytowanych	recytowanych	recytowanych	recytowanych
C.	recytowanym	recytowanym	recytowanym	recytowanym
B.	recytowanych	recytowanych	recytowanych	recytowane
N.	recytowanymi	recytowanymi	recytowanymi	recytowanymi
Ms.	recytowanych	recytowanych	recytowanych	recytowanych

Składnia

recytować

Data ostatniej modyfikacji: 04.11.2013