UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wrzasnąć

Chronologizacja

SKN, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Czasownik nawiązuje do prapostaci *vrěsknǫti; zob. wrzeszczeć

1. krzyknąć ze złością

Definicja

wyrazić swoje myśli, krzycząc głośno i ze złością

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

wrzasnął esbek, gestapowiec, żandarm; ktoś
wrzasnąć do słuchawki, do telefonu; na całe gardło

Cytaty

	Wyrwałem do przodu. - Stój! - wrzasnął Bohdan. - Stój, ty draniu! Zatłukę! źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972
	- Co ty robisz! - wrzasnęła Rita, a Jerzyk zaczął płakać. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009
	- Cicho bądź! - wrzasnął szef purpurowy ze złości. Sam nie rozmawiał z nikim, prócz żony, o niestosownym prowadzeniu się długonogiej kelnerki. Nie znosił, gdy inni wyciągali ten temat na światło dzienne. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia, 1996
	Ostatnia uwaga go dotknęła, wrzasnął, że nie przypomina sobie, aby głównym obowiązkiem ojca było wychowywanie małych dziewczynek [...]. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wrzasnę	wrzaśniemy
2 os.	wrzaśniesz	wrzaśniecie
3 os.	wrzaśnie	wrzasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wrzasnąłem +(e)m wrzasnął	wrzasnęłam +(e)m wrzasnęła	wrzasnęłom +(e)m wrzasnęło	wrzasnęliśmy +(e)śmy wrzasnęli	wrzasnęłyśmy +(e)śmy wrzasnęły
2 os.	wrzasnąłeś +(e)ś wrzasnął	wrzasnęłaś +(e)ś wrzasnęła	wrzasnęłoś +(e)ś wrzasnęło	wrzasnęliście +(e)ście wrzasnęli	wrzasnęłyście +(e)ście wrzasnęły
3 os.	wrzasnął	wrzasnęła	wrzasnęło	wrzasnęli	wrzasnęły

bezosobnik: wrzaśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wrzaśnijmy
2 os.	wrzaśnij	wrzaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wrzasnąłbym bym wrzasnął	wrzasnęłabym bym wrzasnęła	wrzasnęłobym bym wrzasnęło	wrzasnęlibyśmy byśmy wrzasnęli	wrzasnęłybyśmy byśmy wrzasnęły
2 os.	wrzasnąłbyś byś wrzasnął	wrzasnęłabyś byś wrzasnęła	wrzasnęłobyś byś wrzasnęło	wrzasnęlibyście byście wrzasnęli	wrzasnęłybyście byście wrzasnęły
3 os.	wrzasnąłby by wrzasnął	wrzasnęłaby by wrzasnęła	wrzasnęłoby by wrzasnęło	wrzasnęliby by wrzasnęli	wrzasnęłyby by wrzasnęły

bezosobnik: wrzaśnięto by

bezokolicznik: wrzasnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wrzasnąwszy

gerundium: wrzaśnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia
D.	wrzaśnięcia	wrzaśnięć
C.	wrzaśnięciu	wrzaśnięciom
B.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia
N.	wrzaśnięciem	wrzaśnięciami
Ms.	wrzaśnięciu	wrzaśnięciach
W.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia

Składnia

Rz_osobowy	+	wrzasnąć	+	że ZDANIE
Rz_osobowy	+	wrzasnąć	+	MOWA WPROST

2. krzyknąć z bólu

Definicja

krzyknąć głośno z bólu, ze strachu lub pod wpływem innych silnych emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

wrzasnąć z bólu, z wściekłości...
wrzasnąć przeraźliwie

Cytaty

	Plasnęła się gałązką po twarzy. Wrzasnęła z bólu, rozpłakała się i pobiegła w stronę domu. źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010
	Cal wrzasnął z wściekłości i bezsilności. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002
	- Aaaaa! - krzyknęłam, a niemowlę złapało się za łysą głowę i z chrzęstem pampersa padło na siedzenie. - Aaaaa! - wrzasnęły dziewczynki, a chłopczyk obwieścił zrezygnowanym tonem: - Mama, znowu parówka w wideo! źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002
	- Łaaa-łuuu!!! - wrzasnął łysy, a jego krzyk w mroźnym powietrzu przybrał postać komiksowego dymku. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998
	- Ua! - wrzasnął Zenuś, znienacka i brutalnie zaatakowany. - Ua! Świnie, łobuzy! źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wrzasnę	wrzaśniemy
2 os.	wrzaśniesz	wrzaśniecie
3 os.	wrzaśnie	wrzasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wrzasnąłem +(e)m wrzasnął	wrzasnęłam +(e)m wrzasnęła	wrzasnęłom +(e)m wrzasnęło	wrzasnęliśmy +(e)śmy wrzasnęli	wrzasnęłyśmy +(e)śmy wrzasnęły
2 os.	wrzasnąłeś +(e)ś wrzasnął	wrzasnęłaś +(e)ś wrzasnęła	wrzasnęłoś +(e)ś wrzasnęło	wrzasnęliście +(e)ście wrzasnęli	wrzasnęłyście +(e)ście wrzasnęły
3 os.	wrzasnął	wrzasnęła	wrzasnęło	wrzasnęli	wrzasnęły

bezosobnik: wrzaśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wrzaśnijmy
2 os.	wrzaśnij	wrzaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wrzasnąłbym bym wrzasnął	wrzasnęłabym bym wrzasnęła	wrzasnęłobym bym wrzasnęło	wrzasnęlibyśmy byśmy wrzasnęli	wrzasnęłybyśmy byśmy wrzasnęły
2 os.	wrzasnąłbyś byś wrzasnął	wrzasnęłabyś byś wrzasnęła	wrzasnęłobyś byś wrzasnęło	wrzasnęlibyście byście wrzasnęli	wrzasnęłybyście byście wrzasnęły
3 os.	wrzasnąłby by wrzasnął	wrzasnęłaby by wrzasnęła	wrzasnęłoby by wrzasnęło	wrzasnęliby by wrzasnęli	wrzasnęłyby by wrzasnęły

bezosobnik: wrzaśnięto by

bezokolicznik: wrzasnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wrzasnąwszy

gerundium: wrzaśnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia
D.	wrzaśnięcia	wrzaśnięć
C.	wrzaśnięciu	wrzaśnięciom
B.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia
N.	wrzaśnięciem	wrzaśnięciami
Ms.	wrzaśnięciu	wrzaśnięciach
W.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia

Składnia

Rz_osobowy	+	wrzasnąć	+	z CZEGO
Rz_osobowy	+	wrzasnąć	+	MOWA WPROST

3. na kogoś

Definicja

upomnieć kogoś, krzycząc do niego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

wrzasnąć na dziecko

Cytaty

Usłyszał dźwięk patefonu z chałupy i wrzasnął na dzieci, żeby przestały puszczać w kółko tego walca: za bardzo mu to Jadźkę przypominało...

źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1967

Przecież to nieprawda, że każdy rodzic, który wrzaśnie na dziecko, czy też je uderzy, jest bandytą. To zwykle normalny człowiek, ale bez kompetencji.

źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Jak nie podnosić ręki, Polityka, 2008-04-12

Czasami wystarczy, że wrzasną na niesfornych plażowiczów, których ponosi ułańska fantazja. Bez widoku ratownika, nikt nie powinien czuć się bezpiecznie zażywając kąpieli.

źródło: NKJP: Anna Gryń: Nasi ratownicy, Gazeta Wrocławska, 2003-08-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wrzasnę	wrzaśniemy
2 os.	wrzaśniesz	wrzaśniecie
3 os.	wrzaśnie	wrzasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wrzasnąłem +(e)m wrzasnął	wrzasnęłam +(e)m wrzasnęła	wrzasnęłom +(e)m wrzasnęło	wrzasnęliśmy +(e)śmy wrzasnęli	wrzasnęłyśmy +(e)śmy wrzasnęły
2 os.	wrzasnąłeś +(e)ś wrzasnął	wrzasnęłaś +(e)ś wrzasnęła	wrzasnęłoś +(e)ś wrzasnęło	wrzasnęliście +(e)ście wrzasnęli	wrzasnęłyście +(e)ście wrzasnęły
3 os.	wrzasnął	wrzasnęła	wrzasnęło	wrzasnęli	wrzasnęły

bezosobnik: wrzaśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wrzaśnijmy
2 os.	wrzaśnij	wrzaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wrzasnąłbym bym wrzasnął	wrzasnęłabym bym wrzasnęła	wrzasnęłobym bym wrzasnęło	wrzasnęlibyśmy byśmy wrzasnęli	wrzasnęłybyśmy byśmy wrzasnęły
2 os.	wrzasnąłbyś byś wrzasnął	wrzasnęłabyś byś wrzasnęła	wrzasnęłobyś byś wrzasnęło	wrzasnęlibyście byście wrzasnęli	wrzasnęłybyście byście wrzasnęły
3 os.	wrzasnąłby by wrzasnął	wrzasnęłaby by wrzasnęła	wrzasnęłoby by wrzasnęło	wrzasnęliby by wrzasnęli	wrzasnęłyby by wrzasnęły

bezosobnik: wrzaśnięto by

bezokolicznik: wrzasnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wrzasnąwszy

gerundium: wrzaśnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia
D.	wrzaśnięcia	wrzaśnięć
C.	wrzaśnięciu	wrzaśnięciom
B.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia
N.	wrzaśnięciem	wrzaśnięciami
Ms.	wrzaśnięciu	wrzaśnięciach
W.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia

Składnia

Rz_osobowy

wrzasnąć

na KOGO

4. o zwierzętach

Definicja

wydać krótki, głośny, krzykliwy dźwięk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Cytaty

Kogut wrzasnął nad ranem [...].

źródło: NKJP: Jan Twardowski: Blisko Jezusa, 1995

Zaniepokoił się, nie otrzymując odpowiedzi. Powtórzył okrzyk, ale z pobliskich sosen wrzasnęła tylko wypłoszona pójdźka.

źródło: NKJP: Paweł Huelle: Opowieści chłodnego morza, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wrzasnę	wrzaśniemy
2 os.	wrzaśniesz	wrzaśniecie
3 os.	wrzaśnie	wrzasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wrzasnąłem +(e)m wrzasnął	wrzasnęłam +(e)m wrzasnęła	wrzasnęłom +(e)m wrzasnęło	wrzasnęliśmy +(e)śmy wrzasnęli	wrzasnęłyśmy +(e)śmy wrzasnęły
2 os.	wrzasnąłeś +(e)ś wrzasnął	wrzasnęłaś +(e)ś wrzasnęła	wrzasnęłoś +(e)ś wrzasnęło	wrzasnęliście +(e)ście wrzasnęli	wrzasnęłyście +(e)ście wrzasnęły
3 os.	wrzasnął	wrzasnęła	wrzasnęło	wrzasnęli	wrzasnęły

bezosobnik: wrzaśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wrzaśnijmy
2 os.	wrzaśnij	wrzaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wrzasnąłbym bym wrzasnął	wrzasnęłabym bym wrzasnęła	wrzasnęłobym bym wrzasnęło	wrzasnęlibyśmy byśmy wrzasnęli	wrzasnęłybyśmy byśmy wrzasnęły
2 os.	wrzasnąłbyś byś wrzasnął	wrzasnęłabyś byś wrzasnęła	wrzasnęłobyś byś wrzasnęło	wrzasnęlibyście byście wrzasnęli	wrzasnęłybyście byście wrzasnęły
3 os.	wrzasnąłby by wrzasnął	wrzasnęłaby by wrzasnęła	wrzasnęłoby by wrzasnęło	wrzasnęliby by wrzasnęli	wrzasnęłyby by wrzasnęły

bezosobnik: wrzaśnięto by

bezokolicznik: wrzasnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wrzasnąwszy

gerundium: wrzaśnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia
D.	wrzaśnięcia	wrzaśnięć
C.	wrzaśnięciu	wrzaśnięciom
B.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia
N.	wrzaśnięciem	wrzaśnięciami
Ms.	wrzaśnięciu	wrzaśnięciach
W.	wrzaśnięcie	wrzaśnięcia

Składnia

Rz_żywotny

wrzasnąć

Data ostatniej modyfikacji: 08.05.2014