UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wykrzyknąć

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. krzyczeć

1. powiedzieć

Definicja

powiedzieć coś, krzycząc

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wykrzyczeć

Połączenia

wykrzyknąć imię, komendę, rozkaz
wykrzyknąć z oburzeniem, z radością, ze złością; ze szczęścia
wykrzyknąć głośno; entuzjastycznie, radośnie, tryumfalnie; nagle

Cytaty

	- Czołem wszystkim! - wykrzyknął z uśmiechem. - źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008
	Wycelowała w niego palcem: - Mordercy są tutaj - wykrzyknęła. - Ja ich znam! źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991
	– Gadasz jak nawiedzony! – wykrzyknęła poirytowana Anna. Gustaw jednak się nie speszył. źródło: NKJP: Cezary Józef Tajer: SINGLE, Akant , 2010-03
	Po ostatnim pytaniu, które jakiś człowiek wykrzyknął głosem pełnym rozpaczy, zapadła cisza. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949
	Dwukondygnacyjny budynek o powierzchni kilku tysięcy metrów kwadratowych zaczął płonąć przed godziną 7 rano. - Moja kilkuletnia córka wyszła na balkon i nagle wykrzyknęła, że chyba zbliża się tajfun [...]. źródło: NKJP: Nadzieja nie spłonęła, Dziennik Polski - Magazyn, 2003-06-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wykrzyknę	wykrzykniemy
2 os.	wykrzykniesz	wykrzykniecie
3 os.	wykrzyknie	wykrzykną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykrzyknąłem +(e)m wykrzyknął	wykrzyknęłam +(e)m wykrzyknęła	wykrzyknęłom +(e)m wykrzyknęło	wykrzyknęliśmy +(e)śmy wykrzyknęli	wykrzyknęłyśmy +(e)śmy wykrzyknęły
2 os.	wykrzyknąłeś +(e)ś wykrzyknął	wykrzyknęłaś +(e)ś wykrzyknęła	wykrzyknęłoś +(e)ś wykrzyknęło	wykrzyknęliście +(e)ście wykrzyknęli	wykrzyknęłyście +(e)ście wykrzyknęły
3 os.	wykrzyknął	wykrzyknęła	wykrzyknęło	wykrzyknęli	wykrzyknęły

bezosobnik: wykrzyknięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wykrzyknijmy
2 os.	wykrzyknij	wykrzyknijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykrzyknąłbym bym wykrzyknął	wykrzyknęłabym bym wykrzyknęła	wykrzyknęłobym bym wykrzyknęło	wykrzyknęlibyśmy byśmy wykrzyknęli	wykrzyknęłybyśmy byśmy wykrzyknęły
2 os.	wykrzyknąłbyś byś wykrzyknął	wykrzyknęłabyś byś wykrzyknęła	wykrzyknęłobyś byś wykrzyknęło	wykrzyknęlibyście byście wykrzyknęli	wykrzyknęłybyście byście wykrzyknęły
3 os.	wykrzyknąłby by wykrzyknął	wykrzyknęłaby by wykrzyknęła	wykrzyknęłoby by wykrzyknęło	wykrzyknęliby by wykrzyknęli	wykrzyknęłyby by wykrzyknęły

bezosobnik: wykrzyknięto by

bezokolicznik: wykrzyknąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykrzyknąwszy

gerundium: wykrzyknięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wykrzyknięcie	wykrzyknięcia
D.	wykrzyknięcia	wykrzyknięć
C.	wykrzyknięciu	wykrzyknięciom
B.	wykrzyknięcie	wykrzyknięcia
N.	wykrzyknięciem	wykrzyknięciami
Ms.	wykrzyknięciu	wykrzyknięciach
W.	wykrzyknięcie	wykrzyknięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykrzyknięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wykrzyknięty	wykrzyknięty	wykrzyknięty	wykrzyknięte	wykrzyknięta
D.	wykrzykniętego	wykrzykniętego	wykrzykniętego	wykrzykniętego	wykrzykniętej
C.	wykrzykniętemu	wykrzykniętemu	wykrzykniętemu	wykrzykniętemu	wykrzykniętej
B.	wykrzykniętego	wykrzykniętego	wykrzyknięty	wykrzyknięte	wykrzykniętą
N.	wykrzykniętym	wykrzykniętym	wykrzykniętym	wykrzykniętym	wykrzykniętą
Ms.	wykrzykniętym	wykrzykniętym	wykrzykniętym	wykrzykniętym	wykrzykniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wykrzyknięci	wykrzyknięci	wykrzyknięte	wykrzyknięte
D.	wykrzykniętych	wykrzykniętych	wykrzykniętych	wykrzykniętych
C.	wykrzykniętym	wykrzykniętym	wykrzykniętym	wykrzykniętym
B.	wykrzykniętych	wykrzykniętych	wykrzykniętych	wykrzyknięte
N.	wykrzykniętymi	wykrzykniętymi	wykrzykniętymi	wykrzykniętymi
Ms.	wykrzykniętych	wykrzykniętych	wykrzykniętych	wykrzykniętych

odpowiednik aspektowy: wykrzykiwać

Składnia

Rz_osobowy	+	wykrzyknąć	+	CO
Rz_osobowy	+	wykrzyknąć	+	że ZDANIE
Rz_osobowy	+	wykrzyknąć	+	MOWA WPROST

2. o okrzyku

Definicja

wydać okrzyk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Cytaty

Ha! - wykrzyknął Czech. - Planujecie coś? - Ciszej, panie.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

„Nie - rzekł Arie - tylko, widzisz, Tyburcjuszu, tam w tłumie będzie moja żona...” „Ach - wykrzyknął drwiąco - nikt ci jej nie zabierze! Będziesz mógł ją zabrać!”

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

O! - wykrzyknął. - Pani Aniu, mieliśmy chyba przeciek - poinformował.

źródło: NKJP: Ignacy Karpowicz : Cud, 2007