UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozwiać

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *orzvějati 'wiać (z dużą mocą), rozsiać (w różnych kierunkach); opustoszyć'

Zob. wiać .

1. liście

Definicja

wiejąc, rozrzucić coś na różne strony

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozwionąć

Połączenia

wiatr, wicher rozwiał coś
rozwiać liście, popiół, śmieci

Cytaty

Gdy ogień się zmniejszył, został w końcu zgaszony a wiatr rozwiał zwęglone resztki, teren wyglądał jak duże, czarne nic [...].

źródło: NKJP: Ryszard Kornel Frackiewicz: Opowieść zasłyszana, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1993-09-01

Chłopcy sprawili się tak chytrze, że nikomu, nawet mnie, nie udało się dowiedzieć od nich następnego dnia, co uczynili z prochami ojca - ukryli wsypane do urny gdzieś w lesie pod dębem czy też pozwolili, by wiatr rozwiał je po rzece i szerokim świecie.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozwieję	rozwiejemy
2 os.	rozwiejesz	rozwiejecie
3 os.	rozwieje	rozwieją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwiałem +(e)m rozwiał	rozwiałam +(e)m rozwiała	rozwiałom +(e)m rozwiało	rozwialiśmy rozwieliśmy +(e)śmy rozwiali +(e)śmy rozwieli	rozwiałyśmy +(e)śmy rozwiały
2 os.	rozwiałeś +(e)ś rozwiał	rozwiałaś +(e)ś rozwiała	rozwiałoś +(e)ś rozwiało	rozwialiście rozwieliście +(e)ście rozwiali +(e)ście rozwieli	rozwiałyście +(e)ście rozwiały
3 os.	rozwiał	rozwiała	rozwiało	rozwiali rozwieli	rozwiały

bezosobnik: rozwiano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozwiejmy
2 os.	rozwiej	rozwiejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwiałbym bym rozwiał	rozwiałabym bym rozwiała	rozwiałobym bym rozwiało	rozwialibyśmy rozwielibyśmy byśmy rozwiali byśmy rozwieli	rozwiałybyśmy byśmy rozwiały
2 os.	rozwiałbyś byś rozwiał	rozwiałabyś byś rozwiała	rozwiałobyś byś rozwiało	rozwialibyście rozwielibyście byście rozwiali byście rozwieli	rozwiałybyście byście rozwiały
3 os.	rozwiałby by rozwiał	rozwiałaby by rozwiała	rozwiałoby by rozwiało	rozwialiby rozwieliby by rozwiali by rozwieli	rozwiałyby by rozwiały

bezosobnik: rozwiano by

bezokolicznik: rozwiać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozwiawszy

gerundium: rozwianie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozwianie	rozwiania
D.	rozwiania	rozwiań
C.	rozwianiu	rozwianiom
B.	rozwianie	rozwiania
N.	rozwianiem	rozwianiami
Ms.	rozwianiu	rozwianiach
W.	rozwianie	rozwiania

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozwiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozwiany	rozwiany	rozwiany	rozwiane	rozwiana
D.	rozwianego	rozwianego	rozwianego	rozwianego	rozwianej
C.	rozwianemu	rozwianemu	rozwianemu	rozwianemu	rozwianej
B.	rozwianego	rozwianego	rozwiany	rozwiane	rozwianą
N.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianą
Ms.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozwiani	rozwiani	rozwiane	rozwiane
D.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwianych
C.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym
B.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwiane
N.	rozwianymi	rozwianymi	rozwianymi	rozwianymi
Ms.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwianych

odpowiednik aspektowy: rozwiewać

Składnia

rozwiać

CO + (po CZYM)

2. mgłę

Definicja

sprawić, że coś stopniowo zanika wskutek ruchu powietrza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

wiatr rozwiał coś
rozwiać burzę, chmury, mgłę

Cytaty

Myślał, że to już koniec, tymczasem nad nim piętrzyło się całe morze skał i lodu, nawet gdy wiatr rozwiał chmury, nie widać było końca wspinaczki.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Góry Żmijowe, 2006

Z niedopałków unosi się dym. Ktoś dzwoni. Maryla wykonuje ruch, jakby chciała rozwiać dym.

źródło: NKJP: Wojciech Stamm: Czarna matka, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozwieję	rozwiejemy
2 os.	rozwiejesz	rozwiejecie
3 os.	rozwieje	rozwieją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwiałem +(e)m rozwiał	rozwiałam +(e)m rozwiała	rozwiałom +(e)m rozwiało	rozwialiśmy rozwieliśmy +(e)śmy rozwiali +(e)śmy rozwieli	rozwiałyśmy +(e)śmy rozwiały
2 os.	rozwiałeś +(e)ś rozwiał	rozwiałaś +(e)ś rozwiała	rozwiałoś +(e)ś rozwiało	rozwialiście rozwieliście +(e)ście rozwiali +(e)ście rozwieli	rozwiałyście +(e)ście rozwiały
3 os.	rozwiał	rozwiała	rozwiało	rozwiali rozwieli	rozwiały

bezosobnik: rozwiano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozwiejmy
2 os.	rozwiej	rozwiejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwiałbym bym rozwiał	rozwiałabym bym rozwiała	rozwiałobym bym rozwiało	rozwialibyśmy rozwielibyśmy byśmy rozwiali byśmy rozwieli	rozwiałybyśmy byśmy rozwiały
2 os.	rozwiałbyś byś rozwiał	rozwiałabyś byś rozwiała	rozwiałobyś byś rozwiało	rozwialibyście rozwielibyście byście rozwiali byście rozwieli	rozwiałybyście byście rozwiały
3 os.	rozwiałby by rozwiał	rozwiałaby by rozwiała	rozwiałoby by rozwiało	rozwialiby rozwieliby by rozwiali by rozwieli	rozwiałyby by rozwiały

bezosobnik: rozwiano by

bezokolicznik: rozwiać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozwiawszy

gerundium: rozwianie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozwianie	rozwiania
D.	rozwiania	rozwiań
C.	rozwianiu	rozwianiom
B.	rozwianie	rozwiania
N.	rozwianiem	rozwianiami
Ms.	rozwianiu	rozwianiach
W.	rozwianie	rozwiania

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozwiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozwiany	rozwiany	rozwiany	rozwiane	rozwiana
D.	rozwianego	rozwianego	rozwianego	rozwianego	rozwianej
C.	rozwianemu	rozwianemu	rozwianemu	rozwianemu	rozwianej
B.	rozwianego	rozwianego	rozwiany	rozwiane	rozwianą
N.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianą
Ms.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozwiani	rozwiani	rozwiane	rozwiane
D.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwianych
C.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym
B.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwiane
N.	rozwianymi	rozwianymi	rozwianymi	rozwianymi
Ms.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwianych

odpowiednik aspektowy: rozwiewać

Składnia

rozwiać

3. włosy

Definicja

sprawić, że coś, dotąd ułożone w określony sposób, staje się nieuporządkowane

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

wiatr rozwiał coś
rozwiać włosy
rozwiana grzywa

Cytaty

Wiatr rozwiał jego siwe włosy i wydał mi się podobny do Beethovena, którego popiersie, odkąd pamiętam, stało na jego biurku.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Sprawa Niny S., 2009

Połaci rozległych łąk, na których zamiast krów widzieli przeważnie galopujące z rozwianymi grzywami konie.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozwieję	rozwiejemy
2 os.	rozwiejesz	rozwiejecie
3 os.	rozwieje	rozwieją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwiałem +(e)m rozwiał	rozwiałam +(e)m rozwiała	rozwiałom +(e)m rozwiało	rozwialiśmy rozwieliśmy +(e)śmy rozwiali +(e)śmy rozwieli	rozwiałyśmy +(e)śmy rozwiały
2 os.	rozwiałeś +(e)ś rozwiał	rozwiałaś +(e)ś rozwiała	rozwiałoś +(e)ś rozwiało	rozwialiście rozwieliście +(e)ście rozwiali +(e)ście rozwieli	rozwiałyście +(e)ście rozwiały
3 os.	rozwiał	rozwiała	rozwiało	rozwiali rozwieli	rozwiały

bezosobnik: rozwiano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozwiejmy
2 os.	rozwiej	rozwiejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwiałbym bym rozwiał	rozwiałabym bym rozwiała	rozwiałobym bym rozwiało	rozwialibyśmy rozwielibyśmy byśmy rozwiali byśmy rozwieli	rozwiałybyśmy byśmy rozwiały
2 os.	rozwiałbyś byś rozwiał	rozwiałabyś byś rozwiała	rozwiałobyś byś rozwiało	rozwialibyście rozwielibyście byście rozwiali byście rozwieli	rozwiałybyście byście rozwiały
3 os.	rozwiałby by rozwiał	rozwiałaby by rozwiała	rozwiałoby by rozwiało	rozwialiby rozwieliby by rozwiali by rozwieli	rozwiałyby by rozwiały

bezosobnik: rozwiano by

bezokolicznik: rozwiać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozwiawszy

gerundium: rozwianie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozwianie	rozwiania
D.	rozwiania	rozwiań
C.	rozwianiu	rozwianiom
B.	rozwianie	rozwiania
N.	rozwianiem	rozwianiami
Ms.	rozwianiu	rozwianiach
W.	rozwianie	rozwiania

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozwiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozwiany	rozwiany	rozwiany	rozwiane	rozwiana
D.	rozwianego	rozwianego	rozwianego	rozwianego	rozwianej
C.	rozwianemu	rozwianemu	rozwianemu	rozwianemu	rozwianej
B.	rozwianego	rozwianego	rozwiany	rozwiane	rozwianą
N.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianą
Ms.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozwiani	rozwiani	rozwiane	rozwiane
D.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwianych
C.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym
B.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwiane
N.	rozwianymi	rozwianymi	rozwianymi	rozwianymi
Ms.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwianych

odpowiednik aspektowy: rozwiewać

Składnia

rozwiać

4. wątpliwości

Definicja

sprawić, że coś przestaje istnieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

rozwiać obawy, wątpliwości, złudzenia

Cytaty

Prezes Interu Mediolan [...] rozwiał wątpliwości na temat przejścia do tego klubu angielskiego piłkarza Davida Beckhama, grającego w Manchesterze United.

źródło: NKJP: (leg): O sporcie..., Głos Wielkopolski, 2003-03-18

[...] politycy zwycięskiej koalicji DOS zaczęli się dzielić, wybuchały kryzysy i afery, a zapaść gospodarki rozwiała złudzenia na szybkie zmiany.

źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Serbia się kurczy, Polityka, 2006-04-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozwieję	rozwiejemy
2 os.	rozwiejesz	rozwiejecie
3 os.	rozwieje	rozwieją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwiałem +(e)m rozwiał	rozwiałam +(e)m rozwiała	rozwiałom +(e)m rozwiało	rozwialiśmy rozwieliśmy +(e)śmy rozwiali +(e)śmy rozwieli	rozwiałyśmy +(e)śmy rozwiały
2 os.	rozwiałeś +(e)ś rozwiał	rozwiałaś +(e)ś rozwiała	rozwiałoś +(e)ś rozwiało	rozwialiście rozwieliście +(e)ście rozwiali +(e)ście rozwieli	rozwiałyście +(e)ście rozwiały
3 os.	rozwiał	rozwiała	rozwiało	rozwiali rozwieli	rozwiały

bezosobnik: rozwiano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozwiejmy
2 os.	rozwiej	rozwiejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozwiałbym bym rozwiał	rozwiałabym bym rozwiała	rozwiałobym bym rozwiało	rozwialibyśmy rozwielibyśmy byśmy rozwiali byśmy rozwieli	rozwiałybyśmy byśmy rozwiały
2 os.	rozwiałbyś byś rozwiał	rozwiałabyś byś rozwiała	rozwiałobyś byś rozwiało	rozwialibyście rozwielibyście byście rozwiali byście rozwieli	rozwiałybyście byście rozwiały
3 os.	rozwiałby by rozwiał	rozwiałaby by rozwiała	rozwiałoby by rozwiało	rozwialiby rozwieliby by rozwiali by rozwieli	rozwiałyby by rozwiały

bezosobnik: rozwiano by

bezokolicznik: rozwiać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozwiawszy

gerundium: rozwianie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozwianie	rozwiania
D.	rozwiania	rozwiań
C.	rozwianiu	rozwianiom
B.	rozwianie	rozwiania
N.	rozwianiem	rozwianiami
Ms.	rozwianiu	rozwianiach
W.	rozwianie	rozwiania

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozwiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozwiany	rozwiany	rozwiany	rozwiane	rozwiana
D.	rozwianego	rozwianego	rozwianego	rozwianego	rozwianej
C.	rozwianemu	rozwianemu	rozwianemu	rozwianemu	rozwianej
B.	rozwianego	rozwianego	rozwiany	rozwiane	rozwianą
N.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianą
Ms.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozwiani	rozwiani	rozwiane	rozwiane
D.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwianych
C.	rozwianym	rozwianym	rozwianym	rozwianym
B.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwiane
N.	rozwianymi	rozwianymi	rozwianymi	rozwianymi
Ms.	rozwianych	rozwianych	rozwianych	rozwianych

odpowiednik aspektowy: rozwiewać

Składnia

rozwiać

Data ostatniej modyfikacji: 02.02.2014