UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gratulować

Chronologizacja

SPXVI, SJPXVII, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. grātulāri 'życzyć szczęścia; wyrażać radość'

Definicja

składać komuś wyrazy uznania z powodu jego sukcesu lub z okazji jakiegoś szczęśliwego wydarzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  winszować

Połączenia

  • gratulować komuś awansu, debiutu, jubileuszu, nominacji; książki, tekstu, filmu, wypowiedzi; mądrości, odwagi, wiedzy, wytrwałości; tytułu; gustu, pomysłu, wyboru; nagrody; sukcesów, wygranej, zwycięstwa; dzidziusia, syna
  • gratulować czegoś autorowi, chłopakom, dzieciom, gospodarzom, kolegom, laureatom, organizatorom, paniom, panom, panu, państwu, prezesowi, rywalom, trenerowi, uczniom, władzom, zwycięzcom

Cytaty

Wszyscy gratulowali pani Zofii tak pięknego wieku i życzyli kolejnych 100 lat.

źródło: NKJP: Sośnicka Dzwonek Magdalena: To jest piękny wiek, Gazeta Wrocławska, 2002-08-12

[...] po kilku minutach przyjezdni mogli sobie gratulować zdobycia pierwszych punktów i bramek w wiosennej rundzie.

źródło: NKJP: Taka jest piłka, Dziennik Polski, 2003-04-07

Organizatorzy gratulują zwycięzcom i dziękują wszystkim uczestnikom.

źródło: NKJP: Justyna Siwek: V Ogólnoszkolny Konkurs Ortograficzny w Zespole Szkół nr 1 w Ostrzeszowie, Czas Ostrzeszowski, 2004, nr 200417

Gratuluję ci, że masz przyjaciela, to bardzo dobrze mieć kogoś tak bliskiego.

źródło: NKJP: Eugenia Rostańska: Dziecko i dorosły w rozmowie, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gratuluję
gratulujemy
2 os. gratulujesz
gratulujecie
3 os. gratuluje
gratulują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gratulowałem
+(e)m gratulował
gratulowałam
+(e)m gratulowała
gratulowałom
+(e)m gratulowało
gratulowaliśmy
+(e)śmy gratulowali
gratulowałyśmy
+(e)śmy gratulowały
2 os. gratulowałeś
+(e)ś gratulował
gratulowałaś
+(e)ś gratulowała
gratulowałoś
+(e)ś gratulowało
gratulowaliście
+(e)ście gratulowali
gratulowałyście
+(e)ście gratulowały
3 os. gratulował
gratulowała
gratulowało
gratulowali
gratulowały

bezosobnik: gratulowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę gratulował
będę gratulować
będę gratulowała
będę gratulować
będę gratulowało
będę gratulować
będziemy gratulowali
będziemy gratulować
będziemy gratulowały
będziemy gratulować
2 os. będziesz gratulował
będziesz gratulować
będziesz gratulowała
będziesz gratulować
będziesz gratulowało
będziesz gratulować
będziecie gratulowali
będziecie gratulować
będziecie gratulowały
będziecie gratulować
3 os. będzie gratulował
będzie gratulować
będzie gratulowała
będzie gratulować
będzie gratulowało
będzie gratulować
będą gratulowali
będą gratulować
będą gratulowały
będą gratulować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gratulujmy
2 os. gratuluj
gratulujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gratulowałbym
bym gratulował
gratulowałabym
bym gratulowała
gratulowałobym
bym gratulowało
gratulowalibyśmy
byśmy gratulowali
gratulowałybyśmy
byśmy gratulowały
2 os. gratulowałbyś
byś gratulował
gratulowałabyś
byś gratulowała
gratulowałobyś
byś gratulowało
gratulowalibyście
byście gratulowali
gratulowałybyście
byście gratulowały
3 os. gratulowałby
by gratulował
gratulowałaby
by gratulowała
gratulowałoby
by gratulowało
gratulowaliby
by gratulowali
gratulowałyby
by gratulowały

bezosobnik: gratulowano by

bezokolicznik: gratulować

imiesłów przysłówkowy współczesny: gratulując

gerundium: gratulowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gratulowanie
gratulowania
D. gratulowania
gratulowań
C. gratulowaniu
gratulowaniom
B. gratulowanie
gratulowania
N. gratulowaniem
gratulowaniami
Ms. gratulowaniu
gratulowaniach
W. gratulowanie
gratulowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: gratulujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. gratulujący
gratulujący
gratulujący
gratulujące
gratulująca
D. gratulującego
gratulującego
gratulującego
gratulującego
gratulującej
C. gratulującemu
gratulującemu
gratulującemu
gratulującemu
gratulującej
B. gratulującego
gratulującego
gratulujący
gratulujące
gratulującą
N. gratulującym
gratulującym
gratulującym
gratulującym
gratulującą
Ms. gratulującym
gratulującym
gratulującym
gratulującym
gratulującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. gratulujący
gratulujący
gratulujące
gratulujące
D. gratulujących
gratulujących
gratulujących
gratulujących
C. gratulującym
gratulującym
gratulującym
gratulującym
B. gratulujących
gratulujących
gratulujących
gratulujące
N. gratulującymi
gratulującymi
gratulującymi
gratulującymi
Ms. gratulujących
gratulujących
gratulujących
gratulujących

odpowiednik aspektowy: pogratulować

Składnia

Rzosobowy + gratulować +
KOMU + (CZEGO)
Rzosobowy + gratulować +
KOMU + ŻE ZDANIE
Data ostatniej modyfikacji: 15.09.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj