UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

władować

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Od: ładować

1. towar

Definicja

umieścić we wnętrzu pojazdu lub pojemnika coś ciężkiego albo dużą liczbę osób bądź rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • władować bagaże, worki
  • władować do bagażnika, do torby, do samochodu
  • władować na platformę

Cytaty

Kiedyś przypadkowy spacerowicz władował chorą - jak mu się wydawało - fokę do bagażnika samochodu i zawiózł do weterynarza.

źródło: NKJP: Rafał Ostrowski: Bezbronny jak delfin, Polityka, 2009-05-09

- Kazałem władować na dwa osły przyodziewki Hagar, harfę jej i inne przedmioty - mówił Ab-Raham [...]. - Pognasz je przed sobą.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

[...] władował skrzynki na tylne siedzenie.

źródło: NKJP: Włodzimierz Odojewski: Kwarantanna, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. właduję
władujemy
2 os. władujesz
władujecie
3 os. właduje
władują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. władowałem
+(e)m władował
władowałam
+(e)m władowała
władowałom
+(e)m władowało
władowaliśmy
+(e)śmy władowali
władowałyśmy
+(e)śmy władowały
2 os. władowałeś
+(e)ś władował
władowałaś
+(e)ś władowała
władowałoś
+(e)ś władowało
władowaliście
+(e)ście władowali
władowałyście
+(e)ście władowały
3 os. władował
władowała
władowało
władowali
władowały

bezosobnik: władowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. władujmy
2 os. właduj
władujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. władowałbym
bym władował
władowałabym
bym władowała
władowałobym
bym władowało
władowalibyśmy
byśmy władowali
władowałybyśmy
byśmy władowały
2 os. władowałbyś
byś władował
władowałabyś
byś władowała
władowałobyś
byś władowało
władowalibyście
byście władowali
władowałybyście
byście władowały
3 os. władowałby
by władował
władowałaby
by władowała
władowałoby
by władowało
władowaliby
by władowali
władowałyby
by władowały

bezosobnik: władowano by

bezokolicznik: władować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: władowawszy

gerundium: władowanie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. władowanie
władowania
D. władowania
władowań
C. władowaniu
władowaniom
B. władowanie
władowania
N. władowaniem
władowaniami
Ms. władowaniu
władowaniach
W. władowanie
władowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: władowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. władowany
władowany
władowany
władowane
władowana
D. władowanego
władowanego
władowanego
władowanego
władowanej
C. władowanemu
władowanemu
władowanemu
władowanemu
władowanej
B. władowanego
władowanego
władowany
władowane
władowaną
N. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
władowaną
Ms. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
władowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. władowani
władowani
władowane
władowane
D. władowanych
władowanych
władowanych
władowanych
C. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
B. władowanych
władowanych
władowanych
władowane
N. władowanymi
władowanymi
władowanymi
władowanymi
Ms. władowanych
władowanych
władowanych
władowanych

odpowiednik aspektowy: ładować

Składnia

Rzosobowy + władować +
KOGO/CO + GDZIE

2. pieniądze

Definicja

pot. 
zainwestować w coś dużo pieniędzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

  • władować kasę, pieniądze

Cytaty

Kupiłem pałacyk za psi grosz i już w pierwszym roku władowałem w niego wszystkie oszczędności.

źródło: NKJP: Na własnym i na cudzym, Dziennik Polski, 2000-12-22

Patrzcie jak pomagaliśmy Zimbabwe. Władowaliśmy tam miliardy dolarów. I co? Wszystko zostało zmarnowane lub zdefraudowane przez reżim Mugabe.

źródło: NKJP: Oto jest głowa króla, Dziennik Polski, 2002-03-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. właduję
władujemy
2 os. władujesz
władujecie
3 os. właduje
władują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. władowałem
+(e)m władował
władowałam
+(e)m władowała
władowałom
+(e)m władowało
władowaliśmy
+(e)śmy władowali
władowałyśmy
+(e)śmy władowały
2 os. władowałeś
+(e)ś władował
władowałaś
+(e)ś władowała
władowałoś
+(e)ś władowało
władowaliście
+(e)ście władowali
władowałyście
+(e)ście władowały
3 os. władował
władowała
władowało
władowali
władowały

bezosobnik: władowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. władujmy
2 os. właduj
władujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. władowałbym
bym władował
władowałabym
bym władowała
władowałobym
bym władowało
władowalibyśmy
byśmy władowali
władowałybyśmy
byśmy władowały
2 os. władowałbyś
byś władował
władowałabyś
byś władowała
władowałobyś
byś władowało
władowalibyście
byście władowali
władowałybyście
byście władowały
3 os. władowałby
by władował
władowałaby
by władowała
władowałoby
by władowało
władowaliby
by władowali
władowałyby
by władowały

bezosobnik: władowano by

bezokolicznik: władować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: władowawszy

gerundium: władowanie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. władowanie
władowania
D. władowania
władowań
C. władowaniu
władowaniom
B. władowanie
władowania
N. władowaniem
władowaniami
Ms. władowaniu
władowaniach
W. władowanie
władowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: władowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. władowany
władowany
władowany
władowane
władowana
D. władowanego
władowanego
władowanego
władowanego
władowanej
C. władowanemu
władowanemu
władowanemu
władowanemu
władowanej
B. władowanego
władowanego
władowany
władowane
władowaną
N. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
władowaną
Ms. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
władowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. władowani
władowani
władowane
władowane
D. władowanych
władowanych
władowanych
władowanych
C. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
B. władowanych
władowanych
władowanych
władowane
N. władowanymi
władowanymi
władowanymi
władowanymi
Ms. władowanych
władowanych
władowanych
władowanych

odpowiednik aspektowy: ładować

Składnia

Rzosobowy + władować +
CO + w CO

3. pocisk

Definicja

pot. 
trafić gdzieś pociskiem, kończącym lot wewnątrz tego obiektu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Połączenia

  • władować kulę, pocisk

Cytaty

Pięć pocisków władowali policjanci w karoserię granatowego audi Marcina Jóźwiaka.

źródło: NKJP: Grzechy szeryfa, Express Ilustrowany, 2004-03-12

Czekał na operację, ale nie zdążono jej przeprowadzić, bo którejś nocy do jego sali wszedł jakiś mężczyzna z bronią i władował w Kikira cały magazynek. Strzały były śmiertelne.

źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Wołomin strzela do siebie, Polityka, 2004

Downar zrobił błyskawiczny unik w lewo, prawym sierpowym trzasnął Karolaka w szczękę i nim ten zdołał oprzytomnieć po ciosie, władował mu całą serię w żołądek.

źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. właduję
władujemy
2 os. władujesz
władujecie
3 os. właduje
władują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. władowałem
+(e)m władował
władowałam
+(e)m władowała
władowałom
+(e)m władowało
władowaliśmy
+(e)śmy władowali
władowałyśmy
+(e)śmy władowały
2 os. władowałeś
+(e)ś władował
władowałaś
+(e)ś władowała
władowałoś
+(e)ś władowało
władowaliście
+(e)ście władowali
władowałyście
+(e)ście władowały
3 os. władował
władowała
władowało
władowali
władowały

bezosobnik: władowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. władujmy
2 os. właduj
władujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. władowałbym
bym władował
władowałabym
bym władowała
władowałobym
bym władowało
władowalibyśmy
byśmy władowali
władowałybyśmy
byśmy władowały
2 os. władowałbyś
byś władował
władowałabyś
byś władowała
władowałobyś
byś władowało
władowalibyście
byście władowali
władowałybyście
byście władowały
3 os. władowałby
by władował
władowałaby
by władowała
władowałoby
by władowało
władowaliby
by władowali
władowałyby
by władowały

bezosobnik: władowano by

bezokolicznik: władować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: władowawszy

gerundium: władowanie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. władowanie
władowania
D. władowania
władowań
C. władowaniu
władowaniom
B. władowanie
władowania
N. władowaniem
władowaniami
Ms. władowaniu
władowaniach
W. władowanie
władowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: władowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. władowany
władowany
władowany
władowane
władowana
D. władowanego
władowanego
władowanego
władowanego
władowanej
C. władowanemu
władowanemu
władowanemu
władowanemu
władowanej
B. władowanego
władowanego
władowany
władowane
władowaną
N. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
władowaną
Ms. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
władowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. władowani
władowani
władowane
władowane
D. władowanych
władowanych
władowanych
władowanych
C. władowanym
władowanym
władowanym
władowanym
B. władowanych
władowanych
władowanych
władowane
N. władowanymi
władowanymi
władowanymi
władowanymi
Ms. władowanych
władowanych
władowanych
władowanych

Składnia

Rzosobowy + władować +
CO + w KOGO/CO
Rzosobowy + władować +
KOMU + CO + w CO
Data ostatniej modyfikacji: 26.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj