UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nazwać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. zwać

1. określić

Definicja

użyć konkretnego słowa, mówiąc o czymś, uznawszy to słowo za odpowiednie ze względu na cechy tego czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Połączenia

  • nazwać miłością, szczęściem; szczęściarzem
  • móc, można, trudno, umieć nazwać czymś

Cytaty

Wszystko to odbywało się przy dzikiej muzyce, jeśli muzyką można nazwać nieskładny hałas, jaki czyniły barbarzyńskie instrumenty w obozie dzikusów.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

To on zaczął dawać wycisk, rządzić na podwórku i boisku. Nikt już nie ośmielił się nazwać go „oprychem”, „wytrychem” czy „wypryskiem”. Startował w wadze papierowej.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

- Destylat jest z alrauny - rozwiał wątpliwości Regis. - Wzbogaconej belladonną. I sfermentowaną masą skrobiową. - Znaczy, zacierem? - Można to i tak nazwać.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nazwę
nazwiemy
2 os. nazwiesz
nazwiecie
3 os. nazwie
nazwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nazwałem
+(e)m nazwał
nazwałam
+(e)m nazwała
nazwałom
+(e)m nazwało
nazwaliśmy
+(e)śmy nazwali
nazwałyśmy
+(e)śmy nazwały
2 os. nazwałeś
+(e)ś nazwał
nazwałaś
+(e)ś nazwała
nazwałoś
+(e)ś nazwało
nazwaliście
+(e)ście nazwali
nazwałyście
+(e)ście nazwały
3 os. nazwał
nazwała
nazwało
nazwali
nazwały

bezosobnik: nazwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nazwijmy
2 os. nazwij
nazwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nazwałbym
bym nazwał
nazwałabym
bym nazwała
nazwałobym
bym nazwało
nazwalibyśmy
byśmy nazwali
nazwałybyśmy
byśmy nazwały
2 os. nazwałbyś
byś nazwał
nazwałabyś
byś nazwała
nazwałobyś
byś nazwało
nazwalibyście
byście nazwali
nazwałybyście
byście nazwały
3 os. nazwałby
by nazwał
nazwałaby
by nazwała
nazwałoby
by nazwało
nazwaliby
by nazwali
nazwałyby
by nazwały

bezosobnik: nazwano by

bezokolicznik: nazwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nazwawszy

gerundium: nazwanie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nazwanie
nazwania
D. nazwania
nazwań
C. nazwaniu
nazwaniom
B. nazwanie
nazwania
N. nazwaniem
nazwaniami
Ms. nazwaniu
nazwaniach
W. nazwanie
nazwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nazwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nazwany
nazwany
nazwany
nazwane
nazwana
D. nazwanego
nazwanego
nazwanego
nazwanego
nazwanej
C. nazwanemu
nazwanemu
nazwanemu
nazwanemu
nazwanej
B. nazwanego
nazwanego
nazwany
nazwane
nazwaną
N. nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwaną
Ms. nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nazwani
nazwani
nazwane
nazwane
D. nazwanych
nazwanych
nazwanych
nazwanych
C. nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwanym
B. nazwanych
nazwanych
nazwanych
nazwane
N. nazwanymi
nazwanymi
nazwanymi
nazwanymi
Ms. nazwanych
nazwanych
nazwanych
nazwanych

odpowiednik aspektowy: nazywać

Składnia

Rzosobowy + nazwać +
KOGO/CO + KIM/CZYM

2. ochrzcić

Definicja

książk. 
nadać określone imię lub nazwę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Połączenia

  • nazwać dziecko, córkę, syna; firmę, pociąg, statek

Cytaty

Czy tak jak Teodor i Jerzy ma skończyć w podobny sposób, co ich egipscy patroni? Teodorowi, którego ojciec nazwał Eliaszem na cześć Eliasza Eunucha, nie pomogła zmiana imienia na Teodor; w końcu się wykastrował.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Dziewczynkę w powijakach nazwano Urszulą i ochrzczono (za wymuszoną zgodą matki) w rybickim kościółku.

źródło: NKJP: Gustaw Herling-Grudziński: Biała noc miłości - opowieść teatralna, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nazwę
nazwiemy
2 os. nazwiesz
nazwiecie
3 os. nazwie
nazwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nazwałem
+(e)m nazwał
nazwałam
+(e)m nazwała
nazwałom
+(e)m nazwało
nazwaliśmy
+(e)śmy nazwali
nazwałyśmy
+(e)śmy nazwały
2 os. nazwałeś
+(e)ś nazwał
nazwałaś
+(e)ś nazwała
nazwałoś
+(e)ś nazwało
nazwaliście
+(e)ście nazwali
nazwałyście
+(e)ście nazwały
3 os. nazwał
nazwała
nazwało
nazwali
nazwały

bezosobnik: nazwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nazwijmy
2 os. nazwij
nazwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nazwałbym
bym nazwał
nazwałabym
bym nazwała
nazwałobym
bym nazwało
nazwalibyśmy
byśmy nazwali
nazwałybyśmy
byśmy nazwały
2 os. nazwałbyś
byś nazwał
nazwałabyś
byś nazwała
nazwałobyś
byś nazwało
nazwalibyście
byście nazwali
nazwałybyście
byście nazwały
3 os. nazwałby
by nazwał
nazwałaby
by nazwała
nazwałoby
by nazwało
nazwaliby
by nazwali
nazwałyby
by nazwały

bezosobnik: nazwano by

bezokolicznik: nazwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nazwawszy

gerundium: nazwanie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nazwanie
nazwania
D. nazwania
nazwań
C. nazwaniu
nazwaniom
B. nazwanie
nazwania
N. nazwaniem
nazwaniami
Ms. nazwaniu
nazwaniach
W. nazwanie
nazwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: nazwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nazwany
nazwany
nazwany
nazwane
nazwana
D. nazwanego
nazwanego
nazwanego
nazwanego
nazwanej
C. nazwanemu
nazwanemu
nazwanemu
nazwanemu
nazwanej
B. nazwanego
nazwanego
nazwany
nazwane
nazwaną
N. nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwaną
Ms. nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nazwani
nazwani
nazwane
nazwane
D. nazwanych
nazwanych
nazwanych
nazwanych
C. nazwanym
nazwanym
nazwanym
nazwanym
B. nazwanych
nazwanych
nazwanych
nazwane
N. nazwanymi
nazwanymi
nazwanymi
nazwanymi
Ms. nazwanych
nazwanych
nazwanych
nazwanych

odpowiednik aspektowy: nazywać

Składnia

Rzosobowy + nazwać +
KOGO/CO + KIM/CZYM

Frazeologizmy

ktoś nazwał coś po imieniu
Data ostatniej modyfikacji: 10.02.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj