UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kiwać

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *kyvati 'machać, kiwać'

1. głową

Definicja

poruszać czymś raz w jedną, raz w drugą stronę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

kiwać biodrami, dłonią, głową, palcem, ręką, stopą
kiwać na kelnera, kelnerkę
kiwać z niedowierzaniem, przekonaniem, uznaniem; ze współczuciem, zdumieniem, zrozumieniem
kiwać potakująco, potwierdzająco, przecząco, twierdząco, znacząco; energicznie, przyjaźnie, skwapliwie

Cytaty

- Podoba ci się, co? Chłopiec kiwa głową potakująco.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004

Tymczasem i Pegaz musiał coś załatwić, bo kiwał na mnie ręką i przywoływał do siebie.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

I siedziała tak z nogą na nodze, obnażając przede mną kolana krągłe i gładkie, kiwając stopką obutą lekkim sandałem [...].

źródło: NKJP: Wojciech Kuczok: Opowieści przebrane, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kiwam	kiwamy
2 os.	kiwasz	kiwacie
3 os.	kiwa	kiwają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kiwałem +(e)m kiwał	kiwałam +(e)m kiwała	kiwałom +(e)m kiwało	kiwaliśmy +(e)śmy kiwali	kiwałyśmy +(e)śmy kiwały
2 os.	kiwałeś +(e)ś kiwał	kiwałaś +(e)ś kiwała	kiwałoś +(e)ś kiwało	kiwaliście +(e)ście kiwali	kiwałyście +(e)ście kiwały
3 os.	kiwał	kiwała	kiwało	kiwali	kiwały

bezosobnik: kiwano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kiwał będę kiwać	będę kiwała będę kiwać	będę kiwało będę kiwać	będziemy kiwali będziemy kiwać	będziemy kiwały będziemy kiwać
2 os.	będziesz kiwał będziesz kiwać	będziesz kiwała będziesz kiwać	będziesz kiwało będziesz kiwać	będziecie kiwali będziecie kiwać	będziecie kiwały będziecie kiwać
3 os.	będzie kiwał będzie kiwać	będzie kiwała będzie kiwać	będzie kiwało będzie kiwać	będą kiwali będą kiwać	będą kiwały będą kiwać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kiwajmy
2 os.	kiwaj	kiwajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kiwałbym bym kiwał	kiwałabym bym kiwała	kiwałobym bym kiwało	kiwalibyśmy byśmy kiwali	kiwałybyśmy byśmy kiwały
2 os.	kiwałbyś byś kiwał	kiwałabyś byś kiwała	kiwałobyś byś kiwało	kiwalibyście byście kiwali	kiwałybyście byście kiwały
3 os.	kiwałby by kiwał	kiwałaby by kiwała	kiwałoby by kiwało	kiwaliby by kiwali	kiwałyby by kiwały

bezosobnik: kiwano by

bezokolicznik: kiwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: kiwając

gerundium: kiwanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kiwanie	kiwania
D.	kiwania	kiwań
C.	kiwaniu	kiwaniom
B.	kiwanie	kiwania
N.	kiwaniem	kiwaniami
Ms.	kiwaniu	kiwaniach
W.	kiwanie	kiwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: kiwający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kiwający	kiwający	kiwający	kiwające	kiwająca
D.	kiwającego	kiwającego	kiwającego	kiwającego	kiwającej
C.	kiwającemu	kiwającemu	kiwającemu	kiwającemu	kiwającej
B.	kiwającego	kiwającego	kiwający	kiwające	kiwającą
N.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającą
Ms.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kiwający	kiwający	kiwające	kiwające
D.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwających
C.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym
B.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwające
N.	kiwającymi	kiwającymi	kiwającymi	kiwającymi
Ms.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwających

odpowiednik aspektowy: kiwnąć

Składnia

Rz_żywotny	+	kiwać	+	(KOMU) + CZYM
Rz_żywotny	+	kiwać	+	na KOGO

2. klienta

Definicja

pot.

wykorzystywać czyjąś niewiedzę dla własnej korzyści

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	kantować
	hiperonimy:	oszukiwać

Połączenia

kiwać klienta, wspólnika; skarbówkę, urząd

Cytaty

Chopin w Paryżu, czyli jak bank akcjonariusza kiwać próbował.

źródło: Internet

Nasz Stary kocha kiwać nas. Nie lubi płacić - kurza twarz!

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kiwam	kiwamy
2 os.	kiwasz	kiwacie
3 os.	kiwa	kiwają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kiwałem +(e)m kiwał	kiwałam +(e)m kiwała	kiwałom +(e)m kiwało	kiwaliśmy +(e)śmy kiwali	kiwałyśmy +(e)śmy kiwały
2 os.	kiwałeś +(e)ś kiwał	kiwałaś +(e)ś kiwała	kiwałoś +(e)ś kiwało	kiwaliście +(e)ście kiwali	kiwałyście +(e)ście kiwały
3 os.	kiwał	kiwała	kiwało	kiwali	kiwały

bezosobnik: kiwano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kiwał będę kiwać	będę kiwała będę kiwać	będę kiwało będę kiwać	będziemy kiwali będziemy kiwać	będziemy kiwały będziemy kiwać
2 os.	będziesz kiwał będziesz kiwać	będziesz kiwała będziesz kiwać	będziesz kiwało będziesz kiwać	będziecie kiwali będziecie kiwać	będziecie kiwały będziecie kiwać
3 os.	będzie kiwał będzie kiwać	będzie kiwała będzie kiwać	będzie kiwało będzie kiwać	będą kiwali będą kiwać	będą kiwały będą kiwać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kiwajmy
2 os.	kiwaj	kiwajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kiwałbym bym kiwał	kiwałabym bym kiwała	kiwałobym bym kiwało	kiwalibyśmy byśmy kiwali	kiwałybyśmy byśmy kiwały
2 os.	kiwałbyś byś kiwał	kiwałabyś byś kiwała	kiwałobyś byś kiwało	kiwalibyście byście kiwali	kiwałybyście byście kiwały
3 os.	kiwałby by kiwał	kiwałaby by kiwała	kiwałoby by kiwało	kiwaliby by kiwali	kiwałyby by kiwały

bezosobnik: kiwano by

bezokolicznik: kiwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: kiwając

gerundium: kiwanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kiwanie	kiwania
D.	kiwania	kiwań
C.	kiwaniu	kiwaniom
B.	kiwanie	kiwania
N.	kiwaniem	kiwaniami
Ms.	kiwaniu	kiwaniach
W.	kiwanie	kiwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: kiwający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kiwający	kiwający	kiwający	kiwające	kiwająca
D.	kiwającego	kiwającego	kiwającego	kiwającego	kiwającej
C.	kiwającemu	kiwającemu	kiwającemu	kiwającemu	kiwającej
B.	kiwającego	kiwającego	kiwający	kiwające	kiwającą
N.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającą
Ms.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kiwający	kiwający	kiwające	kiwające
D.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwających
C.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym
B.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwające
N.	kiwającymi	kiwającymi	kiwającymi	kiwającymi
Ms.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwających

imiesłów przymiotnikowy bierny: kiwany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kiwany	kiwany	kiwany	kiwane	kiwana
D.	kiwanego	kiwanego	kiwanego	kiwanego	kiwanej
C.	kiwanemu	kiwanemu	kiwanemu	kiwanemu	kiwanej
B.	kiwanego	kiwanego	kiwany	kiwane	kiwaną
N.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwaną
Ms.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kiwani	kiwani	kiwane	kiwane
D.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwanych
C.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym
B.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwane
N.	kiwanymi	kiwanymi	kiwanymi	kiwanymi
Ms.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwanych

odpowiednik aspektowy: kiwnąć

Składnia

Rz_osobowy

kiwać

KOGO/CO

3. na boisku

Definicja

sport.

zwodami omijać przeciwników, nie dopuszczając do przejęcia piłki lub krążka

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dryblować

Połączenia

kiwać graczy, przeciwników, zawodników

Cytaty

Nie bój się kiwać, od tego jest drużyna, jak jeden straci, to inni odzyskają. Balansuj ciałem, to na początku, albo po prostu piłka przy nodze i mijasz innych.

źródło: Internet

Zamiast kiwać, to mógłby się nauczyć porządnie bronić.

źródło: Internet

W 68 minucie po kontrze Stali na bramkę Stali szło dwóch piłkarzy gospodarzy, mając przed sobą tylko Nalepę. Iwanicki mógł podać do Stręciwilka, ale zdecydował się kiwać bramkarza Pogoni i... stracił piłkę!

źródło: WSJP: Arkadiusz Kielar: Nie pomógł mu... doktorat, 2006, prasa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kiwam	kiwamy
2 os.	kiwasz	kiwacie
3 os.	kiwa	kiwają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kiwałem +(e)m kiwał	kiwałam +(e)m kiwała	kiwałom +(e)m kiwało	kiwaliśmy +(e)śmy kiwali	kiwałyśmy +(e)śmy kiwały
2 os.	kiwałeś +(e)ś kiwał	kiwałaś +(e)ś kiwała	kiwałoś +(e)ś kiwało	kiwaliście +(e)ście kiwali	kiwałyście +(e)ście kiwały
3 os.	kiwał	kiwała	kiwało	kiwali	kiwały

bezosobnik: kiwano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kiwał będę kiwać	będę kiwała będę kiwać	będę kiwało będę kiwać	będziemy kiwali będziemy kiwać	będziemy kiwały będziemy kiwać
2 os.	będziesz kiwał będziesz kiwać	będziesz kiwała będziesz kiwać	będziesz kiwało będziesz kiwać	będziecie kiwali będziecie kiwać	będziecie kiwały będziecie kiwać
3 os.	będzie kiwał będzie kiwać	będzie kiwała będzie kiwać	będzie kiwało będzie kiwać	będą kiwali będą kiwać	będą kiwały będą kiwać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kiwajmy
2 os.	kiwaj	kiwajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kiwałbym bym kiwał	kiwałabym bym kiwała	kiwałobym bym kiwało	kiwalibyśmy byśmy kiwali	kiwałybyśmy byśmy kiwały
2 os.	kiwałbyś byś kiwał	kiwałabyś byś kiwała	kiwałobyś byś kiwało	kiwalibyście byście kiwali	kiwałybyście byście kiwały
3 os.	kiwałby by kiwał	kiwałaby by kiwała	kiwałoby by kiwało	kiwaliby by kiwali	kiwałyby by kiwały

bezosobnik: kiwano by

bezokolicznik: kiwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: kiwając

gerundium: kiwanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kiwanie	kiwania
D.	kiwania	kiwań
C.	kiwaniu	kiwaniom
B.	kiwanie	kiwania
N.	kiwaniem	kiwaniami
Ms.	kiwaniu	kiwaniach
W.	kiwanie	kiwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: kiwający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kiwający	kiwający	kiwający	kiwające	kiwająca
D.	kiwającego	kiwającego	kiwającego	kiwającego	kiwającej
C.	kiwającemu	kiwającemu	kiwającemu	kiwającemu	kiwającej
B.	kiwającego	kiwającego	kiwający	kiwające	kiwającą
N.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającą
Ms.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kiwający	kiwający	kiwające	kiwające
D.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwających
C.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym
B.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwające
N.	kiwającymi	kiwającymi	kiwającymi	kiwającymi
Ms.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwających

imiesłów przymiotnikowy bierny: kiwany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kiwany	kiwany	kiwany	kiwane	kiwana
D.	kiwanego	kiwanego	kiwanego	kiwanego	kiwanej
C.	kiwanemu	kiwanemu	kiwanemu	kiwanemu	kiwanej
B.	kiwanego	kiwanego	kiwany	kiwane	kiwaną
N.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwaną
Ms.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kiwani	kiwani	kiwane	kiwane
D.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwanych
C.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym
B.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwane
N.	kiwanymi	kiwanymi	kiwanymi	kiwanymi
Ms.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwanych

odpowiedniki aspektowe: kiwnąć , okiwać

Składnia

Rz_osobowy

kiwać

(KOGO)

4. w siatkówce

Definicja

sport. pot.

odbijać piłkę tuż nad siatką, aby udaremnić blok drużyny przeciwnej

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Cytaty

[...] po błędach własnych oddawały seriami punkty rywalkom. Zespołowi bardziej doświadczonemu, poukładanemu, który np. sprytnie potrafił kiwać blok legionowianek, atakował w sposób bardziej urozmaicony.

źródło: NKJP: (jb): Potencjał to za mało, Mazowieckie To i Owo, 2006-11-19

Większość zawodników podczas mocnego uderzenia odwodzi rękę mocno w tył. Oczywiście zdarzają się zawodnicy, którzy odwodzą rękę w tył a następnie zwalniają ruch w końcowej fazie i kiwają.

źródło: Internet: mlodziezowasiatkowka.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kiwam	kiwamy
2 os.	kiwasz	kiwacie
3 os.	kiwa	kiwają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kiwałem +(e)m kiwał	kiwałam +(e)m kiwała	kiwałom +(e)m kiwało	kiwaliśmy +(e)śmy kiwali	kiwałyśmy +(e)śmy kiwały
2 os.	kiwałeś +(e)ś kiwał	kiwałaś +(e)ś kiwała	kiwałoś +(e)ś kiwało	kiwaliście +(e)ście kiwali	kiwałyście +(e)ście kiwały
3 os.	kiwał	kiwała	kiwało	kiwali	kiwały

bezosobnik: kiwano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kiwał będę kiwać	będę kiwała będę kiwać	będę kiwało będę kiwać	będziemy kiwali będziemy kiwać	będziemy kiwały będziemy kiwać
2 os.	będziesz kiwał będziesz kiwać	będziesz kiwała będziesz kiwać	będziesz kiwało będziesz kiwać	będziecie kiwali będziecie kiwać	będziecie kiwały będziecie kiwać
3 os.	będzie kiwał będzie kiwać	będzie kiwała będzie kiwać	będzie kiwało będzie kiwać	będą kiwali będą kiwać	będą kiwały będą kiwać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kiwajmy
2 os.	kiwaj	kiwajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kiwałbym bym kiwał	kiwałabym bym kiwała	kiwałobym bym kiwało	kiwalibyśmy byśmy kiwali	kiwałybyśmy byśmy kiwały
2 os.	kiwałbyś byś kiwał	kiwałabyś byś kiwała	kiwałobyś byś kiwało	kiwalibyście byście kiwali	kiwałybyście byście kiwały
3 os.	kiwałby by kiwał	kiwałaby by kiwała	kiwałoby by kiwało	kiwaliby by kiwali	kiwałyby by kiwały

bezosobnik: kiwano by

bezokolicznik: kiwać

imiesłów przysłówkowy współczesny: kiwając

gerundium: kiwanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kiwanie	kiwania
D.	kiwania	kiwań
C.	kiwaniu	kiwaniom
B.	kiwanie	kiwania
N.	kiwaniem	kiwaniami
Ms.	kiwaniu	kiwaniach
W.	kiwanie	kiwania

imiesłów przymiotnikowy czynny: kiwający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kiwający	kiwający	kiwający	kiwające	kiwająca
D.	kiwającego	kiwającego	kiwającego	kiwającego	kiwającej
C.	kiwającemu	kiwającemu	kiwającemu	kiwającemu	kiwającej
B.	kiwającego	kiwającego	kiwający	kiwające	kiwającą
N.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającą
Ms.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kiwający	kiwający	kiwające	kiwające
D.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwających
C.	kiwającym	kiwającym	kiwającym	kiwającym
B.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwające
N.	kiwającymi	kiwającymi	kiwającymi	kiwającymi
Ms.	kiwających	kiwających	kiwających	kiwających

imiesłów przymiotnikowy bierny: kiwany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kiwany	kiwany	kiwany	kiwane	kiwana
D.	kiwanego	kiwanego	kiwanego	kiwanego	kiwanej
C.	kiwanemu	kiwanemu	kiwanemu	kiwanemu	kiwanej
B.	kiwanego	kiwanego	kiwany	kiwane	kiwaną
N.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwaną
Ms.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kiwani	kiwani	kiwane	kiwane
D.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwanych
C.	kiwanym	kiwanym	kiwanym	kiwanym
B.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwane
N.	kiwanymi	kiwanymi	kiwanymi	kiwanymi
Ms.	kiwanych	kiwanych	kiwanych	kiwanych

odpowiednik aspektowy: okiwać

Składnia

kiwać

(CO)

Frazeologizmy

ktoś kiwa głową nad czymś/kimś
ktoś kiwa palcem w bucie
ktoś nie kiwa palcem
ktoś nie kiwa palcem w bucie

Data ostatniej modyfikacji: 20.03.2023