UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

solić

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *soliti 'czynić słonym'

Zob. sól

1. zupę

Definicja

dodawać soli lub posypywać solą

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

przyprawiać

Połączenia

solić barszcz, cebulę, jajko, mięso, pierś kurczaka, rybę, soję, warzywa, wątróbkę, ziemniaki; potrawę; produkty
solić bez umiaru
solić do smaku
solić na samym końcu
solić po upieczeniu, po zdjęciu z patelni
solić pod koniec gotowania
solić przy końcu smażenia
solić w ostatniej chwili
solić lekko, obficie, ostrożnie, zdrowo
lubić solić
solić i dodawać przyprawy, solić i doprawiać do smaku, solić i gotować, solić i kisić, solić i mieszać, solić i moczyć w mleku, solić i odstawiać, solić i pieprzyć, solić i zagęszczać mąką, solić i polewać oliwą; zalewać wodą i solić; solony i suszony, solony i wędzony
solony dorsz, ogórek, ozór, ser; solona kiełbasa, łopatka, słonina, szynka, wieprzowina, wołowina; solone masło, mięso; solone artykuły, fistaszki, grzyby, oliwki, orzeszki, paluszki, precle, ryby, rydze, sardynki, śledzie, wędliny

Cytaty

	Ugotowane mięso miesza się z ryżem lub kaszą, czasami dodając trochę wątróbki. Potrawę lekko solimy. źródło: NKJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1997
	Krajemy łososia na małe kawałki, solimy, pieprzymy, polewamy oliwą [...] i zostawiamy na godzinę. źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Bliny, bliny, łosoś, Dziennik Polski - Pejzaż, 2002-01-12
	Spadł śnieg i rozpoczęło się wielkie solenie. Solą drogowcy, dozorcy i wszyscy inni odpowiedzialni za przejezdność i przejście dla mieszkańców. źródło: NKJP: Maciej Godfrejów: Wielkie solenie, Dziennik Polski - Kraków, 2001-12-04
	Poczuła głód. Kupiła dwa solone precle. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	solę	solimy
2 os.	solisz	solicie
3 os.	soli	solą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	soliłem +(e)m solił	soliłam +(e)m soliła	soliłom +(e)m soliło	soliliśmy +(e)śmy solili	soliłyśmy +(e)śmy soliły
2 os.	soliłeś +(e)ś solił	soliłaś +(e)ś soliła	soliłoś +(e)ś soliło	soliliście +(e)ście solili	soliłyście +(e)ście soliły
3 os.	solił	soliła	soliło	solili	soliły

bezosobnik: solono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę solił będę solić	będę soliła będę solić	będę soliło będę solić	będziemy solili będziemy solić	będziemy soliły będziemy solić
2 os.	będziesz solił będziesz solić	będziesz soliła będziesz solić	będziesz soliło będziesz solić	będziecie solili będziecie solić	będziecie soliły będziecie solić
3 os.	będzie solił będzie solić	będzie soliła będzie solić	będzie soliło będzie solić	będą solili będą solić	będą soliły będą solić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sólmy
2 os.	sól	sólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	soliłbym bym solił	soliłabym bym soliła	soliłobym bym soliło	solilibyśmy byśmy solili	soliłybyśmy byśmy soliły
2 os.	soliłbyś byś solił	soliłabyś byś soliła	soliłobyś byś soliło	solilibyście byście solili	soliłybyście byście soliły
3 os.	soliłby by solił	soliłaby by soliła	soliłoby by soliło	soliliby by solili	soliłyby by soliły

bezosobnik: solono by

bezokolicznik: solić

imiesłów przysłówkowy współczesny: soląc

gerundium: solenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	solenie	solenia
D.	solenia	soleń
C.	soleniu	soleniom
B.	solenie	solenia
N.	soleniem	soleniami
Ms.	soleniu	soleniach
W.	solenie	solenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: solący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	solący	solący	solący	solące	soląca
D.	solącego	solącego	solącego	solącego	solącej
C.	solącemu	solącemu	solącemu	solącemu	solącej
B.	solącego	solącego	solący	solące	solącą
N.	solącym	solącym	solącym	solącym	solącą
Ms.	solącym	solącym	solącym	solącym	solącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	solący	solący	solące	solące
D.	solących	solących	solących	solących
C.	solącym	solącym	solącym	solącym
B.	solących	solących	solących	solące
N.	solącymi	solącymi	solącymi	solącymi
Ms.	solących	solących	solących	solących

imiesłów przymiotnikowy bierny: solony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	solony	solony	solony	solone	solona
D.	solonego	solonego	solonego	solonego	solonej
C.	solonemu	solonemu	solonemu	solonemu	solonej
B.	solonego	solonego	solony	solone	soloną
N.	solonym	solonym	solonym	solonym	soloną
Ms.	solonym	solonym	solonym	solonym	solonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	soleni	soleni	solone	solone
D.	solonych	solonych	solonych	solonych
C.	solonym	solonym	solonym	solonym
B.	solonych	solonych	solonych	solone
N.	solonymi	solonymi	solonymi	solonymi
Ms.	solonych	solonych	solonych	solonych

odpowiedniki aspektowe: posolić , osolić

Składnia

solić

2. kary

Definicja

pot.

obciążać kogoś karami lub innymi kłopotliwymi obowiązkami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Połączenia

solić kary, mandaty, podatki

Cytaty

	Toż nie trzeba prokuratora, policji, dochodzeń, wyroki można solić w ciemno, za pasata - dwa lata, za land rovery - cztery, za mercedesiaka - piątaka, itd., itp. źródło: NKJP:Henryk Sekulski: Przebitka, 2001
	Chcieli oszukać skarb państwa na prawie pół miliona złotych.„ I dobrze. Jak Państwo oszukuje i okrada obywateli to jest dobrze? Solić podatki! źródło: Internet: ino.online
	W ciągu dnia policjanci solili mandaty za brak lampki z przodu, podczas gdy rowerzysta nie musi mieć za dnia przedniej lampy, obowiązkowe jest wtedy tylne źródło: Internet: forum.gazeta.pl
	Ale teraz PZU ma ponoć zamiar dopieścić np. właścicieli kuszących volkswagenów polo i zamiast solić im zwyżki przy AC, proponuje zniżki. źródło: Internet: expressbydgoski.pl/kto-zaplaci-za-polo

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	solę	solimy
2 os.	solisz	solicie
3 os.	soli	solą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	soliłem +(e)m solił	soliłam +(e)m soliła	soliłom +(e)m soliło	soliliśmy +(e)śmy solili	soliłyśmy +(e)śmy soliły
2 os.	soliłeś +(e)ś solił	soliłaś +(e)ś soliła	soliłoś +(e)ś soliło	soliliście +(e)ście solili	soliłyście +(e)ście soliły
3 os.	solił	soliła	soliło	solili	soliły

bezosobnik: solono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę solił będę solić	będę soliła będę solić	będę soliło będę solić	będziemy solili będziemy solić	będziemy soliły będziemy solić
2 os.	będziesz solił będziesz solić	będziesz soliła będziesz solić	będziesz soliło będziesz solić	będziecie solili będziecie solić	będziecie soliły będziecie solić
3 os.	będzie solił będzie solić	będzie soliła będzie solić	będzie soliło będzie solić	będą solili będą solić	będą soliły będą solić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sólmy
2 os.	sól	sólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	soliłbym bym solił	soliłabym bym soliła	soliłobym bym soliło	solilibyśmy byśmy solili	soliłybyśmy byśmy soliły
2 os.	soliłbyś byś solił	soliłabyś byś soliła	soliłobyś byś soliło	solilibyście byście solili	soliłybyście byście soliły
3 os.	soliłby by solił	soliłaby by soliła	soliłoby by soliło	soliliby by solili	soliłyby by soliły

bezosobnik: solono by

bezokolicznik: solić

imiesłów przysłówkowy współczesny: soląc

gerundium: solenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	solenie	solenia
D.	solenia	soleń
C.	soleniu	soleniom
B.	solenie	solenia
N.	soleniem	soleniami
Ms.	soleniu	soleniach
W.	solenie	solenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: solący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	solący	solący	solący	solące	soląca
D.	solącego	solącego	solącego	solącego	solącej
C.	solącemu	solącemu	solącemu	solącemu	solącej
B.	solącego	solącego	solący	solące	solącą
N.	solącym	solącym	solącym	solącym	solącą
Ms.	solącym	solącym	solącym	solącym	solącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	solący	solący	solące	solące
D.	solących	solących	solących	solących
C.	solącym	solącym	solącym	solącym
B.	solących	solących	solących	solące
N.	solącymi	solącymi	solącymi	solącymi
Ms.	solących	solących	solących	solących

imiesłów przymiotnikowy bierny: solony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	solony	solony	solony	solone	solona
D.	solonego	solonego	solonego	solonego	solonej
C.	solonemu	solonemu	solonemu	solonemu	solonej
B.	solonego	solonego	solony	solone	soloną
N.	solonym	solonym	solonym	solonym	soloną
Ms.	solonym	solonym	solonym	solonym	solonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	soleni	soleni	solone	solone
D.	solonych	solonych	solonych	solonych
C.	solonym	solonym	solonym	solonym
B.	solonych	solonych	solonych	solone
N.	solonymi	solonymi	solonymi	solonymi
Ms.	solonych	solonych	solonych	solonych

Składnia

solić

CO[sub]pl[/sub] + (KOMU)

Data ostatniej modyfikacji: 18.01.2024