Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *kročiti 'robić krok, stąpać'
Od: psł. *krokъ (zob. krok )
1. na czele pochodu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- kroczyć ulicami
- kroczyć na czele (konduktu, orszaku, pochodu...)
- kroczyć w procesji, w pochodzie
- kroczyć dostojnie, dumnie, majestatycznie, powoli
Cytaty
[...] uroczyście kroczył wzdłuż płotu, zamaszystymi ruchami pokrapiał dom, stodołę i bramę. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
|
Pątnicy wytrwale kroczyli do częstochowskiego sanktuarium z nadzieją, że pielgrzymka będzie się rozrastać. źródło: NKJP: (kk): Z roweru przesiadka do autobusu, z autobusu pieszo, Dziennik Łódzki, 2005-07-28 |
|
Tomek przybierał poważną minę, krocząc przez miasto obok ojca. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
kroczę |
kroczymy |
|||
2 os. |
kroczysz |
kroczycie |
|||
3 os. |
kroczy |
kroczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kroczyłem +(e)m kroczył |
kroczyłam +(e)m kroczyła |
kroczyłom +(e)m kroczyło |
kroczyliśmy +(e)śmy kroczyli |
kroczyłyśmy +(e)śmy kroczyły |
2 os. |
kroczyłeś +(e)ś kroczył |
kroczyłaś +(e)ś kroczyła |
kroczyłoś +(e)ś kroczyło |
kroczyliście +(e)ście kroczyli |
kroczyłyście +(e)ście kroczyły |
3 os. |
kroczył |
kroczyła |
kroczyło |
kroczyli |
kroczyły |
bezosobnik: kroczono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę kroczył będę kroczyć |
będę kroczyła będę kroczyć |
będę kroczyło będę kroczyć |
będziemy kroczyli będziemy kroczyć |
będziemy kroczyły będziemy kroczyć |
2 os. |
będziesz kroczył będziesz kroczyć |
będziesz kroczyła będziesz kroczyć |
będziesz kroczyło będziesz kroczyć |
będziecie kroczyli będziecie kroczyć |
będziecie kroczyły będziecie kroczyć |
3 os. |
będzie kroczył będzie kroczyć |
będzie kroczyła będzie kroczyć |
będzie kroczyło będzie kroczyć |
będą kroczyli będą kroczyć |
będą kroczyły będą kroczyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
kroczmy |
|
2 os. |
krocz |
kroczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kroczyłbym bym kroczył |
kroczyłabym bym kroczyła |
kroczyłobym bym kroczyło |
kroczylibyśmy byśmy kroczyli |
kroczyłybyśmy byśmy kroczyły |
2 os. |
kroczyłbyś byś kroczył |
kroczyłabyś byś kroczyła |
kroczyłobyś byś kroczyło |
kroczylibyście byście kroczyli |
kroczyłybyście byście kroczyły |
3 os. |
kroczyłby by kroczył |
kroczyłaby by kroczyła |
kroczyłoby by kroczyło |
kroczyliby by kroczyli |
kroczyłyby by kroczyły |
bezosobnik: kroczono by
bezokolicznik: kroczyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
krocząc
gerundium: kroczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | kroczenie |
kroczenia |
D. | kroczenia |
kroczeń |
C. | kroczeniu |
kroczeniom |
B. | kroczenie |
kroczenia |
N. | kroczeniem |
kroczeniami |
Ms. | kroczeniu |
kroczeniach |
W. | kroczenie |
kroczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kroczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | kroczący |
kroczący |
kroczący |
kroczące |
krocząca |
D. | kroczącego |
kroczącego |
kroczącego |
kroczącego |
kroczącej |
C. | kroczącemu |
kroczącemu |
kroczącemu |
kroczącemu |
kroczącej |
B. | kroczącego |
kroczącego |
kroczący |
kroczące |
kroczącą |
N. | kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącą |
Ms. | kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | kroczący |
kroczący |
kroczące |
kroczące |
D. | kroczących |
kroczących |
kroczących |
kroczących |
C. | kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
B. | kroczących |
kroczących |
kroczących |
kroczące |
N. | kroczącymi |
kroczącymi |
kroczącymi |
kroczącymi |
Ms. | kroczących |
kroczących |
kroczących |
kroczących |
Składnia
Rzosobowy | + | kroczyć | + |
(GDZIE)
|
2. do zwycięstwa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- kroczyć drogą, ścieżką (sukcesu, wolności...)
- kroczyć do celu, do ideału, do zwycięstwa
- kroczyć ku doskonałości, ku (świetlanej) przyszłości
Cytaty
Strukturalne reformy, dzięki którym można by szybciej kroczyć do dobrobytu, to nie tylko prywatyzacja. źródło: NKJP: Agnieszka Wróblewska, Dobrobyt pod choinkę, Gazeta Wyborcza, 1997-01-06 |
|
Kiedyś [Polska] kroczyła do socjalizmu, później kroczyliśmy do NATO, niedawno kroczyliśmy do Europy, by obecnie kroczyć do Unii Europejskiej. źródło: NKJP: Andrzej Klimm: Napięcie rośnie, Lokalna, 2002-03-16 |
|
„Wróć” to także relacja z kroczenia do zwycięstwa, do poradzenia sobie z chorobą. źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001 |
|
Gospodarze pewnie kroczą ku awansowi, odnosząc kolejne zwycięstwo. źródło: NKJP: (MOL): Klasa C, Rzeszów, Dziennik Polski, 2003-05-18 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
kroczę |
kroczymy |
|||
2 os. |
kroczysz |
kroczycie |
|||
3 os. |
kroczy |
kroczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kroczyłem +(e)m kroczył |
kroczyłam +(e)m kroczyła |
kroczyłom +(e)m kroczyło |
kroczyliśmy +(e)śmy kroczyli |
kroczyłyśmy +(e)śmy kroczyły |
2 os. |
kroczyłeś +(e)ś kroczył |
kroczyłaś +(e)ś kroczyła |
kroczyłoś +(e)ś kroczyło |
kroczyliście +(e)ście kroczyli |
kroczyłyście +(e)ście kroczyły |
3 os. |
kroczył |
kroczyła |
kroczyło |
kroczyli |
kroczyły |
bezosobnik: kroczono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę kroczył będę kroczyć |
będę kroczyła będę kroczyć |
będę kroczyło będę kroczyć |
będziemy kroczyli będziemy kroczyć |
będziemy kroczyły będziemy kroczyć |
2 os. |
będziesz kroczył będziesz kroczyć |
będziesz kroczyła będziesz kroczyć |
będziesz kroczyło będziesz kroczyć |
będziecie kroczyli będziecie kroczyć |
będziecie kroczyły będziecie kroczyć |
3 os. |
będzie kroczył będzie kroczyć |
będzie kroczyła będzie kroczyć |
będzie kroczyło będzie kroczyć |
będą kroczyli będą kroczyć |
będą kroczyły będą kroczyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
kroczmy |
|
2 os. |
krocz |
kroczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kroczyłbym bym kroczył |
kroczyłabym bym kroczyła |
kroczyłobym bym kroczyło |
kroczylibyśmy byśmy kroczyli |
kroczyłybyśmy byśmy kroczyły |
2 os. |
kroczyłbyś byś kroczył |
kroczyłabyś byś kroczyła |
kroczyłobyś byś kroczyło |
kroczylibyście byście kroczyli |
kroczyłybyście byście kroczyły |
3 os. |
kroczyłby by kroczył |
kroczyłaby by kroczyła |
kroczyłoby by kroczyło |
kroczyliby by kroczyli |
kroczyłyby by kroczyły |
bezosobnik: kroczono by
bezokolicznik: kroczyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
krocząc
gerundium: kroczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | kroczenie |
kroczenia |
D. | kroczenia |
kroczeń |
C. | kroczeniu |
kroczeniom |
B. | kroczenie |
kroczenia |
N. | kroczeniem |
kroczeniami |
Ms. | kroczeniu |
kroczeniach |
W. | kroczenie |
kroczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kroczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | kroczący |
kroczący |
kroczący |
kroczące |
krocząca |
D. | kroczącego |
kroczącego |
kroczącego |
kroczącego |
kroczącej |
C. | kroczącemu |
kroczącemu |
kroczącemu |
kroczącemu |
kroczącej |
B. | kroczącego |
kroczącego |
kroczący |
kroczące |
kroczącą |
N. | kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącą |
Ms. | kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | kroczący |
kroczący |
kroczące |
kroczące |
D. | kroczących |
kroczących |
kroczących |
kroczących |
C. | kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
kroczącym |
B. | kroczących |
kroczących |
kroczących |
kroczące |
N. | kroczącymi |
kroczącymi |
kroczącymi |
kroczącymi |
Ms. | kroczących |
kroczących |
kroczących |
kroczących |
Składnia
Rzosobowy | + | kroczyć | + |
do CZEGO | ku CZEMU
|