UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zmącić

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. mącić

1. wodę

Definicja

mieszając w wodzie sprawić, że staje się nieprzejrzysta, mętna

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • ścieki zmąciły coś
  • zmącić wodę

Cytaty

Woda jest po prostu za mało przejrzysta. Mamy w dodatku pecha, bo kilka godzin temu padał deszcz i jeszcze bardziej zmącił wodę. Jest to jednak całkiem niezłe miejsce, żeby uczyć się podstaw nurkowania.

źródło: NKJP: Paweł Pardela: Podwodny świat, Gazeta Wrocławska, 2002-08-03

Nasze stare przysłowie mówi: „Bawół, który dobiega do wodopoju ostatni, pije wodę zmąconą” - przestrzegał wczoraj Amerykanów jeden z wietnamskich komentatorów gospodarczych.

źródło: NKJP: Wietnam i USA nawiązały stosunki dyplomatyczne, Gazeta Wyborcza, 1995-08-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmącę
zmącimy
2 os. zmącisz
zmącicie
3 os. zmąci
zmącą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmąciłem
+(e)m zmącił
zmąciłam
+(e)m zmąciła
zmąciłom
+(e)m zmąciło
zmąciliśmy
+(e)śmy zmącili
zmąciłyśmy
+(e)śmy zmąciły
2 os. zmąciłeś
+(e)ś zmącił
zmąciłaś
+(e)ś zmąciła
zmąciłoś
+(e)ś zmąciło
zmąciliście
+(e)ście zmącili
zmąciłyście
+(e)ście zmąciły
3 os. zmącił
zmąciła
zmąciło
zmącili
zmąciły

bezosobnik: zmącono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmąćmy
2 os. zmąć
zmąćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmąciłbym
bym zmącił
zmąciłabym
bym zmąciła
zmąciłobym
bym zmąciło
zmącilibyśmy
byśmy zmącili
zmąciłybyśmy
byśmy zmąciły
2 os. zmąciłbyś
byś zmącił
zmąciłabyś
byś zmąciła
zmąciłobyś
byś zmąciło
zmącilibyście
byście zmącili
zmąciłybyście
byście zmąciły
3 os. zmąciłby
by zmącił
zmąciłaby
by zmąciła
zmąciłoby
by zmąciło
zmąciliby
by zmącili
zmąciłyby
by zmąciły

bezosobnik: zmącono by

bezokolicznik: zmącić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmąciwszy

gerundium: zmącenie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmącenie
zmącenia
D. zmącenia
zmąceń
C. zmąceniu
zmąceniom
B. zmącenie
zmącenia
N. zmąceniem
zmąceniami
Ms. zmąceniu
zmąceniach
W. zmącenie
zmącenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zmącony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zmącony
zmącony
zmącony
zmącone
zmącona
D. zmąconego
zmąconego
zmąconego
zmąconego
zmąconej
C. zmąconemu
zmąconemu
zmąconemu
zmąconemu
zmąconej
B. zmąconego
zmąconego
zmącony
zmącone
zmąconą
N. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconą
Ms. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zmąceni
zmąceni
zmącone
zmącone
D. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmąconych
C. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
B. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmącone
N. zmąconymi
zmąconymi
zmąconymi
zmąconymi
Ms. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmąconych

odpowiednik aspektowy: mącić

Składnia

bez ograniczeń + zmącić +
CO + (CZYM)

2. spokój

Definicja

zakłócić normalny lub dobry stan

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • jakiś incydent, wypadek zmącił coś
  • zmącić radość, spokój, szczęście

Cytaty

Jedyne z czym będą musieli się pogodzić to w miarę niewielkie fotele i jazda w pozycji niemal pionowej. Jedyne co może zmącić ich spokój to niestety dźwięk silnika.

źródło: NKJP: (X), Polska Głos Wielkopolski, 2006-08-28

Niczym nie zmącone szczęście małżonków przerwało wezwanie do urzędu skarbowego, który postanowił się dowiedzieć, skąd mianowicie państwo R. wzięli pieniądze na zakup mieszkania.

źródło: NKJP: Barbara Matoga: Fiskus na weselu, Dziennik Polski, 2005-03-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmącę
zmącimy
2 os. zmącisz
zmącicie
3 os. zmąci
zmącą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmąciłem
+(e)m zmącił
zmąciłam
+(e)m zmąciła
zmąciłom
+(e)m zmąciło
zmąciliśmy
+(e)śmy zmącili
zmąciłyśmy
+(e)śmy zmąciły
2 os. zmąciłeś
+(e)ś zmącił
zmąciłaś
+(e)ś zmąciła
zmąciłoś
+(e)ś zmąciło
zmąciliście
+(e)ście zmącili
zmąciłyście
+(e)ście zmąciły
3 os. zmącił
zmąciła
zmąciło
zmącili
zmąciły

bezosobnik: zmącono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmąćmy
2 os. zmąć
zmąćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmąciłbym
bym zmącił
zmąciłabym
bym zmąciła
zmąciłobym
bym zmąciło
zmącilibyśmy
byśmy zmącili
zmąciłybyśmy
byśmy zmąciły
2 os. zmąciłbyś
byś zmącił
zmąciłabyś
byś zmąciła
zmąciłobyś
byś zmąciło
zmącilibyście
byście zmącili
zmąciłybyście
byście zmąciły
3 os. zmąciłby
by zmącił
zmąciłaby
by zmąciła
zmąciłoby
by zmąciło
zmąciliby
by zmącili
zmąciłyby
by zmąciły

bezosobnik: zmącono by

bezokolicznik: zmącić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmąciwszy

gerundium: zmącenie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmącenie
zmącenia
D. zmącenia
zmąceń
C. zmąceniu
zmąceniom
B. zmącenie
zmącenia
N. zmąceniem
zmąceniami
Ms. zmąceniu
zmąceniach
W. zmącenie
zmącenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zmącony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zmącony
zmącony
zmącony
zmącone
zmącona
D. zmąconego
zmąconego
zmąconego
zmąconego
zmąconej
C. zmąconemu
zmąconemu
zmąconemu
zmąconemu
zmąconej
B. zmąconego
zmąconego
zmącony
zmącone
zmąconą
N. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconą
Ms. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zmąceni
zmąceni
zmącone
zmącone
D. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmąconych
C. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
B. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmącone
N. zmąconymi
zmąconymi
zmąconymi
zmąconymi
Ms. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmąconych

odpowiednik aspektowy: mącić

3. umysł

Definicja

zakłócić normalne funkcje umysłu i zmysłów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • alkohol zmącił coś; choroba zmąciła coś
  • zmącić myśli, umysł

Cytaty

– Pan prezydent choruje i ta choroba zmąciła jego myśli.

źródło: NKJP: Anna Kulik, Anna Rokicińska: Drugie nie prezydenta, Gazeta Krakowska, 2005-03-09

Wypity alkohol zmącił nieco rozum mieszkańcowi Szczecinka, który biegał po Rynku Głównym za dziećmi - ze spuszczonymi spodniami [...].

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2001-01-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmącę
zmącimy
2 os. zmącisz
zmącicie
3 os. zmąci
zmącą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmąciłem
+(e)m zmącił
zmąciłam
+(e)m zmąciła
zmąciłom
+(e)m zmąciło
zmąciliśmy
+(e)śmy zmącili
zmąciłyśmy
+(e)śmy zmąciły
2 os. zmąciłeś
+(e)ś zmącił
zmąciłaś
+(e)ś zmąciła
zmąciłoś
+(e)ś zmąciło
zmąciliście
+(e)ście zmącili
zmąciłyście
+(e)ście zmąciły
3 os. zmącił
zmąciła
zmąciło
zmącili
zmąciły

bezosobnik: zmącono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmąćmy
2 os. zmąć
zmąćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmąciłbym
bym zmącił
zmąciłabym
bym zmąciła
zmąciłobym
bym zmąciło
zmącilibyśmy
byśmy zmącili
zmąciłybyśmy
byśmy zmąciły
2 os. zmąciłbyś
byś zmącił
zmąciłabyś
byś zmąciła
zmąciłobyś
byś zmąciło
zmącilibyście
byście zmącili
zmąciłybyście
byście zmąciły
3 os. zmąciłby
by zmącił
zmąciłaby
by zmąciła
zmąciłoby
by zmąciło
zmąciliby
by zmącili
zmąciłyby
by zmąciły

bezosobnik: zmącono by

bezokolicznik: zmącić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmąciwszy

gerundium: zmącenie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmącenie
zmącenia
D. zmącenia
zmąceń
C. zmąceniu
zmąceniom
B. zmącenie
zmącenia
N. zmąceniem
zmąceniami
Ms. zmąceniu
zmąceniach
W. zmącenie
zmącenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zmącony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zmącony
zmącony
zmącony
zmącone
zmącona
D. zmąconego
zmąconego
zmąconego
zmąconego
zmąconej
C. zmąconemu
zmąconemu
zmąconemu
zmąconemu
zmąconej
B. zmąconego
zmąconego
zmącony
zmącone
zmąconą
N. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconą
Ms. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zmąceni
zmąceni
zmącone
zmącone
D. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmąconych
C. zmąconym
zmąconym
zmąconym
zmąconym
B. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmącone
N. zmąconymi
zmąconymi
zmąconymi
zmąconymi
Ms. zmąconych
zmąconych
zmąconych
zmąconych

odpowiednik aspektowy: mącić

Składnia

bez ograniczeń + zmącić +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 14.03.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj