Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
utopię |
utopimy |
|||
| 2 os. |
utopisz |
utopicie |
|||
| 3 os. |
utopi |
utopią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
utopiłem +(e)m utopił |
utopiłam +(e)m utopiła |
utopiłom +(e)m utopiło |
utopiliśmy +(e)śmy utopili |
utopiłyśmy +(e)śmy utopiły |
| 2 os. |
utopiłeś +(e)ś utopił |
utopiłaś +(e)ś utopiła |
utopiłoś +(e)ś utopiło |
utopiliście +(e)ście utopili |
utopiłyście +(e)ście utopiły |
| 3 os. |
utopił |
utopiła |
utopiło |
utopili |
utopiły |
bezosobnik: utopiono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
utopmy |
|
| 2 os. |
utop |
utopcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
utopiłbym bym utopił |
utopiłabym bym utopiła |
utopiłobym bym utopiło |
utopilibyśmy byśmy utopili |
utopiłybyśmy byśmy utopiły |
| 2 os. |
utopiłbyś byś utopił |
utopiłabyś byś utopiła |
utopiłobyś byś utopiło |
utopilibyście byście utopili |
utopiłybyście byście utopiły |
| 3 os. |
utopiłby by utopił |
utopiłaby by utopiła |
utopiłoby by utopiło |
utopiliby by utopili |
utopiłyby by utopiły |
bezosobnik: utopiono by
bezokolicznik: utopić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
utopiwszy
gerundium: utopienie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | utopienie |
utopienia |
| D. | utopienia |
utopień |
| C. | utopieniu |
utopieniom |
| B. | utopienie |
utopienia |
| N. | utopieniem |
utopieniami |
| Ms. | utopieniu |
utopieniach |
| W. | utopienie |
utopienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: utopiony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | utopiony |
utopiony |
utopiony |
utopione |
utopiona |
| D. | utopionego |
utopionego |
utopionego |
utopionego |
utopionej |
| C. | utopionemu |
utopionemu |
utopionemu |
utopionemu |
utopionej |
| B. | utopionego |
utopionego |
utopiony |
utopione |
utopioną |
| N. | utopionym |
utopionym |
utopionym |
utopionym |
utopioną |
| Ms. | utopionym |
utopionym |
utopionym |
utopionym |
utopionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | utopieni |
utopieni |
utopione |
utopione |
| D. | utopionych |
utopionych |
utopionych |
utopionych |
| C. | utopionym |
utopionym |
utopionym |
utopionym |
| B. | utopionych |
utopionych |
utopionych |
utopione |
| N. | utopionymi |
utopionymi |
utopionymi |
utopionymi |
| Ms. | utopionych |
utopionych |
utopionych |
utopionych |
odpowiednik aspektowy: topić
Pochodzenie
Zob. topić (kocięta)
1. kocięta
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | zabić |
Połączenia
- utopić kocięta, szczenięta
- utopić w stawie, w rzece, w wiadrze (wody)
- utopić jak kota, jak szczeniaka
Cytaty
|
Wreszcie miejscowi radni przekupili przewoźnika, który obiecał, że utopi znienawidzonego władykę, wywracając łódź podczas przeprawy przez Dźwinę. źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2004 |
|
|
Młody książę stanął w strzemionach, rozejrzał się. - Związać łotra - rozkazał. - I utopić. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
|
Zdziwiło mnie, że psa chciał utopić, a mówi o duszy. źródło: NKJP; Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
|
|
Dziękuję. Bardzo ci dziękuję. Gdyby nie ty, utopiłyby mnie. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
Składnia
| Rzosobowy | + | utopić | + |
KOGO/CO +
(w CZYM)
|
2. ładunek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny
Połączenia
- utopić ładunek
- utopić w jeziorze, w morzu
Cytaty
|
Schowawszy worek pod słomę, wyjechaliśmy nad rzekę, aby utopić cichaczem ten niebezpieczny ładunek. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
|
|
Pracujących ubezpieczał nowo przyjęty stróż. Utopionego w jeziorze pod wysoką burtą działka niestety nie znaleziono. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997 |
|
|
Wszystko było dla mnie sprawą drugorzędną, włącznie z utopieniem buta, [...] i rozdarciem koszuli na ciernistym krzaku. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
|
Smagany wiatrem i falą, dusząc się niemal pod wodą, kiedy jacht nurkuje dziobem w kipiel, trzymając w zaciśniętych ze wszystkich sił zębach kombinerki, których nie wolno utopić - czuję, jak bardzo chcę żyć... źródło: NKJP: Zdzisław Szczepaniak: Dziewczyna z Trogiru i inne opowiadania, 2005 |
Składnia
| Rzosobowy | + | utopić | + |
CO +
(w CZYM)
|
3. pieniądze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- utopić majątek, miliony, pieniądze
- utopić w jakimś interesie, przedsięwzięciu...
Cytaty
|
Utopili w interesie ciężkie miliardy, a niedługo minie dziesiąty rok ujemnego bilansu. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2005 |
|
|
Miałem tutaj utopić majątek, pozwolić, żeby go roztrwonili na swoje planowe inwestycje? źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
|
Najpewniejszym rządem w Rosji byłby reżim wojskowy. Niestety, narzucono im demokrację, więc banki światowe, dbające o swoje utopione tam pieniądze, sfinansują wybory. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1997 |
|
|
Kiedyś miałem dochodową oficynę, wydawałem między innymi broszury satyryczne. Zyski utopiłem w Kubusiowych zagadkach, bo pragnąłem wydawać ambitne pismo dla dzieci. źródło: NKJP: Janusz Miliszkiewicz: Przygoda bycia Polakiem, 2007 |
Składnia
| Rzosobowy | + | utopić | + |
CO +
w CZYM
|
4. pomysł
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- utopić pomysł, wysiłek
Cytaty
|
Posłowie sejmowej Komisji Kultury Fizycznej i Sportu wyrazili ubolewanie z powodu opieszałości Ministerstwa Sportu, w efekcie czego nie zdążono przygotować na czas wymaganych dokumentów. - Ministerstwo Sportu skutecznie utopiło inicjatywę organizacji tej imprezy w Polsce. źródło: NKJP: Jacek Korczak-Mleczko: Grzech zaniechania, Trybuna, 2006 |
|
|
Dla tych kutych na cztery łapy specjalistów [...] nie gra oczywiście żadnej roli drobny fakt, że ulga w podatku może dotyczyć tych, którzy ten podatek płacą. Lecz zamiast utopić pomysł jako debilny i szkodliwy, trwa na forach różnych poważna dyskusja nad tym nowatorskim „projektem”. źródło: NKJP: PRL żyje, Dziennik Polski, 2008-05-24 |
|
|
Na dodatek z politycznego punktu widzenia nie są możliwe jakiekolwiek zmiany w istniejącej strukturze. Opór byłby tak wielki, że utopiłby plany jakichkolwiek reform. źródło: NKJP: Andrzej Wróblewski: Szuflada na elitę, Polityka, 2009-10-31 |
Składnia
| Rzosobowy | + | utopić | + |
CO
|
5. gospodarkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- utopić gospodarkę
Cytaty
|
Przed kryzysem, który niemal utopił gospodarkę tej niewielkie wyspy o wstąpieniu do Unii Europejskiej nie było nawet mowy. źródło: Internet: thepolandtimes.com |
|
|
Pretensje mieli do komunistów, że kradli, a sami przez kilka lat rządzenia utopili Polskę. źródło: Internet: wiadomosci.wp.pl |
Składnia
|
+ | utopić | + |
KOGO/CO
|