Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | chusteczka |
chusteczki |
|
| D. | chusteczki |
chusteczek |
|
| C. | chusteczce |
chusteczkom |
|
| B. | chusteczkę |
chusteczki |
|
| N. | chusteczką |
chusteczkami |
|
| Ms. | chusteczce |
chusteczkach |
|
| W. | chusteczko |
chusteczki |
Pochodzenie
1. na głowę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | ubiór |
Połączenia
- biała chusteczka
- chusteczka na głowę; w groszki
- chusteczka na głowie
- mieć na głowie chusteczkę
Cytaty
|
[...] uśmiecha się przepraszająco, poprawiając zsuwającą się z głowy chusteczkę. źródło: NKJP: Iwona Sinkiewicz, Mój czas w twoich rękach, prasa, 2006 |
|
|
W pewnym momencie patrzę, wchodzi 10 młodych dziewcząt, same Żydówki, czysto ubrane - w fartuszkach, chusteczkach na głowie. źródło: NKJP: Beta Zalot, Wyrwani z piekieł, prasa, 1999 |
|
|
Kobiety [...]. Niektóre były jeszcze osłabione i wycieńczone po tyfusie, wstydliwie przykrywały chusteczkami ostrzyżone głowy. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1996 |
|
|
Rankiem wiąże ciasno chusteczkę na głowie, żeby włosy się nie prószyły, i starannie, systematycznie ściera kurz z książek w bibliotece [...]. źródło: NKJP: Ida Fink: Ślady, 1996 |
2. do nosa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała przedmioty związane z pielęgnacją ciała
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Połączenia
- damska; batystowa, koronkowa, papierowa; haftowana, wyszywana; biała, śnieżnobiała; brudna, czysta, pachnąca, świeża, wykrochmalona; zwykła; jednorazowa; złożona; wilgotna, wymięta, zakrwawiona, zasmarkana chusteczka; chusteczka ligninowa, odświeżająca
- chusteczka dla niemowląt; do nosa, do demakijażu; do otarcia łez
- chusteczka w butonierce, w kieszonce marynarki
- rąbek, róg chusteczki; paczka, zapas chusteczek (higienicznych)
- węzełek na chusteczce
- użyć/używać chusteczki
- wyciągnąć/wyciągać, wydobyć, wyjąć/wyjmować (z kieszeni); chować, schować (do kieszeni); podnieść do oczu; trzymać przy nosie, przy oczach, przy twarzy; miąć, zmoczyć, zwilżyć; podać komuś; przycisnąć/przyciskać, przyłożyć/przykładać do czegoś chusteczkę
- obetrzeć/ obcierać, ocierać, przetrzeć/przecierać, trzeć, zetrzeć/ścierać coś, osuszyć/osuszać; wytrzeć/wycierać nos, oczy, usta, twarz, czoło chusteczką; zakryć usta, twarz chusteczką; machać, powiewać, wachlować się, wymachiwać chusteczką
- sięgnąć po chusteczkę; płakać, siąkać, wysiąkać się, wytrzeć/wycierać nos w chusteczkę; owinąć coś, zawiązać, zawinąć/zawijać w chusteczkę
Cytaty
|
Ojciec wyciera nos, trąbiąc hałaśliwie. Chowa chusteczkę z powrotem do kieszeni. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 2, 1996 |
|
|
Jeżeli rana jest duża i występuje silne krwawienie, można jedynie założyć jałowy opatrunek lub przyłożyć czystą płócienną chusteczkę. źródło: NKJP: Ofiary petard, Dziennik Polski, 2002-12-31 |
|
|
[...] w praktyce chusteczka służyła do wielu innych celów... Mówimy oczywiście o męskich chusteczkach, wielkich i kraciastych, bo damskie, malutkie, z białego cienkiego płócienka, często haftowane, z mereżkami, nie służyły do niczego. Natomiast męskie przede wszystkim były czymś w rodzaju malutkiego ręcznika. źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2000-05-20 |
|
|
[...] w czas kanikuły chusteczki do nosa znajdowały osobliwe zastosowanie. Na ich rogach (czterech, rzecz jasna, jak w piosence „Mam chusteczkę haftowaną, co ma cztery rogi”) wiązano potężne supły i w ten sposób powstawało nakrycie głowy, płaska, czworokątna czapeczka, chroniąca przed palącym słońcem. źródło: NKJP: amk: Nakrycia, Dziennik Polski, 2001-08-04 |