UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zadać

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. dać

1. pracę domową

Definicja

polecić komuś zrobienie lub nauczenie się czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata pozaszkolne formy nauczania

Połączenia

  • zadać dzieciom, kursantom, studentom, uczniom
  • zadać ćwiczenie, pracę domową, referat, temat do przygotowania, zadanie matematyczne; pokutę

Cytaty

Po wprowadzeniu na lekcji klasyfikacji form terenu lub typologii rolnictwa, możemy zadać pracę domową polegającą na rozpoznaniu form terenu lub typów gospodarstw rolnych występujących w okolicy znanej uczniowi.

źródło: KWSJP: Sławomir Piskorz: Zarys dydaktyki geografii, 1992

Kowal [...] nie próbował zagłębiać się w nasze umysły, szukając szczegółów. Upomniał nas tylko. Nie pomogło. Potem już była ostra nagana za niedbałe opisywanie zadanych tematów.

źródło: KWSJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

W poprawczaku Borys wyspowiadał się i przystąpił do pierwszej komunii świętej. - Ksiądz nie zadał mi pokuty. Powiedział, że całym życiem będę pokutował. [...] Miał rację.

źródło: NKJP: Jacek Hugo-bader: Nie pije, popala, hoduje żółwie, Gazeta Wyborcza, 1997-08-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zadam
zadamy
2 os. zadasz
zadacie
3 os. zada
zadadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zadałem
+(e)m zadał
zadałam
+(e)m zadała
zadałom
+(e)m zadało
zadaliśmy
+(e)śmy zadali
zadałyśmy
+(e)śmy zadały
2 os. zadałeś
+(e)ś zadał
zadałaś
+(e)ś zadała
zadałoś
+(e)ś zadało
zadaliście
+(e)ście zadali
zadałyście
+(e)ście zadały
3 os. zadał
zadała
zadało
zadali
zadały

bezosobnik: zadano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zadajmy
2 os. zadaj
zadajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zadałbym
bym zadał
zadałabym
bym zadała
zadałobym
bym zadało
zadalibyśmy
byśmy zadali
zadałybyśmy
byśmy zadały
2 os. zadałbyś
byś zadał
zadałabyś
byś zadała
zadałobyś
byś zadało
zadalibyście
byście zadali
zadałybyście
byście zadały
3 os. zadałby
by zadał
zadałaby
by zadała
zadałoby
by zadało
zadaliby
by zadali
zadałyby
by zadały

bezosobnik: zadano by

bezokolicznik: zadać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zadawszy

gerundium: zadanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zadanie
zadania
D. zadania
zadań
C. zadaniu
zadaniom
B. zadanie
zadania
N. zadaniem
zadaniami
Ms. zadaniu
zadaniach
W. zadanie
zadania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zadany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zadany
zadany
zadany
zadane
zadana
D. zadanego
zadanego
zadanego
zadanego
zadanej
C. zadanemu
zadanemu
zadanemu
zadanemu
zadanej
B. zadanego
zadanego
zadany
zadane
zadaną
N. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
zadaną
Ms. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
zadanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zadani
zadani
zadane
zadane
D. zadanych
zadanych
zadanych
zadanych
C. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
B. zadanych
zadanych
zadanych
zadane
N. zadanymi
zadanymi
zadanymi
zadanymi
Ms. zadanych
zadanych
zadanych
zadanych

odpowiednik aspektowy: zadawać

Składnia

Rzosobowy + zadać +
(KOMU) + CO

2. ból

Definicja

wyrządzić komuś lub czemuś coś złego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

  • zadać miastu, nieprzyjacielowi, ofierze, Polsce, wojskom, wrogowi
  • zadać ból, cierpienie, cios, klęskę, porażkę, ranę, stratę, śmierć
  • zadać nożem, ostrym narzędziem, pięścią, ręką

Cytaty

Wojska bułgarskie pod dowództwem księcia Aleksandra zadały Serbom klęskę.

źródło: KWSJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

Zadał żonie cztery śmiertelne ciosy.

źródło: KWSJP: Dariusz Kucharski: Zabił swoją żonę, ale nosi obrączkę, Super Express, 2006

Premier Australii wyraził skruchę z powodu cierpień, jakie Aborygenom zadali biali kolonizatorzy.

źródło: KWSJP: Paweł Lisicki: W cudze piersi, Fronda, 1999, nr 11

Samice w obronie potomstwa potrafią zadać kłami głębokie rany, często też dotkliwie karcą niegrzeczne cielaki, gdy ośmielają się samowolnie oddalić.

źródło: KWSJP: Mirosław Zarzyński: Nie głaskać hipopotama, Focus. Poznać i zrozumieć świat, 2003, nr 8

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zadam
zadamy
2 os. zadasz
zadacie
3 os. zada
zadadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zadałem
+(e)m zadał
zadałam
+(e)m zadała
zadałom
+(e)m zadało
zadaliśmy
+(e)śmy zadali
zadałyśmy
+(e)śmy zadały
2 os. zadałeś
+(e)ś zadał
zadałaś
+(e)ś zadała
zadałoś
+(e)ś zadało
zadaliście
+(e)ście zadali
zadałyście
+(e)ście zadały
3 os. zadał
zadała
zadało
zadali
zadały

bezosobnik: zadano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zadajmy
2 os. zadaj
zadajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zadałbym
bym zadał
zadałabym
bym zadała
zadałobym
bym zadało
zadalibyśmy
byśmy zadali
zadałybyśmy
byśmy zadały
2 os. zadałbyś
byś zadał
zadałabyś
byś zadała
zadałobyś
byś zadało
zadalibyście
byście zadali
zadałybyście
byście zadały
3 os. zadałby
by zadał
zadałaby
by zadała
zadałoby
by zadało
zadaliby
by zadali
zadałyby
by zadały

bezosobnik: zadano by

bezokolicznik: zadać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zadawszy

gerundium: zadanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zadanie
zadania
D. zadania
zadań
C. zadaniu
zadaniom
B. zadanie
zadania
N. zadaniem
zadaniami
Ms. zadaniu
zadaniach
W. zadanie
zadania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zadany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zadany
zadany
zadany
zadane
zadana
D. zadanego
zadanego
zadanego
zadanego
zadanej
C. zadanemu
zadanemu
zadanemu
zadanemu
zadanej
B. zadanego
zadanego
zadany
zadane
zadaną
N. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
zadaną
Ms. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
zadanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zadani
zadani
zadane
zadane
D. zadanych
zadanych
zadanych
zadanych
C. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
B. zadanych
zadanych
zadanych
zadane
N. zadanymi
zadanymi
zadanymi
zadanymi
Ms. zadanych
zadanych
zadanych
zadanych

odpowiednik aspektowy: zadawać

Składnia

Rzżywotny + zadać +
(KOMU/CZEMU) + CO + (CZYM)

3. paszę

Definicja

podać zwierzęciu pożywienie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane

Połączenia

  • zadać obroku, owsa, siana
  • zadać koniom, krowom
  • zadać obrok, paszę

Cytaty

[...] wstałem, pozbierałem kupy końskie, zadałem obroku i siana. Kobyła zjadła, napiła się i pobiegła.

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt : Baskijski diabel : opowiadania i reportaże, 2007

[...] przystawałem przed wystawami jubilerskimi: firmy ekskluzywne i o dziwacznych nazwach, jak na przykład „Kepta”, a „kepta” u nas to były chwasty, zielenina, którą żęła zakrzywionym sierpem [...] chłopka, ażeby zadać jeszcze paszy niecierpliwej przy udoju krowie.

źródło: NKJP: Ewa Jędraszkiewicz: Woda, słońce i marzenia, Express Ilustrowany, 2001-08-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zadam
zadamy
2 os. zadasz
zadacie
3 os. zada
zadadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zadałem
+(e)m zadał
zadałam
+(e)m zadała
zadałom
+(e)m zadało
zadaliśmy
+(e)śmy zadali
zadałyśmy
+(e)śmy zadały
2 os. zadałeś
+(e)ś zadał
zadałaś
+(e)ś zadała
zadałoś
+(e)ś zadało
zadaliście
+(e)ście zadali
zadałyście
+(e)ście zadały
3 os. zadał
zadała
zadało
zadali
zadały

bezosobnik: zadano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zadajmy
2 os. zadaj
zadajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zadałbym
bym zadał
zadałabym
bym zadała
zadałobym
bym zadało
zadalibyśmy
byśmy zadali
zadałybyśmy
byśmy zadały
2 os. zadałbyś
byś zadał
zadałabyś
byś zadała
zadałobyś
byś zadało
zadalibyście
byście zadali
zadałybyście
byście zadały
3 os. zadałby
by zadał
zadałaby
by zadała
zadałoby
by zadało
zadaliby
by zadali
zadałyby
by zadały

bezosobnik: zadano by

bezokolicznik: zadać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zadawszy

gerundium: zadanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zadanie
zadania
D. zadania
zadań
C. zadaniu
zadaniom
B. zadanie
zadania
N. zadaniem
zadaniami
Ms. zadaniu
zadaniach
W. zadanie
zadania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zadany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zadany
zadany
zadany
zadane
zadana
D. zadanego
zadanego
zadanego
zadanego
zadanej
C. zadanemu
zadanemu
zadanemu
zadanemu
zadanej
B. zadanego
zadanego
zadany
zadane
zadaną
N. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
zadaną
Ms. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
zadanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zadani
zadani
zadane
zadane
D. zadanych
zadanych
zadanych
zadanych
C. zadanym
zadanym
zadanym
zadanym
B. zadanych
zadanych
zadanych
zadane
N. zadanymi
zadanymi
zadanymi
zadanymi
Ms. zadanych
zadanych
zadanych
zadanych

odpowiednik aspektowy: zadawać

Składnia

Rzosobowy + zadać +
(CZEMU) + CZEGO | CO

Frazeologizmy

ktoś zadał bobu komuś
ktoś zadał kłam komuś
ktoś zadał pytanie
ktoś zadał sobie gwałt
ktoś zadał sobie trud
ktoś zadał sobie fatygę
ktoś zadał szyku
ktoś/coś zadał/zadało kłam czemuś
Data ostatniej modyfikacji: 07.07.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj